Eerste echte moutbrouwsel, een verslag van nieuwjaarsdag...

[Bierig]

Hierbij een verslag van de eerste keer met mout brouwen.

Mijn nieuwjaarsdag goed besteed dus, en meteen navolging gegeven aan het voornement voor 2015 om minimaal
iedere maand 1 keer te brouwen.

Hier mijn notities over de brouwdag. Ik hoop dat mensen wat feedback kunnen geven om mijn brouwen te verbeteren. Bedankt!

>Schroten
Mout afgewogen en geschroot met de walsenmolen (ging prima!)

>Maischen
Het was erg lastig om de juiste maischtemperatuur aan te houden. Temperatuur was vaak een graad of 5 a 10 hoger.
(Later bij het koelen gaf de thermometer onjuiste temperaturen aan, ligt mogelijk aan de thermometer) Hoe dan ook, geen 100% nauwkeurige temperatuurmeting.
na het maischen was het niet mogelijk om de omzetting van zetmeel naar suikers te controleren, we geproefd en was erg zoet! (jodiumtinctuur nodig)

>Filteren
Na het maischen de volledige inhoud van de kookketel in de filterkuip gegoten. 10 minten gewacht zodat het filterbed kan vormen. Daarna eerste liter opgevangen en teruggegooid, toen af gaan tappen vanuit de filterkuip (helder wort) naar de kookketel en tussendoor voordat het filterbed droogviel spoelwater toegevoegd. Bij het filteren een plastic bak gebruikt bij gebrek aan een extra pan om de 6 liter spoelwater toe te voegen. (extra pan nodig) (1 liter verlies bij filteren)
Spoelwater had ik wat voorzichtiger toe moeten voegen door het eerst op de roerstok te gieten i.p.v. direct in de emmer voor een betere filtering. Volgende keer beter.

>Koken
Ging prima, hoppen toegevoegd volgens recept.

>Koelen
Gekoeld in de filterkuip. Temperatuur ging in het begin gestaag naar beneden,au bain marie in de gootsteen met toevoeging van veel ijs. ± 1 uur gekoeld.
Op een gegeven moment ging de thermometer verkeerde waarden aangeven en heb ik op gevoel overgetapt vanuit de filteremmer naar de gistingsemmer (1 liter verlies). (temperatuur lijkt in orde ~22 graden.)
!!! Een groot deel van de hopdrap e.d. blijft achter in de 1 liter verlies... is dit de bedoeling?

>Gist gehydrateert
Safbrew T-58 (11,5 gram) gehydrateert in 115 gram water van 38 graden. (eerst gist op het water gegoten en afgedekt met alufolie, na 15 minuten geroerd en opnieuw afgedekt)

>Gist toegevoegd
Gist toegevoegd aan de vergistingsemmer, deksel erop  met waterslot en in de vergistingskast met STC-1000 geplaatst op 20 graden.

>Status vergisting
01-01-2015 - Enige activiteit in het waterslot
02-01-2015 - Meer activiteit als gisteren, alcohol is ruikbaar en er is wat schuim zichtbaar.
03-01-2015 - Activiteit duidelijk afgenomen, er staat nog wel druk op het waterslot.
04-01-2015 - Activiteit nog meer afgenomen, water staat bijna verdeeld in het slot, dus ligt stil?

[Bierig]

BrouwHulp Recept uitdraai


Basis

Omschrijving	Waarde
Kenmerk	1
Naam recept	Eerste Blondje met Mout (Verander Water in Bier blz31)
Brouwdatum	29-12-2014
Biertype	Blond
Volume	9,0 l
Begin SG	1,073 SG
Berekende kleur (Morey)	12 EBC
Berekende bitterheid (Rager)	15 IBU
Brouwzaalrendement	84,0 %
Kooktijd	75 min.

Water en brouwzouten
[row]

Hoeveelheid	Ingrediënt
8,60 l	Water uit Zutphen	5,99 l	Spoelwater

Waterprofiel behandeld water

Ca	Mg	Na	HCO3	Cl	SO4
66 mg/l	12 mg/l	66 mg/l	215 mg/l	94 mg/l	41 mg/l

Vergistbare ingrediënten

Hoeveelheid	Naam	Mouterij	Kleur	%
2,200 kg	Pilsmout	Dingemans	3 EBC	84,6 %
0,400 kg	Münchenermout	Dingemans	15 EBC	15,4 %

Maischschema

Omschrijving	Temperatuur	Stap tijd	Rust tijd	Beslagdikte
Beta-amylaserust	62,0 °C	1 min.	30 min.	3,3 l/kg
Alfa-amylaserust	72,0 °C	15 min.	20 min.	3,3 l/kg
Uitmaischen	78,0 °C	10 min.	5 min.	3,3 l/kg

Hop

Hoeveelheid	Naam	Type	% alfazuur	Kooktijd/toevoeging	IBU
15,4 g	Hallertau Hersbrucker	pellets	2,5%	65 min.	13,5 IBU
8,0 g	Saaz	bellen	3,8%	10 min.	1,9 IBU

Gist

Hoeveelheid	Naam	Type
115,0 ml	SafBrew Specialty Ale (T-58)	bovengist

Vergisting

Kenmerk	Waarde
Starttemp. vergisting	21,0 °C
Max. temp. hoofdvergisting	20,5 °C
Eind temp. hoofdvergisting	20,5 °C
Eind SG hoofdvergisting	1,000 SG
Temp. nagisting	0,0 °C
Temp. lagering	0,0 °C
Alcoholgehalte	9,4 vol.%

[Eric v B]

Wat voor een thermometer heb je? Als het een thermometer ala de Fantast van Ikea is dan kan het zijn dat er water in het buisje van de sensor gelopen is. Dan gaat ie verkeerde waardes aangeven. Goed laten drogen en dan doet ie het weer. Je kunt de bovenkant afdichten met zelfvulcaniserende tape of met een beetje silicone kit maar 100% waterdicht wordt het niet. Ik hang de sensor met een stukje koperdraad aan de rand van de pan dan gaat ie niet koppie onder in het heetst van de strijd.

Gist hydrateren hoeft niet. Gewoon over je wort strooien is goed genoeg.

[dennisbier]

>Maischen
Het was erg lastig om de juiste maischtemperatuur aan te houden.
!!! Een groot deel van de hopdrap e.d. blijft achter in de 1 liter verlies... is dit de bedoeling?

Een goede digitale thermometer is wel handig cq onmisbaar. En eigenlijk ook een pH meter.
De enzymaktiviteit of de piek daarvan hangt sterk samen met een temperatuur en pH optimum. Meer rendement/sneller klaar met maischen/energiebesparing.

De hopdrap zou je kunnen filteren met kaasdoek en/of katoenfilter. Ook daar blijft water in, maar wat doorloopt is keurig helder.
Ik heb ze beide. De kaasdoek gebruik ik niet, meestal katoenfilter. Kan na wat uitspoelen in de wasmachine.

Je loopt al voor met een walsmolen om goed te schroten en je temperatuur gecontroleerd vergisten.  Veel + punten hiermee.

[Bierig]

@ Eric v B : Ik heb een thermometer via ebay gekocht. http://www.ebay.com/itm/VICHY-VC-H-9269-Digital-LCD-with-High-and-Low-Thermometer-Temperature-Alarm-/331174093577?ssPageName=ADME:X:AAQ:US:1123 Gisteren nog geprobeerd om hem aan de praat te krijgen maar ondanks dat hij goed droog is blijft hij de verkeerde temperatuur aangeven. Nu heb ik een extra STC-1000 besteld waarbij ik de sensor in een rvs buis aan de ketel ga hangen. Dit zou beter moeten gaan hoop ik.

Gist hydrateren heb ik gedaan omdat in het boek van Adrie Otte staat dat dit beter is. Is deze kennis dan inmiddels achterhaald?

@dennisbier : bedankt voor je feedback en de tips! we gaan het proberen..

[Brouwers]

@ Eric v B : Ik heb een thermometer via ebay gekocht. http://www.ebay.com/itm/VICHY-VC-H-9269-Digital-LCD-with-High-and-Low-Thermometer-Temperature-Alarm-/331174093577?ssPageName=ADME:X:AAQ:US:1123 Gisteren nog geprobeerd om hem aan de praat te krijgen maar ondanks dat hij goed droog is blijft hij de verkeerde temperatuur aangeven. Nu heb ik een extra STC-1000 besteld waarbij ik de sensor in een rvs buis aan de ketel ga hangen. Dit zou beter moeten gaan hoop ik.

Gist hydrateren heb ik gedaan omdat in het boek van Adrie Otte staat dat dit beter is. Is deze kennis dan inmiddels achterhaald?

@dennisbier : bedankt voor je feedback en de tips! we gaan het proberen..

Houd er rekening mee dat de STC-1000 ook maar gewoon een NTC als sensor heeft. Deze moet je ook calibreren. Volgens mij is ook juist de range van de STC het nauwkeurigst tussen 0-50, boven de 50 neemt de nauwkeurigheid af, dacht +/- 1 graad oid. Op zich prima voor het maischen maar wel even rekening mee houden. Andere goedkope oplossing is om een CAR thermometer DS18B20 sensor te nemen. De sensor is digitaal en redelijk nauwkeurig. Hier kan je ook nog eens een tank sensor voor bestellen die je dan vast in je pan kan installeren. Dit was mijn plan ook, alleen wil de EBAY verkoper niet meewerken .
Heb trouwens nu 6 tank sensors liggen, dus misschien dat ik er binnenkort een paar op het forum ga aanbieden

[Puck]

Gist hydrateren heb ik gedaan omdat in het boek van Adrie Otte staat dat dit beter is. Is deze kennis dan inmiddels achterhaald?

Ik heb gisteren ook de T-58 (2 x zakje korrelgist, geen giststarter) gebruikt en deze niet gehydrateerd omdat ik op het forum had gelezen dat er weinig extra profijt was en dat er ook meer infectiegevaar zou kunnen ontstaan. In BrouwHulp (ook van Adri) werd dit opgenomen in de checklist. Gist ging er dus zonder hydratatie erin en na een uurtje had ik al activiteit.

Ik vergist deze op tussen 17,5 en 18,5 graden met een mandfles en een STC-1000 (deze staat ingesteld op 18 graden, 0.5 graden speling) in een koelkast met onderin een gloeilamp.

[Eric v B]

@ Eric v B : Ik heb een thermometer via ebay gekocht. http://www.ebay.com/itm/VICHY-VC-H-9269-Digital-LCD-with-High-and-Low-Thermometer-Temperature-Alarm-/331174093577?ssPageName=ADME:X:AAQ:US:1123 Gisteren nog geprobeerd om hem aan de praat te krijgen maar ondanks dat hij goed droog is blijft hij de verkeerde temperatuur aangeven. Nu heb ik een extra STC-1000 besteld waarbij ik de sensor in een rvs buis aan de ketel ga hangen. Dit zou beter moeten gaan hoop ik.

Gist hydrateren heb ik gedaan omdat in het boek van Adrie Otte staat dat dit beter is. Is deze kennis dan inmiddels achterhaald?

De thermometer ziet er degelijker (meer waterdicht) uit dan de Ikea versie. Gevalletje garantie?

Gist hydrateren hoeft niet (meer) uit een onderzoek van een aantal forumleden blijkt dat hydrateren geen voordelen biedt tov over je wort strooien:

http://www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php/topic,14626.50.html

http://www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php/topic,24472.msg391008.html#msg391008

[dennisbier]

Misschien dat bij zwaardere biersoorten het meer zin heeft, omdat de droge gist in zo'n dikke stroperige massa valt.
In lichtere worten zal het niet zo'n vaart lopen.
Het lijkt mij dat je met hydrateren de droge gist al wat voorbereid door zijn metabolisme op gang te helpen.
Ik zou bij droge gist de moeite denk ik niet nemen te hydrateren, maar ik zeg niet dat je niet meer aktieve gist ent als wanneer je het wel doet. 

[ciesvandekwis]

@ Eric v B : Ik heb een thermometer via ebay gekocht. http://www.ebay.com/itm/VICHY-VC-H-9269-Digital-LCD-with-High-and-Low-Thermometer-Temperature-Alarm-/331174093577?ssPageName=ADME:X:AAQ:US:1123

Ik heb dezelfde, en werkt vrij nauwkeurig. Die sensor is waterdicht en temperatuursbestand (ik heb er caramel mee gemeten van > 150°), wel moet je hem diep genoeg onderdompelen. Ik zet hem via een gaatje door het deksel vast met een wasknijper. Roeren tijdens het maischen helpt ook wel, zeker als je net boven de vlam meet.
Ik zou hem eens testen in een bakje met smeltend ijswater en in een bubbelende waterkoker (0 - 100°?).

[ciesvandekwis]

Misschien dat bij zwaardere biersoorten het meer zin heeft, omdat de droge gist in zo'n dikke stroperige massa valt.
In lichtere worten zal het niet zo'n vaart lopen.
Het lijkt mij dat je met hydrateren de droge gist al wat voorbereid door zijn metabolisme op gang te helpen.
Ik zou bij droge gist de moeite denk ik niet nemen te hydrateren, maar ik zeg niet dat je niet meer aktieve gist ent als wanneer je het wel doet. 

Ik doe een uur voor het koelen een bodempje kraanwater rechtstreeks in mijn gistvat en strooi daar de korrels over. Heeft gist al rustig tijd om wakker te worden. Daarna gekoeld wort er op laten kletteren, gist neemt dan direct al de zuurstof op en hoef je niet meer te beluchten.

[Jacques]

De thermometer ziet er degelijker (meer waterdicht) uit dan de Ikea versie. Gevalletje garantie?

Gist hydrateren hoeft niet (meer) uit een onderzoek van een aantal forumleden blijkt dat hydrateren geen voordelen biedt tov over je wort strooien:

http://www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php/topic,14626.50.html

http://www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php/topic,24472.msg391008.html#msg391008

Uit directe vergelijking tussen gehydrateerde en niet-gehydrateerde gist bleek dat hydrateren niet zo veel uitmaakt.

Bij een zwaardere wort (boven 1070) kan het een niet noemenswaardig hogere vergistingsgraad opleveren.

[Bierig]

Gisteren dit bier gebotteld nadat de vergisting volledig stil lag... SG van 1018.

Ik heb  wel enorm veel verlies gehad, uiteindelijk 5 liter bier overgehouden. Ik ga volgende keer de volumes meten...

Kan iemand mij vertellen wat zijn de momenten om je volumes te meten en hoe je dit het makkelijkst doet?

[Bierig]

De thermometer ziet er degelijker (meer waterdicht) uit dan de Ikea versie. Gevalletje garantie?

Ik kan eens informeren bij de Chinees op ebay. Misschien sturen ze wel een nieuwe? 

[Bierig]

Gisteren mijn tweede brouwdag gehad. Deze thermometer weggegooid en een analoge gebruikt van € 4.95 van Brouwmarkt. Ging stukken beter!
Eerste moutbrouwsel geproefd en het smaakt aardig, een beetje te zoet en weinig schuim... Ik denk dat het niet goed uitvergist is? Hoe dan ook.
De tweede keer brouwen ging stukken beter. Checklist uit BrouwHulp gebruikt en kwam keer op keer op exact de juiste waarden. 14 liter bier is in het vat gegaan en het waterslot bubbelt goed! Binnenkort een verslagje van mij tweede mout brouwsel.  :P