Gist aflaten van cct

[Hai]

Na de hoofdgisting kan men de CCT afsluiten door het waterslot te vervangen met een dichte dop. De temperatuur laat men nu een paar graden dalen om het bier te laten rijpen. Als de hoeveelheid diacetyl voldoende is afgenomen verlaagt men de temperatuur verder tot de gewenste lagertemperatuur. De gist verzamelt zich onder in de conus en kan via een tappunt afgelaten worden (purgeren heet dit in brouwerstermen). Tijdens de lagering wordt er ten minste één keer per week gepurgeerd. Omdat de tankinhoud onder druk staat verloopt dit relatief eenvoudig.


Doen jullie dat ook zo?

[Jacques]

Ik zet mijn CCT niet onder druk.

Zodra de hoofdgisting afgelopen is purgeer ik de gist uit de tank / laat ik gist af. Na een paar dagen herhaal ik dat. Afhankelijk van de hoeveelheid gist die vrij is gekomen zet ik de kraan een paar dagen later al dan niet nog een keer open.
Bierbrouwen kent geen wetten van Meden en Perzen. Naar bevind van zaken hoor je te handelen.

[EBC]

Na de hoofdgisting kan men de CCT afsluiten door het waterslot te vervangen met een dichte dop. De temperatuur laat men nu een paar graden dalen om het bier te laten rijpen. Als de hoeveelheid diacetyl voldoende is afgenomen verlaagt men de temperatuur verder tot de gewenste lagertemperatuur. De gist verzamelt zich onder in de conus en kan via een tappunt afgelaten worden (purgeren heet dit in brouwerstermen). Tijdens de lagering wordt er ten minste één keer per week gepurgeerd. Omdat de tankinhoud onder druk staat verloopt dit relatief eenvoudig.


Doen jullie dat ook zo?

Nee en ik kan je alleen maar waarschuwen dit niet te doen. Levensgevaarlijk! Laat het waterslot op de cct, tenzij je een overdrukventiel monteert. Een goede cct heeft altijd een overdruk ventiel, ook al zit er een waterslot op.

Laat vooral de tekstboeken van de universiteit voor professionele brouwers naast je liggen. Wij zijn geen professionelen, wij hebben niet die apparatuur en ook niet dezelfde doelen.

Hoe dan wel?
Gewoon nagisten op dezelfde manier als je dat altijd al deed. Als de gisting echt voorbij is, kan je gist aftappen (zo heet dat, purgeren is een vies woord). Dat aftappen doe je een paar keer met een paar dagen tussentijd. Je merkt vanzelf wanneer de kraan weer dicht moet: zodra het helderder wordt en sneller gaat stromen. Plakkende gisten moet je wat eerder aftappen dan stoffige gisten, anders wordt het een harde prop, die maar moeilijk loskomt (vandaar die druk in de tank uit het leerboek, ons ccttje is echter wel iets anders dan een cct van 10-100 m³). Klop ook eens op de zijkant van de cct om een 'gistlawine'  te veroorzaken. Tap ook vooral ook een paar keer gist af tijdens het aftappen van het heldere bier, anders ontstaat er onderin de conus veel gisttroebeling. De gist zakt namelijk naar beneden als het bier wordt afgetapt, dit zal wel te maken hebben met de opwaartse druk die wegvalt.
Zorg bij aftappen dat je het waterslot wegneemt, er moet immers lucht in de plaats komen van het verdwenen bier. Doe je dat niet, dan krijg je mogelijk waterslotwater in je bier. Een goede cct heeft een overdrukventiel, dat kan je soms ook eenvoudig kunt uitnemen om lucht toe te laten.

[Jacques]

Heerlijk he de verschillen van inzicht.
Ik begin dus wat eerder met het purgeren (wat is er vies aan dit woord? Ik heb er in ieder geval geen vieze associaties mee).

Als je overhevelt raak je ook veel gist kwijt, dat is ook de bedoeling van het overhevelen. Door een groot gedeelte van de gist kwijt te raken kun je ook minder gistachtige smaakjes in je bier krijgen.
Alles in één keer verwijderen moet je echter zeker niet nastreven. De gist moet nog suikers vergisten en minder gewenste smaakstoffen smaakstoffen afbreken. Als je echter de temperatuur laat dalen zul je minder snel last hebben van de gistachtige smaken maar zal ook de afbraak van de minder gewenste smaakstoffen minder snel verlopen.

[RobinB]

Laat vooral de tekstboeken van de universiteit voor professionele brouwers naast je liggen. Wij zijn geen professionelen, wij hebben niet die apparatuur en ook niet dezelfde doelen.

Dit komt NIET uit een "tekstboek van de universiteit voor professionele brouwers"!
Dit komt van de site van hobbyquip over CCT's voor hobbybrouwers...
Zie hier

Waarom schiet je steeds (ongegrond) in die "anti-universiteit"-modus?

[EBC]

Waarom schiet je steeds (ongegrond) in die "anti-universiteit"-modus?

Jij vat dat zo op, ik bedoel dat hier helemaal niet zo.
Ware het niet dat je eigenlijk slechts in Belgie in het Nederlands voor brouwingenieur kunt studeren. Daar komen dan de boeken vandaan. En dan zit je al snel in Leuven. Of in Gent, maar dat is een dependance van Leuven.

Uit welk boek denk je trouwens dat Hobbyquip deze tekst heeft gehaald?

[RobinB]

Geen idee, vraag het hobbyquip zou ik zeggen.
Persoonlijk denk ik (gezien de formulering) dat ze het niet eens uit een boek hebben, maar gewoon denken dat dit handig is.

Of ze hebben het misschien vrij vertaald overgenomen van Blichmann, daar staat immers ook zoiets.

[Hai]

Dit komt NIET uit een "tekstboek van de universiteit voor professionele brouwers"!
Dit komt van de site van hobbyquip over CCT's voor hobbybrouwers...
Zie hier

Klopt vindt het een beetje eigenaardig advies, het waterslot eraf halen.

[Hai]

Ik zet mijn CCT niet onder druk.

Zodra de hoofdgisting afgelopen is purgeer ik de gist uit de tank / laat ik gist af. Na een paar dagen herhaal ik dat. Afhankelijk van de hoeveelheid gist die vrij is gekomen zet ik de kraan een paar dagen later al dan niet nog een keer open.
Bierbrouwen kent geen wetten van Meden en Perzen. Naar bevind van zaken hoor je te handelen.

Ga je dan ook naar of tijdens het aflaten van van gist (purgeren) de temperatuur omlaag brengen?

[Jacques]

Ga je dan ook naar of tijdens het aflaten van van gist (purgeren) de temperatuur omlaag brengen?

Nadat de hoofdgisting is afgelopen laat ik het bier nog twee dagen bij die temperatuur staan. Daarna brng ik de temperatuur een paar graden naar beneden. De ervaring leert dat er dan veel gist uitzakt. Na een dag zet ik de kraan open om de gist te purgeren. Afhankelijk van de gist is de vrijkomende gist dik of vrij vloeibaar.

[EBC]

Zodra de vergisting is afgelopen, zakt gist vanzelf en snel naar beneden. Temperatuurverlaging doet dat niet veel sneller gaan.

Brouwerijen verlagen soms (vaak) de temperatuur snel, omdat ze vinden dat de vergisting moet stoppen. Ze hebben het eind SG bereikt dat ze willen hebben. Op die manier kunnen ze restsuikers overhouden. Dan nog even filteren en pasteuriseren en het zoete bier is geboren.

In onze eenvoudige brouwerijen kunnen wij dit niet. Als je vindt dat gist sneller uitzakt als je de temperatuur verlaagt, dan moet je dat doen. Ik denk zelf dat het verspilling van energie is. Maar het geeft je natuurlijk wel het idee van controle.

Volgens mij is het net zoiets als beginnen met vitaminepillen als je eenmaal verkouden bent. Als je verkoudheid dan na drie dagen over is, dan zeg je, kijk die pillen helpen goed. Maar waarschijnlijk was je verkoudheid zonder die pillen ook na drie dagen over geweest...

[havu]

Hoe definieren jullie eigenlijk einde hoofdvergisting? aan de hand van de activiteit van het waterslot of aan de hand van de gerealiseerde daling van sg?

Hans

[Hai]

Als je vindt dat gist sneller uitzakt als je de temperatuur verlaagt, dan moet je dat doen. Ik denk zelf dat het verspilling van energie is.

Temperatuurverlaging levert toch energiebesparing op

[Jacques]

Zodra de vergisting is afgelopen, zakt gist vanzelf en snel naar beneden. Temperatuurverlaging doet dat niet veel sneller gaan.

Kun je dit onderbouwen aan de hand van een vergelijking?
Mijn ervaring is dat het sneller gaat. Maar ik wil wel een test doen. Dat is wat objectiever dan hier zo stellig beweren dat het niet uitmaakt.

Er moet meer geëxperimenteerd worden is mijn devies. Daarvan leren we.

[EBC]

Kun je dit onderbouwen aan de hand van een vergelijking?
Mijn ervaring is dat het sneller gaat. Maar ik wil wel een test doen. Dat is wat objectiever dan hier zo stellig beweren dat het niet uitmaakt.

Er moet meer geëxperimenteerd worden is mijn devies. Daarvan leren we.

Nou, dan heb ik je toch weer inspiratie gegeven. Experimenteer en leer!
Ik heb dat al gedaan en mijn resultaten gepost. 

[Jacques]

Nou, dan heb ik je toch weer inspiratie gegeven. Experimenteer en leer!
Ik heb dat al gedaan en mijn resultaten gepost. 

Dan heb ik dat gemist. Hoe heb je de de vergelijking gedaan? Het moet natuurlijk wel om hetzelfde brouwsel gaan en dezelfde gist.

[RobinB]

De mate van flocculentie is afhankelijk van de expressie van bepaalde flocculentie factoren.
(gereguleerd door FLO-genen)

[Jacques]

De mate van flocculentie is afhankelijk van de expressie van bepaalde flocculentie factoren.
(gereguleerd door FLO-genen)

Dat klinkt heel abstract.
Wat ik wil weten is of onderzocht is wat de invloed van de temperatuur. Is die een flocculentie factor of niet. Mijn idee is dat dit het geval is.

[RobinB]

Ik weet dat die genen voornamelijk geactiveerd worden aan het einde vd vergisting. De theorie komt wat dat betreft dus (weer) mooi overeen met de praktijk (van EBC), uiteraard niet onverwacht.
Wat het effect van temperatuur is, heb ik zo niet paraat, maar ik kan me best voorstellen dat dat soortgelijk is (bij verlaging van temperatuur).

Kan er ff naar zoeken als ik thuis ben?

[Gerb]

Hoe definieren jullie eigenlijk einde hoofdvergisting? aan de hand van de activiteit van het waterslot of aan de hand van de gerealiseerde daling van sg?

Hans

Dit kan beide, maar bij een stilgevallen waterslot bestaat de kans dat er een gestokte gisting plaatsvindt. Dus hoe ik het doe: vergisting tot er nog slechts 1 of 2 blubs per minuut zichtbaar zijn. Dat duurt doorgaans minder dan 1 week. Als ik niet overhevel, laat ik het nog 1 week staan. Dan doe ik een dichtheidsmeting. Afhankelijk van de vergistingsgraad [%] van de gist kan je dan bepalen of de vergisting klaar is.

[EBC]

Temperatuur heeft wel invloed op flocculatie, maar is zeer gistsoort afhankelijk. Het is zeker niet zo dat lage temperatuur per definitie meer flocculatie geeft. Integendeel, voor sommige gisten juist niet. Je kan dit alleen goed doen indien je de gebruikte gistsoort goed kent.

Daarom mijn praktisch advies:
Als je gist wilt laten bezinken, laat de temperatuur dan gewoon zoals die was. Tenzij je bewust de vergisting wilt stilleggen en daarmee flocculatie wilt activeren.
Als je bier helder wil maken door middel van filteren, dan wel koelen om eiwitten te kunnen verwijderen.

[Hopmans]

Klopt vindt het een beetje eigenaardig advies, het waterslot eraf halen.

Nee hoor. Bij gist aftappen zuig je het waterslot de verkeerde kant op.

Purgeren klinkt inderdaad heel erg vies.
Dat doen ze bij bejaarden met een slechte ontlasting.

Aftappen klinkt een stuk frisser.

[Jacques]

Temperatuur heeft wel invloed op flocculatie, maar is zeer gistsoort afhankelijk. Het is zeker niet zo dat lage temperatuur per definitie meer flocculatie geeft. Integendeel, voor sommige gisten juist niet. Je kan dit alleen goed doen indien je de gebruikte gistsoort goed kent.

Daarom mijn praktisch advies:
Als je gist wilt laten bezinken, laat de temperatuur dan gewoon zoals die was. Tenzij je bewust de vergisting wilt stilleggen en daarmee flocculatie wilt activeren.
Als je bier helder wil maken door middel van filteren, dan wel koelen om eiwitten te kunnen verwijderen.

Mijn ervaring is dat koelen bijna altijd een positief effect heeft op het neerzakken van gist en eiwitten.

Ik filter niet naar hevel wel mijn jongbier voor het bottelen af vanaf de bovenkant. Het spul wat onderop zit laat ik zitten.

Maar het is goed als we hier eens een experiment aan wagen. Bijvoorbeeld met 2 of 3 gisten. Per gist twee flessen en de ene helft wel gekoeld na de hoofdgisting en de andere heft niet. Na het bottelen en rijpen van het bier een vergelijking doen op smaak en helderheid (flessen 2/3 leeggieten om geen depot mee te schenken).
Een dergelijk experiment is eenvoudig uit te voeren. Wie doet er mee?

[Jacques]

Purgeren klinkt inderdaad heel erg vies.

Waarom? Ik gebruik dit woord buiten het verwijderen van gist nooit en had er nog nooit van gehoord totdat een professionele brouwer het hier over had. Dit woord gebruik jij toch ook niet om naar de WC te gaan, niemand zou je begrijpen.

[Hopmans]

Het is zoals gezegd een bejaardenhuis-term.
Daar weten ze wel degelijk wat purgeren is.
Ik ga liever niet in op de details.