Afwijkingen in begin en eind SG

[MikeMikeMike]

Twee weken geleden heb ik een recept van 't Wort wat enigszins aangepast en gebrouwen. Hier zijn een aantal dingen anders uitgepakt dan gepland. Ik heb met de BrewFather app het recept berekend en aangepast, vermoedelijk is dat allemaal goed gegaan maar heb ik bij het brouwproces iets anders gedaan.

De berekening gaf aan dat ik 15 liter maischwater moest gebruiken en 11,6 liter spoelwater. Omdat dit te weinig maischwater was voor het beslag heb ik de helft van het spoelwater al bij de maisch erbij gedaan en de andere helft als spoelwater gebruikt.

Het geplande begin SG was 1072, echter was dit zowel voor als na het koken 1060.

Na het koken kwam ik uit op 18 liter wort terwijl 20 liter verwacht was. Ik heb hier twee liter kokend water aan toegevoegd met de gedachte dat de berekening dan weer zou kloppen, maar ik heb het gevoel dat dit geen handige zet was.

Gisten verliep ook niet helemaal als gepland. Vanwege de warmte afgelopen week was het in huis steeds rond de 24 tot 26 graden. Optimale temperatuur voor de gist (Mangrove Jacks M15) is 18-22 graden. Hoofdvergisting begon al na enkele uren en leek vrij snel voorbij. Na een week heb ik de wordt overgeheveld in de mandfles en wat houtsnippers toegevoegd. SG was op dit moment 1030. De vergisting leek hierna helemaal stil te staan, maar na een paar dagen zag ik toch wat activiteit in het waterslot. Mijn theorie was dat er wel langzaam nog wat vergistte maar dat er simpelweg te veel ruimte in de mandfles zat waardoor veel vergisting weinig druk oplevert en daarom het waterslot niet veel beweegt.

Vandaag zit ik op 2 weken na brouwen. Huidig SG is 1028, dus er is nog wel iets vergist maar niet superveel. Het eind SG had 1021 moeten zijn. Het jongbier smaakt ietwat bitter, maar niet slecht.

Ik heb dus eigenlijk 2 vragen:
- Wat zijn de beste stappen voor het huidige resultaat?
- Hoe kan ik dit volgende keer beter doen?

-------------------
Het gebrouwen recept:

4.5kg Pale Ale Brewferm
1kg BlackSwaen Honey Biscuit

21L Maischwater

10 minuten 52c
90 minuten 68c
5 minuten 78c

5.5L spoelwater

60g Fuggles 60 minuten gekookt
15g Fuggles 15 minuten gekookt

2 liter kokend water toegevoegd om op de geplande 20 liter uit te komen.

1 pakje droge Mangrove Jacks M15 gist, wort flink belucht, zo toegevoegd en het vat geschud.

22 gram eikenhout medium toast na hevelen toegevoegd aan mandfles
Verwacht begin SG 1072
Verwacht eind SG 1021

[Hopfenfox]

Twee dingen die me in elk geval al invallen:

- het kookverlies van je installatie is een (vrij) constante en het lijkt er op dat je die nog niet gevonden hebt, en dus meer hebt verdampt dan je in Brewfather had ingevoerd. Dit geldt ook voor je rendement, als je dat te hoog hebt staan kom je qua begin SG lager uit dan je had verwacht
- je SG voor en na koken kan nooit hetzelfde zijn, je verdampt en dan stijgt het SG. Wel corrigeren voor de temperatuur bij meting natuurlijk. Of die twee liter water heeft je SG weer doen dalen, dat kan natuurlijk ook

Ik denk dat je tevreden had kunnen zijn met die twee liter minder en dat je dan wel je gewenste SG had gehad. Waarom de gist het niet haalt, kan met een net ander maischschema te maken hebben (minder vergistbaar), te kleine hoeveelheid gist, of toch een temperatuur waarbij de gist zich niet prettig voelt.

Ik ben ook geen expert maar dit zijn wel vragen die ik zelf eerder ook heb gehad bij mijn allereerste brouwsels.

[brouwerwaldonk]

Twee weken geleden heb ik een recept van 't Wort wat enigszins aangepast en gebrouwen. Hier zijn een aantal dingen anders uitgepakt dan gepland. Ik heb met de BrewFather app het recept berekend en aangepast, vermoedelijk is dat allemaal goed gegaan maar heb ik bij het brouwproces iets anders gedaan.

De berekening gaf aan dat ik 15 liter maischwater moest gebruiken en 11,6 liter spoelwater. Omdat dit te weinig maischwater was voor het beslag heb ik de helft van het spoelwater al bij de maisch erbij gedaan en de andere helft als spoelwater gebruikt.

Het geplande begin SG was 1072, echter was dit zowel voor als na het koken 1060.

Na het koken kwam ik uit op 18 liter wort terwijl 20 liter verwacht was. Ik heb hier twee liter kokend water aan toegevoegd met de gedachte dat de berekening dan weer zou kloppen, maar ik heb het gevoel dat dit geen handige zet was.

Gisten verliep ook niet helemaal als gepland. Vanwege de warmte afgelopen week was het in huis steeds rond de 24 tot 26 graden. Optimale temperatuur voor de gist (Mangrove Jacks M15) is 18-22 graden. Hoofdvergisting begon al na enkele uren en leek vrij snel voorbij. Na een week heb ik de wordt overgeheveld in de mandfles en wat houtsnippers toegevoegd. SG was op dit moment 1030. De vergisting leek hierna helemaal stil te staan, maar na een paar dagen zag ik toch wat activiteit in het waterslot. Mijn theorie was dat er wel langzaam nog wat vergistte maar dat er simpelweg te veel ruimte in de mandfles zat waardoor veel vergisting weinig druk oplevert en daarom het waterslot niet veel beweegt.

Vandaag zit ik op 2 weken na brouwen. Huidig SG is 1028, dus er is nog wel iets vergist maar niet superveel. Het eind SG had 1021 moeten zijn. Het jongbier smaakt ietwat bitter, maar niet slecht.

Ik heb dus eigenlijk 2 vragen:
- Wat zijn de beste stappen voor het huidige resultaat?
- Hoe kan ik dit volgende keer beter doen?

Voor het koken heb je normaal een lager SG dan na het koken,  beiden 1060 dat klopt niet.
Waarschijnlijk te grof geschroot en onvoldoende gespoeld maakt dat je een veel te laag SG bekomt na het maischen/koken.
Normaal bekom ik met deze hoeveelheden mout een SG van 1070 na het koken.
De eigenschappen van Mangrove Jacks M15 ken ik niet maar bij mij (met andere gist) is het eind SG na het gisten meestal 1012 - 1010 na 7 dagen gisten bij 20 - 22°C.

[Snelbier]

Wat er beter kan?  Aantal antwoorden is al gegeven..  Nog een paar:
- SG meten aan einde maischen, dus vóór spoelen..  Als je dan te ver onder prognose zit: langer maischen.
  Note: SG meten rond 20'C.. Ervan uitgaande dat je met een hydrometer (dobber) meet, de simpelste en goedkoopste methode..
   SG varieert sterk met temperatuur, elke software heeft daar correcties voor..
    Houd het simpel, meet rond 20'C.  Beetje wort in schone bierfles en afkoelen in emmer koud water, binnen enkele minuten gedaan..
     Dat testwort kan terug in de ketel, als het maar even meekookt. Géén verlies.
- Spoelen tot óf gewenste SG (weer meten) óf gewenste volume..
   Als je je installatie beter kent zal je spoelen tot gewenste volume, met de wetenschap (of hoop) dat SG klopt.
   Bij twijfel: SG meten.  Alweer..
- SG weer meten voor koken.  Als SG te laag is kan je eventueel langer (of met meer vermogen) koken om op hoger SG te komen.

Vergisting: juiste temperatuur is 75% van het resultaat. Staar je niet blind op brouwschema's etc om vervolgens de vergisting te verpesten.
- Meet de temperatuur in het gistvat, dat is NIET de kamertemperatuur.
   Gist genereert bij hoofdgisting warmte, bier wordt zeker 4 graden warmer dan omgevingslucht.
    Temperatuur-sensor of een simpele wijn-thermometer tegen het vat plakken met een spons er overheen, meet het VAT en niet de buitenlucht.
- Reguleer de vergistings-temperatuur, zoek op 'gecontroleerde vergisting'.. Betekent dat je de vat-temperatuur regelt, niét dat je deze alleen 'controleert'.
  Gistkast (oude koelkast) is ideaal, maar met een koelere plek in huis of een natte lap kan je ook wat doen.
- Eind-SG niet gehaald?  Dat bepaal jij niet, dat doet de gist.  Software maakt een schatting naar gemiddelden, blijft een schatting.
   Zoveel factoren die SG-end be-invloeden, laat maar zitten.  Als de gist niets meer doet (SG constant voor meerdere dagen) is het in principe botteltijd.
=====================
Nabranders:
- SG bij brouwen véél bemonsteren zodat je de installatie en je brouwkunsten leert kennen. Leer waar je verliezen zitten.
  Die monsters kan je gewoon teruggooien in de ketel, als ze maar even worden gekookt.  Weinig verlies, alleen wat werk.
   Als je meer ervaring krijgt zal je veel metingen overslaan.
Proost, Snelbier

[hansHalberstadt]

90 minuten 68 ºC  geeft een minder vergistbaar bier denk ik. De beta amylase gaat na een tijdje denatureren bij die temperatuur en de alfa-amylase die dan nog werkt breekt dan vooral zetmeel af tot lange suikers.

[MikeMikeMike]

Dank voor alle tips, er zit een hoop waardevolle informatie tussen! Ik heb intussen wat SG metingen gedaan en het suikergehalte blijft stabiel. Het jongbier ruikt en smaakt best goed. ik vermoed dat het inderdaad te weinig vergistbare suikers bevat en daarom sneller uitgegist was. In de mandfles lag nog een aardig laagje drab wat ik zeker niet mee geheveld heb dus het is nog wel verder vergist.

Inmiddels gebotteld, fingers crossed. Het bier was vrij helder bij bottelen maar is op de fles weer troebel dus ik heb goede hoop dat het alsnog een redelijk bier wordt. Ik neem aan dat ik het wel zeker een maand moet laten nagisten aangezien de vergisting al zo ver stil stond?

Ik heb voldoende ingrediënten om hetzelfde recept nog twee keer te brouwen dus ik ga na aanleiding van jullie tips het recept wat bijsturen en het later nog een keer proberen!

Na mijn verhuizing heb ik ook voldoende ruimte om te gaan knutselen met een vergistkast dus dan wordt het vast makkelijker

[MikeMikeMike]

Inmiddels het bier geproefd en het recept moet nog wel een beetje opgepoetst worden. Ik heb vergist met 22 gram eikenhout in de laatste week. Daarmee is het een houtbier geworden, het hout overheerst zo sterk dat het niet echt lekker is helaas. Volgende keer maak ik hem half zonder hout en de andere helft met 8 gram om te vergelijken.

Als je hem ijskoud drinkt is het nog wel te doen. Dan proef je het hout minder en zitten er zelfs tinten van honing in.

Het schuim is wel perfect en hij heeft ook keurig nagegist op de fles dus dat viel me nog alles mee.

Afwijkingen in het SG kwamen denk ik inderdaad door te grof schroten en niet goed na spoelen. Gisteren een DIPA gebrouwen en hierbij de fijnheid van de schroot molen aangepast en meer en geduldiger gespoeld en ik kwam exact op de geplande 1071 uit 

Dank voor het meedenken! Zo worden we steeds een beetje beter