Hergebruik bierfusten en bierflessen

[Jacques]

Duurzaam
Duurzaamheid is een woord dat vaak te pas en te onpas wordt gebruikt. Volgens het Genootschap Onze Taal heeft de term duurzaam heeft betrekking op dingen die geproduceerd of verkregen zijn op een manier die het milieu en de natuur zo min mogelijk belast. Duurzaam betekent kortom: 'relatief milieuvriendelijk', 'grondstofbesparend'.
Zuinig omgaan met grondstoffen en hergebruik van afval valt daar onder. De overheid heeft de levensmiddelenindustrie de opdracht opgelegd duurzamer om te gaan met verpakkingen. Elke jaar moet steeds meer verpakkingsmateriaal aan de eis van hergebruik voldoen. De invoering van statiegeld op blik is in dat kader gedaan.
In een bierbrouwerij wordt bier naast in blik ook vaak verpakt in flessen en fusten. Bij de craftbrouwerijen gaat het daarbij vaak om eenmalige PET-fusten en statiegeldloze flessen. Voor de branchevereniging van onafhankelijke brouwerijen Craft was de taakstelling van de overheid aanleiding om te onderzoeken op welke wijze het bier van de kleinere brouwerijen duurzamer kan worden verpakt. Tijdens de Dutch Craft Beer Conference 2024, die op 1 februari jongstleden in Den Bosch werd gehouden, zijn oplossingen voor zowel bierfusten als bierflessen gepresenteerd.

Fustenpool
De oplossing voor de eenmalige fusten is een niet-commerciële fustenpool. De deelnemende brouwerijen huren een fust voor een vast bedrag per maand. Alle deelnemers hebben dezelfde fusten: 20 liter met een schuifkoppeling. De fusten zien allemaal hetzelfde uit. Aan de hand van een ringvormig etiket dat op het fust ligt, kan de horecamedewerker zien welk bier in fust zit. De fusten zelf zijn volkomen identiek.
Deelname van het project met de naam Keg United heeft diverse voordelen. Een belangrijk voordeel zijn de lage huurkosten (€ 0,98 per maand) ten opzichte van de commerciële fustenverhuurders. Dit kan door lage overheadkosten en het feit dat Keg United geen voorraad aan fusten aanhoudt, alles staat bij de leverancier. Ook hoeven er geen dure fusten aangeschaft te worden.
De afnemers van de fusten (de horeca en bierhandelaren) betalen € 30 statiegeld per fust. Het statiegeld is bedoeld om te zorgen dat de fusten weer ingeleverd worden en is gelijk aan het gebruikelijke statiegeld. Na het inleveren gaan de fusten naar een wasinstallatie en kunnen weer gevuld worden door een deelnemer van de pool.
Keg United start met 40.000 fusten. 20.000 fusten zijn in de pool ingebracht door de brouwerijen die meteen instapte in het project en 20.000 fusten zijn nieuw ingekocht.
Een ander groot voordeel zijn de lagere retourkosten. Fusten die verzonden zijn van bijvoorbeeld een Rotterdamse brouwerij naar Groningen hoeven niet in Groningen opgehaald worden, maar kunnen in Rotterdam uit de pool worden gehaald.
De pool is minder geschikt voor fusten die naar het buitenland gaan. De kans dat die fusten retour komen is veel lager dan de fusten die in de Benelux en een deel van Duitsland gaan. Om te zorgen dat je niet elke maand de huurprijs betaalt kun je er beter voor kiezen daarvoor eenmalige fusten te gebruiken.

Retourflessen
Voor ons hobbybrouwers is het bovenstaande niet zo van belang tenzij je zo nu en dan een batch bier ergens laat brouwen als huurbrouwer. Interessanter was voor ons het verhaal over de retourflessen.
De meeste crafbrouwers vullen hun bieren af in longneck 33 cl flessen. De etiketten zijn soms van plastic en worden met een moeilijk te verwijderen lijm op de flessen geplakt. Dit bemoeilijkt het hergebruik in belangrijke mate. Je kunt als hobbybrouwer de lijm verwijderen met terpentine en dergelijke, maar dat is niet zo heel erg duurzaam.

Een commissie van de branchevereniging Craft heeft bekeken wat de beste oplossing zou zijn voor het duurzaam verpakken van craftbier in flessen. Ze kwamen tot de conclusie dat massaal overstappen op de BRN flessen het slimste is om te doen. Er kan dan gebruik worden gemaakt van de spoelcapaciteit van de grote Nederlandse brouwers. Al snel bleek namelijk dat het ontwikkelen van een gezamenlijke fles voor de Nederlandse craftbrouwers geen haalbare kaart was.

Het idee is dat je als craftbrouwer een BRN fles koopt, deze afvult en verkoopt. Naar de hele retourgang van de flessen heb je geen omkijken, dat loopt via de "Nederlandse Brouwers", de vereniging van de grotere bierbrouwerij in Nederland. Tussen de 90 en 95% van al het bier dat in Nederland wordt geproduceerd zijn de Nederlandse Brouwers verantwoordelijk... Gebleken is dat het opnemen van de stroom flessen van de craftbrouwers geen probleem is.
Een BRN-fles kan zo'n 20 keer gevuld worden. In de praktijk betekent dit dat de fles de eerste keer gevuld wordt door een craftbrouwer en de 19 keren daarna door een grote brouwerij. Op de vraag van de dagvoorzitter Patrick Stoof of je als craftbrouwer niet een stukje eigenheid en identiteit opgeeft als je je bier afvult in dezelfde fles als die van de grote brouwers, antwoordt de vertegenwoordiger van de commissie, Dennis Stevens, dat inderdaad een klein beetje wordt ingeleverd op de identiteit van de crafbrouwers als groep. Onderzoek heeft echter uitgewezen dat de vorm van de fles een bierconsument niet zo veel uitmaakt. Een individuele brouwerij wordt het meest herkend aan de stijl van de etiketten. Op welke fles het etiket geplakt zit maakt de consument niet zo veel uit. Een IPA hoeft niet per se in een longneck te zitten.

Mogelijk moeten sommige craftbrouwers anders gaan werken. Bij sommige brouwerijen worden de flessen eerst geëtiketteerd met een plastic etiket voordat de fles afgevuld wordt. Bij gebruik van papieren etiketten zal dat wellicht niet mogelijk zijn en dient de volgorde van labelen en afvullen omgekeerd moeten worden.

Er zijn een paar voorwaarden om als craftbrouwer aan het systeem mee te kunnen doen.
Ten eerste moeten de flessen aangekocht worden bij speciale leveranciers.
Ten tweede mogen de etiketten niet van plastic zijn, maar van papier en moeten de etiketten van de flessen kunnen worden afgeweekt. Het papier dat vrijkomt wordt hergebruikt en moet daarom vrij zijn van plastic.
Ten derde moet de deelnemende craftbrouwer doorgeven hoeveel flessen hij op de markt heeft gezet zodat bekend is hoeveel BRN flessen in omloop zijn.
Ten vierde moet er een kleine bijdrage betaald worden voor de absorptiekosten. Dat wil zeggen de kosten voor de inname en eerste reiniging van de flessen.

De aanschafkosten per BRN fles zijn wat hoger dan die van een longneck. Daar staat tegenover dat je als craftbrouwer € 0,10 terug ontvangt (statiegeld). Van het statiegeld moet € 0,035 betaald worden voor de absorbtiekosten. Per saldo zijn de kosten per fles nagenoeg gelijk dan wel iets lager. De kosten hoeft dus geen drempel te zijn om mee te doen. Overigens wordt er geen geld verdient door de Nederlandse Brouwers door deze deal. De genoemde € 0,035 is kostendekkend.
De bijdrage van € 0,035 vervalt als het bier in kratten in plaats van dozen in de markt wordt gezet. Immers, als er te weinig kratten in de markt zijn zullen die ingekocht moeten worden. Ook dat wordt dus bekostigd uit genoemde bijdrage.
De craftbrouwers zijn niet verplicht om meteen mee te doen, maar de verwachting is dat de druk vanuit de overheid (verplichte hogere afvalverwijderingsbijdrage) en retail steeds hoger wordt. Vooral dat laatste is belangrijk omdat het bier verkocht moet worden...

           

[seed7]

Het idee is dat je als craftbrouwer een BRN fles koopt, deze afvult en verkoopt. Naar de hele retourgang van de flessen heb je geen omkijken, dat loopt via de "Nederlandse Brouwers", de vereniging van de grotere bierbrouwerij in Nederland. Tussen de 90 en 95% van al het bier dat in Nederland wordt geproduceerd zijn de Nederlandse Brouwers verantwoordelijk... Gebleken is dat het opnemen van de stroom flessen van de craftbrouwers geen probleem is.

Pffft, "neen dat willen we niet, die BNR fles is lelijk" dat was zo ongeveer de brouwersreactie als je dit zo'n 10 jaar geleden voorstelde. Ook toen als was het geen probleem om in de BNR pool mee te draaien zonder (wezenlijke) kosten.

ingo

[Jacques]

Pffft, "neen dat willen we niet, die BNR fles is lelijk" dat was zo ongeveer de brouwersreactie als je dit zo'n 10 jaar geleden voorstelde. Ook toen als was het geen probleem om in de BNR pool mee te draaien zonder (wezenlijke) kosten.

ingo

Het is natuurlijk een kwestie van smaak. Zelf vind ik de BNR fles niet lelijk, maar ik weet dat niet iedereen het met mij eens is.

Waar het om draait, is dat het voor de crafbrouwers te kostbaar is om een eigen retoursysteem te ontwikkelen, nog daargelaten of de retail daar mee kan instemmen. Het vraagt veel extra opslagcapaciteit van de supermarkten en slijterijen.

[seed7]

Waar het om draait, is dat het voor de crafbrouwers te kostbaar is om een eigen retoursysteem te ontwikkelen, nog daargelaten of de retail daar mee kan instemmen. Het vraagt veel extra opslagcapaciteit van de supermarkten en slijterijen.

Zoals ik schreef, men had al heel lang geleden dit met de BNR op kunnen zetten. Vanuit de hele groten is er geen weerstand tegen geweest. Verder vraagt het bij de slijter etc. niet veel extra's, het flesje kan gewoon bij de buurtsuper in de automaat. Hoeveel brouwt de hele "Craft" bij elkaar? 1, 2, 3 werkdagen Grolsch of Heineken qua volume? In totaliteit gaat het over een klein percentage BNR's.

ingo

[Jacques]

Zoals ik schreef, men had al heel lang geleden dit met de BNR op kunnen zetten. Vanuit de hele groten is er geen weerstand tegen geweest. Verder vraagt het bij de slijter etc. niet veel extra's, het flesje kan gewoon bij de buurtsuper in de automaat. Hoeveel brouwt de hele "Craft" bij elkaar? 1, 2, 3 werkdagen Grolsch of Heineken qua volume? In totaliteit gaat het over een klein percentage BNR's.

ingo

Destijds wilde men zich onderscheiden door een andere fles. Inmiddels is gebleken door de eisen die gesteld worden door de overheid qua hergebruik, het lastig is een retoursysteem voor longnecks of een andere fles op te zetten.

Hoewel er meer craftbieren verkocht worden, is er in de tijd niet zo heel veel veranderd. Nog steeds is het totale volume van de craftbrouwers aanzienlijk kleiner dan dat van de Nederlandse Brouwers. En nog steeds hebben de Nederlandse Brouwers geen bezwaar tegen deelname door de craftbrouwers... Tijd dus om alsnog mee te doen door de craftbrouwers.

[hansHalberstadt]

Wat hebben we hier als hobbybrouwer aan?

[Jacques]

Wat hebben we hier als hobbybrouwer aan?

Dat we over een tijdje ook de flessen waaarin de craftbrouwers hun bieren bottelen makkelijker kunnen herbruiken. Veel longnecks zijn nu voorzien van etiketten die zeer moeizaam te verwijderen zijn. Die gaan bij mij nu de glasbak in. Dat verandert als de craftbrouwers massaal zijn overgestapt op BRN. De flessen die ik weggeef kan ik dan compenseren met de flessen craftbier dat ik aankoop. Want dat is iets wat ik regelmatig doe. Ik wil graag weten wat er te koop is...

[Fractus]

Ik juich dit van harte toe, het is echt zonde om flessen die slechts 1 keer gebruikt zijn in de glasbak te gooien. De kleine brouwerijen proberen zich steeds vaker te onderscheiden met een verhaal over lokale producten en duurzaamheid, daar past geen wegwerpfles bij. Als ze dan ook nog in nieuwe BNR-flessen afvullen, zitten er geen slijtplekken op en zijn ze nog 'mooi'. Je verkoopt ook nog eens 30cl ipv 33cl (10% extra marge!) en omdat ze wat korter zijn passen er meer in een vrachtwagen. Lijkt me een win-win situatie.

[Wijbrouwers]

Wij vullen alles al in BNR flessen. Omdat wij geen gedoe met steeds flessen schoonmaken wilden hebben we gekozen voor de BNR-fles. Kan je na het nuttigen deze inleveren voor statiegeld.

En daar kom je dan het volgende tegen:
Het statiegeld-systeem in Nederland is een ramp. Een fles Hertog-Jan Grand Prestige gekocht bij de AH geeft problemen bij de statiegeld automaat van de Jumbo. Ongeldige barcode. Na diverse keren draaien en pielen herkend de automaat dan eindelijk dat het een BNR-fles is en gaat die erdoor. Ditzelfde geldt voor etiketloze flessen al gaan die wel iets sneller omdat er geen conflicterende barcode op zit.

Wij zijn enorm voorstander om binnen de Benelux massaal op de BNR over te stappen. Maar dan moeten de supermarkten eerst hun statiegeldautomaten verbeteren.

[Jacques]

Wij zijn enorm voorstander om binnen de Benelux massaal op de BNR over te stappen. Maar dan moeten de supermarkten eerst hun statiegeldautomaten verbeteren.

Dat zal niet snel gebeuren. De Belgen zijn verknocht aan hun flessen.
Overigens zou een enkele craftbrouwer over kunnen gaan op Steinie of APO Vichy flessen werd gezegd, maar niet massaal omdat het retoursysteem daar niet op berekend is.

[CeesM]

Voor de craftbrouwer is een glasbak fles kopen goedkoper dan BNR flessen reinigen. Doorgaans is dat in de kostprijs berekend.

[Fractus]

Ik ben recent ook een aantal herbruikbare flessen (Vichy én Steinie) tegengekomen met onmogelijk te verwijderen plastic etiket. Bij nadere inspectie bleek op het etiket het glasbaklogo te staan. Het zal om esthetische redenen zijn, maar ik vind het erg zonde om een herbruikbare fles in een glasbak te gooien...

[Jacques]

Ik ben recent ook een aantal herbruikbare flessen (Vichy én Steinie) tegengekomen met onmogelijk te verwijderen plastic etiket. Bij nadere inspectie bleek op het etiket het glasbaklogo te staan. Het zal om esthetische redenen zijn, maar ik vind het erg zonde om een herbruikbare fles in een glasbak te gooien...

Dat is de reden waarom tijdens de presentatie de nadruk werd gelegd op papieren etiketten die verwijderbaar moeten zijn. In het kader van afvalbeheer is hergebruik wat nagestreefd moet worden.

[Jacques]

Tijdens de Dutch Craft Beer Conference 2025 die op 30 januari 2025 gehouden werd in De Bosch ging dit verhaal verder.

In veel Nederlandse craftbouwerijen zijn de bottellijnen zodanig ingericht dat de bieretiketten op de flessen gaan voor het bottelen. De etiketten zijn voorzien van stickerlijm, die niet oplost als de fles nat wordt. Dat kan door overloped bier, maar nog eerder door condensatie van vocht uit de omgeving nadat een fles is afgevuld met koud bier.

Het ombouwen van bottellijnen kost veel geld en beplakken van natte flessen met wateroplosbare lijm werkt niet.
Tijdens de DCBC 25 werd verteld dat er inmiddels 3 etikettenleveranciers zijn die etiketten hebben die afwasbaar zijn.
Volgens Henk Timmermans van brouwerij Maallust (en ook een voormalig actief lid van dit forum) valt het etiket van de fles na een minuut in een emmer water. Voor ons hobbybrouwers is dat goed nieuws.

[hansHalberstadt]

Ik denk dat dit voor hobbybrouwers allemaal niet interessant is. De flesjes die je heb maak je toch weer schoon en gaan heel lang mee. En als er wat versleten zijn koop je een keer wat speciaaalbier in BNR flesjes en je kunt weer verder. Dus is er nu ergens een probleem wat opgelost moet worden?

[Jacques]

Ik denk dat dit voor hobbybrouwers allemaal niet interessant is. De flesjes die je heb maak je toch weer schoon en gaan heel lang mee. En als er wat versleten zijn koop je een keer wat speciaaalbier in BNR flesjes en je kunt weer verder. Dus is er nu ergens een probleem wat opgelost moet worden?

Grappig zoals gereageerd wordt vanuit een eigen perspectief...

Ik geef regelmatig flessen weg en moet mijn voorraad aan flessen om de haverklap aanvullen.
Dan is het bijzonder fijn als ze bij de flessen met gekocht bier makkelijk van een fles te verwijderen zijn.

[hansHalberstadt]

Dan is het bijzonder fijn als ze bij de flessen met gekocht bier makkelijk van een fles te verwijderen zijn.

Etiketten verwijderen bedoel je neem ik aan? Dat is bij de meeste BRR flesjes geen probleem met heet water weken ze los. Of bedoel je wat anders?

[Jacques]

Etiketten verwijderen bedoel je neem ik aan? Dat is bij de meeste BRR flesjes geen probleem met heet water weken ze los. Of bedoel je wat anders?

Veel craftbier wordt op dit moment gebotteld in longnecks. Ze schakelen over naar BNR (zie eerdere berichten in dit topic). Ze gebruiken nu etiketten met stickerlijm. Dat kan niet bij BNR flessen omdat de etiketten afgeweekt kunnen worden (dat is inderdaad het geval bij ander BNR-flessen). Door gebruik van speciale lijm kan men de flessen blijven etiketteren voorafgaand aan het bottelen. Dat is voor de craftbrouwers handig want dit betekent dat de bottellijn niet omgebouwd hoeft te worden of een nieuwe bottellijn aangeschaft moet worden.

Als je even het topic had teruggelezen, was het je duidelijk geweest...

[Jacques]

Voor de craftbrouwer is een glasbak fles kopen goedkoper dan BNR flessen reinigen. Doorgaans is dat in de kostprijs berekend.

Hier is tijdens de CDBC 2025 nog even op ingegaan. BRN flessen die ingeleverd worden zijn voor de craftbrouwers veel goedkoper dan longnecks.

[hansHalberstadt]

Als je even het topic had teruggelezen, was het je duidelijk geweest...

Dat is op zich allemaal wel duidelijk. Mijn punt is vooral wat de amateurbrouwer hier allemaal aan heeft. We zijn immers een hobbybrouwforum.

[Schanulleke]

Je hoeft alleen te weten van welke flesjes de etiketten makkelijk zijn af te weken, maar daar hebben we het al over gehad...toch?

[hansHalberstadt]

Je hoeft alleen te weten van welke flesjes de etiketten makkelijk zijn af te weken, maar daar hebben we het al over gehad...toch?

Dat dacht ik ook. Sommige etiketten gaan er heel makkelijk af (Gerardus van de LIDL) en ander heel moeilijk, bijvoorbeeld grand prestige. 

[Jacques]

Mijn punt is vooral wat de amateurbrouwer hier allemaal aan heeft. We zijn immers een hobbybrouwforum.

Die flessen gebruiken we voor het bottelen... De meesten van ons kopen geen nieuwe flessen maar hergebruiken flessen van commerciële brouwers.

[hansHalberstadt]

Die flessen gebruiken we voor het bottelen... De meesten van ons kopen geen nieuwe flessen maar hergebruiken flessen van commerciële brouwers.

Dat klopt. Maar ik snap nog steeds het punt niet wat je wilt maken. Je drinkt een commercieel flesje leeg en weekt het etiket eraf. Of je laat het gewoon zitten.

[Jacques]

Dat klopt. Maar ik snap nog steeds het punt niet wat je wilt maken. Je drinkt een commercieel flesje leeg en weekt het etiket eraf. Of je laat het gewoon zitten.

Zucht...
Waarom moet je steeds door blijven gaan over iets wat duidelijk is.

Als van alle BNR flessen de etiketten op een eenvoudige wijze te verwijderen zijn (en niet aan de fles blijven plakken), is dat handig. In ieder geval is dat voor mij handig en ik denk ook voor veel andere hobbybrouwers.

Stop als je blijft met reageren, het draagt niet bij aan waar het om gaat.

[CeesM]

Zucht...
Waarom moet je steeds door blijven gaan over iets wat duidelijk is.

Als van alle BNR flessen de etiketten op een eenvoudige wijze te verwijderen zijn (en niet aan de fles blijven plakken), is dat handig. In ieder geval is dat voor mij handig en ik denk ook voor veel andere hobbybrouwers.

Stop als je blijft met reageren, het draagt niet bij aan waar het om gaat.

Bij veel biermerken is de naam al in het glas gedrukt met eventueel transparante stickers.

[Jacques]

Bij veel biermerken is de naam al in het glas gedrukt met eventueel transparante stickers.

Henk Timmermans vertelde tijdens de DCBC 25 dat Maallust is overgestapt van hun design flessen die speciaal voor hun ontworpen was naar de "lelijke" BNR flessen. Die zijn in het gebruik veel goedkoper... De etiketten zijn nu afwasbare etiketten geworden.

[Koenders]

Henk Timmermans vertelde tijdens de DCBC 25 dat Maallust is overgestapt van hun design flessen die speciaal voor hun ontworpen was naar de "lelijke" BNR flessen. Die zijn in het gebruik veel goedkoper... De etiketten zijn nu afwasbare etiketten geworden.

In 2020 heb ik bij hun een rondleiding gevolgd. Daarin werd er gevraagd waarom ze niet bijvoorbeeld in blik of herbruikbare flessen bottelden. Het antwoord destijds: Omdat een wegwerpfles voor ons goedkoper is. Kennelijk is die zienswijze dus veranderd, en staat dus haaks op hoe het nu is.
BNR vind ik het grote voordeel hebben dat je snel een kratje kunt halen wanneer je het nodig hebt. Eén grote schoonmaakbeurt in plaats van ieder individueel flesje te moeten reinigen.

[Jacques]

In 2020 heb ik bij hun een rondleiding gevolgd. Daarin werd er gevraagd waarom ze niet bijvoorbeeld in blik of herbruikbare flessen bottelden. Het antwoord destijds: Omdat een wegwerpfles voor ons goedkoper is. Kennelijk is die zienswijze dus veranderd, en staat dus haaks op hoe het nu is.
BNR vind ik het grote voordeel hebben dat je snel een kratje kunt halen wanneer je het nodig hebt. Eén grote schoonmaakbeurt in plaats van ieder individueel flesje te moeten reinigen.

Dat het nu goedkoper is, is doordat er afspraken zijn gemaakt tussen de grote brouwerijen en de craftbrouwerijen. Meer over die afspraken vind je in het bericht in dit topic.