Beluchten

[Turin]

Ik verwonder me al een tijdje over het beluchten van het wort.
Men heeft het namelijk vaak over de mogelijkheid van zuurstofinslag en de daaruit voortvloeiende oxidatie.

Maar als bier dan zo snel oxideert waarom dan wel beluchten??

Of is dit nou echt zo'n vraag van die snapt er geen reet van???     

[Jacques]

Dit is inderdaad wat lastig te begrijpen als je net met brouwen begint.

Beluchten doe je nadat het wort is afgekoeld vlak voor of nadat je de gist hebt toegevoegd.
Je doet dit om de gistgroei te bevorderen.
Tegenwoordig laat men veel de giststarter bezinken en giet men de bovenliggende vloeistof weg. Het wort wordt daarna niet meer belucht.

Oppassen voor oxidatie hoor je te doen tijdens alle andere stappen van het brouwproces.

[Maarten]

Zoals ik het begrijp, is het een kwestie van temperatuur. Het wort kan oxideren bij hoge temperaturen, dus dan kijk je daarvoor uit. Als het afgekoeld is, loopt dat niet zo'n vaart. De gist heeft veel baat bij extra zuurstof, dus beluchten is dan zeker iets positiefs.
Daarbij neemt de gist bijna direct de zuurstof op uit het wort geloof ik, dus dan is de kans op oxidatie nog kleiner. Maar wellicht speelt dat alleen in starters, waar veel meer gist in zit dan in je echte wort.

[Jacques]

Bier kan ook oxideren bij kamertemperatuur. Als je lagert in een vat dat niet goed is afgesloten met een waterslot kun je een vervelende oxidatiesmaak krijgen heb ik heel veel jaren terug tot mijn schande moeten ontdekken.

Verder moet je inderdaad extra oppassen bij hoge temperaturen. De zuurstof verbindt zich dan met de moutbestanddelen.
Bij het beluchten is het de bedoeling dat de zuurstof als gas wordt opgenomen in het wort. Dat vrije gas is bruikbaar voor de gist.

[Vazoem]

Hoe lang moet je het wort beluchten als je met 10-20 liter brouwvolume werkt? Of is dat niet echt nodig en is kletterend in het gistvat hevelen ook goed?

[EBC]

Beluchten is nodig om de gist van stoffen te voorzien die nodig zijn voor de vermenigvuldiging.

Indien je gedroogde gisten gebruikt belucht je beter helemaal niet. Gedroogde gisten beschikken over ruim voldoende reserves om een volledige gisting te kunnen uitvoeren.

Bij het gebruik van vloeibare gisten hangt de noodzaak voor beluchten af van de vitaliteit van de gebruikte gist... dat is moeilijk te meten. Ook bij een goede (en voldoende) vloeibare gist is beluchten niet nodig.
Het gebruik van vloeibare gisten is niet altijd zo eenvoudig zoals het lijkt.

Bij hergebruik van gisten is beluchten weer wel aan te raden.

Meestal moet je vanzelf stoppen met beluchten vanwege de schuimvorming... Kletteren levert geen verzadiging van zuurstof op.

[RobinB]

Beluchten van je hoofdwort hangt inderdaad af van de vitaliteit en hoeveelheid toegevoegde gist.
Zelf belucht ik het hoofdwort nooit.

Het beluchten van je starter is een ander verhaal. Daar geeft het wel betere groei, maar is de behoefte niet zo groot als wel eens geschreven wordt. Beluchten met een magneetroerder voldoet bijvoorbeeld al, mits er verse lucht aanvoer is die de CO2 verdrijft.
Om die reden belucht ik in de vortex, dat geeft ook geen vervelende schuimvorming.

[Rich]

Bij de lokale Aldi gespot: een luchtpomp tbv vorstvrij houden van vijvers, met twee uitgangen. Zelfde soort model als wat bij Brouwmarkt wordt verkocht. € 14,99.

[EvdBroek]

Ik zie die nergens bij Brouwmarkt staan. Is misschien toch iets anders. Bruissteentje moet ook gereinigd kunnen worden, de vraag is of dat bij deze kan

[Rich]

Sorry, ik bedoelde te zeggen dat het een zelfde model is, een 'tafelmodel' en geen dompelapparaat of zo. In het pakketje van Brouwmarkt (link)is een voor wortbeluchting bedoeld keramisch steentje inbegrepen, bij deze niet, of althans niet bedoeld voor etenswaar, en een filtertje. Dit filtertje zit aan de uitgaande kant van de pomp.

Bij dit model zou je dus nog een dergelijk steentje (of 2) nodig hebben (ik beveel de RVS variant aan) en een filtertje (of 2). Aangezien dit pompje twee uitgangen heeft kan je 2x zo intensief beluchten.

[EvdBroek]

En waarschijnlijk een andere slang... Het lijkt me goedkoper om direct de daarvoor geschikte pomp te kopen

[Marc0F]

Let ook op met die bruissteentjes, ik had bij het beluchtingssetje wat ik bij Brouwland/Brouwmarkt (weet even niet meer welke van de 2) gekocht had een mooi keramisch steentje.
Deze kookte ik dan voor gebruik uit in een pan met water.

Tot ik tijdens het beluchten van het wort ineens mijn steentje kwijt was, hij was afgebroken (brokkelt) en lag op de bodem van de verse wort. Ik had toen de keuze, of met de handjes (ontsmet met alcohol) wat ik weleens heb moeten doen bij een lekkende kraan  het eruit halen. Of laten liggen, voor het laatste gekozen. Het bier was er niet slechter om, maar al met al gedoe en risico.

Daarna een RVS steentje besteld, tot nu al heel wat plezier van gehad, gaat natuurlijk ook niet stuk.. kost behoorlijk veel, maargoed een investering die als het goed is een leven lang meegaat.

En inderdaad de gist heeft zuurstof nodig om zich te vermenigvuldigen, vergis je niet in hoe snel de gist dit doet, naar ik gelezen heb pakt de gist in de eerste minuten na de enting al veel van de zuurstof uit het wort. Om die reden belucht ik altijd voor het enten en daarna niet meer. Tot nu toe werkt dit voor mij heel goed. (overigens belucht ik alleen met vloeibare gisten en lagers). bij korrels schep ik wort uit het vat en laat het van een kleine hoogte terugstromen in het vat, een keer of 5.

[Rich]

Bij mij heeft het keramische steentje van de set het ook precies 1x uitgehouden. Goedkoop = duurkoop, zoals altijd. Nu aan de RVS.

[hetspook]

Zit nu aan mijn derde steentje, eerste ontsmet met oxi (ja staat er bij mag niet)
2e gekookt, ook een slecht idee vond het plastic dopje achteraf onderin de drap.

3 bleef heel, ontsmet met rum (wodka zal beter zijn maar had ik niet) en daarna afgespoeld en de lucht aangezet.

Wat een troep die stenen.


Zou beluchten met alleen een slang ook niet iets van efect geven?

[RobinB]

De oplossing voor het steentjes "probleem":

Het beluchten van je starter is een ander verhaal. Daar geeft het wel betere groei, maar is de behoefte niet zo groot als wel eens geschreven wordt. Beluchten met een magneetroerder voldoet bijvoorbeeld al, mits er verse lucht aanvoer is die de CO2 verdrijft.
Om die reden belucht ik in de vortex, dat geeft ook geen vervelende schuimvorming.

[Vazoem]

Moet je dan niet nog steeds je lucht filteren die je in je erlenmyer/fles pompt? Of volstaat een simpel filtertje zoals deze (http://www.Brouwmarkt.nl/bier-brouwen/biermaak-gereedschap/wortbeluchting/luchtfilter-steriel-0-2-micron-voor-wortbeluchter.html) dan?

[Tim_RGB]

Zit nu aan mijn derde steentje, eerste ontsmet met oxi (ja staat er bij mag niet)
2e gekookt, ook een slecht idee vond het plastic dopje achteraf onderin de drap.

3 bleef heel, ontsmet met rum (wodka zal beter zijn maar had ik niet) en daarna afgespoeld en de lucht aangezet.

Wat een troep die stenen.


Zou beluchten met alleen een slang ook niet iets van efect geven?

Ik heb het zelfde probleem gehad met het uitkoken van de steentjes (moet je dus niet doen) Ik denk dat stereliseren in alcohol ook prima voldoet. Zelf ben ik gestopt met de steentjes en belucht direct uit het slangetje (grotere bellen dus wat langer beluchten). Waar ik nog geen  gevoel voor heb is hoelang dan het wort moet worden belucht ( uur - 12 uur??)
Iemand een idee?

[RobinB]

Moet je dan niet nog steeds je lucht filteren die je in je erlenmyer/fles pompt? Of volstaat een simpel filtertje zoals deze (http://www.Brouwmarkt.nl/bier-brouwen/biermaak-gereedschap/wortbeluchting/luchtfilter-steriel-0-2-micron-voor-wortbeluchter.html) dan?

Ja en ja!

[Vazoem]

Ja en ja!

Wederom dank voor opheldering!

[Erwin1976]

Beluchten van je hoofdwort hangt inderdaad af van de vitaliteit en hoeveelheid toegevoegde gist.
Zelf belucht ik het hoofdwort nooit.

ik eigenlijk ook niet, nog nooit een probleem gehad met verse gist, opgekweekte daarentegen wel... gestokte vergisting...
Nu is ook duidelijk waarom :-)

[DenMaarten]

Beluchten of niet, de meningen verschillen. Maar als je het wort niet belucht moet je een voldoende grote en actieve starter toevoegen lees ik hier.

Mijn vraag is alleen: is de hoeveelheid die mrmalty aangeeft voldoende? Uitgaande van opkweken op een magneetroerder met zuurstof in de vortex.

[Jacques]

Mijn vraag is alleen: is de hoeveelheid die mrmalty aangeeft voldoende? Uitgaande van opkweken op een magneetroerder met zuurstof in de vortex.

Ja (op basis van mijn ervaringen). Zelf hanteer ik wel vaak 25% meer omdat dit meer aansluit bij de hoeveelheid die in grote commerciële gebruikt worden. Door meer gist te gebruiken krijg je een snellere vergisting. Keerzijde is dat je ook meer gist in je gistvat hebt zitten. Om het effect daarvan te beperken tap ik gist af. Dit kan omdat ik een CCT heb.

[hansHalberstadt]

Keerzijde is dat je ook meer gist in je gistvat hebt zitten. Om het effect daarvan te beperken tap ik gist af. Dit kan omdat ik een CCT heb.

Maakt dat wat uit dan veel gist? Zelf gebruik ik een roerwerkje om bewust alle gist in oplossing te houden om zo snel mogelijk de eindvergistingsgraad te halen. Daarna zet ik de zaak koel om zo snel mogelijk alle gist te laten bezinken.
Dus maximaal gebruiken als het nodig is en er snel van afkomen als het niet meer nodig is. (Zo doen sommige werkgevers dat ook maar dat ter zijde)

[Jacques]

Maakt dat wat uit dan veel gist? Zelf gebruik ik een roerwerkje om bewust alle gist in oplossing te houden om zo snel mogelijk de eindvergistingsgraad te halen. Daarna zet ik de zaak koel om zo snel mogelijk alle gist te laten bezinken.
Dus maximaal gebruiken als het nodig is en er snel van afkomen als het niet meer nodig is. (Zo doen sommige werkgevers dat ook maar dat ter zijde)

Of het uitmaakt gaan een aantal proevers aanstaande zaterdag vaststellen. Theoretisch is het zo dat als je meer gist in je gistvat hebt je ook meer last hebt van autolyse.
Wat het effect van het roeren is weet ik niet. Heb ik nog nooit gedaan.

[hansHalberstadt]

Theoretisch is het zo dat als je meer gist in je gistvat hebt je ook meer last hebt van autolyse.

Ook daar zijn de inzichten weer verdeeld voor zover ik weet. Als autolyse vooral optreedt na langere tijd, dan zou meer gist nog wel eens gunstiger kunnen zijn omdat de gist snel zijn werk doet en dan al weer uit het bier wordt verwijdert.