Gist uit flesje Westmalle (dubbel)

Reinier · 19-03-2008 21:04 u

Geachte mede-brouwers,

Ik heb thans een biertje in het vat, een "Belgische Pale Ale" (wat dat ook moge zijn). Als gist wordt gebruikt het gist uit een flesje Westmalle (dubbel), te gebruiken in een giststarter. Het viel mij al op dat die giststarter (bij kamertemperatuur) er niet veel zin in had.

Desondanks heb ik die giststarter aan het wort toegevoegd. Na twee weken wou ik bottelen en het bleek dat het sg gedaald was van 1060 naar 1050. Dat was dus schrikken. Ik heb mijn gistfles daarna gezet op de vloer (vloerverwarming) en bij een cv-plaat. Gevolg: een enthousiast geblup.

Vraag: is dit normaal bij het opkweken van gist uit een flesje? Of ligt dit aan dit type gist??

Johannes · 19-03-2008 21:27 u

Citaat van: Reinier op 19-03-2008  21:04 uVraag: is dit normaal bij het opkweken van gist uit een flesje? Of ligt dit aan dit type gist??

Of nog ergens anders aan. Dat een gist voortijdig stopt gebeurt wel vaker, vooral als er te weinig (vitale) gist wordt gepitched. Maar over het algemeen niet nadat de gist pas 10 punten heeft opgesnoept. Hoeveel gist heb je toegevoegd? Wat was de gistingstemperatuur (in eerste instantie)?

Oscar · 19-03-2008 21:34 u

Reinier, aangezien dit je eerste giststarter is, vermoed ik dat je deze niet op de juiste manier hebt opgekweekt, en je dus te weinig gist hebt toegevoegd. Daardoor een trage vergisting hebt. De temperatuur verhogen heeft hierbij dus iets geholpen.

Sietze K · 19-03-2008 21:34 u

De meeste gisten vermeerderen zich beter op wat hogere temperaturen,tussen 20 °C & 25 °C is voor veel gisten ideaal.
Een giststarter maken is in wezen gistcellen vermeerderen en in goede conditie brengen , voorbereiden voor het zware werk.
Op dit forum is er zeer uitgebreid over gediscussieerd, zoek eens in het forum onderdeel Brouwproces.
Succes

Sietze

Gerb · 19-03-2008 21:46 u

Hoe zag de giststarter er voor het toevoegen uit? Als daar geen schuim en koolzuur zichtbaar waren, ligt het aan je manier van opkweken of aan het flesje Westmalle. Gebruik wort met een SG van rond de 1040 en voeg daar wat gistvoeding aan toe. Veel schudden of beluchten. Voila, je giststarter gaat als een speer!

Reinier · 19-03-2008 21:48 u

Ik heb deze gist, na decanteren, verrijkt met een sopje met 50 gram moutextract. Op de ochtend van het brouwen heb dat herhaald: eerst decanteren en dan weer een sopje met 50 gram moutextract toevoegen. Uiteraard veel schudden!

Gerb · 19-03-2008 21:56 u

Zag je schuim en koolzuur?

Reinier · 19-03-2008 22:04 u

Nauwelijks. Maar ik weet / wist niet beter.

Edwin · 20-03-2008 09:43 u

Westmalle is uitstekend op te kweken (en prima bruikbaar voor een Belgische Pale Ale, zoals Palm of Konink). Als ik je verhaal lees heb je geen actieve starter toegevoegd aan je wort. Ik begrijp dat je bij het decanteren het vocht weggegoten hebt en nieuwe kweekwort hebt toegevoegd? Hoeveel ml was die kweekwort? Met 50 gram maak je namelijk ongeveer 500 ml met een SG van 1040.

Edwin

Reinier · 20-03-2008 10:47 u

Edwin,
Ik heb 50 gram moutextract opgelost in een halve liter. Dat heb ik twee keer gedaan:
bij bij het maken van de giststarter, ca. 5 dagen voor het brouwen;
op de ochtend van het brouwen heb ik de giststarter gedecanteerd en vervolgens weer 50 gram / halve liter toegevoegd.
Er was gedurende die 5 dagen nauwelijks activtieit en slechts een beetje schuim waarneembaar.

O ja: het flesje Westmalle had een houdbaarheid tot 'achterin' 2010. Dus daaraan kan het niet gelegen hebben. Ik houd het er nu maar op dat ik de giststarter niet warm genoeg heb weggezet.

Edwin · 20-03-2008 10:52 u

En toch snap ik dat decanteren dan niet. Bij decanteren scheidt je de vloeistof van het depot en bij je starter hoeft dat niet.

Hoe warm heb je je starter weggezet? Je schreef kamertemperatuur en dat zou voldoende moeten zijn.
Er kunnen meer oorzaken gevonden worden. De eerste die bij mij opkomt is dat je gist gewoon nog niet actief genoeg was. 5 dagen is wat aan de krappe kant om op te kweken vanuit fles.
Als je met te weinig gist het wort op een (te) koude plek laat vergisten, dan kan de vergisting ook voortijdig stoppen. Dat lijkt me hier het geval.

Edwin

Adrie · 20-03-2008 11:05 u

Het lijkt me dat je iets fundamenteel fout doet. Kreeg de gist soms een flinke temperatuurschok? Wat was de temperatuur van de starter toen je de gist toevoegde? Heb je nog iets anders toegevoegd dan moutextract? (Hoe lang) heb je de moutextractoplossing gekookt?

Er zijn enkele dingen waar gist slecht of niet tegen kan:
1. Temperatuurschok. Denk hierbij aan plotselingen temperatuurveranderingen van 5 - 10 graden of meer.
2. Osmotische schok. Denk hierbij aan het plotseling kieperen van een gist uit een oplossing met een lage dichtheid in een van een hoge dichtheid of andersom. Desondanks is het de beste strategie om een giststarter te maken van 1040 voor alle bieren. Eventueel kun je de gist vlak voor toevoeging aan het wort stapsgewijs laten wennen aan een hogere dichtheid.
3. Gebrek aan een essentiële voedingsstof. Als een essentiële voedingsstof als stikstof of een aminozuur of een sporenelement, op is, stopt de gist met groeien (en dus vergisten).
4. Een voor de hand liggende: te hoge of te lage temperaturen. Gist gaat dood of wordt ernstig verzwakt bij temperaturen boven de 37 graden. Gist gaat in "winterslaap" bij te lage temperaturen en wil dan soms niet meer wakker worden. De laagste temperatuur waarop een gist het nog doet is trouwens sterk afhankelijk van de giststam.

Voorkom dus altijd temperatuurschokken, te hoge of te lage temperaturen, te grote osmotische schokken en voeg aan de giststarter een goede gistvoeding toe (5 gram/liter) zoals SiriS yeastvit. Belucht de starter altijd goed, omdat de gist zuurstof nodig heeft voor de groeifase (snelle groei) en voor de aanmaak van essentiële stoffen voor de opbouw van de celwanden.

Reinier · 20-03-2008 11:44 u

Edwin,

Op de cursus is mij verteld van dat decanteren. Dat dan doe ik dat braaf, al ben ik niet altijd zo'n volgzaam type.

Reinier

Reinier · 20-03-2008 11:45 u

Edwin, Adrie,

Dank voor jullie opmerkingen en adviezen. E.e.a is geprint en opgeslagen zodat ik de volgende keer er mijn voordeel mee kan doen!

Reinier

De-Geert · 20-03-2008 11:46 u

Wat ook nog kan is dat je met het decanteren gewoon je gist hebt weg gegooid

Adrie · 20-03-2008 11:48 u

Inderdaad, goede opmerking! Decanteren moet je alleen doen als je gist bezonken is en je een heldere vloeistof bovenop de gist hebt. Is de vloeistof nog troebel, dan zweeft de meest actieve gist juist in de vloeistof en ligt niet op de bodem.

Reinier · 20-03-2008 11:48 u

De-Geert,

Zo onhandig ben ik echt niet!

Johannes · 20-03-2008 18:03 u

Ik zie dat er een slot op dit topic zit, ten onrechte denk ik. Reinier, heb je uit de antwoorden kunnen herleiden waar het wellicht fout is gegaan?

Reinier · 21-03-2008 12:02 u

Johannes,

Ik denk dat er heel wat fout gegaan is (of kan zijn).

In ieder geval was de temperatuur van de giststarter te laag. Idem tijdens de vergisting: nu mijn vat warmer staat wordt er enthousiast geblupt.
Ook de opmerking van De-Geert, verhelderd door Adrie, snijdt hout: bij dat decanteren kun je het kind met het badwater weggooien.
Ook de reactie van Adrie over een temperatuurschok is zinnig, m.n. de osmotische schok kan zich voorgedaan hebben.

Al met al leerzaam en iets om de volgende keer rekening mee te houden!

Reinier

bazje · 28-04-2008 13:49 u

Ik weet het niet zeker, maar ik denk dat mijn vraag hier wel thuishoort:

Ten eerste:
Het is eeeiiindelijk gelukt

om uit een flesje gist op te kweken, dit keer uit een flesje Westmalle Dubbel. Tenminste....
Vorig week donderdag bier in glas, kweekwort aan depot toegevoegd, waterslot op flesje.
Gisterenavond nog een flesje leeggedronken en ook hier kweekwort aan depot toegevoegd en samen met de eerste in een literfles gegoten. Hierbij nogmaals ± 400 ml kweekwort gegoten.
Vaak en lang geschud en een waterslot dat nu (op zijn gemakkie) regelmatig 'blubt'.
Het ziet er, na een poging of 20 (?) dus veelbelovend uit.

Ten Tweede:

Woensdag of donderdag wil ik gaan brouwen.
Een eenvoudige dubbel en hiervoor wil ik deze giststarter gaan gebruiken.
Iet zegt mij dat deze starter niet actief blijft tot die tijd en mijn 1e vraag is dan ook wat het beste te doen om deze starter in optimale conditie toe te kunnen voegen aan het brouwsel.

Ten derde:

Verontrust over de temperatuur deze week ben ik bang dat deze te laag zal zijn voor deze gist.
Ik wil 20 liter laten vergisten en we brouwen op de camping.
Nu is hier wel een binnenaccomodatie, maar ik schat in dat het daar niet warmer zal zijn als een graad of 18 en dat deze 's nachts nog lager zal zijn.
Een deken zal ter isolatie worden gebruikt.
Zondag kom ik weer thuis en kan het bier op kamertemperatuur verder gisten.

Wat denken jullie: "Ken ut, Ken ut neet of Ken ut net ?"

Oscar · 28-04-2008 14:06 u

Citaat van: bazje op 28-04-2008  13:49 uIet zegt mij dat deze starter niet actief blijft tot die tijd en mijn 1e vraag is dan ook wat het beste te doen om deze starter in optimale conditie toe te kunnen voegen aan het brouwsel.

Dat heb je al wel vaker gelezen, nu alleen nog even op de juiste plaats zetten : Koelkast, uitzakken, afgieten, 0,5 liter wort erbij op brouwdag

Citaat van: bazje op 28-04-2008  13:49 uNu is hier wel een binnenaccomodatie, maar ik schat in dat het daar niet warmer zal zijn als een graad of 18 en dat deze 's nachts nog lager zal zijn.
Een deken zal ter isolatie worden gebruikt.
Zondag kom ik weer thuis en kan het bier op kamertemperatuur verder gisten.

Gewoon brouwen, en de giststarter ff beluchten. Komt helemaal goed denk ik....de warme dagen komen er weer aan

bazje · 28-04-2008 14:13 u

Citaat van: Oscar op 28-04-2008  14:06 uDat heb je al wel vaker gelezen, nu alleen nog even op de juiste plaats zetten : Koelkast, uitzakken, afgieten, 0,5 liter wort erbij op brouwdag

Heb ik inderdaad vaker gelezen,

maar niet alles is voor mij bevestigend

Theorie en praktijk he....

Ik neem aan dat ik eerst nog even moet wachten met dat in de koelkast zetten totdat het regelmatige blubje bijna tot stilstand is gekomen.
In de koelkast bewaren en vervolgens met ontdooide kweekwort uit de diepvries dat vervolgens op dezelfde temperatuur is gebracht als de starter, opschalen en buiten de koelkast zijn werk laten doen vanaf het begin van de brouwdag.

Afgieten ben ik minder enthousiast over, zeker gezien bovenstaande berichten.
Komt er dus op neer dat ik gewoon een liter toevoeg aan het brouwsel en ik kan nergens vinden wat dat voor gevolgen heeft.

bazje · 28-04-2008 14:16 u

Citaat van: Oscar op 28-04-2008  14:06 uKomt helemaal goed denk ik....

De weerberichtgevers denken hier toch echt anders over.
Stel nu dat het niet zo is ?

Mijn plan dat ik getrokken heb :
1. gewoon doen dus
2. Zondag op kamertemperatuur toch nog een paar dagen laten staan(gisten)
3. Iets langer op kamertemperatuur in de lagerfles laten zitten om de te verwachten rotte eieren lucht eruit te krijgen.

Goed plan ?

Oscar · 28-04-2008 14:17 u

Citaat van: bazje op 28-04-2008  14:13 uAfgieten ben ik minder enthousiast over, zeker gezien bovenstaande berichten.

Welke berichten ? Met afgieten voorkom je dat je je bier onnodig gaat verdunnen. Als je de gist 1 tot 2 dagen de tijd geeft om uit te zakken kan je rustig afgieten.

bazje · 28-04-2008 15:22 u

Citaat van: Reinier op 21-03-2008  12:02 uIk denk dat er heel wat fout gegaan is (of kan zijn).

In ieder geval was de temperatuur van de giststarter te laag. Idem tijdens de vergisting: nu mijn vat warmer staat wordt er enthousiast geblupt.

Ook de opmerking van De-Geert, verhelderd door Adrie, snijdt hout: bij dat decanteren kun je het kind met het badwater weggooien.

Ook de reactie van Adrie over een temperatuurschok is zinnig, m.n. de osmotische schok kan zich voorgedaan hebben.

Al met al leerzaam en iets om de volgende keer rekening mee te houden!

Reinier

Ik wil voorkomen dat ik dezelfde fouten maak als Reinier zoals in eerder postings in deze thread en dus
proberen het gistvat zo warm mogelijk te krijgen en te houden,
NIET "het kind met het badwater" AFGIETEN en
de verse kweekwort niet voor osmotische schokken laten zorgen in mijn eindelijk gelukte giststartje...

De te verwachten vergistingstemperatuur in combinatie met een niet zo'n fris luchtje baart mij echter de meeste zorgen.

Die 5% verdunning van het bier iets minder. (Wel voor verbetering vatbaar uiteraard !)