Grote mandfles voor vergisting

[E van Dijk]

Hallo allemaal,
Afgelopen weekend heb ik een grote glazen mandfles op de kop getikt met de inhoud van zo'n 60 liter (schatting).

Nu vraag ik me af of dit een probleem is als je bijvoorbeeld maar 20 liter bier erin laat vergisten. Kun je hem voor de hoofdvergisting gebruiken of wordt dit afgeraden en zouden jullie hem enkel voor de nagisting gebruiken?

Gr. Emiel

[brouwerwaldonk]

Voor 20 Liter wort kan je die zeker gebruiken voor de hoofdgisting en eventueel voor de nagisting als de hoofdgisting niet volledig afgelopen zijn.
Als lagervat kan je die niet gebruiken want dan moet ze tot de hals helemaal vol zijn in verband met oxidatie van je bier en daar is ze wat groot voor.

[beermenke]

Hoofdgisting prima maar ga niet sjouwen met gevulde fles, hoe weinig ook, glas is flinterdun en niet schokbestendig. Als je voorzichtig aan doet kun je er lang plezier van hebben.

[E van Dijk]

Iedereen bedankt voor de reacties! Ik ga hem dan volgende keer voor de vergisting van een Weizen gebruiken.

[jpt]

Een mandfles heeft voor -en nadelen.
Voordeel:
-het is glas, dus inert
-waardoor makkelijk schoon te maken
-geeft geen smaken of afbreekbare stofjes af, itt plastic (weekmakers e.d)
-je kan zien hoe je jongbier klaart

Nadeel:
-Bij grotere volumes dan 20L, heb je de mand nodig, omdat er aardig wat spanning op het glas komt te staan
-je hoeft 'm maar een keer te laten vallen om een rotdag te hebben
-Je kan er misschien wel een kraan op aansluiten, maar is gedoe
-Je hebt waarschijnlijk een hevelslang nodig

[brouwerwaldonk]

-geeft geen smaken of afbreekbare stofjes af, itt plastic (weekmakers e.d)

Hier wil ik even op reageren.
De meeste hobbybrouwers gebruiken een plastiek vat om in te vergisten.
Ik heb jaren in de plastiekindustrie gewerkt en weet ten stelligste, dat zelfs in voedselveilige plastiek recipiënten dus ook al die tonnetjes, bij de fabricage van de plastiek vaten er steevast weekmakers toegevoegd worden zodat die mooi en glad uit de mallen komen. Veel van die weekmakers lossen stilaan op door de alcohol van het bier zodat er holle ruimtes in de wanden ontstaan.
Bovendien zitten er in de wanden microscopische gleufjes waarin bier achterblijft ook na het schoonmaken.
Hoe kan dat? de oppervlakte spanning van bier is kleiner dan die van water waardoor het waswater niet zo diep kan doordringen in de microscopische gleufjes met alle gevolgen vandien voor het volgende bier.   

Daarom kies als gistvat iets inert, zoals glas of inox.
Mijn gistvat is een 70L grote kookketel waarop een plexiglas plaat ligt om af te sluiten. Er staat geen waterslot op (heb ik nergens voor nodig). Het koolzuur gaat tussen de rand van de ketel en de plexi plaat naar buiten. Waar de plaat de rand van de ketel raakt ontstaat een ring van condenswater die de boel perfect afsluit en door de overdruk kan er nooit iets naar binnen komen.

Ik meet de gistingstemperatuur via een inox buisje doorheen die plaat in het midden van het gistvat in het wort, welke ik constant kan sturen met een thermostaat tot op 0,5°C nauwkeurig. Hier duurt een vergisting meestal tussen 5 en 7 dagen, waarna het bier wordt overgeheveld naar glazen mandflessen van 20L die op de keldervloer staan.

Vóór er vers wort ingaat kook ik enkele liter water in de ketel om steriel te maken bij elk brouwsel.
Ik kan de gisting op de voet volgen en schoonmaken achteraf is een klein kunstje.

Gistvat leeg in houten gistkast (staat in een koele kelder met constante temperatuur van 10°C) met thermokoppel en thermostaat.


Gistvat in werking.

 

[ExPeteriment]

Hier wil ik even op reageren.
De meeste hobbybrouwers gebruiken een plastiek vat om in te vergisten.
Ik heb jaren in de plastiekindustrie gewerkt en weet ten stelligste, dat zelfs in voedselveilige plastiek recipiënten dus ook al die tonnetjes, bij de fabricage van de plastiek vaten er steevast weekmakers toegevoegd worden zodat die mooi en glad uit de mallen komen. Veel van die weekmakers lossen stilaan op door de alcohol van het bier zodat er holle ruimtes in de wanden ontstaan.
Bovendien zitten er in de wanden microscopische gleufjes waarin bier achterblijft ook na het schoonmaken.
Hoe kan dat? de oppervlakte spanning van bier is kleiner dan die van water waardoor het waswater niet zo diep kan doordringen in de microscopische gleufjes met alle gevolgen vandien voor het volgende bier.   

Daarom kies als gistvat iets inert, zoals glas of inox.
Mijn gistvat is een 70L grote kookketel waarop een plexiglas plaat ligt om af te sluiten. Er staat geen waterslot op (heb ik nergens voor nodig). Het koolzuur gaat tussen de rand van de ketel en de plexi plaat naar buiten. Waar de plaat de rand van de ketel raakt ontstaat een ring van condenswater die de boel perfect afsluit en door de overdruk kan er nooit iets naar binnen komen.

Ik meet de gistingstemperatuur via een inox buisje doorheen die plaat in het midden van het gistvat in het wort, welke ik constant kan sturen met een thermostaat tot op 0,5°C nauwkeurig. Hier duurt een vergisting meestal tussen 5 en 7 dagen, waarna het bier wordt overgeheveld naar glazen mandflessen van 20L die op de keldervloer staan.

Vóór er vers wort ingaat kook ik enkele liter water in de ketel om steriel te maken bij elk brouwsel.
Ik kan de gisting op de voet volgen en schoonmaken achteraf is een klein kunstje.

Dit past wel bij mijn idee van gistvaten. Hoeft niet per se dicht met waterslot. CO2 moet kunnen ontsnapppen en vliegen mogen er niet zomaar in kunnen. Een RVS pan met dekesel + gat voor temperatuurmeting voldoet. Vergisting volg ik via een monster in een glazen buis met waterslot. Voor zekerheid paar dagen extra in de pan, daarna hevelen en lekker lang lageren. Dan meestal naar keg, soms naar fles met nagisting.

[Jacques]

Dit past wel bij mijn idee van gistvaten. Hoeft niet per se dicht met waterslot. CO2 moet kunnen ontsnappen en vliegen mogen er niet zomaar in kunnen.

Het gebruik van gesloten gistvaten met waterslot heeft anders wel gezorgd voor een grote kwaliteitsverbetering van zelfgebrouwen bier. In het verleden was geïnfecteerd en geoxideerd schering en inslag. Door gesloten te vergisten in combinatie met het geven van voldoende vitale gist kom je nog maar weinig geïnfecteerde bieren tegen.

[Coen]

Klinkt heel erg naar zo'n 25 jaar geleden waar we de hoofdgisting deden in een emmer met een theedoek erover, daarna overklotsen naar een gistingsfles en lekker naast de verwarming nog een week of wat laten staan. 

[ExPeteriment]

Het gebruik van gesloten gistvaten met waterslot heeft anders wel gezorgd voor een grote kwaliteitsverbetering van zelfgebrouwen bier. In het verleden was geïnfecteerd en geoxideerd schering en inslag. Door gesloten te vergisten in combinatie met het geven van voldoende vitale gist kom je nog maar weinig geïnfecteerde bieren tegen.

Dank je Jacques en Coen. Ik pas dit alleen toe als ik meer heb gebrouwen dan in mijn gistvat met waterslot past. Het deksel past goed op de pan, door vergisting gaat er gas naar buiten, mij inziens geen lucht naar binnen. Ik laat het na einde vergisting niet lang staan. Ik zal het nog paar keer toepassen en opletten op infectie en oxidatie, daarnaast heb ik mijn hoofdvat als referentie. Ik kan ook mandfles met waterslot nemen, maar dat is lastiger schoonmaken.

[Jacques]

Dank je Jacques en Coen. Ik pas dit alleen toe als ik meer heb gebrouwen dan in mijn gistvat met waterslot past. Het deksel past goed op de pan, door vergisting gaat er gas naar buiten, mij inziens geen lucht naar binnen. Ik laat het na einde vergisting niet lang staan. Ik zal het nog paar keer toepassen en opletten op infectie en oxidatie, daarnaast heb ik mijn hoofdvat als referentie. Ik kan ook mandfles met waterslot nemen, maar dat is lastiger schoonmaken.

Veel hobbybrouwers herkennen oxidatiesmaak niet. Om deze smaak te leren raad ik je aan eens een proef uit te voeren. Nadat je gebrouwen hebt vul je twee flessen voor de helft met wort. Ent bij beide flessen net zo veel gist (nauwkeurig afwegen). Sluit een fles af met een waterslot en de andere doe je een dot watten in de hals. Laat beide flessen uitgisten en laat het nog een week staan. Bottel het bier. Evalueer na 4 tot 8 weken.

[Ansius]

Deze gaat dicht voor 3 weken.

Ik doe er helemaal niks aan.
De melkemmer is voor ongeveer de helft gevuld.

Watersloten zijn voor mij al heel lang verleden tijd.

[dirk]

Ik kan ook mandfles met waterslot nemen, maar dat is lastiger schoonmaken.

Ik krijg alle mandflessen prima schoon, wel NaOH oplossing gebruiken (ik gebruik op een mandfles, 1 liter 3 a 5%w/w oplossing). Oh ja, hierbij altijd een veiligheidsbril en handschoenen gebruiken!

Om helemaal ontopic te blijven. Ik ben geen fan van 2ehands flessen, je weet niet hoe de vorige eigenaar er mee omgesprongen heeft, kleine krassen etc. kunnen spanningen en verzwakkingen veroorzaken, waardoor de fles sneller knapt.

[Jacques]

Ik krijg alle mandflessen prima schoon, wel NaOH oplossing gebruiken (ik gebruik op een mandfles, 1 liter 3 a 5%w/w oplossing). Oh ja, hierbij altijd een veiligheidsbril en handschoenen gebruiken!

Een mandfles is ook prima te reinigen met Chemipro Caustic. Iets minder vriendelijk voor het milieu maar wel minder gevaarlijk in het gebruik. Met natriumloog moet je heel erg oppassen. Is heel erg bijtend. Dat merk je vooral als je een klein wondje of schrammetje hebt aan je hand. Handschoenen zijn geen luxe. Met Chemipro Caustic heb je hier minder last van. En het reinigt ook prima. Gistbrand en andere lastige verontreinigen worden na een 10 tot 20 minuten inwerken goed verwijderd.

[ExPeteriment]

Veel hobbybrouwers herkennen oxidatiesmaak niet. Om deze smaak te leren raad ik je aan eens een proef uit te voeren. Nadat je gebrouwen hebt vul je twee flessen voor de helft met wort. Ent bij beide flessen net zo veel gist (nauwkeurig afwegen). Sluit een fles af met een waterslot en de andere doe je een dot watten in de hals. Laat beide flessen uitgisten en laat het nog een week staan. Bottel het bier. Evalueer na 4 tot 8 weken.

Zal ik doen, ben benieuwd.