Trage vergisting quadrupel

Hopfenfox · 09-06-2021 16:47 u

Dag allemaal, ik heb over dit onderwerp al veel gevonden, maar voor ik van alles door elkaar ga proberen, wilde ik toch eerst de specifieke situatie schetsen. Het gaat om een quadrupel, 90% pils en pale, 8% donkere kandij en 2% Carafa III. 90 minuten maisch op 65 graden. Niks raars gebeurd, SG 1082 ipv de voorspelde 1090 maar minder verdampt dan anders en met een extra liter in het gistvat heb ik het rendement precies gehaald.

De gist is opgekweekt uit twee flesjes La Trappe dubbel, en opgeschaald naar een starter van 500 ml. Die is weer opgeschaald naar een liter, wat meer dan genoeg zou moeten zijn voor 10 liter wort van SG 1082. De vergisting op 19 graden begon vrij rap, maar is nooit over de typische helling gegaan, het blijft traag verlopen in een schuine rechte lijn. Nu na 96 uur is het SG 1038. Terwijl met name tussen uren 24-48 er heel veel activiteit in het slot was en nu nog steeds aardig wat bubbels ontsnappen. Na 72 uur de temperatuur verhoogd naar 22 graden. Daarmee is het niet sneller gegaan, alleen ruik ik nu heel veel banaan.

Dus, heb ik een probleem of is het normaal dat deze gist zo traag zijn race loopt en laat ik het gewoon nog 10 dagen staan? En als ik moet ingrijpen, hoe dan? Ik las dat korrelgist toevoegen niet gaat helpen, maar zuurstof of gistvoeding wel? Ik heb al meermalen met het vat geschud. Gistvoeding heb ik niet, wel oude korrelgist. Hoeveel daarvan heb ik nodig voor 10 liter wort? En kook ik dat met wat water of toch beter in wat 1040 wort zoals ik ook ergens las?

middelaersch · 09-06-2021 18:08 u

Hoe meet je het SG? Meet eens gewoon met een dobber, als je dat nog niet hebt gedaan.
Heb je de starter op een roerder gemaakt? Als je niet geroerd hebt, dan is één liter starter krap.

Ik heb verschillende keren met opkweek La Trappe gebrouwen, en dat ging probleemloos.

Hopfenfox · 09-06-2021 18:33 u

Met een hydrometer. De iSpindel vertelt me normaal veel over het verloop, maar omdat deze zo afweek van normaal heb ik een buisje getapt en dat bevestigde de iSpindel. De 1038 is dus correct.

De starter is gemaakt op een magneetroerder inderdaad. De eerste 400-500 ml ging snel en de koffie verkeerd bezonk snel in de koelkast. Na twee dagen heb ik die afgegoten en 900 ml vers starterwort toegevoegd. Ook dat ging aan de gang, schuimde veel meer, en bezonk matig. Wel naar mijn idee een behoorlijke bodem aan gist. Deze heb ik ook niet heel lang op de roerder gehad om te voorkomen dat het wort 'op' raakte en de gist op zichzelf ging interen.

Edwin brouwt · 09-06-2021 21:43 u

Mijn isisd'or kloon ging ook bijna in een dag of 6 in rechte lijn van 1072 naar 1015. Dus dat lijkt niet heel vreemd te zijn?

Hopfenfox · 09-06-2021 21:50 u

Dat geeft wel enig vertrouwen inderdaad, al ging ie zo te zien bij jou de eerste 3 dagen wel redelijk flink naar 1024. Ik zit na 4 volle dagen pas op 1038. We gaan het zien, maar als ik er beter gistvoeding bij doe, hoor ik dat graag!

middelaersch · 09-06-2021 22:44 u

Citaat van: Hopfenfox op 09-06-2021  18:33 uMet een hydrometer. De iSpindel vertelt me normaal veel over het verloop, maar omdat deze zo afweek van normaal heb ik een buisje getapt en dat bevestigde de iSpindel. De 1038 is dus correct.

De starter is gemaakt op een magneetroerder inderdaad. De eerste 400-500 ml ging snel en de koffie verkeerd bezonk snel in de koelkast. Na twee dagen heb ik die afgegoten en 900 ml vers starterwort toegevoegd. Ook dat ging aan de gang, schuimde veel meer, en bezonk matig. Wel naar mijn idee een behoorlijke bodem aan gist. Deze heb ik ook niet heel lang op de roerder gehad om te voorkomen dat het wort 'op' raakte en de gist op zichzelf ging interen.

Starter lijkt me voldoende als die geroerd is. Als je bij de starter al gistvoeding hebt gegeven dan zou dat in principe voldoende moeten zijn.
Anders zou je een klein beetje kunnen toevoegen. En verder: geduld, zolang het bubbelt gaat het de goede kant op.

Hopfenfox · 09-06-2021 23:01 u

Citaat van: middelaersch op 09-06-2021  22:44 uAls je bij de starter al gistvoeding hebt gegeven dan zou dat in principe voldoende moeten zijn.
Anders zou je een klein beetje kunnen toevoegen. En verder: geduld, zolang het bubbelt gaat het de goede kant op.

Dank je wel! Geduld heb ik wel, maar een verloop zoals dit heb ik nooit eerder gezien. En ja, het bubbelt nog wel, maar wordt al minder en we moeten nog zeker 20 punten naar beneden. Er zat overigens GEEN gistvoeding bij de starter, ik ging er (zoals ergens gelezen) vanuit dat starterwort van 1040 voldoende voeding bevat? Mocht ik het willen toevoegen, dan zou dat kapot gekookte korrelgist zijn, dat is wat ik in huis heb. Kun je een indicatie geven van de hoeveelheid voor 10 liter wort? Ik wil niet overshooten met nadelige gevolgen van dien...

middelaersch · 09-06-2021 23:26 u

Ik gebruik altijd Wyeast gistvoeding. Op het potje staat dat je 2,2 gram moet gebruiken voor 19 liter bier, en dat doe ik altijd trouw.
Ik weet niet of die hoeveelheid ook geldt voor kapotgekookte korrelgist, maar van zo iets zou ik wel uitgaan. Zou dan voor 10 liter dus op iets meer dan 1 gram uitkomen.

Hopfenfox · 10-06-2021 11:33 u

SG inmiddels gezakt naar 1032, hij blijft voortboemelen. Toch maar een dikke gram oude gist gekookt, afgekoeld en toegevoegd. Blaat het niet, dan schaapt het niet. Dank je voor je hulp, heel benieuwd waar deze trein gaat eindigen.

Jacques · 10-06-2021 23:15 u

Citaat van: Hopfenfox op 10-06-2021  11:33 uSG inmiddels gezakt naar 1032, hij blijft voortboemelen. Toch maar een dikke gram oude gist gekookt, afgekoeld en toegevoegd. Blaat het niet, dan schaapt het niet. Dank je voor je hulp, heel benieuwd waar deze trein gaat eindigen.

Heb je de gekookte oude gist aangezuurd na het koken tot een pH van ongeveer 4,5? Een te hoge pH-waarde vindt de gist namelijk niet prettig.

Johan_D · 11-06-2021 08:32 u

Had het met heerlijke Bernardus gist. Uiteindelijk zakje S33 (dacht ik) toegevoegd.

Hopfenfox · 11-06-2021 08:42 u

Citaat van: Jacques op 10-06-2021  23:15 uHeb je de gekookte oude gist aangezuurd na het koken tot een pH van ongeveer 4,5? Een te hoge pH-waarde vindt de gist namelijk niet prettig.

Nee, niet aangezuurd, ik wist niet dat dit nodig was. Ik beschik wel over melkzuur om de maisch aan te zuren, maar de hoeveelheid komt uit Brewfather. Zonder pH-meter heb ik geen idee hoeveel er bij had gemoeten. Hij boemelt overigens verder en staat nu op 1022. Blubt nog steeds. We zijn al bijna een week onder weg in een rechte lijn, nog nooit gezien.

Hopfenfox · 11-06-2021 08:43 u

Citaat van: Johan_D op 11-06-2021  08:32 uHad het met heerlijke Bernardus gist. Uiteindelijk zakje S33 (dacht ik) toegevoegd.

Heeft dat geholpen? Ik las overal dat een gestokte vergisting doorgaans niet geholpen is met nieuwe of meer gist, omdat er ook voor die gist te weinig voeding aanwezig is in het wort voor een gezonde deling? Ik kijk het nog even aan, zolang ie blubt gebeurt er iets en ook als er maar 3-4 SG punten per dag af gaan kom ik waar ik zijn moet, het duurt alleen veel en veel langer dan de 2-3 dagen waarin normaal de bulk van de vergisting plaatsvindt.

Jacques · 11-06-2021 22:08 u

Citaat van: Hopfenfox op 11-06-2021  08:43 uHeeft dat geholpen? Ik las overal dat een gestokte vergisting doorgaans niet geholpen is met nieuwe of meer gist, omdat er ook voor die gist te weinig voeding aanwezig is in het wort voor een gezonde deling?

In de regel heeft het toevoegen van dezelfde gist inderdaad weinig zin.

Als je een var diastaticus gist toevoegt dan worden er meer vergistbare vrijgemaakt uit de onvergiste suikers. Dat gaat echter heel langzaam.

Voor het lostrekken van een gestokte vergisting is het toevoegen van complexe gistvoeding inderdaad gewenst. Je kunt ook gekookte gedroogde gist toevoegen dat minimaal 15 minuten heeft gekookt. Zuur de gekookte gist aan tot een pH van 4,5 om te zorgen voor een klimaat waarin gist zich prettig voelt (een hoge pH-waarde remt de vergisting).

Hopfenfox · 11-06-2021 23:12 u

Dank je Jacques. Die 15 minuten zijn om de stoffen die je niet wil te laten verdampen? En wat aanzuren betreft, gaat die gist die hogere pH merken als het in minstens 10 liter (zuur) wort belandt? Dat is toch een druppel in de zee?

Overigens is ie nog steeds aan het bluppen en op 1017 aanbeland. Nog nooit zo'n vergisting meegemaakt. Eens zien of dat volgende keer bij deze gist weer zo is.

Jacques · 12-06-2021 20:36 u

Citaat van: Hopfenfox op 11-06-2021  23:12 uDank je Jacques. Die 15 minuten zijn om de stoffen die je niet wil te laten verdampen? En wat aanzuren betreft, gaat die gist die hogere pH merken als het in minstens 10 liter (zuur) wort belandt? Dat is toch een druppel in de zee?

Overigens is ie nog steeds aan het bluppen en op 1017 aanbeland. Nog nooit zo'n vergisting meegemaakt. Eens zien of dat volgende keer bij deze gist weer zo is.

De kooktijd is om vluchtige zwavelachtige stoffen te verdampen maar ook voor het kapotkoken van de celmembranen.
Het aanzuren is om te voorkomen dat de pH onnodig omhoog gaat.

Hopfenfox · 13-06-2021 11:14 u

Als je de korrelgist in water doet en dat aan de kook brengt, ben je al vrij snel de korrels kwijt en lost het gelijkmatig op. Zijn dan de celwanden wel nog heel? Het lijkt al vrij rap 'kapot' gekookt.

Overigens lijkt ie nu uitgegist op SG 1010. Eind goed al goed, maar wat een rare route heeft deze gist afgelegd. Geen steile helling in de grafiek en ook de temperatuursprong aan begin hoofdgisting bleef achterwege. Ik vergist in een kelder van 14 graden en kan wel bij verwarmen. Als de vergisting te veel warmte produceert moet de keldertemperatuur dat drukken en meestal blijft er dan nog wel een duidelijk zichtbaar sprongetje over.

Johan_D · 13-06-2021 18:20 u

Niet dezelfde, maar andere gist toegevoegd, mooie quad geworden!

Jacques · 13-06-2021 22:55 u

Citaat van: Hopfenfox op 13-06-2021  11:14 uAls je de korrelgist in water doet en dat aan de kook brengt, ben je al vrij snel de korrels kwijt en lost het gelijkmatig op. Zijn dan de celwanden wel nog heel? Het lijkt al vrij rap 'kapot' gekookt.

Overigens lijkt ie nu uitgegist op SG 1010. Eind goed al goed, maar wat een rare route heeft deze gist afgelegd. Geen steile helling in de grafiek en ook de temperatuursprong aan begin hoofdgisting bleef achterwege. Ik vergist in een kelder van 14 graden en kan wel bij verwarmen. Als de vergisting te veel warmte produceert moet de keldertemperatuur dat drukken en meestal blijft er dan nog wel een duidelijk zichtbaar sprongetje over.

Dat de korrels zijn opgelost wil nog niet zeggen dat de wanden van de gistcellen kapot gekookt zijn. Door 15 minuten te koken weet je zeker dat de celwanden kapot zijn.
Overigens voeg ik al een tijdje korrelgist toe aan het koken van het wort en dit heeft een positief effect op de vergisting.

Hopfenfox · 14-06-2021 09:38 u

Ik heb nog wat zakjes oude gist liggen, zal die tip ter harte nemen en elke keer wat bijvoegen. Baat het niet, dan schaadt het niet.

Hopfenfox · 21-06-2021 14:49 u

Uiteindelijk is het SG gedaald tot 1014 en nadat ie daar bijna een week op zat heb ik gebotteld met 6 g/liter. Nog nooit zo'n rechtlijnige vergisting gezien die zo zijn tijd nam. Maar als het resultaat goed is vind ik het prima!