SG BrewMonk einde en na maischen

[Andy geuns]

Hoi iedereen,

Ik heb een BrewMonk van 70 liter.
Ik had de laatste minuten van het maischen een sg van 1070 met de refractometer. De pomp om het wort rond te pompen stond nog aan.
Toen het maischen gedaan was heb ik de pomp stilgezet en de granen omhoog gedaan om ze te laten uitlekken en spoelen. Nog voor ik ben beginnen te spoelen meet ik een sg van 1060 (10 punten minder). Dit was een paar minuten na de vorige meting.
Weet er iemand of dit normaal is, omdat tijdens het maischen de granen nog in het wort zaten?

[Kapau]

Het klinkt alsof het wort niet goed gemengd was, al is 10 punten wel een flink verschil. Heb je toevallig uit het kraantje gemeten?

[Andy geuns]

Het klinkt alsof het wort niet goed gemengd was, al is 10 punten wel een flink verschil. Heb je toevallig uit het kraantje gemeten?

Ik tap altijd onder aan het kraantjes af. Zowel tijdens het maischen en het spoelen.
Moest ik dit nog eens hebben, dan ga ik de granen eens terug in het wort laten zaken en dan nog eens meten.

[Broewerke]

Ik tap altijd onder aan het kraantjes af. Zowel tijdens het maischen en het spoelen.
Moest ik dit nog eens hebben, dan ga ik de granen eens terug in het wort laten zaken en dan nog eens meten.

Kan verschillende oorzaken hebben, temperatuur en hoeveel tap je af, dwz beetje wat voor de kraan zit. Kortom. Korf lichten, met lepel even roeren en monster afnemen.
Ik meet momenteel alleen zodra ie het gistvat in gaat. Dat sg is voor mij bepalend. Moet er wel bij vermelden dat dit nagenoeg bijna altijd het beoogde sg weergeeft volgens brewfather.

[Fractus]

Ik heb precies dezelfde ervaring met mijn vergelijkbare systeem, een easybrew 30. De voorspelde SG-waarden na maischen kloppen bij mij nooit. Vroeger had ik ook wat ruzie met de SG-metingen direct na spoelen, maar sinds ik even roer voordat ik een sample neem klopt het veel beter. Ik heb het idee dat het wort niet homogeen is, ondanks het pompje.

[Andy geuns]

Kan verschillende oorzaken hebben, temperatuur en hoeveel tap je af, dwz beetje wat voor de kraan zit. Kortom. Korf lichten, met lepel even roeren en monster afnemen.
Ik meet momenteel alleen zodra ie het gistvat in gaat. Dat sg is voor mij bepalend. Moet er wel bij vermelden dat dit nagenoeg bijna altijd het beoogde sg weergeeft volgens brewfather.

Ik tap echt maar weinig af. Dat zal het probleem wel geweest zijn.
Bedankt voor de info

[rkroon]

Hier zelfde ervaring. Ik roer goed en tap ongeveer 100 ml af zodat het wort met hoge sg in de kraan weg is. Giet dat terug (er moet toch nog gekookt worden) en tap dan een beetje af om te meten. Werkt bij mij 

[Kapau]

Corrigeer je ook de temperatuur van het wort? Dat kan ook nog problemen geven.

[hansHalberstadt]

Ik tap echt maar weinig af. Dat zal het probleem wel geweest zijn.
Bedankt voor de info

Ik neem even aan dat je begin maischen water hebt wat ook in het kraantje staat. Dat circuleert waarschijnlijk nauwelijks, dus als je dan daardoor gaat aftappen komt er ook water mee wat helemaal geen deel genomen heeft aan het maischen. Dus een mengprobleem.
   

[Broewerke]

Ik neem even aan dat je begin maischen water hebt wat ook in het kraantje staat. Dat circuleert waarschijnlijk nauwelijks, dus als je dan daardoor gaat aftappen komt er ook water mee wat helemaal geen deel genomen heeft aan het maischen. Dus een mengprobleem.
   

Dan is het helemaal vreemd want hij tapt de eerste keer een hoger sg af dan de 2e keer.
Gewoon uit de gehele vloeistof een sample nemen lijkt mij het verstandigst. Ik ben afgestapt van heel veel metingen.
Ik meet pH en corrigeer desgewenst. SG meet ik zodra t het gistvat in gaat. Maar ja dat is mijn methode en ieder volgt natuurlijk zijn of haar werkwijze.

[Andy geuns]

Dan is het helemaal vreemd want hij tapt de eerste keer een hoger sg af dan de 2e keer.
Gewoon uit de gehele vloeistof een sample nemen lijkt mij het verstandigst. Ik ben afgestapt van heel veel metingen.
Ik meet pH en corrigeer desgewenst. SG meet ik zodra t het gistvat in gaat. Maar ja dat is mijn methode en ieder volgt natuurlijk zijn of haar werkwijze.

Volgende keer ga misschien toch maar gewoon rechtstreeks uit de keten meten.
Bedankt voor jullie reacties

[hansHalberstadt]

Dan is het helemaal vreemd want hij tapt de eerste keer een hoger sg af dan de 2e keer.

Een andere grote valkuil is dat je je refractometer niet goed afdroogt. Dan ga je bij de meting een grote fout maken, omdat je dan je druppeltje wort gaat mengen met bijvoorbeeld 0.1 druppeltje restwater wat nog op je refractometer zit. Dan meet je de 2e keer dus te laag. Meten is een vak apart en kan op vele manieren fout gaan.
Zo heb je bijvoorbeeld ook nog mensen die een hete druppel wort op de refractometer doen. Die druppel verdampt dan al snel tot 80-90% van het volume voordat het glaasje dicht gaat en dan meet je dus 10-20% te hoog.

[De Hopman]

De voorspelde waarden van BrouwHulp kloppen bij mij ook nooit. Ik brouw met een brewmonk 30L, en na het maischen meet ik structureel 5 tot 10 punten onder het beoogde SG, bij lichte bieren is het verschil minder dan bij zwaardere bieren.
Na het spoelen is dat verschil grofweg gehalveerd tot slechts een paar puntjes, of soms helemaal verdwenen. Na het koken en koelen zit ik over het algemeen keurig op het voorspelde SG.
Ik tap nooit af uit het kraantje, maar neem met een pipet een monster uit de ketel, vlak naast de uitloop van de pomp, dus vers gecirculeerde wort. Dat laat ik altijd een seconde of 10 afkoelen in de pipet, en druppel ik dan op de refractometer.

[hansHalberstadt]

De voorspelde waarden van BrouwHulp kloppen bij mij ook nooit. Ik brouw met een brewmonk 30L, en na het maischen meet ik structureel 5 tot 10 punten onder het beoogde SG, bij lichte bieren is het verschil minder dan bij zwaardere bieren.
Na het spoelen is dat verschil grofweg gehalveerd tot slechts een paar puntjes, of soms helemaal verdwenen. Na het koken en koelen zit ik over het algemeen keurig op het voorspelde SG.

Lijkt dan toch dat er bij ju iets geks gebeurt mbt berekeningen tov werkelijkheid. Ik denk dan toch dat je te maken hebt met een beperking van BrouwHulp of een fout ingestelde parameterset.

Je zegt:'na het maischen meet ik structureel 5 tot 10 punten onder het beoogde SG'
Bedoel je dan dat je een sample neemt van de vloeistof in je beslag en daar het SG van meet? Bij mij klopt dat bijna altijd  en kom dan op 75% geextraheerde suiker tov moutgewicht. Dat is iets lager dan wat de mouterijen vaak opgeven (ca 82%) maar dat komt door onze manier van schroten met een simpele 2 rollen wals.   

[Snelbier]

De voorspelde waarden van BrouwHulp kloppen bij mij ook nooit. Ik brouw met een brewmonk 30L, en na het maischen meet ik structureel 5 tot 10 punten onder het beoogde SG, bij lichte bieren is het verschil minder dan bij zwaardere bieren.
Na het spoelen is dat verschil grofweg gehalveerd tot slechts een paar puntjes, of soms helemaal verdwenen. Na het koken en koelen zit ik over het algemeen keurig op het voorspelde SG.
Ik tap nooit af uit het kraantje, maar neem met een pipet een monster uit de ketel, vlak naast de uitloop van de pomp, dus vers gecirculeerde wort. Dat laat ik altijd een seconde of 10 afkoelen in de pipet, en druppel ik dan op de refractometer.

Lijkt dan toch dat er bij ju iets geks gebeurt mbt berekeningen tov werkelijkheid. Ik denk dan toch dat je te maken hebt met een beperking van BrouwHulp of een fout ingestelde parameterset.

Je zegt:'na het maischen meet ik structureel 5 tot 10 punten onder het beoogde SG'
Bedoel je dan dat je een sample neemt van de vloeistof in je beslag en daar het SG van meet? Bij mij klopt dat bijna altijd  en kom dan op 75% geextraheerde suiker tov moutgewicht. Dat is iets lager dan wat de mouterijen vaak opgeven (ca 82%) maar dat komt door onze manier van schroten met een simpele 2 rollen wals.   

Hier in de Brewmonk zelfde probleem met SG meten. Homogeen monsteren is het sleutelwoord.
En dat lukt gewoon niet in zo'n brouwtomaat als de moutkorf er nog in zit met al die dode hoekjes..
Meermaals geprobeerd om te meten uit alle hoeken en gaten van de ketel..
Pas na spoelen en homogeen roeren krijg ik een betrouwbare meting, maar daar heb ik dan niet veel meer aan, weinig te corrigeren
Ik zie het maar als een zoveelste beperking van brouwautomaten. Alleen nog meten na koken, scheelt me een paar monsternames en schele hoofdpijn omdat SG gewoon niet kan kloppen..
Het probleem zit hem volgens mij niét in software of settings, maar in homogeen monsteren.
Proost, Snelbier.

[hansHalberstadt]

Hier in de Brewmonk zelfde probleem met SG meten. Homogeen monsteren is het sleutelwoord.
En dat lukt gewoon niet in zo'n brouwtomaat als de moutkorf er nog in zit met al die dode hoekjes..

Maar als het niet homogeen is dan zou ik bij monster nemen vanuit het beslag een hoger SG verwachten. Immers het SG moet dan het hoogste zijn op het punt waar de suiker ontstaat. Als je het monster neemt in de uitstroom van de pomp dan moet het lager zijn. 

[Snelbier]

Maar als het niet homogeen is dan zou ik bij monster nemen vanuit het beslag een hoger SG verwachten. Immers het SG moet dan het hoogste zijn op het punt waar de suiker ontstaat. Als je het monster neemt in de uitstroom van de pomp dan moet het lager zijn.

Meten uit beslag (met pipet of lepel boven uit het beslag) is net een flipperkast, metingen gaan alle kanten op.  En meestal veel te hoog, daar heb je gelijk.
Circulerend wort uit pompuitstroom geeft steevast te laag SG.
Tapkraan (na litertje spoelen) zou zelfde SG moeten geven als pompuitstroom, want pomp zuigt uit zelfde 'dode ruimte'.. Helaas wijkt dat weer meerdere punten af van pompmeting.
Ik kan het wel proberen te verklaren, maar heb niks aan deze metingen, want kloppen gewoon niet.
SG na spoelen en roeren bewijst dat, klopt wél redelijk met voorspellingen.
Ik kan er mee leven, zal trouwens wel móeten met die Brewmonk.
Proost, Snelbier

[hansHalberstadt]

Meten uit beslag (met pipet of lepel boven uit het beslag) is net een flipperkast, metingen gaan alle kanten op.  En meestal veel te hoog

Monster nemen met een lepel boven uit het beslag geeft veel verdamping, dus een te hoog SG. Dat is dus een meetfout. Met een pipet kan wel mits je die af laat koelen voor je een druppel op je refractometer doet anders verdampt zomaar 10-20% van die druppel en meet je dus ook veel te hoog. (Ja, ik heb het getest met iemand die erbij stond en het eerst niet wilde geloven)

Met mijn beslagkuip met roerwerk is zo'n monster wel betrouwbaar, mits je zorgt dat er niets verdampt. Ik doe dat met een injectiespuitje opzuigen en af laten koelen. Of je neemt de eerste afloop van het wort.
 

[Joery]

Wij hebben een beetje een vergelijkbaar probleem, alleen dan nog een grotere afwijking. Ik brouw met een brewmonk B40 wifi. Ik heb de gegevens in Brewfather en in BrouwHulp ingevoerd. Eigenlijk lijkt alles wel te kloppen alleen de SG waardes niet. Maisch en spoelwater ingevoerd, verdamping en dergelijke. Uiteindelijk hebben we het nu in het vergistingsvat zitten en de verwachte aantal liters over. Alles lijkt te kloppen met de programma's, behalve de SG waardes. De SG waarde voor het koken was voorspeld op 1055 en was uiteindelijk 1044 (misschien niet genoeg af laten koelen). De SG waarde na het koken was voorspeld op 1080, maar die was uiteindelijk 1065, een aanzienlijk verschil dus. Misschien dat het brouwzaalrendement verkeerd staat, maar die leek bij 73% (21,2 L na koken, 6 kg castle pilsmout, 1 kg suiker 15 minuten voor eind koken). Heeft er iemand een idee wat er mis kan zijn gegaan? We hebben pH gemeten, die was goed, zetmeelproef gedaan en alles was ook omgezet.

[Snelbier]

... De SG waarde na het koken was voorspeld op 1080 maar die was uiteindelijk 1065, een aanzienlijk verschil dus. Misschien dat het brouwzaalrendement verkeerd staat maar die leek bij 73% (21,2 L na koken, 6kg castle pilsmout, 1kg suiker 15 minuten voor eind koken). Heeft er iemand een idee wat er mis kan zijn gegaan? We hebben pH gemeten, die was goed, zetmeelproef gedaan en alles was ook omgezet.

Als je meting klopt was het rendement ~55%, dramatisch laag. En met bijna ideale moutstort voor jouw ketel..
- Heb je ook gemeten uit gistvat? Daar heb je zeker homogeen SG.
Overigens moet na koken het SG ook betrouwbaar zijn, is dan echt wel homogeen. Enige probleempje is dat je het wort moet koelen voor meting, maar dat heb je gedaan, zo te zien.

Als SG wél klopt zou ik het slechte rendement in schroten zoeken.
En een beetje in spoelen, maar dat kan niet het grote verschil maken.
Proost, Snelbier

[Joery]

Als je meting klopt was het rendement ~55%, dramatisch laag. En met bijna ideale moutstort voor jouw ketel..
- Heb je ook gemeten uit gistvat? Daar heb je zeker homogeen SG.

Dat is dus precies wat ik niet snap. Als ik volgens het boek "verander water in bier" reken dan lijkt het dat ik op 73% kom, maar volgens de software inderdaad op 55%. De pilsmout heeft een waarde van 81%, daar haal ik dan 4% vanaf voor het vocht. Uiteindelijk kom ik op zo'n 22 plato. Als ik mijn gemeten SG opzoek dan kom ik op zo'n 16 plato. Deel ik dit dan door elkaar dan kom ik op 73%. Ergens gaat hier dus iets mis.

De 6kg castle pilsmout hebben we in 15 minuten geschroot op 1,2mm. Spoelen hebben we misschien wel iets te snel gedaan, 10 tot 15 minuten.

[Snelbier]

Dat is dus precies wat ik niet snap. Als ik volgens het boek "verander water in bier" reken dan lijkt het dat ik op 73% kom, maar volgens de software inderdaad op 55%. De pilsmout heeft een waarde van 81%, daar haal ik dan 4% vanaf voor het vocht. Uiteindelijk kom ik op zo'n 22 plato. Als ik mijn gemeten SG opzoek dan kom ik op zo'n 16 plato. Deel ik dit dan door elkaar dan kom ik op 73%. Ergens gaat hier dus iets mis.

De 6kg castle pilsmout hebben we in 15 minuten geschroot op 1,2mm. Spoelen hebben we misschien wel iets te snel gedaan, 10 tot 15 minuten.

Weet niet hoe "Verander water in bier' rekent, maar lijkt of we mout-potentieel, brouw-rendement, en/of maisch-rendement verwarren.
Meeste software rekent met BZR (brouwzaalrendement) als gewonnen suikers vs mout-potentieel (meestal ~80%).
Dan kan er ook nog verschil zijn in berekening van maisch-rendement (dus vóór koken) en BZR ná koken..
Blijft lastig dit, en bestaat al veel discussie over op ons forum.
Voor zover ik het zie en kan berekenen/beredeneren zit je op 55% BZR, ook in BrouwHulp en Brewfather.

Spoelen gaat in een automaat eigenlijk te snel, maar kost hooguit een paar SG-punten.
Schroten 1,2mm lijkt me wat fijn, maar kan per molen ander resultaat geven.
Als de maisch goed doorstroomt met pomp op 100% was het niét te fijn, simpel.
 Fijner schroten geeft hoger rendement, tot het zo fijn is dat doorstroming wordt geremd, en dat is niet handig in een automaat.
Paar keer roeren tijdens maischen kan rendement verbeteren, maar blijft een gok of dat jouw probleem oplost.
Proost, Snelbier

[hansHalberstadt]

21,2 L na koken

was dat voor of na het hopfilteren en was die 21.2 liter afgekoeld of heet? en als het heet was heb je dan 4% volume vermindering doorgevoerd tgv heet meten?

[Joery]

was dat voor of na het hopfilteren en was die 21.2 liter afgekoeld of heet? en als het heet was heb je dan 4% volume vermindering doorgevoerd tgv heet meten?

We hebben hopzakjes gebruikt. De hopzakjes hebben we er na het koken uit gehaald, toen alles afgekoeld. In het begin gekoeld zonder de pomp te laten lopen, toen het zo rond de 50gr was hebben we de koeling laten verlopen met pomp omdat we boven en onder veel temperatuurverschil hadden. Na het koelen hadden we 21.2L over en toen hebben we ook gemeten.

[Joery]

Weet niet hoe "Verander water in bier' rekent, maar lijkt of we mout-potentieel, brouw-rendement, en/of maisch-rendement verwarren.

Met de software kwam ik inderdaad ook op 55%, nu alleen nog kijken waar hem dit in zit. De pomp stroomde mooi door als het kraantje vol open stond dus denk ik aan de hand van jouw opmerking dat het dun geschroot is maar in dit geval nog dik genoeg.

Het boek heeft het bij "Brouwzaalrendement" over de volgende berekening: Bepalen het aantal suiker bij 100%. 6000gr met een potentieel extract van 81% en een vochtgehalte van 4%. Behaalde volume is 21L. 6000*0,81*0,96/(21x10).Dit geeft dan het aantal plato bij 100%. Daarna de SG van 1065 in een tabel opgezocht en deze zegt ongeveer 16 plato. Deze uitkomsten door elkaar gedeeld geeft het brouwzaalrendement volgens het boek.

En toen dacht ik dus met het verwerken van onze gemeten gegevens in de brouwsoftware dat er ergens iets niet juist is. Tijdens het maischen hebben we alleen de pomp zijn werk laten doen en hebben niet geroerd, zou dat nog een probleem  kunnen zijn?

[hansHalberstadt]

De verschillende definities voor rendementen zorgen blijkbaar weer voor veel verwarring.
je hebt 6 kg pilsmout en 1 kg suiker gebruikt op 21 liter. Dat levert een brouwzaalrendement op van 41,3% (41,3% van het moutgewicht als suiker in je wort terechtgekomen)
tov 75% van het moutgewicht als suiker in je wort terechtgekomen als norm (dat is dan 100%) heb je een rendement van 55% (41/75)
eigenlijk is dat niet helemaal eerlijk omdat brouwzaalrendement normaal gesproken bepaald wordt in de kookketel dus voor het verwijderen van de hop. En daarbij verlies je ook wat van je kristalsuiker. Dat zal snel 4-5% bierverlies zijn wat in je hop gaat zitten. Dus dan kom je op ca 45% brouwzaakrendement als je eind koken had gemeten. 

[PP]

Het is op meerdere plekken in de tijd op dit forum gezegd:
Water zal altijd de gemakkelijkste weg zoeken; rondpompen is leuk maar roeren is beter.
Daarnaast effectief spoelen (ca. 1u 15 min tot 1u 30 min) en dichtheid afloop meten (spoelvolume is minder interessant).

Ter vergelijk: ik brouw "klassiek" met ketels, gasvlam, filterplaat etc. en roer de maisch voortdurend met een motor en roerblad.
Als ik je gegevens (6 kg mout + 1kg suiker) vertaal naar mijn brouwopstelling levert dat tot 1/3 meer bier op.

Samenvattend: roeren en effectief spoelen.

Succes met jullie zoektocht, groet Paul




 

[Joery]

De verschillende definities voor rendementen zorgen blijkbaar weer voor veel verwarring.
Je hebt 6 kg pilsmout en 1 kg suiker gebruikt op 21 liter. Dat levert een brouwzaalrendement op van 41,3% (41,3% van het moutgewicht als suiker in je wort terechtgekomen)
tov 75% van het moutgewicht als suiker in je wort terechtgekomen als norm (dat is dan 100%) heb je een rendement van 55% (41/75)

De uitleg van deze berekening snap ik een heel eind wel. Ik snap alleen niet hoe ik aan die 41,3% moet komen met onze gemeten waardes. Zou je dat misschien nog uit kunnen leggen?

[hansHalberstadt]

Ik snap alleen niet hoe ik aan die 41.3% moet komen met onze gemeten waardes. Zou je dat misschien nog uit kunnen leggen?

Dit is wat je zou krijgen als alles theoretisch maximaal zou gaan: 6 kg mout wat je met 75% extract omzet in 4500 g moutsuikers en die 100% effectief uitspoelt. Samen met 1 kg suiker heb je dan 500 g suikers met SG = 1100 oftewel 24,3 Brix ik reken dan even 21,5 liter wort einde koken. Dat is dus als de hop er nog bijzit. Zo bereken je namelijk het brouwzaalrendement (= wat er in je kookketel aan moutsuikers terechtkomt als deel van je moutgewicht)


Maar jij hebt SG=1065

Dat betekent dat je maar 55,5% (maisch en spoelrendement) van de maximaal haalbare hoeveelheid moutsuikers in je kookketel krijgt.
Brouwzaalrendement (= wat er in je kookketel aan moutsuikers terechtkomt als deel van je moutgewicht)=2498 g  / 6000 g = 41.6%

Voor de volledigheid hier nog even het deel met hopfilteren en gisting:

Ik ga dan even uit dat je 0,5 l verliest van 21,5 l naar 21 liter.
Zou ca eind SG=1010 opleveren oftewel 8,1 Brix (refractometer)

ps de moutspecificatie geeft meestal hogere getallen voor extract, bv 81% ipv 75, maar dat haal je alleen als je een ideale rollenwals hebt en alles ideaal gaat onder lab omstandigheden. In de praktijk kom ik altijd maar rond 75% extract voor lichte mouten.

[Joery]

Dit is wat je zou krijgen als alles theoretisch maximaal zou gaan: 6 kg mout wat je met 75% extract omzet in 4500 g moutsuikers en die 100% effectief uitspoelt. Samen met 1 kg suiker heb je dan 500 g suikers met SG = 1100 oftewel 24,3 Brix ik reken dan even 21,5 liter wort einde koken. Dat is dus als de hop er nog bijzit. Zo bereken je namelijk het brouwzaalrendement (= wat er in je kookketel aan moutsuikers terechtkomt als deel van je moutgewicht)


Dat betekent dat je maar 55.5% (maisch en spoelrendement) van de maximaal haalbare hoeveelheid moutsuikers in je kookketel krijgt.
Brouwzaalrendement (= wat er in je kookketel aan moutsuikers terechtkomt als deel van je moutgewicht)=2498g / 6000 g =41.6%

Ik heb even zitten kijken naar de berekening, het was even kijken hoe alles is berekend. Ik zie alleen opeens de getallen 2498 en 41,6% staan. Ik snap dat 2498 de opbrengst is als je 41,6% neemt maar hoe komen we hier nu aan 2498 of 41,6%? Als ik 1 van de 2 getallen heb kan ik de andere ook berekenen maar ik weet niet hoe deze opeens in de berekening terecht zijn gekomen.

[hansHalberstadt]

Ik heb even zitten kijken naar de berekening, het was even kijken hoe alles is berekend. Ik zie alleen opeens de getallen 2498 en 41,6% staan. Ik snap dat 2498 de opbrengst is als je 41,6% neemt maar hoe komen we hier nu aan 2498 of 41,6%? Als ik 1 van de 2 getallen heb kan ik de andere ook berekenen maar ik weet niet hoe deze opeens in de berekening terecht zijn gekomen.

Dat volgt uit de stappen in het tekeningetje;
6000 g mout x 0,75 x 0,555 = 2498.
0,75 is wat je standaard kunt aanhouden voor hoeveel suiker er uit je mout komt in je beslag dus 0,75 x 6000 = 4500 g suiker einde maischen. dat ga je dan filteren en uitspoelen en dan meet je een SG van 1065. 1065 betekent dat je voor 21 liter wort 3498 g suiker in je wort moet hebben (die info zit in de tool verband tussen SG en suikerconcentratie).  Dat betekent dan 2498 g moutsuiker samen met de 1000 g suiker = 3498 g. Dus je had dan 2498 g moutsuikers.
En die 2498 is dan 0.555 x 4500 g.

[Joery]

1065 betekent dat je voor 21 liter wort 3498 g suiker in je wort moet hebben (die info zit in de tool verband tussen SG en suikerconcentratie).

Het deel wat ik niet snap zit dus in het tooltje verwerkt. Vandaar dat ik niet snapte waar dit vandaan kwam maar dit heeft dus met mijn gemeten SG te maken.

[Jacques]

De uitleg van deze berekening snap ik een heel eind wel. Ik snap alleen niet hoe ik aan die 41.3% moet komen met onze gemeten waardes. Zou je dat misschien nog uit kunnen leggen?

Hou er rekening mee dat Hans blijft vasthouden aan rekenmethoden die onder hobbybrouwers minder gebruikelijk zijn anno 2024. Bijna alle software gaat uit van het maximale rendement dat je kunt halen met een mout. Dat zetten ze op 100%.

ps de moutspecificatie geeft meestal hogere getallen voor extract, bv 81% ipv 75, maar dat haal je alleen als je een ideale rollenwals hebt en alles ideaal gaat onder lab omstandigheden. In de praktijk kom ik altijd maar rond 75% extract voor lichte mouten.

En bij de moderne software wordt dus rekening gehouden met de maximale opbrengst die met een mout gehaald kan worden... (81% in plaats van 75%)

Het een en ander betekent dat de rekentool van Hans op andere waarden komt voor het brouwzaalrendement dan bijvoorbeeld Brewfather, BrouwHulp of BeerSmith...
Altijd heel verwarrend want de rekenmethode van Hans is zeker niet fout, maar zoals ik al schreef niet meer gebruikelijk.

[Joery]

Hou er rekening mee dat Hans blijft vasthouden aan rekenmethoden die onder hobbybrouwers minder gebruikelijk zijn anno 2024. Bijna alle software gaat uit van het maximale rendement dat je kunt halen met een mout. Dat zetten ze op 100%.
En bij de moderne software wordt dus rekening gehouden met de maximale opbrengst die met een mout gehaald kan worden... (81% in plaats van 75%)

Ik probeer als beginnend brouwer zoveel mogelijk te begrijpen wat mijn cijfers betekenen. Ik snap dat er verschillende rekenmethodes zijn en ik sta overal voor open. Het was alleen wel heel duidelijk dat mijn methode niet klopte (rendement van 74% terwijl dit 55% blijkt te zijn) haha.
Nu alleen nog de oplossing vinden, misschien eerst beginnen met het schroten en af en toe roeren tijdens het maischen. Ik ben in ieder geval al heel blij met alle hulp die ik op het forum krijg .

[Jacques]

Ik probeer als beginnend brouwer zoveel mogelijk te begrijpen wat mijn cijfers betekenen. Ik snap dat er verschillende rekenmethodes zijn en ik sta overal voor open. Het was alleen wel heel duidelijk dat mijn methode niet klopte (rendement van 74% terwijl dit 55% blijkt te zijn) haha.

Dit komt vooral door het verschil in rekenmethode. Bij de moderne rekenmethode kun je theoretisch een rendement halen van 100% (in de praktijk haal je dat nooit, daar moet ik Hans gelijk in geven).
Bij de rekenmethode die Hans hanteert kom je nooit boven de 80% en dan moet je echt alles er uit halen wat er in zit.

[hansHalberstadt]

Het een en ander betekent dat de rekentool van Hans op andere waarden komt voor het brouwzaalrendement dan bijvoorbeeld Brewfather, BrouwHulp of BeerSmith...
Altijd heel verwarrend want de rekenmethode van Hans is zeker niet fout, maar zoals ik al schreef niet meer gebruikelijk.

Weet niet hoe "Verander water in bier' rekent, maar lijkt of we mout-potentieel, brouw-rendement, en/of maisch-rendement verwarren.
Meeste software rekent met BZR (brouwzaalrendement) als gewonnen suikers vs mout-potentieel (meestal ~80%).
Dan kan er ook nog verschil zijn in berekening van maisch-rendement (dus vóór koken) en BZR ná koken..
Blijft lastig dit, en bestaat al veel discussie over op ons forum.

[hansHalberstadt]

Hou er rekening mee dat Hans blijft vasthouden aan rekenmethoden die onder hobbybrouwers minder gebruikelijk zijn anno 2024. Bijna alle software gaat uit van het maximale rendement dat je kunt halen met een mout. Dat zetten ze op 100%.
En bij de moderne software wordt dus rekening gehouden met de maximale opbrengst die met een mout gehaald kan worden... (81% in plaats van 75%)

Het een en ander betekent dat de rekentool van Hans op andere waarden komt voor het brouwzaalrendement dan bijvoorbeeld Brewfather, BrouwHulp of BeerSmith...

Als je goed naar mijn plaatjes hierboven kijkt dan kun je zien dat ik ook de moderne manier van rendement gebruik.


vanuit het moutgewicht ga je via het potentieel extract (dat is die 81% die de mouterij opgeeft, maar bij mij op 75% staat wat voor hobbybrouwers gebruikelijk is, maar is helemaal vrij om daar in te vullen wat je wilt) naar wat er aan suikers in je beslag komt. (Dat kun je testen door het SG van je beslag te meten samen met het volume en moutgewicht.)
Dat ga je dan extraheren en uitspoelen. En dan zie je die 0,555 staan wat gewoon jouw (of 'moderne brouwsoftware') methode van rendement is wat maximaal op 100 staat.

[hansHalberstadt]

Het deel wat ik niet snap zit dus in het tooltje verwerkt. Vandaar dat ik niet snapte waar dit vandaan kwam maar dit heeft dus met mijn gemeten SG te maken.

Dat is feitelijk de suikertabel. Zoek maar eens op Tabel Voor Soortelijk Gewicht Goldiner & Klemann
zo kun je bijvoorbeeld zien dat een oplossing van 10 gram suiker opgelost tot 100 g (=10.0 Brix) een SG heeft van 1040.
Die tabel zit bij mij dus als wiskundig modelletje in de software. Dus als je het SG meet van je wort dan kan de tool terugrekenen hoeveel suiker er in je beslag zit (of je zoekt het op in de Goldiner & Klemann tabel) en dat kun je dan vergelijken met de hoeveelheid mout en wat je daaruit verwacht als suiker. Dat geeft je dan je rendement.

Oorspronkelijk werd door de grote mannen van de brouwliteratuur (Kunze etc.) van oudsher een definitie voor brouwzaalrendement gehanteerd zijnde de verhouding van de hoeveelheid moutsuikers in je kookketel (want dat is de brouwzaal) en de hoeveelheid gebruikte mout. In een professionele brouwerij met optimaal werkende apparatuur kom je dan op ca 75% brouwzaalrendement (ca 81% extract x ca 94-95% spoelrendement)

Maar toen kwamen de hobbybrouwers met hun brouwsoftware en die gingen een andere definitie hanteren voor brouwzaalrendement en daardoor ontstond dus de verwarring. Het is immers nooit slim om dezelfde naam voor 2 verschillende dingen te gebruiken. Die definitie was de hoeveelheid suiker in de kookketel tov wat je normaal verwacht. Dus volgens die definitie kom je gemiddeld op 100% als dat is wat je normaal verwacht. (op basis van het extract volgens de mouterij bv 81% en het spoelrendement wat in een goede brouwerij optreedt bv 94%= samen 75% en dat wordt dan de nieuwe 100%)

Dat geeft dus al aan dat het een discutabele definitie is, want wat is immers 'wat je normaal verwacht' ? dus dat kan verschillen. Terwijl het voor de originele definitie absoluut geen misverstand mogelijk kan zijn, immers de hoeveelheid mout is geen discussie over en de hoeveelheid suiker in je ketel ook niet want die is 1 op 1 gekoppeld met het SG en het volume.     

[Jacques]

Als je goed naar mijn plaatjes hierboven kijkt dan kun je zien dat ik ook de moderne manier van rendement gebruik.

Om een einde aan de verwarring te maken zou het handig zijn als ook jij voortaan de modernere manier van berekenen hanteert. Het is een beetje als Esperanto spreken in een tijd dat mondiaal Engels wordt gebruikt om met elkaar te communiceren...

Soms moet ook Don Quischot toegeven dat hoewel hij gelijk heeft de tegenwind toch te groot is...

[Jacques]

Weet niet hoe "Verander water in bier' rekent, maar lijkt of we mout-potentieel, brouw-rendement, en/of maisch-rendement verwarren.
Meeste software rekent met BZR (brouwzaalrendement) als gewonnen suikers vs mout-potentieel (meestal ~80%).
Dan kan er ook nog verschil zijn in berekening van maisch-rendement (dus vóór koken) en BZR ná koken..
Blijft lastig dit, en bestaat al veel discussie over op ons forum.

Hoe "Verander water in bier' rekent? Dat is een boek van Arie Otten, die ook BrouwHulp geschreven heeft. Net als zowat alle brouwsoftware voor hobbybrouwers gebruikt die software de moderne rekenmthode...

[hansHalberstadt]

Om een einde aan de verwarring te maken zou het handig zijn als ook jij voortaan de modernere manier van berekenen hanteert.

Op zich geen probleem. Alleen wat neem je dan als 100% en hoe zorg je ervoor dat die 100% voor iedereen hetzelfde is anders kun je de resultaten niet onderling vergelijken. Je zou de moutspec kunnen nemen, maar wat doe je dan als die niet bekend is bijvoorbeeld omdat je een bierpakket hebt gekocht. En wat neem je als referentie voor het maischen en spoelen? Ik zit met mijn installatie op ca 90% spoelrendement en een professionele brouwerij op 95% schat ik.

[hansHalberstadt]

Even een voorbeeldje: ik gebruik 2000 g pilsmout en krijg in de kookketel 10 liter (verrekend naar 20 graden) met SG=1048. wat is het brouwzaalrendement volgens de nieuwe methode?

[Jacques]

Op zich geen probleem. Alleen wat neem je dan als 100% en hoe zorg je ervoor dat die 100% voor iedereen hetzelfde is anders kun je de resultaten niet onderling vergelijken. Je zou de moutspec kunnen nemen, maar wat doe je dan als die niet bekend is bijvoorbeeld omdat je een bierpakket hebt gekocht. En wat neem je als referentie voor het maischen en spoelen? Ik zit met mijn installatie op ca 90% spoelrendement en een professionele brouwerij op 95% schat ik.

Even een voorbeeldje: ik gebruik 2000 g pilsmout en krijg in de kookketel 10 liter (verrekend naar 20 graden) met SG=1048. wat is het brouwzaalrendement volgens de nieuwe methode?

Hetzelfde als wat andere hobbybrouwsoftware doet...
Uitgaan van de specificaties van de mouterijen en als die voor een specifieke mout er niet is uitgaan van een vergelijkbare mout.

Het is minder exact als de rekenmethode die jij hanteert, maar een kaal cijfertje zegt niet zo veel als er geen rekening gehouden is met de mouten die gebruikt zijn in een brouwsel.

[hansHalberstadt]

Dan kom ik op het volgende:

Brouwzaalrendement=73% (als ik 81% extract aanneem en 100% maximaal haalbaar spoelrendement)
Als ik 95% aanhoudt als maximaal haalbaar spoelrendement in een professionele brouwerij dan kom ik op
brouwzaalrendement=77%
Dus welke moet ik dan nemen van de 2?
Mijn 'ouderwetse' methode komt in beide gevallen op 59.1% (1182 g moutsuikers uit 2000 g mout levert 59.1%)

[Jacques]

Dan kom ik op het volgende:

Brouwzaalrendement=73% (als ik 81% extract aanneem en 100% maximaal haalbaar spoelrendement)
Als ik 95% aanhoudt als maximaal haalbaar spoelrendement in een professionele brouwerij dan kom ik op
brouwzaalrendement=77%
Dus welke moet ik dan nemen van de 2?
Mijn 'ouderwetse' methode komt in beide gevallen op 59.1% (1182 g moutsuikers uit 2000 g mout levert 59.1%)

Op basis van ervaringsgevens wordt in moderne software een brouwzaalrendement ingevuld. Dat is een goede benadering omdat iedere hobbybrouwer een ander rendement haalt afhankelijk van zijn werkwijze en apparatuur.

[hansHalberstadt]

Op basis van ervaringsgevens wordt in moderne software een brouwzaalrendement ingevuld. Dat is een goede benadering omdat iedere hobbybrouwer een ander rendement haalt afhankelijk van zijn werkwijze en apparatuur.

Maar als de een 73% rendement heeft en de andere met dezelfe meetwaarden 77% dan zul je toch eerst moeten afspreken wat je bedoelt met 100% anders zit je appels met peren te vergelijken en is het delen van rendementsgetallen nutteloos.

[hansHalberstadt]

Misschien goed als een paar mensen met hun brouwsoftware eens het brouwzaalrendement laten berekenen in mijn voorbeeldje:
4000 g pilsmout en krijg in de kookketel 20 liter (verrekend naar 20 graden) oftewel 20.8 liter bij koken met SG=1048. wat is het brouwzaalrendement?
Dan kunnen we zien in hoeverre de resultaten hetzelfde zijn of verschillend en waarom.

[Snelbier]

4000 g pilsmout en krijg in de kookketel 20 liter (verrekend naar 20 graden) oftewel 20.8 liter bij koken met SG=1048. wat is het brouwzaalrendement?
Dan kunnen we zien in hoeverre de resultaten hetzelfde zijn of verschillend en waarom.

BrouwHulp: BZR=80%.  Brewfather BZR=81%.
Note: Mout gesteld op 81% potentieel en 4% vocht.
BrouwHulp rekent netjes vocht mee, gaat af van opbrengst in brouwsel.
Brewfather doet niets met vocht, dus moet je zelf potentieel lager instellen.
Voor je het weet zit er weer een paar % verschil in en staan we appels met peren te vergelijken.
Toevoeging: Beide rekenen BZR zo te zien als gewonnen suikers gedeeld door potentieel.

[hansHalberstadt]

BrouwHulp: BZR=80%.  Brewfather BZR=81%.
Note: Mout gesteld op 81% potentieel en 4% vocht.
BrouwHulp rekent netjes vocht mee, gaat af van opbrengst in brouwsel.
Brewfather doet niets met vocht, dus moet je zelf potentieel lager instellen.
Voor je het weet zit er weer een paar % verschil in en staan we appels met peren te vergelijken.
Toevoeging: Beide rekenen BZR zo te zien als gewonnen suikers gedeeld door potentieel.

Goed dat je dit even hebt uitgezocht.
Ik heb het even verder bekeken om te zien of ik daar wat uit kan concluderen;

in bijgaand plaatje heb ik eerst de moutspec ingevuld (81% extract, 4% vocht en 5% eiwit) dat geeft samen bij mij 74.6% extract. dat ligt vlak bij de 75% die ik normaal altijd meet in mijn beslag voor spoelen. Je moet daar dus geen 81% invullen want dan verwaarloos je het vochtpercentage en opgelost eiwit wat wel meetelt voor het SG maar niet als suiker.
Als ik dan een maisch en spoelrendement instel van 81% dan kom ik ook op SG=1048.
Dus is de conclusie dat je 100% van de suikers moet uitspoelen om op 100% rendement te komen. Dus 100% rendement kun je nooit halen.
Maar hangt dus ook samen met wat je invult voor vocht en eiwit. En daar zit dus al een aanname die je niet altijd weet, dus inderdaad appels en peren.
Dus mijn parameter 'maisch en spoelrendement' komt dan overeen met het brouwzaalrendement uit de andere software.

[hansHalberstadt]

En bij de moderne software wordt dus rekening gehouden met de maximale opbrengst die met een mout gehaald kan worden... (81% in plaats van 75%)

Zie vorig bericht:
https://www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php?msg=693929
die 81% is extract dry based daar moet de moisture content nog vanaf (meestal 3-4%) en eiwit (soluble protein ca 5%) telt wel mee met je extract, maar slaat grotendeels neer tijdens het koken en draagt dus veel minder bij aaan het SG eind koken. Samen kom je dan weer op 75% extraheerbare suiker (81*0.96*(0.95+ en beetje)). Dus als ik daar 81% ga invullen doe ik het fout en zit ik veel te optimistisch.

[Jacques]

Maar als de een 73% rendement heeft en de andere met dezelfe meetwaarden 77% dan zul je toch eerst moeten afspreken wat je bedoelt met 100% anders zit je appels met peren te vergelijken en is het delen van rendementsgetallen nutteloos.

Tja, je kunt het rendement tot tig decimalen achter de komma exact uitrekenen met de methode die jij gebruikt...

Maar wat een hobbybrouwer daadwerkelijk haalt, is voor iedere brouwer anders. De gebruikte mouten maken veel uit, iets waar de door jou gehanteerde methode geen verschil in maakt. Pilsmout of zwarte mout maakt geen verschil. Omdat dit een belangrijke factor is de nieuwere methode bedacht. Deze methode maakt het mogelijk om los van een recept rendementen met elkaar te vergelijken. Bij de traditionele methode is dat niet mogelijk. Een veel hoger rendement kan bijvoorbeeld komen door het gebruik van lichtgekleurde tarwemout. Tarwemout heeft geen kaf en dat zorgt op die manier voor een hoger rendement...

Naast het theoretisch haalbare rendement speelt de apparatuur en de werkwijze van een brouwer een grote rol. Door de "moderne" rekenmethode kun je dat met elkaar vergelijken. Het geeft je de gelegenheid om in beeld te krijgen of je het als brouwer het goed doet of niet...
Zoals al eerder geschreven hanteert bijna alle huidige brouwsoftware de "moderne" rekenmethode. Daar komt een rendement uit dat een stuk hoger is dan dat van de traditionele rekenmethode en dat is heel verwarrend want een beginnende brouwer snapt daar niets van. Hoe kan het nu dat een iemand met meer dan 40 jaar ervaring als hobbybrouwer en een zeer begenadigde rekenaar zegt dat het behaalde rendement zo veel lager is...
Het is om deze reden waarom ik je gevraagd heb "mee te gaan met de tijd". En ja, de moderne rekenmethode heeft ook zijn onvolkomenheden, maar als we met zijn allen ons conformeren aan de rekenmethode van bijvoorbeeld Brewfather dan kunnen we ons concentreren op de oorzaken van een lager rendement bij bijvoorbeeld de BrewMonk... 

[hansHalberstadt]

De gebruikte mouten maken veel uit, iets waar de door jou gehanteerde methode geen verschil in maakt. Pilsmout of zwarte mout maakt geen verschil. Omdat dit een belangrijke factor is de nieuwere methode bedacht.

Dat klopt niet. In de tool geef je per moutsoort de parameters op, dus extract dry base, vochtgehalte en eiwitpercentage en dan kan de tool het rendement berekenen. Enige verschil is dat de 2 definities van rendement anders zijn. Dat betekent dus dat het 'nieuwe' rendement steeds 100% is als je 100% efficiënt uitspoelt, maar wel het bijbehornde SG lager is al je meer mouten gebruikt van een lager extractpercentage zoals zwarte mout.

Het 'oude rendement' is gedefinieerd als extract tov moutgewicht. Dus dat rendement wordt lager als je meer mouten gebruikt van een lager extractpercentage.
Maar beide rendementen zijn volledig gelijkwaardig qua waarde voor de brouwer.   

[Jacques]

...Enige verschil is dat de 2 definities van rendement anders zijn. Dat betekent dus dat het 'nieuwe' rendement steeds 100% is als je 100% efficiënt uitspoelt, maar wel het bijbehorende SG lager is al je meer mouten gebruikt van een lager extractpercentage zoals zwarte mout.

Het 'oude rendement' is gedefinieerd als extract tov moutgewicht. Dus dat rendement wordt lager als je meer mouten gebruikt van een lager extractpercentage.
Maar beide rendementen zijn volledig gelijkwaardig qua waarde voor de brouwer.   

Het wezenlijke verschil is de extraheerbaarheid. Uit tarwemout haal je meer extract dan uit pilsmout of zwarte mout...
Dat maakt dat je een met de moderne methode een hoger rendement kunt halen.

Maar jou ergens van overtuigen is iets wat ik beter maar niet kan doen. Dat kost iets te veel energie...

[hansHalberstadt]

Het wezenlijke verschil is de extraheerbaarheid. Uit tarwemout haal je meer extract dan uit pilsmout of zwarte mout...
Dat maakt dat je een met de moderne methode een hoger rendement kunt halen.

Maar jou ergens van overtuigen is iets wat ik beter maar niet kan doen. Dat kost iets te veel energie...

Je kunt mij onmiddellijk overtuigen als ik een denkfoutje maak, maar ik denk in dit geval dat wat je zegt niet klopt. Immers de nieuwe rendementsmethode is gedefinieerd als de hoeveelheid extract tov de hoeveelheid extract die je volgens de moutspecificatie verwacht. Dus als zoals je zegt tarwemout bv 2% meer extract oplevert volgens de moutspecificatie dan moet je extract in je kookketel ook 2% hoger zijn voor hetzelfde rendement. Immers dat is de verhouding van die 2

Juist de oude methode geeft in dat geval een hoger rendement omdat dat gedefinieerd is als de hoeveelheid extract tov je moutgewicht. Dus bij dezelfde hoeveelheid tarwemout gewicht heb je dan meer extract dus een hoger rendement. 

[PP]

Heren H. en J.,

brouwcollega A.G. is deze draad gestart met een eenvoudige vraag.
Daarop hebben enkele mede forumleden gereageerd door vragen ter verduidelijking te stellen dan wel enkele tips te geven hoe hij e.e.a. zou kunnen aanpakken.

Daarna zou ik zeggen: STOP.
Elke volgende bijdrage gaat er mijn inziens voor zorgen dat deze draad of zelfs meerdere draden steeds minder worden gelezen.
Ik wil hiermee niet zeggen dat het onderwerp: rendement berekening, niet interessant is maar doe dit a.u.b. op een andere plek en houd de reactie op een vraagstelling simpel.
Uiteraard spreek ik voor mezelf.

Groet, Paul
 

[hansHalberstadt]

brouwcollega A.G. is deze draad gestart met een eenvoudige vraag.
Daarop hebben enkele mede forumleden gereageerd door vragen ter verduidelijking te stellen dan wel enkele tips te geven hoe hij e.e.a. zou kunnen aanpakken.

Daarna zou ik zeggen: STOP.

Er waren nog vragen van joery in bericht 18. Daar heb ik netjes antwoord op gegeven en wat zaken uitgewerkt daarvoor. Daarbij kwam uiteindelijk het rendement en de verwarring daar steeds weer over als probleem naar voren. ook dat heb ik netjes verder uitgewerkt zodat joery en anderen het ook ook konden volgen. Daarna begon het de verkeerde kant op te gaan getriggered door bericht 32 naar mijn idee. uiteindelijk heb ik daarom geprobeerd om beide methodes voor iedereen helder te krijgen, mede omdat er een aantal dingen gezegd werden die volgens mij fout zijn. dat dan zo laten geeft alleen maar nog meer verwarring. Dus omdat het nu eenmaal (deels fout) op tafel is gebracht (niet door mij) moet je er dan wel wat mee op dat moment.     

[ExPeteriment]

Hoi iedereen,

Ik heb een BrewMonk van 70 liter.
Ik had de laatste minuten van het maischen een sg van 1070 met de refractometer. De pomp om het wort rond te pompen stond nog aan.
Toen het maischen gedaan was heb ik de pomp stilgezet en de granen omhoog gedaan om ze te laten uitlekken en spoelen. Nog voor ik ben beginnen te spoelen meet ik een sg van 1060 (10 punten minder). Dit was een paar minuten na de vorige meting.
Weet er iemand of dit normaal is, omdat tijdens het maischen de granen nog in het wort zaten?

Dit komt volgens mij omdat het water om de moutpijp niet goed mengt zolang de moutpijp nog in de automaat zit. Als de pijp wordt gelicht, mengt dat water pas mee. Het is best veel water, bij mijn EB30 gaat het om zo'n 4 liter op 26 liter maischwater dat niet meemengt. Ik heb dat in bijgelinkte draadje eens uitgerekend. Om dit water uit de dode ruimte eerder mee te laten mengen kun je tijdens het maischen de moutpijp een paar maal iets lichten, hoeft maar cm of 5. Dan zullen de metingen voor en na het lichten dichter bij elkaar komen. Je kunt ook wort uit de uitstroom opvangen en om de pijp gieten.

zie:
https://www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php/topic,41146.msg622531.html#msg622531

[Jacques]

Daarna zou ik zeggen: STOP.
Elke volgende bijdrage gaat er mijn inziens voor zorgen dat deze draad of zelfs meerdere draden steeds minder worden gelezen.

Je hebt gelijk. Ik stop ermee met Hans te proberen te overtuigen, dat is iets wat gewoon niet lukt.
Aan de ene kant snap ik hem overigens wel, met de rekenmethode die hij hanteert is niet zo veel mis. Maar als iedereen het anders doet dan zit er niet veel anders op dan je daarbij neer te leggen...

[hansHalberstadt]

Mijn voorstel zou zijn om de volgende berichten te verplaatsen naar een speciaal topic over rendementen en daar in het vervolg al dat soort discussies te voeren of naar door te verwijzen als het zich voordoet:
34-36
38-55, 54 is dan overbodig
57

ps:
nog wat gerelateerde links:
https://www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php/topic,34366
https://www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php?msg=520088
https://www.brouw-bier.nl/praktijk/rekenen/bzrendement.aspx
https://hopblog.nl/brouwzaalrendement/
https://www.allesoverbier.be/receptuur/mouten-en-andere-ingredienten-voor-het-maischschema-bepalen/brouwzaal-rendement
https://www.twortwat.nl/t-i/1162898942?item_id=1162898942
Uiteindelijk blijft het probleem dat er verschillende definities onder dezelfde naam gebruikt worden. En sommigen doen er nog een schepje bovenop door ook nog een wel of niet de hopafval bij het brouwzaalrendement te rekenen. zo heb je al snel 3 definities die allemaal andere getallen opleveren

[El Pastor Belga Cusco(MaJa)]

Hou er rekening mee dat Hans blijft vasthouden aan rekenmethoden die onder hobbybrouwers minder gebruikelijk zijn anno 2024. Bijna alle software gaat uit van het maximale rendement dat je kunt halen met een mout. Dat zetten ze op 100%.
En bij de moderne software wordt dus rekening gehouden met de maximale opbrengst die met een mout gehaald kan worden... (81% in plaats van 75%)

Het een en ander betekent dat de rekentool van Hans op andere waarden komt voor het brouwzaalrendement dan bijvoorbeeld Brewfather, BrouwHulp of BeerSmith...
Altijd heel verwarrend want de rekenmethode van Hans is zeker niet fout, maar zoals ik al schreef niet meer gebruikelijk.

Beersmith werkt bij mij weten niet met het moderne brouwzaalredement, dat eigenlijk beter maischrendement genoemd wordt.

[hansHalberstadt]

Beersmith werkt bij mij weten niet met het moderne brouwzaalredement, dat eigenlijk beter maischrendement genoemd wordt.

Dat is ook precies waarom het bij mij 'maisch en spoelrendement' heet omdat het iets doet met het deel waar de brouwer invloed op heeft.

Uitgaande van de moutspecificatie(vochtgehalte +Extract dry base en eiwitgehalte)  leveren samen het deel 'extraheerbaar' en het product van die 2 extraheerbaar  x  maisch en spoelrendement  is het ouderwetse brouwzaalrendement. Dus wat er uiteindelijk vanuit het moutgewicht aan suikers in je ketel komt. 
.

[ExPeteriment]

mijn voorstel zou zijn om de volgende berichten te verplaatsen naar een speciaal topic over rendementen en daar in het vervolg al dat soort discussies te voeren of naar door te verwijzen als het zich voordoet:
34-36
38-55, 54 is dan overbodig
57

Juist, nu sneeuwt mijn "on topic" antwoord onder bij dat immer terugkerende geneuzel.

[hansHalberstadt]

Dit komt volgens mij omdat het water om de moutpijp niet goed mengt zolang de moutpijp nog in de automaat zit.

Naast het feit dat het verwarring geeft bij SG metingen is het ook ongewenst omdat je je beslag eigenlijk aan het einde ongewenst gaat verdunnen. Met een 'goede installatie' had je dan voor hetzelfde geld een dunner en beter hanteerbaar beslag kunnen maken als je zware bieren brouwt.

[ExPeteriment]

Naast het feit dat het verwarring geeft bij SG metingen is het ook ongewenst omdat je je beslag eigenlijk aan het einde ongewenst gaat verdunnen. Met een 'goede installatie' had je dan voor hetzelfde geld een dunner en beter hanteerbaar beslag kunnen maken als je zware bieren brouwt.

M
Klopt, met kleine extra handelingen is er goed omheen te werken.