Anno 2011: hoe lang beluchten starter bij continu roeren?

[Kleine_Schriek]

Ik ben even kwijt wat nu de laatste inzichten zijn in deze materie. Er is zoveel over geschreven en bij de tags staat de datum niet, dus ik kom er niet uit. Kan iemand hier melden wat NU anno juni 2011 het advies is over:

Hoe lang moet ik mijn luchtpompje de starter laten beluchten terwijl deze op de magneetroerder staat?

Ik kan mij herinneren dat het oorspronkelijke advies van 24 uur was ingekort.

[Adrie]

Op de magneetroerder hoef je helemaal niet bij te beluchten.

[Hopmans]

Volgens mij gebruikt men het hele luchtpompje niet eens meer anno 2011. 
Alleen roeren is toch 2011, of was dat 2010, en is de pomp weer op zijn retour?
Ik weet het niet meer...
 

[Hopmans]

Op de magneetroerder hoef je helemaal niet bij te beluchten.

Ha, zie je het nou wel?
 

[Adrie]

Volgens mij gebruikt men het hele luchtpompje niet eens meer anno 2011. 
Alleen roeren is toch 2011, of was dat 2010, en is de pomp weer op zijn retour?
Ik weet het niet meer...
 

Mooi toch, dat voortschrijdend inzicht?

[Kleine_Schriek]

Dan ben ik dus niet de enige die hier af en toe helemaal      van wordt ;-)
Alleen roeren dus. OK.

[Oscar]

Alleen roeren dus. OK.

Ja hier ook, het luchtpompje en RVS bruissteentje zijn (bij mijn thuisbrouwsels) helemaal passe    Dus gist in de erlenmeyer met de gewenste hoeveelheid wort  en dan roeren totdat deze is uitvergist (meestal binnen 12 uur, maar monitoren blijft belangrijk!). Daarna afgieten en verse wort toevoegen en weer roeren. Dit herhalen tot de juiste hoeveelheid gist (inschatten) is bekomen... 

Zelfs het actioef beluchten van mijn hoofdwort is al enkele jaren passe! 

[RobinB]

Het ligt er wel een beetje aan in welke setting je roert.

Bij een normale starter (SG 1040) geldt: roeren = beluchten = schudden en vice versa.
De duur is afhankelijk van de aanwezige vergistbare suikers.

Ga je proberen met een hoog rendement gist te kweken door omzeilen vh Crabtree effect (= fed-batch), dan moet je naast het roeren ook blijven beluchten, in ieder geval zolang je voedt.

Das all, eigenlijk!

[Kleine_Schriek]

Ja hier ook, het luchtpompje en RVS bruissteentje zijn (bij mijn thuisbrouwsels) helemaal passe    Dus gist in de erlenmeyer met de gewenste hoeveelheid wort  en dan roeren totdat deze is uitvergist (meestal binnen 12 uur, maar monitoren blijft belangrijk!). Daarna afgieten en verse wort toevoegen en weer roeren. Dit herhalen tot de juiste hoeveelheid gist (inschatten) is bekomen... 

Zelfs het actioef beluchten van mijn hoofdwort is al enkele jaren passe! 

Hoe monitor jij dat? Kwestie van kleur bekijken en dikte gistlaag of heb je een andere truuk?

[Adrie]

Hoe monitor jij dat? Kwestie van kleur bekijken en dikte gistlaag of heb je een andere truuk?

Ik zet mijn starters altijd de eerste 12 uur onder een los stukje aluminiumfolie, zodat er nog zuurstof in kan. Daarna gaat het waterslot erop en kun je zien dat hij bijna is uitgegist. Ik wacht nooit tot hij helemaal is uitgegist, want tegen die tijd is de gist alweer aan het interen op zijn reserves. Meestal is de activiteit na 18 tot 24 uur behoorlijk gedaald en dan vindt er toch geen groei meer plaats. Dan gaat de starter de koelkast in.

[Kleine_Schriek]

Bedankt! Ga even kijken of mijn stopjes op de erlenmeyer passen.

[BuBS]

Ik lees dat Oscar zijn starter afgiet en weer doorstart met verse wort. Als je dit om extra gist te krijgen, zal dit weinig zin hebben. Als je uitgewerkte wort afgiet, zal de verse wort qua hoeveelheid aanzienlijk groter moeten zijn. Simpel gezegd, als je de 10 gistcellen 10 boterhammen geeft, tijdens de eerste propagatie. zal het weinig zin hebben om bij de tweede propagatie ( met bv 300 giscellen ) weer 10 boterhammen te geven.
Kees

[janjansen]

Bubs,

Zo'n vermeerdering (factor veel) waar jij nu over spreekt vindt toch helemaal niet plaats?
Van 10* naar 300* gistcellen in een (1) stap?

Zelf doe ik ongeveer zoals Oscar: een keer afhevelen (na gekoeld bezonken te hebben) en dan opschalen.
Dat laatste dan wel met plm. 2x zoveel volume als de eerste stap.

[BuBS]

Het is ook maar een voorbeeld,  en ik heb het ook maar iets overdreven qua hoeveelheden.

[Kleine_Schriek]

Ik vond het wel een erg begrijpelijk voorbeeld 

[BuBS]

Je moet een schaal van 10 opschalen voor een gezonde propagatie.

[RobinB]

Factor 10 van wat?
Je originele volume of het afgegoten restvolume?

Hoewel het misschien niet optimaal is denk ik dat (na afgieten) met een factor 2 opschalen ook wel aardige winst oplevert.
De eerste suikers zijn immers ook maar erg inefficient verbruikt, zodat de ratio nog voldoende is voor groei.

Het probleem van die factor 10 is dat je na 1x al op hobbybrouwvolumes zit, terwijl er genoeg voorbeelden zijn waarbij een 1L conventionele starter te klein is...

(Fed-batch lost dat probleem op overigens...)

[orangeloo]

Dus gist in de erlenmeyer met de gewenste hoeveelheid wort  en dan roeren totdat deze is uitvergist (meestal binnen 12 uur, maar monitoren blijft belangrijk!). Daarna afgieten en verse wort toevoegen en weer roeren. Dit herhalen tot de juiste hoeveelheid gist (inschatten) is bekomen... 

Even een vraag van een leek op het gebied van starters?
Over welke gist heb je het dan? Zakje korrelgist, depot uit een fles, Smack pack PROPAGATOR of XL ACTIVATOR of....
Wat zijn de waarneembare elementen van een uitgegiste starter?

[hansm]

Even een vraag van een leek op het gebied van starters?
Over welke gist heb je het dan? Zakje korrelgist, depot uit een fles, Smack pack PROPAGATOR of XL ACTIVATOR of....

Bij korrelgist wordt meestal geen starter gemaakt.
Bij opkweken uit een flesje red je het niet in een keer. Dan moet je de gist opkweken in een aantal stappen. De eerste stappen belucht je door goed te schudden, de magneetroerder wordt alleen gebruikt bij de laatste vergroting (of hoogstens bij de laatste 2)
Bij een Propagator maak ik de starter altijd in 2 stappen. Bij de eerste stap (0,5 liter) wordt er gewoon goed geschud, bij de laatste stap gaat de starter max. 12 uur op de magneetroerder.
Bij een Activator kan je in 1 keer naar je gewenste startergrootte toe. Die gaat dan max. 12 uur op de roerder.

Wat zijn de waarneembare elementen van een uitgegiste starter?

Hetzelfde als bij een gewoon brouwsel. Geen belletjes meer door het waterslot. Als de starter nog op de roerder staat is het wel moeilijker te zien (er zit dan geen waterslot op, maar de fles / erlemeyer wordt afgesloten met een prop watten of alu-folie). Ik zet de roerder meestal uit als het erg begint te schuimen. Als het schuim in gaat zakken ben je soms te laat.

 

[Jacques]

Tegenwoordig roer ik maximaal 18 uur zonder waterslot. Daarna gaat het waterslot er op te kunnen controleren hoever de starter uitvergist is.

[Henielma]

Voor ik de gist bij de starter doe schud ik de fles zodat het wort lucht opneemt. Daarna gaat het waterslot er direct op en roer ik ongeveer 48 uur. Een beetje afhankelijk wanneer het waterslot met een heel klein beetje water erin stil gaat staan.

[Kleine_Schriek]

Voor ik de gist bij de starter doe schud ik de fles zodat het wort lucht opneemt. Daarna gaat het waterslot er direct op en roer ik ongeveer 48 uur. Een beetje afhankelijk wanneer het waterslot met een heel klein beetje water erin stil gaat staan.

Begrijp ik het nu goed en roer jij met een waterslot erop?

[Henielma]

Inderdaad. Wel met maar een klein beetje water in het waterslot zodat de onderste bocht net water bevat. Op deze manier bouwt het waterslot niet veel druk op.

[ypenga]

Als het schuim in gaat zakken ben je soms te laat.

Hoe bedoel je dat?
Waarvoor ben je dan te laat.

[hansm]

Er wordt dan minder koolzuur gevormd. Dat betekent dat de suikers bijna of al helemaal op zijn. En als ze op zijn teert de gist in op z'n eigen reserves. En dat gaat dan extra hard, want door het roeren wordt er nog wel zuurstof toegevoegd. Op tijd stoppen dus. Beter iets te vroeg dan iets te laat.