Eerste poging; een dubbelachtig brouwsel

[HJvK[nl]]

Hallo forummers,

Gister is eindelijk de dag gekomen die mijn leven heeft veranderd, ik ben namelijk begonnen aan mijn eerste brouwsel na hier eigenlijk al 4 jaar een slapend forum lid te zijn.
Het gaat om een dubbel (achtige); hiervoor heb ik diverse recepten doorgelezen en mij een voorstelling geprobeerd te maken wat de ingrediënten met de smaak doen.
Daarmee kwam ik uiteindelijk hier op uit;

Batch size: 10 L
Streef Begin SG: 1070-1072

1600 g pilsmout 3 EBC
1000 g pale mout 7 EBC
100 g caramelmout 300 EBC
80 g chocmout 800 EBC
170 g bruine kandijsuiker

10 L Maischwater
 6 L Spoelwater

Maischen:
beginnen op 55 graden; direct doorverwarmen naar 62 graden
62 graden - 60 minuten
67 graden - 10 minuten
73 graden - 10 minuten
78 graden - 10 minuten

Hopkoken:
90 minuten met 16 gram hallentauer
15 minuten met 4 gram Saaz en 5 gram Tettnanger

Gist: tja misschien niet het ideale gist... (safbrew T58)

Begin SG: 1066 @ 25 graden (met correctie dus ongeveer 1067)
Tijdens het process was ik soms nog zoekende naar de juiste methodes maar ik hoop dat het wat oplevert.

6 uur nadat het bier op gistfles was gegaan stond het al druk te borrelen
vanmiddag 24 uur na tijd toen ik thuis kwam was dit borrelen al een stuk rustiger geworden (te rustig?) maar tot mijn schrik was de temperatuur in het donkere washok in ene keer schrikbarend hoog.
Vanochtend ging ik weg met de thermometer op ca 22 graden en avonds kwam ik thuis met de thermometer op 27 graden, te hoog dus!

Ik hoop dat dit geen ernstige gevolgen heeft...
We'll see

[RobinB]

Gist: tja misschien niet het ideale gist... (safbrew T58)

Schaam je niet voor een korrel!
Niks mis mee.

[HJvK[nl]]

Mooi, dat klinkt als een geruststelling  voor het vergisten heb ik stiekem een paar druppels geproefd en ik kom mij wel voorstellen dat daar met juiste vergisting een goed te pruimen dubbel uit zou komen dus tot dusver ben ik tevreden, echter heb ik geen vergelijkingsmateriaal 

[RobinB]

Hij kan wat overmatig esterig worden, maar daar leer je ook weer van.
(en dat een gistkoelkast je volgende investering wordt)

[HJvK[nl]]

Even simpel gegevens invullen in BrouwVisie leert dat ik mijn genre (dubbel al een beetje voorbijgebrouwen ben) met een berekende bitterheid van 38 EBU (tinseth)
En 92 EBC, ook geeft BrouwVisie precies de SG aan die ik bereikt heb namelijk 1066; dus ik heb weer wat geleerd 

[HJvK[nl]]

Op dit moment zijn we precies 3 dagen (72 uur verder) nadat ik het mengsel op fles gegooid heb.
Hij borrelt al eigenlijk een hele tijd heel sporadisch; er komen een paar belletjes per 5 of 10 minuten voorbij zetten.
Ik kon het niet laten even te spieken; het mooie van een mandfles is dat je dat je de vloeistof kan zien zonder hem open te hoeven maken.
Ik heb de fles heel even tegen het licht gehouden wat je ziet is dat het bier redelijk troebel is; verder zit er onderop een erg dikke grijzige laag (slurry?) met daar boven een stuk bier wat wat troebeler is en langzaam naar boven verloopt tot steeds helderder maar nog lang niet helder bier.

Zijn er indicatoren waaraan je kan zien of dit vergistingsproces goed is gegaan/gaat? Of juist niet? Kan je aan de hand van bijvoorbeeld de kleur of hoeveelheid slurry iets zeggen hierover?
En kan aan de hand hiervan ook gezegd worden hoever het proces gevorderd is? En wordt het bier nog redelijkerwijs helder zonder lagering in de koelkast?

[Jacques]

De hoeveelheid depot is van brouwsel tot brouwsel verschillend. Het feit dat het bier helder aan het worden is wil zeggen dat de nagisting ten ende loopt. Het bier hoeft niet koud gezet te worden om helder te worden. Het duurt alleen wat langer.

En verder is je hydrometer hét instrument die je vertelt hoe het met de vergisting gesteld is.

Voor alle duidelijkheid: Je bier hoeft niet kraakhelder te zijn voor je bottelt. Ook als het bier gebotteld is gaat het klaren verder. Wel is het zaak dat zo veel mogelijk gistcellen zijn bezonken. Een overmaat aan gist in je flesjes kan voor een smaakafwijking zorgen.

[HJvK[nl]]

Heeft eventueel filteren van depot zin of komt dat de smaak niet ten goede?

[RobinB]

Filteren van het depot?
Wat wil je dan nog doen met het depot?

Ik zou gewoon rustig inschenken, decanteren zeg maar...

[HJvK[nl]]

Ok dat is duidelijk 

Ik heb zojuist de stoute schoenen aangetrokken en de S.G. maar even gemeten die is vanaf 1066 naar 1013 gezakt, ik zal morgen weer even kijken wat de SG dan is en als die niet gezakt is controleer ik hem dinsdag weer; als de situatie dan nog hetzelfde is ga ik bottelen.

Natuurlijk kan ik het dan niet laten naar het sample te kijken, te ruiken en te proeven.

De eerste indruk die ik kreeg van de geur was aangenaam; deed mij werkelijk denken aan een dubbel; met name aan de dubbel Westmalle bijvoorbeeld.
Het had iets kruidigs, fruitigs (citrus/banaan?), hoppigs.

De smaak; nog een beetje waterig misschien voor een dubbel, mist wat "volle smaak", redelijk bitter, echte hopsmaak, lekkere nasmaak. Fris begin... lichte smaakinval beetje fruitig?, daarna een prikkelend/tintelend/samentrekkend mondgevoel en hoppige nasmaak die zacht moutig afloopt. Ben benieuwd hoever deze smaak zich nog moet ontwikkelen maar ik ben blij dat er geen gekke smaak aan zit zoals een zure, muffe, papieren of leren smaak. Lijkt erop dat het in ieder geval bier is geworden!

[HJvK[nl]]

Beste hobbybrouwers het bovenstaande recept is uiteindelijk niet verkeerd uitgevallen.
Zoals veel beginnende brouwers heb ik echter de fout gemaakt te vroeg mijn oordeel over het bier te vellen; ik vond het bier te weinig body en kleur hebben.
De kleur is nu op dit moment een stuk intenser en ook de body is voller; het is een bier is nog steeds aan het rijpen dus al met al mag ik de conclusie trekken dat het zeker voor het eerste brouwsel niet verkeerd is uitgevallen.

Maar nu zit ik voor het volgende; in de poging het meer onder de categorie "dubbel" te laten uitvallen heb ik het recept een beetje omgegooid. Ik heb meer caramelmout gebruikt om een vollere body te krijgen en daarnaast iets minder hop op dit iets minder te laten overheersen. Het volgende recept is eruit gekomen.

Basis

Omschrijving	Waarde
Naam recept	Dubbel 1.02 (opzetje)
Kenmerk
Brouwdatum	22-8-2012
Biertype	Dubbel
Aantal liters	14
Gewenst begin SG	1072 (7,9 Vol% alc.)
Brouwzaalrendement	75,0%

Algemeen

Omschrijving	Waarde
Totaal brouwwater	23,0 liter
Maischdikte	3,6 l/kg
Maischwater	15,2 liter
Spoelwater	6,0 liter
Kooktijd	90 minuten
Berekende kleur	57 EBC (Dan A. Morey)
Berekende bitterheid	25 EBU (Glenn Tinseth)

Mout

Moutnaam	% Stort	Massa	Kleur
Pilsmout 3 EBC	55,0 %	2447 gr	3 EBC
Kandijsuiker (bruin)	5,0 %	222 gr	10 EBC
Pale mout 7 EBC	30,0 %	1334 gr	8 EBC
Cara-aroma	8,0 %	356 gr	200 EBC
Zwartemout	2,0 %	89 gr	1400 EBC

Hop

Hopnaam	% Alfazuur	Massa	Kooktijd	Bitterheidsaandeel
Hallertauer Perle	9,4 %	13 gr	FWH	20 EBU
Tettnanger (D)	3,8 %	13 gr	15 minuten	4 EBU

Opmerkingen

-

Gist

Omschrijving	Waarde
Gistsoort	Safbrew T-58
Gist toegevoegd als
Opmerkingen	-

maischschema

Stap nr.	Temperatuur	Rusttijd	Maischdikte
1	62°C	60 minuten	3,6 l/kg
2	67°C	10 minuten	3,6 l/kg
3	73°C	10 minuten	3,6 l/kg
4	78°C	10 minuten	3,6 l/kg

Opmerkingen

-

Echter dit brouwsel is met vele rariteiten gepaard gegaan; allereerst heb ik 's ochtends om 10 uur besloten te gaan brouwen aangezien ik daarna een week met vakantie zou zijn; dan kon het een week vergisten en daarna zou ik het op fles doen. Dus ik ben als een jakko gaan schoonmaken, brouwen e.d. en dat liep allemaal redelijk vlot totdat...

Bij de meting de SG lager bleek te zijn dan de gewenste SG (namelijk ca 1066 t.o.v. 1072) dit is niet heel erg maar zet wel aan het denken dat er mogelijk minder verdampt is als berekend. Daarna doe ik mijn kurk+waterslot op de fles nu wil het alleen zo zijn dat ik de vorige keer al vond dat de kurk erg klein was in vergelijking tot de fles opening, echter nu kreeg ik het voor elkaar de kurk in de fles te deponeren. Alleen garanderen kan ik niet dat deze 100% steriel was. Hierna mijn potentiële bier eruit gegoten in een schoon vat, gepoogd de kurk eruit te krijgen maar dit mocht niet baten. Hierna heb ik ivm mogelijke oxidatie het bier vlug weer terug gehevelt en er maar een nieuwe kurk opgedaan.

Daarna brak ik nog de SG meter bij het schoonmaken dus heb ik een nieuwe besteld terwijl ik op vakantie ben gegaan.

Nu ik terug kom zie ik echter enkele dingen die mij zorgen baren. Ik wilde gaan bottelen aangezien de vorige keer het bier in ca 4 dagen totaal vergist was had ik gedacht dat het nu in 7 dagen toch wel gebeurt zou moeten zijn. Het bier borrelt niet meer alleen het SG is blijven steken op ca. 1019 wat ik nog al aan de hoge kant vind in vergelijking met de 1013 van de vorige keer. Dit kan twee dingen betekenen; er zit of een significant deel in de SG meters of de vergisting is gestaakt. Qua smaak kan ik niet veel vreemde bijsmaken ontdekken in vergelijking met de vorige keer. Dus mij rest de volgende vraag; bottelen? Met risico dat er toch nog een navergisting op gang komt waarmee er misschien teveel druk op de flessen komt? Of... ervan uitgaan dat de meting met de "nieuwe" SG meter niet klopt. Bottelen met suiker en er maar het beste van hopen.

Het bier ziet er verder niet raar uit; ook al is er aanzienlijk minder gistdepot onder in de fles aanwezig en is er meer troep boven de vloeistofspiegel op de wand van de mandfles maar ik neem aan dat dit verder niks ernstigs is.

[William]

Van 1066 naar 1019 is een vergistingsgraad van 70% wat helemaal niet slecht is. Jouw maischschema laat misschien wel wat ruimte voor een wat hogere vergistingsgraad.

Normaal mag je wel iets meer tijd voor een vergisting uittrekken dan 7 of 4 dagen. Ik zou hem nog gewoon een paar dagen of een weekje laten staan.

Een nieuwe SG-meter kan een andere geven maar het verschil tussen 1019 en 1013 is wel aardig groot. Proeft het bier nog zoetig? Dat zou een indicatie kunnen zijn dat het iets minder is uitvergist.

[HJvK[nl]]

Ja het smaakt nog wel wat zoetig; al met al denk ik dat er nog wat geduld gekweekt moet worden bij mij.
Bedankt, ik zal over een paar dagen het SG opnieuw meten.