Wel of geen giststarter?

[emielmuller]

Over twee weken willen wij 40 liter Chimay wit brouwen (kloon) met het volgende recept (volgens ons eerder gebruikt op deze site):
Voor 10 liter:

2250 g Pilsmout
400 g witte kandij
320 g tarwebloem
140 g cara-munich 100

12 g Hallertau Perle 6.9 % FWH
20 g Tettnanger 2.3% 90 min
10 g Tettnanger 2.3 % 30 min
3 g Curacauschil 10 min
 
SG voor: 1071 (verwacht)
SG na 1012 (verwacht)

11 liter maischwater
8 liter spoelwater

Voor de vergisting willen wij gebruik maken van Wyeast Belgian Ale 1214 (vloeibaar).

Dit gist kan je vloeibaar krijgen in 125ml. De verpakking geeft aan dat dit goed is tot 20 liter wort. We hebben 2 vragen die met elkaar te maken hebben, namelijk:

1. Nu hebben wij 40 liter wort, dus is onze vraag kunnen wij 2x 125 ml toevoegen of kunnen we beter gebruik maken van een giststarter. (Wij hebben namelijk gelezen dat het beter is bij meer dan 20 liter wort met een SG van 1060 of hoger gebruik te maken van een giststarter).

2. Indien we gebruik moeten maken van een giststarter, welke moutextractpoeder moeten we dan gebruiken? (we hebben geen wort op voorraad).

Groeten,

Emiel en Gert
 

[Oscar]

1. Nu hebben wij 40 liter wort, dus is onze vraag kunnen wij 2x 125 ml toevoegen of kunnen we beter gebruik maken van een giststarter. (Wij hebben namelijk gelezen dat het beter is bij meer dan 20 liter wort met een SG van 1060 of hoger gebruik te maken van een giststarter).

2. Indien we gebruik moeten maken van een giststarter, welke moutextractpoeder moeten we dan gebruiken? (we hebben geen wort op voorraad).

2 pakken gist kan inderdaad... maar die pakken zijn wel bijna € 10,- per stuk. Dus een giststarter kan goedkoper zijn. Hiervoor heb je lichte moutextract nodig...

[Jacques]

Om een idee te krijgen hoeveel gist/giststarter je nodig hebt kun je de Mr. Malty's Pitching Rate Calculator gebruiken.

De aanbevolen hoeveelheden bij vloeibare gist zijn overigens omstreden op het forum. Toch is het goed er serieus naar te kijken.

[Hopmans]

Mr Malty is omstreden, maar een starter is altijd goed, dus een mooie reden.
Gelukkig is de Sint hier niet op uit gegleden.

[RobinB]

De verpakking geeft aan dat dit goed is tot 20 liter wort.

Toch beter lezen
De verpakking geeft aan max 5 US gallon (18,9L) van 1060.
Vooral dat laatste is van belang, zwaarder bier vereist meer gist. Vandaar dat voor hobbyformaat-brouwsels, MrMalty best een aardige indicatie kan geven.

[EBC]

In mijn ervaring is twee XL pakken voor jullie brouwsel ruim onvoldoende. Het is vragen om problemen. 1214 is sowieso al een gist die maar langzaam op gang komt.

Maak een meertrapsstarter, en begin hier tenminste 10 dagen voor de brouwdag aan.

[emielmuller]

Ik merk toch dat er verschillend gedacht wordt over de hoeveelheid gist toevoegen en wel of geen giststarter te gebruiken voor meer dan 20 liter wort. Wel lezen wij dat de juiste hoeveelheid gist erg bepalend is voor een goede/juiste smaak.
Na enkele blikken te hebben gebrouwen is dit voor ons het eerste echte brouwsel en willen graag enkel gebruik maken van gist aangezien dit makkelijker is.
Vandaar ook de vraag of een giststarter echt nodig is.

[RobinB]

Het is 10 l van 1071, zonder de kristalsuiker is dat ongeveer 1060.
Een verse activator is volgens Wyeast voldoende voor 19 l van 1060.

Dat overwegende moet een activator dus wel voldoende zijn voor die 10 l zónder de suiker.
Als je dat doet, kan je in de nagisting een litertje aftappen en kort opkoken met de suiker, die je dan daarna pas/weer toevoegt.

[Jacques]

Het is 10 l van 1071, zonder de kristalsuiker is dat ongeveer 1060.
Een verse activator is volgens Wyeast voldoende voor 19 l van 1060.

Dat overwegende moet een activator dus wel voldoende zijn voor die 10 l zónder de suiker.
Als je dat doet, kan je in de nagisting een litertje aftappen en kort opkoken met de suiker, die je dan daarna pas/weer toevoegt.

Waar komt de 10 l vandaan? In de eerste zin van het eerste bericht wordt gesproken over 40 l.

[edit]
Het is wel wat verwarrend omdat het recept is voor 10 l. De hoeveelheden zullen dus met 4 vermenigvuldigd moeten worden.
[/edit]

[RobinB]

Aha, dacht al dat er iets mis ging...
Dan toch weer zéker een starter, of ca 3 activators (wanneer je de suiker later toevoegt).

Dat is toch wel zonde geld, terwijl een starter zo makkelijk is.
Niet bang zijn, gewoon doen en je zal er voor de rest van je brouwleven profijt van hebben.

[emielmuller]

Ok, en giststarter lijkt ons ook beter, we lezen dit ook op andere sites. Zoals Robinb aangeeft is het maken van en giststarter goed te doen dat lees ik ook op dit forum. We gaan het proberen! Maar hoeveel liter giststarter is er nodig voor onze 40 liter wort?

[RobinB]

Daar kan de MrMalty calculator weer een handvat bieden:

Om een idee te krijgen hoeveel gist/giststarter je nodig hebt kun je de Mr. Malty's Pitching Rate Calculator gebruiken.

Let wel op de eenheden. Die zijn instelbaar onder preferences.
Als je pack vers is, de productiedatum/vitaliteit op hoogst laten staan. Type is een simpele starter.

[emielmuller]

Nou, wij hebben op 15 december het recept gebrouwen. Wel hebben we er minder bloem in gedaan en meer gerstemout om te voorkomen dat het filter dicht sloeg. Voor de vergisting hebben we een getrapte giststarter gemaakt om voldoende gistcellen te kweken. Het begin SG was 1064 en zojuist hebben we een SG van 1012 gemeten. Het lijkt er dus op dat het vergisten goed is gegaan. De bedoeling is om volgende week te bottelen. We houden jullie op de hoogte.

[RobinB]

Ziet er netjes uit!

[L.win]

Even een vraagje tav wel of geen giststarter.

Ik wil een ondergister gaan maken, 20 liter met een begin SG van 1,047. Ik gebruik hiervoor de WLP850.
Op de verpakking staat dat je met 1 pakje 20 liter tot een begin SG van 1,050 moet kunnen vergisten.

Als ik brewfather aan wil houden, moet ik een starter van 2 liter maken. 
Volgens brewersfriend is een starter van 1 liter voldoende.

Wat is wijsheid en correct?

[Jacques]

Bij welke temperatuur wil je vergisten?

[L.win]

Bij welke temperatuur wil je vergisten?

Starten op 11 graden. Daarna naar de 13

[Jacques]

Starten op 11 graden. Daarna naar de 13

Dan moet je een starter maken van minstens 2 liter. Bij een vergisting bij 15°C kun je volstaan met een starter van 1 liter en bij 18°C heb je niet per se een starter nodig.