Verdampingssnelheid Braumeister 20 liter

[MrJeJo]

Omdat ik geen eenduidig antwoord kon vinden op de verdampingssnelheid van een Braumeister 20 liter met isolatiemantel, heb ik zelf maar een test gedaan.

Ik heb de Braumeister gevuld met water, de tapkraan open gezet en gewacht tot er geen water meer uitliep. Vervolgens de kraan weer dicht gezet en precies 7 liter aan de Braumeister toegevoegd. Er stond toen precies 7 liter boven de aftapkraan. Vervolgens heb ik de pan met deksel en mantel verwarmd tot 102°C. Bij de start van de kook heb ik het deksel eraf gehaald en precies 60 minuten gekookt. Vervolgens deksel weer erop en enigszins af laten koelen. Toen weer afgetapt en er kwam 4 liter water uit. Conclusie; tijdens opwarmen naar 102 °C (ca. 30 min) en 60 minuten koken is er 3 liter verdampt. Ik ga in BrouwHulp een verdampingssnelheid uitproberen van ca. 3.0 l/u.

[brouwmus]

Ik heb het zelf net iets lager staan: 2,9 l/u. Goede test!

[TymonK]

Verloopt verdamping van wort langzamer dan water door hogere dichtheid? Wel een goede test inderdaad!

[NewLine]

Denk je met bv 20 liter op hetzelfde uitkomen?

[EBC]

Nu nog even corrigeren met 4% krimp 

[Jacques]

Het kookverlies heb ik een tijdje geleden bepaald op 2,8 liter. Mijn Braumeister is voorzien van de originele isolatiemantel. Tegenwoordig isoleer ik mijn Braumeister extra. Dat resulteert in extra verdamping. Ik moet in ieder geval de laatste tijd wat water toevoegen om qua begin SG goed uit te komen. Ik kan natuurlijk ook wat meer spoelwater gaan gebruiken.

[NewLine]

Zijn dit getallen wanneer je kookt zonder deksel? Op koude dagen laat ik het deksel er soms half op, anders heb ik het gevoel dat hij de kook moeilijk kan mooi rollend houden.

[MrJeJo]

Verloopt verdamping van wort langzamer dan water door hogere dichtheid? Wel een goede test inderdaad!

In principe verdampt alleen het water, zonder de suikers, vandaar dat ook je SG stijgt na verdamping. Dus verdampingssnelheid blijft gelijk, of in ieder geval verwaarloosbaar verschil.

Denk je met bv 20 liter op hetzelfde uitkomen?

Ik denk het wel, misschien een minimaal verschil, maar wateroppervlak blijft gelijk.

Nu nog even corrigeren met 4% krimp 

Het gemeten eindvolume was geen 100°C, maar reeds flink afgekoeld.

Zijn dit getallen wanneer je kookt zonder deksel? Op koude dagen laat ik het deksel er soms half op, anders heb ik het gevoel dat hij de kook moeilijk kan mooi rollend houden.

In mijn test tijdens het maischen met deksel, koken zonder en afkoelen met.

[William]

In principe verdampt alleen het water, zonder de suikers, vandaar dat ook je SG stijgt na verdamping. Dus verdampingssnelheid blijft gelijk, of in ieder geval verwaarloosbaar verschil.

Viscositeit neemt toe met toenemende sg. Viscositeit heeft een negatief op warmte-overdracht en dus op totale verdamping.
Oppervlaktespanning aan het lucht-vloeistofoppervlak neemt af met toenemende concentratie opgelost componenten (in dit geval vooral eiwitten en alfa-zuren). Een lagere oppervlaktespanning maakt verdamping gemakkelijker.

Beide effecten werken dus tegengesteld bij een wort met een hoger SG. Waarschijnlijk is het viscositeitseffect groter en zal een sterker wort bij een gelijke energie-input minder verdampen. Ik heb al eens gezocht naar wat formules maar daar zitten zoveel aannames in dat ik die maar niet post.

[Serge VL]

Nog de grote van het vloeistof oppervlak, vorm van de ketel, de inhoud, de suikerconcentratie spelen een rol in de hoeveelheid die je verdampt tijdens het koken van wort daar dan de de kookwetten gelden! en niet de verdampingswetten!!!
Enkel de hoeveelheid toegevoegde energie, de luchtdruk en de verliezen zijn bepalend. alle ander variabelen tellen niet mee tijdens het koken van wort.
Het documentje in de link is zeer verhelderend, 
http://www.kwbg.nl/templates/kwbg/downloads/artikelen_bier/Koken%20van%20het%20wort.pdf

[MrJeJo]

Oppervlakte is wel degelijk een belangrijke factor, alleen misschien van minder belang als je het over koken hebt. Leuk artikel trouwens.

[Brambo]

De plaats waar je brouwt scheelt ook.
Normaal brouw ik in de garage maar door het goede weer 3tal weken terug heb ik buiten gebrouwen en toen was mijn verdamping veel meer dan anders.

[Serge VL]

Oppervlakte is wel degelijk een belangrijke factor, alleen misschien van minder belang als je het over koken hebt. Leuk artikel trouwens.

Tijdens het koken treedt er overal in de vloeistof verdamping op (kookbellen) dus uw vloeistof oppervlak is op dat moment niet meer relevant. Dat is nu net een van de regels van de kookwetten. (Ik heb die zelf ook niet uitgevonden  )

 

[MrJeJo]

Tijdens het koken treedt er overal in de vloeistof verdamping op (kookbellen) dus uw vloeistof oppervlak is op dat moment niet meer relevant. Dat is nu net een van de regels van de kookwetten. (Ik heb die zelf ook niet uitgevonden  )

Verdamping aan wateroppervlak is er altijd, en dan geldt hoe groter het oppervlak, hoe meer verdamping. Maar inderdaad relatief aan het koken van verwaarloosbaar belang.

[NewLine]

Volgens mij doet de hoeveelheid vloeistof er wel toe bij de speidel omdat imho de verwarming niet zo ruim bemeten is. Voor 5 liter heeft ie meer dan genoeg energie. Voor bv 25 liter heeft hij het bij moeilijk om en hevige kook aan te houden.

[Serge VL]

Verdamping aan wateroppervlak is er altijd, en dan geldt hoe groter het oppervlak, hoe meer verdamping. Maar inderdaad relatief aan het koken van verwaarloosbaar belang.

Hoe moet ik het nu proberen duidelijk uitleggen

Verdampen=faseovergang van vloeistof naar -> gas door toevoeging v. warmte-energie aan de stof
Soorten van verdamping:
1verdampen aan het vrije oppervlak
2verdampen in de vloeistof (koken)                   

1:De verdamping aan het vloeistofoppervlak
Hangt af van verschillende factoren:
o temperatuur
o luchtverversing boven de verdampende vloeistof
o grootte van het verdampingsoppervlak
o aard van de vloeistof
Verdampingswetten
            verdamping gebeurt bij elke temp.
            de verdampingssnelheid stijgt met de temp.
            neemt toe als de lucht boven de vloeistof door ventilatie ververst wordt
            is groter naarmate het vrije vloeistofoppervlak groter is
            hangt af van de aard van de vloeistof

 2:Verdampen in de vloeistof = koken
verloop koken (bij water):
1. temp. stijgt
2. er ontstaan stromingen
3. er ontstaan kleine waterdampbellen op de bodem
4. waterdampbellen stijgen op maar condenseren in hogere waterlagen
5. waterdampbellen komen steeds hoger
          Tot hier is er alleen verdamping aan het oppervlak!!! en gelden nog steeds de verdampingswetten
6. 100°C -> koken -> waterdampbellen komen tot boven en barsten. Al de energie die je toegevoegd wordt reeds omgezet in waterdamp alvorens deze het oppervlak bereikt, gevolg er is geen verdamping meer aan het oppervlak maar enkel in de vloeistof, dus de grote van het oppervlak is op dat moment onbelangrijk.

Kookwetten:
            bij een voldoende temp. verhoging kookt de stof
            tijdens het koken blijft de temp. constant
            voor elke stof gebeurt het koken bij een welbepaalde temp.
            verdamping treed op in de vloeistof

Dus vanaf nu niet meer de verdampingswetten en kookwetten door elkaar halen 

[MrJeJo]

Prima, we zeggen hetzelfde, maar goed...

[Jacques]

Hé, een heel herkenbare discussie heeft zich in dit topic vandaag plaatsgevonden.

Hans Halberstadt en ik hebben een soortgelijk discussie gehad een aantal jaren geleden. Zijn stelling was dat het voor de verdamping niet uitmaakt of er wel of niet een deksel op de pan zit tijdens het koken.

Ik wou dat niet zonder meer aannemen. Daarom heb ik toen een testje uitgevoerd waarbij gekookt werd met en zonder deksel. En tot mijn verbazing maakte het inderdaad niet uit. Met de deksel op de pan verdampt er niet zo veel water als zonder deksel...

Overigens kan een deksel op de pan er wel voor zorgen dat het water eerder aan de kook raakt. Maar dat is toch echt wel wat anders. Zelf breng ik wort nooit aan de kook met de deksel op de pan om overschuimen te voorkomen.

[MrJeJo]

Ik merk dat met deksel de rollende kook een stuk sterker is, dat heeft er mogelijk mee te maken dat met deksel er een hogere (lucht)druk op de vloeistof staat en / of de warmte beter vasthoudt(?).

Om die reden ga ik ook de hoed maar aanschaffen, want de mantel biedt onvoldoende uitkomst.

[Jacques]

Ik merk dat met deksel de rollende kook een stuk sterker is, dat heeft er mogelijk mee te maken dat met deksel er een hogere (lucht)druk op de vloeistof staat(?).

Om die reden ga ik ook de hoed maar aanschaffen, want de mantel biedt onvoldoende uitkomst.

Bij mij heeft een extra isolatie (een oude leren jas van mij) gezorgd voor dat mijn wort meer rollend kookt dan in het verleden.

Extra isoleren hoeft niet veel te kosten. Het risico van overkoken is ook een stuk minder.

[William]

Om die reden ga ik ook de hoed maar aanschaffen, want de mantel biedt onvoldoende uitkomst.

Ik heb die hoed ook maar gebruik hem alleen om mout te storten. Met de hoed erop is de kans op overkoken reëel. Ik gebruik de platte deksel die ik er schuin opzet. Dat in combinatie met een kookinstelling van 102°C en een isolatiemantel geeft een mooi rollende kook.