Hoeveelheid brouwwater

[De beginnende brouwer]

Beste forumleden,

Ik ben samen met een vriend begonnen met brouwen. We hebben inmiddels een paar biertjes gebrouwen. Met wisselend succes. Sommige top met ook het vooraf betekende percentage en smaak.

Elke keer lopen we tegen dezelfde vraag aan  bij ons recept. 
Misschien een hele domme vraag maar hoe kunnen we op basis van het startrecept het beste de hoeveelheid maischwater berekenen?

Tot nu toe rekenen we het recept om naar de omvang van de brouwketel. Deze is 30 l en we rekenen het zo om dat we bij het maischen op ca 29 liter in de pan zitten. Maar wellicht is het beter een vaste verhouding water/moutstort 3.5 a 4 l/kg te gebruiken.

Wat is de beste manier? We gaan aan de slag met het cloudwater/brewdog recept.
 
https://brewdogrecipes.com/recipes/new-england-ipa-w-cloudwater

Alvast bedankt voor jullie reacties! We leren er tot nu toe veel van.

[Oscar]

Tot nu toe rekenen we het recept om naar de omvang van de brouwketel. Deze is 30l en we rekenen het zo om dat we bij het maischen op ca 29 liter in de pan zitten.

Prima toch... Er zijn geen vaste regels voor de hoeveelheid maischwater en spoelwater...

[ExPeteriment]

Beste forumleden,

Ik ben samen met een vriend begonnen met brouwen. We hebben inmiddels een paar biertjes gebrouwen. Met wisselend succes. Sommige top met ook het vooraf betekende percentage en smaak.

Elke keer lopen we tegen dezelfde vraag aan  bij ons recept. 
Misschien een hele domme vraag maar hoe kunnen we op basis van het startrecept het beste de hoeveelheid maischwater berekenen?

Tot nu toe rekenen we het recept om naar de omvang van de brouwketel. Deze is 30 l en we rekenen het zo om dat we bij het maischen op ca 29 liter in de pan zitten. Maar wellicht is het beter een vaste verhouding water/moutstort 3.5 a 4 l/kg te gebruiken.

Wat is de beste manier? We gaan aan de slag met het cloudwater/brewdog recept.
 
https://brewdogrecipes.com/recipes/new-england-ipa-w-cloudwater

Alvast bedankt voor jullie reacties! We leren er tot nu toe veel van.

De hoeveelheid maischwater waarmee je start hangt van de brouwinstallatie af. Ik streef altijd een homogene maisch na, dus niet te droog, ook niet teveel vloeistof erboven. Spoelwater vaak ca 1/4 van maischwater om op streef sg en aantal liters uit te komen. Je kunt spelen met de verhouding, heeft wat invloed op rendement, maar daar moet je bij een hobby niet teveel op letten. Het gaat om het eindresultaat (smaak). De smaak wordt door zoveel meer beinvloed, dat ga je nog ervaren. Veel proef plezier gewenst met deze mooie hobby.

[Oscar]

De hoeveelheid maischwater waarmee je start hangt van de brouwinstallatie af.

En van je recept en doelstelling en wat je zelf prettig vindt of lijkt...

Spoelwater vaak ca 1/4 van maischwater om op streef sg en aantal liters uit te komen.

Spoelen tot gewenst volume voor koken! Ook al kost dit 100 liter water!   

[Theo Mol]

Spoelen tot gewenst volume voor koken !!!!! ook al kost dit 100 liter water !!   

In de aanbeveling van Oscar lees ik dat je vooral moet kijken naar het resultaat dat je wilt bereiken, in dit geval de hoeveelheid waarmee je gaat koken. Pas tijdens het proces zal blijken hoeveel spoelwater je nodig hebt en misschien is dat meer of minder dan je eerst dacht.

Daar is geen speld tussen te krijgen maar ik begrijp ook wel wat de beginnende brouwer wil weten, hoe weet ik hoeveel spoelwater er nodig is. Je zal maar 100 liter hebben opgewarmd in je schuurtje, dan blijf je met het meeste zitten.
Voor mij rekent de brouwsoftware het uit maar dat zou je zelf ook kunnen doen.

Als je deze waarden weet
- A hoeveel liter wil je hebben als je gaat koken
- B hoeveel water heb je gebruikt om te maischen
- C hoeveel water blijft er achter in de bostel
- D hoeveel water blijft er achter in de hop
- E hoeveel water blijft er achter in de ketel

Dan weet je hoeveel je wilt hebben, hoeveel water je al hebt gebruikt, en wat het verlies is.
De formule voor het spoelwater S is, met een slag om de arm: S = A - (B + C + D + E)

A hangt af van je recept.
B is de beslagdikte, afhankelijk van je persoonlijke voorkeur en je brouwapparaat.
C vuistregel: 1 liter per kilo mout
D vuistregel: 6 cc per gram bloemen of 3 cc per gram pellets
E is afhankelijk van je brouwapparaat.

Hiermee kom je een heel eind, met de ervaring wordt de rekensom betrouwbaarder.

Houd ook rekening met factor F: de slag om de arm, en maak een paar liter extra water warm. Als je die niet nodig hebt als spoelwater dan kun je die altijd nog gebruiken om spullen af te spoelen (zo blijft het spoelwater  ).

Spoel ze,
Theo - ook nog een beginnende brouwer

[Opaslof]

En factor G nog: verdamping tijdens koken [emoji16]

[dutch peter]

Dit is een Excel-sheet die ik heb gemaakt. Ik meen nav gegevens uit "verander water in bier" - A. Otte

Misschien vind je dit handig.


Grtz,

Peter

[Jacques]

Spoelen tot gewenst volume voor koken! Ook al kost dit 100 liter water!   

Er is ook een andere insteek mogelijk...

Je kunt ook spoelen tot je het gewenst SG voor het koken bereikt hebt. Het is maar wat je belangrijk vindt. Dat kan zijn het gewenste aantal liters bier of de gewenste begin SG. Allebei gaat alleen lukken als je het beoogde maischrendement daadwerkelijk gehaald hebt. Zit je daarboven dan heb meer liters wort of een zwaarder bier afhankelijk van of je stuurt op het begin SG of op het aantal liters wort.

[hansHalberstadt]

Inderdaad spoelen tot je het gewenst SG voor het koken bereikt hebt. Maar dat kun je met elke beslagdikte bereiken. Dikker beslag betekent meer spoelwater en dunner beslag betekent minder spoelwater. De som van beide blijft namelijk gelijk. Dus daarmee heb je nog steeds geen richtlijn voor de hoeveelheid maischwater.

Wat er nog bijkomt is het feit dat met meer spoelwater je meer suiker uitspoelt, maar als je heel ver doorspoelt dan is kun je ongewenste smaken krijgen (kafjes smaak, maar aanzuren van je spoelwater helpt dat weer deels te voorkomen) Met een te dun beslag kun je niet alle suiker uitspoelen wat vooral voor zware bieren rendementsverlies geeft.

De kunst is dus om de beslagdikte zo te kiezen dat je geen merkbaar rendementsverlies hebt en ook geen kafjes smaak.
In de praktijk zit je dan op een beslagdikte van ca 4 a 5 liter water per kg mout voor een licht bier tot ca 2.5 = 3 liter per kg mout voor een zwaar bier. Maar hangt ook een beetje van je installatie af wat het optimum is.   

[Opaslof]

Voor het maischen top ik eigenlijk altijd gewoon mijn maischketel (gamel) af tot een paar cm onder de rand (want ook als het water heet (78'C) is moet het nog passen met deksel, anders heb je troep).
En m.b.t. het spoelen zoals Hans zegt gewoon vullen tot je op het gewenste volume voor de kook zit om er genoeg bier aan over te houden na koken, afhevelen, koelen, hoofdvergisting en nagisting.
Gaandeweg je brouwsels kun je de parameters van verlies, verdamping etc. in je brouwsoftware dan steeds meer kloppend maken voor jouw installatie, zodat je resultaat steeds beter te voorspellen is en beter overeenkomt met je recept.
Maar dat laatste doe ik zelf (nog) niet.

[thepsych]

Volgens mij zijn er duizend opties om te bepalen hoeveel water je moet gebruiken. Ik gebruik BrouwHulp, de site van Grainfather omdat ik een Grainfather gebruik, en parallel ook de site van Brewfather die ook steeds completer wordt. Al blijft het soms wat puzzelen waar de verschillen door te verklaren zijn.

[Heuvinger brouwerij]

Zo moeilijk is het allemaal niet met dat spoelwater.
Je neemt naast je 30L brouw maischautomaat een 25L waterkoker.
In die waterkokeer warm je het spoelwater op.
Dan komt het moment dat je je wort vanuit de brouw maischketel in water emmers laat lopen.
Vervolgens vul je de brouw maischautomaat met spoelwater, de rest van het spoelwater doe in emmers.
Nu die 25 L waterkoker leeg is, kan deze gevuld worden met je wort om te gaan koken.
Het werkt nog gemakkelijker als er nog een weckketel bij komt voor het spoelwater en de 25 L waterkoker alleen voor het koken van je wort gebruikt wordt.

[ExPeteriment]

En van je recept en doelstelling en wat je zelf prettig vindt of lijkt...

Spoelen tot gewenst volume voor koken! Ook al kost dit 100 liter water!   

Klopt wat streefvolume betreft, maar mijn ervaring met mijn brouwvolumes leert dat ik het met minder spreiding in hoeveelheid spoelwater red.

P.s. Nog 1 bericht, dan ben ik superlid

[hansHalberstadt]

Klopt wat streefvolume betreft, maar mijn ervaring met mijn brouwvolumes leert dat ik het met minder spreiding in hoeveelheid spoelwater red.

P.s. Nog 1 bericht, dan ben ik superlid

Had je die 2e regel even apart moeten posten. Gefeliciteerd alvast. 

[Enos]

Spoelen tot gewenst volume voor koken! Ook al kost dit 100 liter water!   

Ik werk ook met deze methode op advies van Oscar.
En dacht eerst ook van ja dat zal wel, maar het werkt voor mij perfect zo.
Spoel nu altijd tot gewenst volume voor koken, een echt goede manier.

[seed7]

Ik werk ook met deze methode op advies van Oscar.

Eigenlijk moet uit alle brouwsoftware het volume aan spoelwater verwijderd worden. Dit heeft mij zo op het verkeerde been gezet toen ik software ging gebruiken. Ik ben zelfs bij Oscar langs geweest om met eigen ogen te kunnen zien wat ik al decennia deed.

Theo Mol's verhaal is prima, met een enkele opmerking. Reken van achter naar voren. Vraag je altijd bij iedere stap af wat is nodig om dit doel te bereiken.

Spoelen naar een bepaald SG kan, natuurlijk, maar het kost veel meer tijd en energie om tot een stabiel proces te komen en ik raad het altijd, iedereen af. Het doel in de procestechnologie is om variabelen om te zetten in constanten en dat doe je door je "Pfanne voll" volume vast te zetten. Zonder dat zit je altijd met twee (of meer) variabelen te hannesen. Met name omdat we met veel en variabele grondstoffen en potentiële moutrendementen (moeten) werken.

Ben je een alleen maar pilsbrouwerijmeteenenkelvastrecept dan kun je op SG spoelen en met het klassieke brouwhuisrendement rekenen. Die twee gaan bijna hand in hand, maar niet voor de hobbybrouwer.

Ingo

[Jacques]

Spoelen naar een bepaald SG kan, natuurlijk, maar het kost veel meer tijd en energie om tot een stabiel proces te komen en ik raad het altijd, iedereen af. Het doel in de procestechnologie is om variabelen om te zetten in constanten en dat doe je door je "Pfanne voll" volume vast te zetten. Zonder dat zit je altijd met twee (of meer) variabelen te hannesen. Met name omdat we met veel en variabele grondstoffen en potentiële moutrendementen (moeten) werken.

Zoals ik al eerder schreef is het maar net wat je belangrijk vindt. Vind je het aantal liters bier belangrijk of de zwaarte van het wort. Wanneer ik een zwaar bier wil brouwen kijk ik meer naar het SG voor het koken dan naar het volume. Dat ik minder liters bier heb neem ik dan voor lief. De parameter zwaarte is bij die bieren belangrijker dan het de parameter volume. 1095 of 1080 kan een groot verschil maken...

[Theo Mol]

Theo Mol's verhaal is prima, met een enkele opmerking. Reken van achter naar voren. Vraag je altijd bij iedere stap af wat is nodig om dit doel te bereiken.

Dank je, en met je opmerking sla je de spijker op de kop.
Ik las in het eerste bericht dat de vraagsteller van tevoren een indruk wil hebben van de hoeveelheid water die hij moet klaarzetten, bij deze vraag gaat hij er van uit dat hij weet hoe groot het kookvolume is. Die vraag had ik ook. Omdat ik geen warmwaterketel heb moet ik namelijk met grote pannen bijna kokend water het huis door lopen om te kunnen spoelen en dan is het heel handig om te weten hoeveel er nodig is.

Mijn brouwsoftware rekent dat voor me uit. Dat wil zeggen, de eerste keren was het niet echt precies omdat ik zomaar wat had ingevuld in de gegevens van "mijn brouwerij".
Tijdens het afwassen en opruimen is er gelukkig tijd genoeg om nog eens over het hele proces na te denken en daar viel het kwartje: als je weet wat de rendementen en verliezen zijn bij het bottelen, vergisten, koken en maischen dan kun je weten wat de hoeveelheden zijn waarmee je begint.
Deze gegevens heb ik een paar keer bijgesteld en sinds een paar brouwdagen komen er goed bruikbare waarden uit BrouwVisie - heus, Oscar  - en mijn brouwsels komen heel dicht bij wat ik van plan was. Factor F wordt steeds kleiner.

Ondertussen vraag ik me af wat de vraagsteller nu aan deze discussie heeft. Beginnende brouwer, is je vraag beantwoord?