Vraag m.b.t. temperatuurverschillen fust en hoeveelheid koolzuur

[emiel1]

Ik ben sinds kort begonnen met tappen, daarvoor gebruik ik een droogkoeler. Na het vergisten koel ik mijn bier terug naar 2 tot 3 graden en op die temperatuur vul ik mijn fust af en carboniseer is geforceerd tot zo'n 2,5 volume CO2. De druk is dan ongeveer 0,8 bar. Vervolgens komt het fust op kamertemperatuur (aangezien ik een droogkoeler gebruik hoeft het niet koud te blijven) en met de huidige temperaturen komt de druk daarmee makkelijk rond de 2,5 tot 3 bar. Ik neem aan dat de reden hiervoor is dat koud bier meer koolzuur kan bevatten dan warm bier, waardoor er koolzuur uit het bier de lege ruimte gaat vullen, waardoor de druk hoger wordt(?), maar betekent dat dan ook dat een fust wat koud op druk is gebracht, zodra het warmer wordt minder koolzuur bevat, of is het verschil verwaarloosbaar?

[SanderH]

Als je niets uit je fust tapt, dan zal de hoeveelheid koolzuur in het fust niet veranderen. Wel zal het aandeel ervan dat is opgelost veranderen als functie van de temperatuur. Er was gisteren of zo nog zo een plaatje met de druk die nodig was bij een bepaalde temperatuur om de juiste hoeveelheid (in %) aan CO2 in je bier te krijgen.

Ik werk iets anders, ik koel het bier niet vooraf, maar vul deze gewoon bij de temperatuur die het in mijn brouwschuur is, ongeveer 12 tot 16 graden. Dan zet ik de fusten in de huiskamer waar het 20 tot 21 graden is en zet dan 1,8 bar op de fusten. Dat laat ik zo een week staan. Dan koppel is de CO2 af.
Wanneer is weet dat er bier gedronken moet worden, is dan meestal met een feestje of zo, zet ik de fusten tijdig in mijn klimaatkast (omgebouwde vriezer) en koel de fusten tot een temperatuur horende bij de bierstijl.

Tot nu toe gebruik ik daarbij nog een picknick tap, maar die werkt eigenlijk goed. Eerste beetje zonder CO2 erop, als de druk iets daalt pas de CO2 open met een druk horende bij de temperatuur.

[emiel1]

Dus als ik je goed begrijp is er wel degelijk verschil tussen een fust koud op druk brengen en daarna op kamertemperatuur laten komen, of een fust op kamertemperatuur op druk brengen. Als je niet geforceerd carboniseert is dat natuurlijk geen probleem, maar ik had begrepen dat geforceerd carboniseren makkelijker en sneller gaat bij lagere temperaturen...

[SanderH]

Koud neemt het bier de CO2 makkelijker op en blijft het er beter in zitten. Als je het daarna wilt afvullen in flesjes is koud bier ook makkelijker, er komt dan in verhouding minder CO2 vrij. Daarom vullen ze in brouwerijen koud af.

Of je koud of warm carboniseert maakt niet veel uit, als je de druk maar goed instelt die hoort bij de temperatuur en het vol% aan CO2 dat je in je bier wilt hebben. Als je niet koelt, het bier bij 20 graden hebt staan en er dus de juiste hoeveelheid koolzuur in wilt hebben dan zou dat rond de 1,8 baar moeten zitten, bij hogere temperatuur dus ook een hogere druk.
Er zit dan de juiste hoeveelheid CO2 opgelost in je bier. Dat jij daarna het bier koelt met een droogkoeler of ik het bier in de koeling zet veranderd daar niets meer aan. De druk in het fust stijgt wel bij jou als gevolg van de temperatuur en daalt bij mij, maar netto blijft de juiste hoeveelheid CO2 in oplossing.

[hansHalberstadt]

Dus als ik je goed begrijp is er wel degelijk verschil tussen een fust koud op druk brengen en daarna op kamertemperatuur laten komen, of een fust op kamertemperatuur op druk brengen. Als je niet geforceerd carboniseert is dat natuurlijk geen probleem, maar ik had begrepen dat geforceerd carboniseren makkelijker en sneller gaat bij lagere temperaturen...

Een fust op druk brengen wil nog niet zeggen dat de evenwichts hoeveelheid koolzuur er ook gelijk inzit. Dat kan dagen duren als je niet beweegt. Koud bier kan makkelijker koolzuur opnemen dan warm bier bij dezelfde druk. Maar voor koud bier is de druk ook lager bij een bepaalde hoeveelheid opgelost koolzuur. Dus je kunt sneller de koolzuur op laten lossen bij lage temperatuur en hoge druk, maar dan moet je wel uitkijken dat je er niet teveel in oplost. Dat kun je zien door een dag je te wachten en dan te kijken welke druk er nog op de fust staat.

[Easywoods]

Er was gisteren of zo nog zo een plaatje met de druk die nodig was bij een bepaalde temperatuur om de juiste hoeveelheid (in %) aan CO2 in je bier te krijgen.

Klopt, dat was dit plaatje: 

[emiel1]

Een fust op druk brengen wil nog niet zeggen dat de evenwichts hoeveelheid koolzuur er ook gelijk inzit. Dat kan dagen duren als je niet beweegt. Koud bier kan makkelijker koolzuur opnemen dan warm bier bij dezelfde druk. Maar voor koud bier is de druk ook lager bij een bepaalde hoeveelheid opgelost koolzuur. Dus je kunt sneller de koolzuur op laten lossen bij lage temperatuur en hoge druk, maar dan moet je wel uitkijken dat je er niet teveel in oplost. Dat kun je zien door een dag je te wachten en dan te kijken welke druk er nog op de fust staat.

Dat weet ik inderdaad, maar als je 0,8 bar nodig hebt en er 1 bar op zet en 10 minuten flink schudt, ben je al een heel eind. Het gaat me met name om het verlies aan opgelost koolzuur aan de kopruimte van je fust bij verhoging van de temperatuur. Bij een vol fust zal het allemaal zo'n vaart niet lopen, maar een half leeg fust wat gekoeld op druk is gebracht en daarna op kamertemperatuur komt, zal dus merkbaar minder koolzuur bevatten bij t tappen. Je zult dus altijd de druk moeten bijstellen op de temperatuur waarop je fust gaat staan wanneer je gaat tappen, of op de een of andere manier berekenen hoeveel kopruimte je hebt en hoeveel koolzuur je daar aan gaat verliezen.

Dat schema is trouwens erg handig, maar wel erg gericht op gekoeld op druk brengen. Ik gebruik liever gewoon BrouwHulp.

[hansHalberstadt]

Dat weet ik inderdaad, maar als je 0,8 bar nodig hebt en er 1 bar op zet en 10 minuten flink schudt, ben je al een heel eind. Het gaat me met name om het verlies aan opgelost koolzuur aan de kopruimte van je fust bij verhoging van de temperatuur. Bij een vol fust zal het allemaal zo'n vaart niet lopen, maar een half leeg fust wat gekoeld op druk is gebracht en daarna op kamertemperatuur komt, zal dus merkbaar minder koolzuur bevatten bij t tappen. Je zult dus altijd de druk moeten bijstellen op de temperatuur waarop je fust gaat staan wanneer je gaat tappen, of op de een of andere manier berekenen hoeveel kopruimte je hebt en hoeveel koolzuur je daar aan gaat verliezen.

Een bier met een optimale hoeveelheid koolzuur heeft bij 20 graden een druk van 2 BAR en bij 10 graden een druk van 1 BAR. als je fust dus bv 10 liter kopruimte bevat dan zul je bij opwarmen van 10 naar 20 graden dus meer druk erop moeten zetten en dus koolzuur erbij moeten pompen. In dit geval 10 liter = 20 gram. doe je dat niet dan  zal er langzaam koolzuur uit het bier ontsnappen en een nieuw evenwicht instellen waarbij het bier dus minder koolzuur gaat bevatten, maar dat kan wel 1 of meer dagen duren tot zich dat evenwicht volledig heeft ingesteld.

[emiel1]

Een bier met een optimale hoeveelheid koolzuur heeft bij 20 graden een druk van 2 BAR en bij 10 graden een druk van 1 BAR. als je fust dus bv 10 liter kopruimte bevat dan zul je bij opwarmen van 10 naar 20 graden dus meer druk erop moeten zetten en dus koolzuur erbij moeten pompen. In dit geval 10 liter = 20 gram. doe je dat niet dan  zal er langzaam koolzuur uit het bier ontsnappen en een nieuw evenwicht instellen waarbij het bier dus minder koolzuur gaat bevatten, maar dat kan wel 1 of meer dagen duren tot zich dat evenwicht volledig heeft ingesteld.

Duidelijk, dank. Dat laatste is wel essentieel, als het niet een kwestie van minuten of enkele uren is, is het een stuk beter te controleren

[hansHalberstadt]

Stel je hebt een halfvol fust op 10 graden met 0.46% (2.3 vol,1 BAR) koolzuur 10 liter bier (46 gram opgeloste koolzuur) en 10 liter koolzuur erboven (40 gram). En je gaat verwarmen naar 20 graden: 2 BAR evenwichtsdruk = 60 gram koolzuur erboven. Maar als er koolszuur ontsnapt wordt ook de koolzuur in oplossing minder en dus evenwichtsdruk lager dan 2 BAR. stel dat het er ergens tussenin zit op 1.5 BAR. dan moet er dus 10 gram koolzuur uit het bier en houd je nog 36 g over = 0.36% = 1.8 VOL dat geeft een druk van 1.4 Bar. Sus inderdaad ongeveer 1.5 zoals aangenomen. Dus als je je halfvolle fust alleen maar opwarmt van 10 naar 20 graden dan heb je na een paar dagen nog maar 3/4 van de oorspronkelijke koolzuur verzadiging in je bier over.   
 

[emiel1]

Kijk, nog de wiskunde erbij ook

Ik vind dat nogal een groot verschil, vreemd dat ik er op het hele forum niks over kan vinden, kan me niet voorstellen dat ik de eerste ben die hier tegen aan loopt

[hansHalberstadt]

Kijk, nog de wiskunde erbij ook

Ik vind dat nogal een groot verschil, vreemd dat ik er op het hele forum niks over kan vinden, kan me niet voorstellen dat ik de eerste ben die hier tegen aan loopt

Het doel is denk ik om de juiste hoeveelheid koolzuur in je bier te houden, dus dan is het simpel een kwestie van de bijbehorende druk aansluiten. Hoeveel koolzuur het bier verliest als je je daar niet aan houdt is iets wat je normaal probeert te vermijden. Vandaar dat er waarschijnlijk niet zoveel over te vinden is.