Giststarter te vroeg naar koelkast?

[Mark T]

Voor mijn brouw van zaterdag heb ik een giststarter van 2 liter gemaakt. Ik wil niet de hele starter decanteren maar eerst de gist laten uitzakken in de koelkast.

Ondanks het lezen van talloze topics blijft het voor mij onduidelijk op welk moment ik de starter nou precies in de koelkast moet zetten.

Wat ik eerder altijd deed was wachten tot er bijna geen activiteit meer was in de starter en deze dan in de koelkast zetten. Het uitzakken van de gist ging verliep dan altijd vrij snel in 24 tot 48 uur of zo. Ik heb al vaak op deze manier een starter gemaakt en die werkten eigenlijk allemaal prima.

Maar wat ik begrijp uit de verschillende topics is dat je de starter eigenlijk al moet wegzetten als deze:
- De kleur van koffie met melk heeft gekregen en er een schuimlaag op staat.
- Over het punt van high krausen heen is maar nog wel actief is.

Ik heb besloten om ook deze methode toe te passen.

De starter die ik gister in de koelkast heb gezet:
- Heeft de kleur van koffie met melk en er staat een laag schuim op.
- Er is een bruine plakring zichtbaar die aangeeft dat High Krausen heeft plaatsgevonden.
- Er zijn nog wel volop belletjes zichtbaar die naar het oppervlak borrelen en het waterslot is dus nog wel actief.
- Er is nog geen enkele vorm van uitzakking van de gist zichtbaar

Is dit goed of heb ik de starter te vroeg in de koelkast gezet?

De starter kwam al binnen een uur op gang en heb deze regelmatig belucht door schudden. De starter heeft ongeveer 10 uur staan vergisten bij kamertemperatuur. De gebruikte gist is Wyeast American Ale 1056
 

[lier]

Of het goed is of niet weet ik niet maar ik reken voor elke 'starter' stap 24 uur.
Dus na de laatste toevoeging in de starter en 24 uur op de roerplaat zet ik de starter in de koelkast om te laten uitzakken.

[Mark T]

Of het goed is of niet weet ik niet maar ik reken voor elke 'starter' stap 24 uur.
Dus na de laatste toevoeging in de starter en 24 uur op de roerplaat zet ik de starter in de koelkast om te laten uitzakken.

Ja dat is dus ongeveer hoe ik het ook deed maar lees b.v. deze topics maar eens door:

https://www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php?topic=39550.0
https://www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php?topic=30343.0

Hier komt o.a. de opmerking van Jaques voorbij:  "Als je ziet dat de kleur van de starter verandert in koffie met melk is dat het moment om de starter óf te gebruiken óf koud weg te zetten."

Ook lijkt het mij niet verstandig om 'klakkeloos' een bepaalde tijdsduur aan te houden. Het lijkt me beter om te kijken naar de starter en van daaruit te bepalen wat je ermee doet. Maar dat 'bepalen' is voor mij nog een beetje onduidelijk. Vandaar dit topic 

[lier]

Ja dat is dus ongeveer hoe ik het ook deed maar lees b.v. deze topics maar eens door:

https://www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php?topic=39550.0
https://www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php?topic=30343.0

Hier komt o.a. de opmerking van Jaques voorbij:  "Als je ziet dat de kleur van de starter verandert in koffie met melk is dat het moment om de starter óf te gebruiken óf koud weg te zetten."

Ook lijkt het mij niet verstandig om 'klakkeloos' een bepaalde tijdsduur aan te houden. Het lijkt me beter om te kijken naar de starter en van daaruit te bepalen wat je ermee doet. Maar dat 'bepalen' is voor mij nog een beetje onduidelijk. Vandaar dit topic 

Dat is bij mij altijd na 24 uur

[ElmerVDM]

Bijzonder... mijn ervaring is dat een 2e trap nagenoeg altijd sneller is dan een 1e trap. Eerste trap duurt gewoonlijk zo'n 20 tot 30 uur.  Moet daarbij wel zeggen dat de 2e trap maar 1,5 tot 2,5 keer zo groot is als de eerste.

[Mark T]

Is er misschien iemand die mijn vraag kan beantwoorden aangezien ik morgen wil gaan brouwen

Er bubbelen nog steeds volop belletjes naar het oppervlak en is er activiteit in het waterslot zichtbaar.

[Mark T]

En ook dit... Doordat er nog activiteit gaande is wordt de starter natuurlijk nooit helder in de koelkast.. Met mijn 'oude methode' had ik nu al lang helder jongbier gehad wat ik kon afgieten... Het lijkt er op dat ik morgen de hele starter moet gaan decanteren wat eigenlijk niet mijn bedoeling is.. 

[Roelof]

Koud zetten na 10 uur is wel wat aan de vroege kant, zeker als je geen magneetroerder hebt.
Heb je nu al wat gist afzetting op de bodem? Want als je hem nu uit de koelkast haalt  dan gaat hij opnieuw gisten en dan kun je het afgieten wel vergeten. Maar je kunt natuurlijk ook de hele starter bij je wort doen.

[seed7]

Als je al wilt koelen, dan inderdaad voordat de gist inactief wordt.SVG ~60-65%

Je start de gist op zonder roeren. Pas als er een dun laagje schuim is begin je met roeren en dat max.12 uur. Als je O2 of lucht toevoert ook daarmee stoppen. Je gist suddert dan nog ca. 12uur door.

Als je de roerder stopt, kijk dan hoe de gist zich gedraagt. Een echte Engels flocker valt razend snel naar de bodem. Die kun je koelen. Een stuivende Saison blijft troebel en er zakt weinig uit. Die kun je nog 10-12 uur laten staan en dan koelen.

Gist heeft het liefst in het hele traject van kleine starter tot de flessegisting een en de zelfde temperatuur.

Ingo

[Mark T]

Koud zetten na 10 uur is wel wat aan de vroege kant, zeker als je geen magneetroerder hebt.
Heb je nu al wat gist afzetting op de bodem? Want als je hem nu uit de koelkast haalt  dan gaat hij opnieuw gisten en dan kun je het afgieten wel vergeten. Maar je kunt natuurlijk ook de hele starter bij je wort doen.

https://www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php?topic=30343.0   mijn starter zag er precies hetzelfde uit als in dit topic waarin wordt aangegeven dat de starter helemaal goed is en in de koelkast gezet kan worden.

En ja ik heb een behoorlijke laag gist afzetting op de bodem.

Ik wil morgen een kleine batch van ongeveer 15 liter tripel brouwen. Daarvan komt uiteindelijk ongeveer 13.5 liter in het gistvat. Als ik daar 1.5 liter giststarter bij in gooi gaat dat de smaak en het alcoholpercentage teveel beinvloeden lijkt mij. Of valt dat wel mee?

[Silky]

Bijzonder... mijn ervaring is dat een 2e trap nagenoeg altijd sneller is dan een 1e trap. Eerste trap duurt gewoonlijk zo'n 20 tot 30 uur.  Moet daarbij wel zeggen dat de 2e trap maar 1,5 tot 2,5 keer zo groot is als de eerste.

Klopt, dat is ook mijn ervaring. De eerste stap (op de magneetroerder) duurt +/- 24 u., de tweede slechts +/- 12 u., dit omdat er bij de tweede veel meer levende gistcellen zijn...

[Roelof]

https://www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php?topic=30343.0   mijn starter zag er precies hetzelfde uit als in dit topic waarin wordt aangegeven dat de starter helemaal goed is en in de koelkast gezet kan worden.

En ja ik heb een behoorlijke laag gist afzetting op de bodem.

Ik wil morgen een kleine batch van ongeveer 15 liter tripel brouwen. Daarvan komt uiteindelijk ongeveer 13.5 liter in het gistvat. Als ik daar 1.5 liter giststarter bij in gooi gaat dat de smaak en het alcoholpercentage teveel beinvloeden lijkt mij. Of valt dat wel mee?

Ik zou hem lekker in de koeling laten staan en morgen rustig afgieten.
Wat ik altijd doe is. Afgieten en weer vullen met een deel van de afgekoelde wort. En dit zet ik weer een half uurtje op de roerder.
Ik heb het idee dat de vergisting sneller opgang komt. Succes morgen

[Roelof]

O ja. Proef het afgietsel maar eens. Dit wil je niet in je bier hebben. Ik gebruik wel gistvoeding in de starter, hier wordt de smaak van de starter ook niet beter van.

[Mark T]

Ik zou hem lekker in de koeling laten staan en morgen rustig afgieten.

Ja dit ga ik doen... Bedankt.

[tdp]

Wat Roelof zegt inderdaad, gewoon rustig afgieten morgen en toevoegen, al dan niet eerst nog ff oppeppen wat Roelof verder voorstelt.

Löp wa lös

[Jacques]

Voor mijn brouw van zaterdag heb ik een giststarter van 2 liter gemaakt. Ik wil niet de hele starter decanteren maar eerst de gist laten uitzakken in de koelkast.

Ondanks het lezen van talloze topics blijft het voor mij onduidelijk op welk moment ik de starter nou precies in de koelkast moet zetten.

Wat ik eerder altijd deed was wachten tot er bijna geen activiteit meer was in de starter en deze dan in de koelkast zetten. Het uitzakken van de gist ging verliep dan altijd vrij snel in 24 tot 48 uur of zo. Ik heb al vaak op deze manier een starter gemaakt en die werkten eigenlijk allemaal prima.

Maar wat ik begrijp uit de verschillende topics is dat je de starter eigenlijk al moet wegzetten als deze:
- De kleur van koffie met melk heeft gekregen en er een schuimlaag op staat.
- Over het punt van high krausen heen is maar nog wel actief is.

Ik heb besloten om ook deze methode toe te passen.

De starter die ik gister in de koelkast heb gezet:
- Heeft de kleur van koffie met melk en er staat een laag schuim op.
- Er is een bruine plakring zichtbaar die aangeeft dat High Krausen heeft plaatsgevonden.
- Er zijn nog wel volop belletjes zichtbaar die naar het oppervlak borrelen en het waterslot is dus nog wel actief.
- Er is nog geen enkele vorm van uitzakking van de gist zichtbaar

Is dit goed of heb ik de starter te vroeg in de koelkast gezet?

De starter kwam al binnen een uur op gang en heb deze regelmatig belucht door schudden. De starter heeft ongeveer 10 uur staan vergisten bij kamertemperatuur. De gebruikte gist is Wyeast American Ale 1056

10 uur vergisten van een starter is heel kort. Waarschijnlijk was de starter nog niet over zijn hoogtepunt heen.
Voor het bepalen van het moment waarop je de starter in de koelkast zet kijk je zowel naar de kleur als naar de activiteit. Wanneer je te vroeg bent dan heb je nog niet het maximale aantal gistcellen bereikt.

Een starter die klaar/uitgist is laten staan bij kamertemperatuur zorgt er voor dat de vitaliteit van de gist achteruit holt. Niet vitale gist vermenigvuldigt zich veel moeizamer dan vitale gist.

In de regel is het beter een starter iets te vroeg in de koelkast te zetten in plaats van te laat. Als er heel veel activiteit is (en ook veel suikers) dan kan het bezinken inderdaad moeizaam verlopen. In een dergelijke situatie kun je het beste de starter niet afgieten. In de vloeistof zitten dan heel veel actieve gistcellen, die wil je niet kwijt.

Overigens is het bezinken van de gist ook afhankelijk van het gistras. De ene gist bezinkt makkelijker dan de andere.
Het lijkt er dus op dat je de starter te vroeg hebt koud gezet, maar dat betekent dus niet dat je starter niet kunt gebruiken.

[Mark T]

Ik heb vanochtend voor de zekerheid het 'afgietsel' in een 2e kleine starter gegooid. Mocht de vergisting niet goed op gang komen kan ik deze wellicht nog toevoegen.

[Roelof]

Ik heb vanochtend voor de zekerheid het 'afgietsel' in een 2e kleine starter gegooid. Mocht de vergisting niet goed op gang komen kan ik deze wellicht nog toevoegen.

Ik giet hem pas af als het brouwen klaar is, dan heeft de gist maximale tijd om te bezinken.
Maar het komt vast wel goed. Prettige brouwdag gewenst.

[Roelof]

Volgens MrMalty heb je bij een SG van 1.080 en 14 liter wort een starter van 1,86 liter nodig. Dus met je 2 liter starter zit je wel goed.

[Mark T]

Brouwdag perfect verlopen zaterdag. 4 uur na enting van de (afgegoten) gist al activiteit in het waterslot. Gistvat staat nog steeds mooi te borrelen 

[Roelof]

Brouwdag perfect verlopen zaterdag. 4 uur na enting van de (afgegoten) gist al activiteit in het waterslot. Gistvat staat nog steeds mooi te borrelen 

Kijk dat bedoel ik. Je moet je niet gauw zorgen maken.