Hoe bewaar ik mijn SG monster?

[bokkenrijder]

Hi all, dankzij jullie ben ik weer een stuk wijzer geworden met mijn eerste stappen in het hobbybrouwen. Maar van het een komt een ander natuurlijk...

Ik heb net mijn tweede brouwsel (een bliktripel) op gist gezet met behulp van die prima cursus blikbrouwen, maar nu mis ik wat helderheid over het SG monster. In het artikel staat dat je een monster moet nemen voordat je gist toevoegt aan het wort en dan moet je dat monster bewaren. Nu staat ie in de berging met de hydrometer er in. (SG 1060)

1: hoe kun je dit het beste bewaren, en voor hoe lang?

2: maakt het iets uit dat er geen helemaal gist in het monster zit of is dit juist de bedoeling?

3: blijf je de SG meten met hetzelfde monster gedurende het hele gist/nagist/bottel proces of neem je steeds een nieuwe na elke 'fase'?

Wederom bij voorbaat dank!

[rringenoldus]

Dat klopt niet helemaal....

Met het verschil in soortelijk gewicht voor en na vergisting kun je het alcoholgehalte bepalen....
Ook weet je of het bier wel voldoende uitvergist is...

Je meet dus voor het gist toevoegen, en dit getal onthoud je...
Na het vergisten meet je weer, en vervolgens kun je het alcoholpercentage berekenen.

Brouwsoftware helpt je hier mee, je voert dan de getallen in en het programma rekent de gegevens uit;...

Het monster hoef je dus niet te bewaren...

[hansm]

Hi all, dankzij jullie ben ik weer een stuk wijzer geworden met mijn eerste stappen in het hobbybrouwen. Maar van het een komt een ander natuurlijk...

Ik heb net mijn tweede brouwsel (een bliktripel) op gist gezet met behulp van die prima cursus blikbrouwen, maar nu mis ik wat helderheid over het SG monster. In het artikel staat dat je een monster moet nemen voordat je gist toevoegt aan het wort en dan moet je dat monster bewaren. Nu staat ie in de berging met de hydrometer er in. (SG 1060)

1: hoe kun je dit het beste bewaren, en voor hoe lang?

2: maakt het iets uit dat er geen helemaal gist in het monster zit of is dit juist de bedoeling?

3: blijf je de SG meten met hetzelfde monster gedurende het hele gist/nagist/bottel proces of neem je steeds een nieuwe na elke 'fase'?

Wederom bij voorbaat dank!

Hahaha, je volgt de handleiding letterlijk
Prima 

Er staat inderdaad nergens dat je het monster weg mag gooien. Wat de bedoeling is: bij "Meten is weten - 1 monstername" neem je een monster. Laat het afkoelen, bij "Meten is weten 2 – aflezen hydrometer" lees je het begin SG af. Daarna mag het monster weg  (wel even proeven natuurlijk )

[Oscar]

1: hoe kun je dit het beste bewaren, en voor hoe lang?

Niet... Monsternemen, laten afkoelen (of zelf koelen), meten, eventueel ff proeven en weggooien...heb je niets meer aan.

2: maakt het iets uit dat er geen helemaal gist in het monster zit of is dit juist de bedoeling?

monster gooi je toch weg. Doel is dat je het SG meet voor vergisten. Koop een refractometer en je hebt aan een druppeltje of 2 genoeg 

3: blijf je de SG meten met hetzelfde monster gedurende het hele gist/nagist/bottel proces of neem je steeds een nieuwe na elke 'fase'?

Je neemt een monster einde koken/voor vergisten, daarna als je gaat overhevelen en op het laatst als je gaat bottelen...

[Jacques]

Het is inderdaad niet de bedoeling het monster lang te bewaren.
Ik zal de tekst heb ik meteen aangepast.

Bedankt voor de feedback. Door dit soort feedback wordt de cursus steeds beter.

[henkg]

Ik heb net mijn tweede brouwsel (een bliktripel) op gist gezet ... Nu staat ie in de berging met de hydrometer er in. (SG 1060)

Is een SG van 1060 niet aan de lage kant voor een tripel?

Als het gaat om Brewferm tripel (en alleen dan):
Op het blik staat dat het begin SG 1075 zal zijn (bij 9 liter totaal). Bij mij gaf de hydrometer 1070 aan.
Heb je wel de 500 gram suiker toegevoegd, zoals vermeld in de bijgeleverde gebruiksaanwijzing, bij "suiker 1" (of heb je nu in totaal meer dan 9 liter: geeft een grotere verdunning, dus een lager SG)?

@Jacques: Ik heb de -uitstekende- beginnners blikbrouw handleiding nog eens doorgelezen.
Daar staat o.a.: Bij een aantal blikken dient volgens de fabrikant suiker toegevoegd worden. Dat doen we op en later tijdstip.
Dat lijkt me niet handig, want de volgende stap is de monstername om het begin SG te bepalen.

De verdere tekst heb ik een paar keer doorgenomen, maar ik kan nergens lezen op welk moment die suiker moet worden toegevoegd. Voor de duidelijkheid: het gaat hier niet om bottelsuiker ("suiker 2"), maar om de suiker die aan het begin moet worden toegevoegd bij de meeste (niet alle) Brewferm blikken ("suiker 1").

[Jacques]

@Jacques: Ik heb de -uitstekende- beginnners blikbrouw handleiding nog eens doorgelezen.
Daar staat o.a.: Bij een aantal blikken dient volgens de fabrikant suiker toegevoegd worden. Dat doen we op en later tijdstip.
Dat lijkt me niet handig, want de volgende stap is de monstername om het begin SG te bepalen.

De verdere tekst heb ik een paar keer doorgenomen, maar ik kan nergens lezen op welk moment die suiker moet worden toegevoegd. Voor de duidelijkheid: het gaat hier niet om bottelsuiker ("suiker 2"), maar om de suiker die aan het begin moet worden toegevoegd bij de meeste (niet alle) Brewferm blikken ("suiker 1").

Die suikergift kun je het beste doen na de hoofdgisting. Je kunt dan wel niet meer deze suiker mee meten maar je kunt wel de invloed van de suiker berekenen.
Door een late suikergift krijg je een betere vergisting. Met andere woorden: het bier gist wat verder uit.

De cursus zal ik op dit punt aanpassen. Ook jij bedankt voor de feedback.

[bokkenrijder]

Hahaha, je volgt de handleiding letterlijk
Prima 

Eeehh, hehe ja inderdaad.
Natuurkunde en scheikunde waren niet mijn sterkste vakken op school vroeger. 

Is een SG van 1060 niet aan de lage kant voor een tripel?

Als het gaat om Brewferm tripel (en alleen dan):
Op het blik staat dat het begin SG 1075 zal zijn (bij 9 liter totaal). Bij mij gaf de hydrometer 1070 aan.
Heb je wel de 500 gram suiker toegevoegd, zoals vermeld in de bijgeleverde gebruiksaanwijzing, bij "suiker 1" (of heb je nu in totaal meer dan 9 liter: geeft een grotere verdunning, dus een lager SG)?

Yep Brewferm tripel, en nee ik heb geen suiker toegevoegd voor het gisten. Overigens staat het vat op dit moment zo'n 12 uur maar deze ochtend is het waterslot alweer stil. Ben ik reddeloos verloren of is er nog hoop?
Net even in het vat gekeken en er zitten (ondanks het stille waterslot) wel mooie schuimbergen op het brouwsel.

Het is inderdaad niet de bedoeling het monster lang te bewaren.
Ik zal de tekst heb ik meteen aangepast.

Bedankt voor de feedback. Door dit soort feedback wordt de cursus steeds beter.

Top! Ik vertrouw 100% op je cursus (no pressure Jacques ) omdat ik echt een leek ben met twee linkerhanden, maar mocht ik nog iets tegenkomen dan post ik dat direct.

Petje af voor de behulpzaamheid allen. Mag wel even gezegd worden! 

[Oscar]

Die suikergift kun je het beste doen na de hoofdgisting. Je kunt dan wel niet meer deze suiker mee meten maar je kunt wel de invloed van de suiker berekenen.
Door een late suikergift krijg je een betere vergisting. Met andere woorden: het bier gist wat verder uit.

Voor beginnende blikbrouwers is dit niet echt handig lijkt mij. En het is niet altijd het doel om een bier zo ver mogelijk uit te laten vergisten. En het verschil in vergistingsgraad is marginaal. Voor een cursus zou ik toch aanbevelen om de suiker gewoon ergens einde koken toe te voegen en niet moeilijk te gaan doen door dit na de hoofdvergisting aan te bevelen.
soms moet je gewoon iets praktisch voorstellen en niet altijd wat volgens de theorie het "beste" is.

maar we dwalen af....

[henkg]

Overigens staat het vat op dit moment zo'n 12 uur maar deze ochtend is het waterslot alweer stil. Ben ik reddeloos verloren of is er nog hoop?
Net even in het vat gekeken en er zitten (ondanks het stille waterslot) wel mooie schuimbergen op het brouwsel.

Nooit bubbels, en wel mooie schuimbergen? Dan lekt je vatdeksel.
Eerst wel bubbels? Dan lekt het vatdeksel niet of weinig. Nu geen bubbels meer?
Misschien een temperatuur probleem. Ik herinner me dat je schreef: "SG monster staat in de berging".
Daar staat je gistingsvat ook? Is het daar niet wat te koel? (In mijn berging is het nu (schatting) ongeveer 12 graden.)
De beginnnerscursus schrijft: Zet het vat op een plek waar het zo ongeveer 18 tot 20 ºC is.

[bokkenrijder]

Nooit bubbels, en wel mooie schuimbergen? Dan lekt je vatdeksel.
Eerst wel bubbels? Dan lekt het vatdeksel niet of weinig. Nu geen bubbels meer?
Misschien een temperatuur probleem. Ik herinner me dat je schreef: "SG monster staat in de berging".
Daar staat je gistingsvat ook? Is het daar niet wat te koel? (In mijn berging is het nu (schatting) ongeveer 12 graden.)
De beginnnerscursus schrijft: Zet het vat op een plek waar het zo ongeveer 18 tot 20 ºC is.

Ik had gisteravond wel bubbels, maar in de loop van de nacht is het kennelijk wat trager gegaan. Vanochtend stond het waterslotje op "neutraal", toen even in het vat gekeken om zeker te zijn, maar nu bubbelt ie weer met regelmaat. Obstinate wort.
Het vat staat in de slaapkamer waar het altijd rond de 20 graden is dus aan de temperatuur zal het niet liggen.

[henkg]

Voor beginnende blikbrouwers is dit niet echt handig lijkt mij.  Voor een cursus zou ik toch aanbevelen om de suiker gewoon ergens einde koken toe te voegen voor het toevoegen van de gist.

Als ervaringsdeskundige, prille beginner (mijn pas tweede "brouwsel" -nu Gallia blik- staat nu te gisten): Mee eens. Het gemeten begin SG hoeft dan niet gecorrigeerd. De volgorde sluit dan ook beter aan op de krakkemikkige Brewferm gebruiksaanwijzing.

[Jacques]

Als ervaringsdeskundige, prille beginner (mijn pas tweede "brouwsel" -nu Gallia blik- staat nu te gisten): Mee eens. Het gemeten begin SG hoeft dan niet gecorrigeerd. De volgorde sluit dan ook beter aan op de krakkemikkige Brewferm gebruiksaanwijzing.

Te laat, de cursus is al aangepast. Er is nu een Excel-rekenblad toegevoegd om de correctie van het SG eenvoudig uit te rekenen. Met dat Excel-rekenblad kun je ook het alcoholgehalte van je bier berekenen. Dat is namelijk ook iets wat elke beginnende brouwer wilt weten.

Zelf ben ik niet zo'n rekenwonder. Zou iemand het rekenblad nog een keer kritisch tegen het licht willen houden? En misschien ook willen kijken naar de formule in de cursus. Deze kan denk ik wat eenvoudiger worden genoteerd.

[henkg]

@Jacques: Dank voor de aanpassing. Nu weten wij beginners nog beter wat, en wat wanneer te doen.

@Bokkenrijder: Die 500 gram -eerst opgeloste- suiker moeten er straks dus nog bij. Kijk ook even naar je huidige totaalvolume, als je dat al af kunt lezen. Volgens de Brewferm gebruiksaanwijzing moet je die suiker oplossen in 2 liter water. De suiker heb je (nog) niet toegevoegd, misschien de bijbehorende 2 liter water ook niet.
(Op basis van het gemeten SG (1060) heb je met wat natte vinger rekenwerk nu geen 9 liter, maar ongeveer 7,5 liter in totaal.) 

[bokkenrijder]

@Bokkenrijder: Die 500 gram -eerst opgeloste- suiker moeten er straks dus nog bij. Kijk ook even naar je huidige totaalvolume, als je dat al af kunt lezen. Volgens de Brewferm gebruiksaanwijzing moet je die suiker oplossen in 2 liter water. De suiker heb je (nog) niet toegevoegd, misschien de bijbehorende 2 liter water ook niet.
(Op basis van het gemeten SG (1060) heb je met wat natte vinger rekenwerk nu geen 9 liter, maar ongeveer 7,5 liter in totaal.) 

Held Jacques.

En dank je henkg, dat klopt inderdaad. Dus na de hoofdvergisting een 2l water/500g suiker mengsel toevoegen, check.

Tot slot nog een vraag: Het toevoegen van de suiker gebeurt dus tijdens (en je "onderbreekt") de hoofdvergisting? Ik vraag dit omdat er volgens de cursus nogal wat headspace voor nodig is vanwege de heftige vergisting. Ik dacht zelf dat dit het begin was van de nagisting/lagering, hoewel ik overal lees dat je juist onder minder volume moet nagisten danwel lageren.

Just askin'. 

[EBC]

Wil je op die 1075 uitkomen, dan zou ik niet zomaar 2 liter water nemen...

Vertel eens hoeveel liter je nu hebt van 1060, dan kunnen we voor je  uitrekenen hoeveel water je moet nemen.

[Jacques]

Tot slot nog een vraag: Het toevoegen van de suiker gebeurt dus tijdens (en je "onderbreekt") de hoofdvergisting? Ik vraag dit omdat er volgens de cursus nogal wat headspace voor nodig is vanwege de heftige vergisting. Ik dacht zelf dat dit het begin was van de nagisting/lagering, hoewel ik overal lees dat je juist onder minder volume moet nagisten danwel lageren.

Hmmm, ik dacht dat het duidelijk was in de cursus. Nog maar eens naar kijken.

Je doet de suiker bij op het einde van de eerste hoofdgisting. In feite krijg je een tweede hoofdgisting. Pas als die is afgelopen ga je overhevelen vooropgesteld dat je wilt overhevelen. Zoals in de cursus is uitgelegd is dat niet per se noodzakelijk als je goed sluitend gistvat hebt en geen maand of langer wacht met bottelen.

[Oscar]

Je doet de suiker bij op het einde van de eerste hoofdgisting. In feite krijg je een tweede hoofdgisting. Pas als die is afgelopen ga je overhevelen vooropgesteld dat je wilt overhevelen. Zoals in de cursus is uitgelegd is dat niet per se noodzakelijk als je goed sluitend gistvat hebt en geen maand of langer wacht met bottelen.

ik vind dit nog al een verwarrend advies voor beginnende brouwers. Houd het makkelijk en voeg de suiker gewoon toe tijdens koken. Daar wordt je bier echt niet anders van en zeker niet minder!

[Jacques]

De inhoud van een blik hoef je niet te koken. En was is hier nu zo moeilijk aan?

De smaak is natuurlijk anders. Als het bier verder uitgist krijg je een andere smaak. Het bittere komt dan meer naar voren en je krijgt iets meer alcohol. In de cursus is het allemaal uitgelegd en ook dat je er voor kunt kiezen wanneer je de suiker toevoegt. Voor de hoofdgisting of er na. Leren de beginnende brouwers meteen dat bierbrouwen het maken van keuzes is.

[bokkenrijder]

Wil je op die 1075 uitkomen, dan zou ik niet zomaar 2 liter water nemen...

Vertel eens hoeveel liter je nu hebt van 1060, dan kunnen we voor je  uitrekenen hoeveel water je moet nemen.

@EBC: De exacte hoeveelheid weet ik niet, maar mijn goedkope gistemmer weegt nu op de kop af 8.0 kg. Ik gok dat ik in totaal tussen de 7 en 7.5 liter heb (zo'n beginnersemmer weegt niet superveel?)

Thx!

[henkg]

@Bokkenrijder:
Stel dat zo'n emmer 500 gram weegt (zal eerder iets meer dan minder zijn)
Dan heb je 8,0 - 0,5 = 7,5 kg oplossing.
Dat is gewicht, geen volume. Het SG is hoger dan 1, dus je hebt meer kilos dan liters. Voorbeeld: een goudstaaf van 1 kilo neemt veel minder volume in dan 1 liter.
Naar liters kun je zelf omrekenen, want je weet het SG: 1060
7,5 kg / 1,060 = 7,1 liter. Of nog iets minder als de emmer zwaarder is dan 500 g.

Ik lig als mede-beginner slechts één blik op je voor (mijn Brewferm Gallia staat nu te gisten). Je -eerste- hoofdvergisting zal heel binnenkort op zijn eind lopen. Je moet dus binnenkort handelen. Als je voor die tijd geen beter advies krijgt van een meer ervaren forumlid, zou ik willen adviseren, op basis van beginnersrekenwerk:
Los 560 gram suiker (jawel, iets meer dan 500 g) volledig op in 1,6 liter heet water.  Laat het tot handwarm afkoelen, en voeg dat in een dun straaltje, voorzichtig roerend, toe. Dat zou je een gecorrigeerd SG moeten geven van ongeveer 1073. Dat kun je op dat moment niet meer direct meten met je hydrometer omdat er inmiddels al alcohol gevormd is.
Ik laat me graag overrulen door betere adviezen ....

[EBC]

600 gram suiker in 1,5 liter zou je begin SG op 1075 moeten brengen bij 9 liter, zo ongeveer.

[Monkey]

Niet... Monsternemen, laten afkoelen (of zelf koelen), meten, eventueel ff proeven en weggooien...heb je niets meer aan.

Nou, niets meer aan... Een heel klein beetje verder dan beginner (7 brouwsels) stop ik het monster met een restje gist in een fles die ik warm wegzet. Daarna nog een paar keer meten, zo weet je op welke s.g. het bier uiteindelijk uitkomt.

[Herman]

Klopt helemaal, ik ging er eerlijk gezegd vanuit dat dit al genoemd was. Niet dus, goeie tip dus monkey!