Auteur Topic: Tripelrecept Roerstok augustus 2001 (gelezen 12717 keer)

Jacques · « **Gepost op:** 31-12-2001 00:36 u »

Gisteren heb ik voor het laatst van dit jaar de roerstok weer eens gehanteerd. Ik heb een bier gebrouwen met behulp van een brouwpakket dat ik bij DE ROERSTOK (www.roerstok.nl) besteld had. De samenstelling van het pakket was vastgesteld op de clubavond van DE ROERSTOK van augustus 2001. De club koos toen uit 4 recepten voor een tripel.

Het recept voor 10 liter wort luidt als volgt:

2500 gram pilsmout 3 EBC
350 gram tarwemout
500 gram glucose
15 gram    Goldings hop
15 gram    Saaz hop
10 gram    Spalt Select
1,5 gram    CaCl₂
0,5 gram    CaSO₄

Wyeast Belgian Abbey

Maischschema
temp (ºC) 60 70 75
tijd (min) 30 30 5

Maischwater 13 liter
Spoelwater 2 liter
Kooktijd 75 minuten

Begin SG 1095
Eind SG 1020
Suiker hergisting 8 gram per liter

Meer achtergronden over het recept en het biertype kun je vinden in het clubblad van DE ROERSTOK van september 2001.

In totaal heb ik 43 liter wort gebrouwen met 4 pakketten. Het begin SG was 1091.
Om 11.00 uur was ik begonnen met bouwen. Om 15.00 uur ging ik het gekookte en gefilterde wort koelen met mijn koelspiraal. De gist die ik gebruikt heb was Safale S-04 van Brouwland (www.Brouwland.com) welke om 17.00 uur aan het wort is toegevoegd. (Twee zakjes die ik een uur van te voren in glas lauw water had gedaan om te weken.) Een half uur eerder was ik begonnen met het beluchten van het wort met behulp van een grote aquariumpomp, luchtfilter en porseleinen bruissteen. Na toevoeging van de gist ben ik door gegaan met het beluchten gedurende ruim twee uur (steeds 15 minuten beluchten, 30 minuten rust)
De gisting is omstreeks 21.00 uur heel voorzichtig op gang gekomen bij een temperatuur van 21º C . Om 24.00 uur was de gist hard aan het werken (het waterslot brubbeld flink).

JWVG · « **Reactie #1 Gepost op:** 31-12-2001 12:13 u »

Ha die Jacques (ja, ik ben weer online na de verhuizing naar NL),

onder wat voor temperatuur plan je de eerste gisting? Is 21 graden ongeveer juist voor een Belgisch bier als deze?

Nog een vraag die bij me opborrelde; je zei destijds dat hoegaarden grand cru in wezen het recept is voor een wit, maal 1.5. Ik vroeg me af of dat echt klopt. In het bijzonder: denk je niet dat er wat suiker bij zit? Het bier is zo'n 8.5%, en ik vind het niet zo vreselijk zwaar overkomen.

Groetjes, alvast gelukkig nieuwjaar. Ik heb voor de gelegenheid een fles McChouffe gekocht, en een sampler pakket van 4 brouwsels van onze lokale brouwerij hier op Texel. Ben benieuwd,

Jan Willem.

Jacques · « **Reactie #2 Gepost op:** 31-12-2001 17:08 u »

Hoi Jan Willem,

Alles goed gegaan met de overhuis? Is jouw brouwerij al uit de container?
Goh, woon je nu op Texel. Volgens mij zijn daar weinig leveranciers van hobbybrouwartikelen in de buurt. Gelukkig voor jou zijn er nu twee brouwerijen op Texel. Van de week kreeg ik bericht over een tweede brouwerij. Zie WWW.ambachtscentrum.com en www.hobbybrouwen.nl/texel/Bezoek_Texelse_Bierbrouwerij.html

Vergistingtemperatuur
Via de vergistingtemperatuur kun je de smaak van een bier beïnvloeden:
bij lage temperaturen hebben de oorspronkelijke grondstoffen de overhand (mout en hop);
bij hoge temperaturen ontstaan er meer gistingproducten (esters, hogere alcoholen).
Naast de vergistingtemperatuur is ook de gistras die je gebruikt zeer bepalend voor de hoeveelheid gistingsproducten. Verder speelt ook de mate van beluchten en de hoeveelheid gist die je geeft een belangrijke rol.

West-Malle Tripel kenmerkt zich door een evenwichtige balans tussen mout, hop, esters en hogere alcoholen. De vergistingtemperatuur mag niet te hoog en niet te laag zijn. Wat ideaal is moet je proefondervindelijk vaststellen.

Overigens was de vergistingtemperatuur vanmorgen om 10.00 uur 22º C en om 14.00 uur 22,5 º C . Inmiddels (17.00 uur) is de temperatuur gedaald en is deze weer 22º C . (Via een rvs busje in het gistvat en een nauwkeurige elektronische thermometer kan ik het verloop van de temperatuur goed volgen.)

Jacques

JWVG · « **Reactie #3 Gepost op:** 31-12-2001 18:01 u »

Ha die Jacques,

nee, helaas zijn mijn spullen nog niet aangekomen, ze zijn nog ergens in Hong Kong

Ik ben al wel flinke plannen aan het maken, en ga volgende week flink wat bestellen bij brewworld.

Ik woon niet op Texel, we vieren oud en nieuw bij mijn ouders alhier. We wonen in Wageningen, dus we hebben een mouterij om de hoek (1 gulden per kilo, niet duur). Ik wist trouwens nog niets van die nieuwe brouwerij op Texel, zal er binnenkort eens langs gaan.

Groetjes, JW.

Jacques · « **Reactie #4 Gepost op:** 01-01-2002 23:28 u »

De vergisting is zeer voorspoedig verlopen. De temperatuur is teruggelopen van 21º C vannacht (01-01) om 02.00 uur naar 20,3º C vanmorgen om 10.00 uur tot 18,8º C om 23.00 uur. Het waterslot is al heel wat rustiger aan het brubbelen en in de geur die uit het waterslot komt kun je nu alcohol en esters herkennen.

Jacques

Jacques · « **Reactie #5 Gepost op:** 02-01-2002 22:54 u »

Zojuist het bier overgeheveld. De temperatuur was 17,8º C. Mijn groot waterslot brubbelde nog maar eens in de 30 seconden. Vanmorgen was dat nog eens in de 20 seconden. Het SG bij het overhevelen was 1020. Dit betekent dat de huidige vergistinggraad 76,7% bedraagt. Op basis van ervaringsgegevens verwacht ik dat het eind SG uitkomt op 1018.

Het bier (± 42 liter) heb ik verdeeld over een tweetal glazen mandflessen met een inhoud van 25 liter elk. In de hals van de flessen is een grote volrubberen stop aangebracht met een waterslot (de meeste hobbybrouwers gebruiken dit model waterslot). Deze veel kleinere watersloten brubbelen nu eens in de 25 seconden.

Het SG heb ik bepaald tijdens het overhevelen. Uit het temperatuurverloop, de activiteit van het waterslot en de geur van het bier en de ervaringen die ik daarmee heb heb ik opgemaakt dat het tijd was om over te hevelen. Het overhevelen voordat de vergisting geheel is afgelopen heeft als voordeel dat je voldoende levende gistcellen in je jongbier hebt zitten voor de omzetting van diacetyl (een stof met een boterachtige smaak) en dat er nog koolzuur wordt gevormd dat in je "lagertank" een beschermende deken vormt.

Overigens was het bier bij het overhevelen zeer troebel (troebeler dan gebruikelijk). Dat is niet zo'n probleem omdat door de lagering het bier zal gaan klaren. Voor alle duidelijkheid het bier hoeft zeker niet kraakhelder gebotteld worden. Een lichte troebelheid zal vaak in de loop van een paar weken verdwijnen.

Het bier had een vrij zachte smaak (waarschijnlijk door diacetyl) en had een wat zoetige associatie. Door de lagering zal de smaak van het bier een stuk pittiger worden.

Deel je ervaringen via dit forum met anderen
Ik zou het zeer op prijs stellen als andere leden van dit forum ook verslag willen doen van een paar van hun brouwervaringen. Voor beginnende brouwers lijkt mij het leerzaam te zien dat het ene brouwsel niet het andere is.

Jacques

bart · « **Reactie #6 Gepost op:** 02-01-2002 23:17 u »

Hallo Jacques,

Het is inderdaad heel interessant om de ontwikkeling van jouw biertje te volgen.Misschien kan het integreren van een webcam op de site een goed idee zijn voor de toekomst?
Ik heb ook gemerkt dat de temperatuur bij het overhevelen een stuk lager lag dan de vorige dagen.
In welke omgeving stond je gistvat?Maak je soms ook gebruik van een temp. geregelde gistkast?

groetjes,

Bart

Jacques · « **Reactie #7 Gepost op:** 02-01-2002 23:33 u »

Citaat

Nog een vraag die bij me opborrelde; je zei destijds dat hoegaarden grand cru in wezen het recept is voor een wit, maal 1.5. Ik vroeg me af of dat echt klopt. In het bijzonder: denk je niet dat er wat suiker bij zit? Het bier is zo'n 8.5%, en ik vind het niet zo vreselijk zwaar overkomen.

Hoi Jan Willem,

Ik zie nu dat deze vraag even aan mijn aandacht is ontsnapt. Waarschijnlijk komt dit omdat je in feite een 'nieuw' onderwerp aanroerde in deze thread.

Ik denk dat ik jouw vraag bevestigend moet beantwoorden. De hoeveelheid grondstoffen moet inderdaad wat meer zijn dan de anderhalfmaal die ik noemde. Wat ik vooral probeerde duidelijk te maken was dat Hoegaarden Grand Cru in feite een zware Hoegaarden Witbier is. Veel Belgische brouwerijen voegen glucose toe aan het kokende wort om zo een zwaarder bier te brouwen dat goed doordrinkbaar is.

Jacques

Jacques · « **Reactie #8 Gepost op:** 02-01-2002 23:44 u »

Citaat

Het is inderdaad heel interessant om de ontwikkeling van jouw biertje te volgen.Misschien kan het integreren van een webcam op de site een goed idee zijn voor de toekomst?
Ik heb ook gemerkt dat de temperatuur bij het overhevelen een stuk lager lag dan de vorige dagen.
In welke omgeving stond je gistvat?Maak je soms ook gebruik van een temp. geregelde gistkast?

De vergisting vindt bij mij plaats in mijn royale badkamer die voorzien is van vloerverwarming. Het gistvat staat op het warmste plekje van de vloer.
Als ik wil vergisten op een hogere temperatuur isoleer ik het gistvat met een groot stuk noppenplastic, een stuk tentzeil en een slaapzak. Hoeveel isolatie ik aanbreng is afhankelijk van de omstandigheden. (Bij een lagere buitentempertuur doet de vloerverwarming beter zijn best en het ene brouwsel -gist - lijkt meer warmte te produceren dan de andere.)
Met behulp van mijn thermometer houd ik de temperatuur scherp in de gaten en pas ik de isolatie aan.

Bij het afgelopen brouwsel was helemaal geen isolatie nodig. Ideale omstandigheden zo lijkt het wel.

Jacques

Jacques · « **Reactie #9 Gepost op:** 06-01-2002 14:53 u »

Inmiddels staat het bier al weer een paar dagen te lageren bij een temperatuur van ± 12º C. De watersloten brubbelen zo één keer per minuut.
Het bier wordt al wat helderder (afgeleid aan de hand van de donkere kleur van het bier in de mandfles).

Jacques

JWVG · « **Reactie #10 Gepost op:** 10-01-2002 09:04 u »

Jacques, ik last het recept nog eens door, en vroeg me af op welke tijdstippen je de hop toevoegt. Is het allemaal aan het begin, of voeg je ook voor smaak en/of aroma op latere tijdstippen toe?

JW.

Edwin · « **Reactie #11 Gepost op:** 10-01-2002 10:25 u »

Citaat

Hallo Jacques,

Het is inderdaad heel interessant om de ontwikkeling van jouw biertje te volgen.

Hoi Jaques, Bart en andere bierminnenden

Ik kan me helemaal aansluiten bij deze opmerking!! Juist door dit soort verslagen kan ik mijn brouwvaardigheden verbeteren. Ik zal ook mijn ervaringen gaan toevertrouwen aan HET FORUM. Hopelijk krijg ik dan ook opmerkingen, zodat ik het proces kan verbeteren. Ook leuk voor de ervaren brouwers onder ons...kunnen jullie lekker lachen over de escapades van een beginner

Edwin

Jacques · « **Reactie #12 Gepost op:** 10-01-2002 15:50 u »

Citaat

Jacques, ik last het recept nog eens door, en vroeg me af op welke tijdstippen je de hop toevoegt. Is het allemaal aan het begin, of voeg je ook voor smaak en/of aroma op latere tijdstippen toe?

In dit geval heb ik 20% van de hopgifte gedaan voorafgaande aan het koken (zie het artikel http://www.hobbybrouwen.nl/artikel/tijdhop.html ) en 15% 10 minuten voor de eindtijd van het koken.

Jacques

fritz · « **Reactie #13 Gepost op:** 10-01-2002 16:19 u »

Citaat

In dit geval heb ik 20% van de hopgifte gedaan voorafgaande aan het koken (zie het artikel http://www.hobbybrouwen.nl/artikel/tijdhop.html ) en 15% 10 minuten voor de eindtijd van het koken.

Jacques

Jacques, wat gebeurt er dan met de overige 65% van de hop, of mis ik hier iets?

Fritz

JWVG · « **Reactie #14 Gepost op:** 10-01-2002 16:21 u »

Ik geloof dat ik het wel snap - De rest is allemaal aan het begin van de kook toegevoegd, toch?

JW.

fritz · « **Reactie #15 Gepost op:** 10-01-2002 16:23 u »

Waaw ... delete, delete, delete ... nee, te laat

Het zal zo wel zijn, JW. Ik zag ook geen andere mogelijkheid

Fritz

Jacques · « **Reactie #16 Gepost op:** 10-01-2002 21:19 u »

Citaat

Ik geloof dat ik het wel snap - De rest is allemaal aan het begin van de kook toegevoegd, toch?

Heel juist Jan Willem.

Jacques

fritz · « **Reactie #17 Gepost op:** 13-01-2002 10:02 u »

Jacques,

Hoe komt het eigenlijk dat je Safale S-04 hebt gebruikt en niet de Wyeast Belgian Abbey zoals werd gesuggereerd in het recept? Niet voorradig misschien ...
Ik heb de Safale S-04 van bij Brouwland ook al gebruikt en heb daar al goeie tripels mee kunnen brouwen, dus dat zit wel snor voor jouw tripel denk ik

fritz

Jacques · « **Reactie #18 Gepost op:** 13-01-2002 11:31 u »

Het recept dat ik hier gepubliceerd heb is identiek aan het recept in het clubblad van De Roerstok (www.roerstok.nl).
Ik had het bier zo in eerste instantie gebrouwen. Voor de perfecte imitatie van West-Malle moet je ook de gist van dit trappistenbier gebruiken.

Bij De Roerstok kennen we het fenomeen van brouwpakketten. Dit wil zegen dat we gezamenlijk op een clubavond een recept samenstellen of kiezen. Vervolgens kunnen alle leden inschrijven voor een of meerdere pakketten voor het bouwen van 10 liter bier. Deze pakketten kunnen door de leden extra voordelig worden aangeschaft als stimulans om mee te doen. Na een paar maanden worden de deelnemers uitgenodigd een aantal flessen mee te brengen naar de clubavond. De bieren worden onderling vergeleken en het recept wordt evalueert. Alles bij elkaar een zeer leerzaam proces. Zeker als je merkt dat de bieren die met hetzelfde recept en grondstoffen gebrouwen zo verschillend kunnen smaken. Een recept is dus niet alleen een opsomming van grondstoffen. Her vermijden van zuurstofopname tijdens het brouwen, de snelheid van afkoelen van het wort, de manier van beluchten van het wort, de temperatuur van de vergisting, het moment van overhevelen en bottelen zijn onder andere ook allemaal van belang! Geen wonder dat geen enkel bier precies hetzelfde is als een ander bier.

Voor het tripelpakket heeft De Roerstok een extra dimensie toegevoegd. Voor de gist kon gekozen worden tussen de gedroogde gist Safale S-04 en opgekweekte West-Malle gist. Ik ben heel benieuwd naar de verschillen.

Jacques

Jacques · « **Reactie #19 Gepost op:** 13-01-2002 20:18 u »

Het heeft mij aan tijd ontbroken om nog het een en ander te vertellen over de afloop van het tripelrecept.

Het bier heeft staan te lageren bij een temperatuur ± 12º C. De watersloten brubbelden steeds langzamer en op het laatst was het één brubbel per 2 à 2,5 minuut.

Afgelopen vrijdag had ik verlof genomen en heb ik het bier gebotteld.

De donderdagavond had ik gebruik voor het schoonmaken van de flesjes. Allereerst heb ik de flessen die ik nog niet eerder gebruikt had (maar wel genoten had van de inhoud) ontdaan van hun etiketten door ze een half uurtje in een warm bad te laten weken. Met mijn handen heb ik de lijmresten zo veel mogelijk van de flessen gewreven. Alle flessen heb ik vervolgens in mijn oversized gistvat (met een inhoud van 130 liter) gestapeld. In het vat heb ik de flessen van in totaal 6 kratten gedaan. In het vat heb ik vervolgens een halve liter bleekwater gegoten. Via een slang heb ik het vat gevuld met water van ±40º C. Om te zorgen dat er geen flessen komen opdrijven tijdens het vullen heb ik de bovenste flessen eerst vol laten lopen met water. Nadat het vat voor ongeveer 4/5 vol was heb ik 10 gram Chemipro bij de bleekwateroplossing gedaan. Ik doe dit sinds kort omdat ik gemerkt heb dat Chemipro de oppervlaktespanning sterk verlaagd. De reinigingsoplossing werkt daardoor dieper in en de flessen droger met veel minder aanslag. De Chemipro voeg ik niet eerder toe omdat de schuimvorming anders te groot is. De flessen heb ik een half uur ongemoeid in de reinigingsoplossing laten staan. In die tijd werd de heldere oplossing grijzig troebel. Voor mij is dit een teken dat het reinigingsmiddel zijn werk doet.
De flessen één voor één uit het vat gehaald en ondersteboven in een krat gezet (deze krat stond op een andere krat). De flessen vervolgens twee keer gespoeld met lauw water en op zijn kop laten uitdruppelen.

De volgende dag heb ik dus het bier gebotteld. Ik bottel vanuit een vat met een inhoud van 50 liter dat ik uitsluitend daarvoor gebruik. Aan de onderkant van het vat heb ik plastic kraantje gemonteerd. Op de uitloop van kraantje sluit ik een slang aan met een bottelventiel. Voor ik dat doe desinfecteer ik het vat eerst met een Chemipro-oplossing en spoel ik deze drie maal met schoon kraantjeswater. In het vat giet ik eerst de suikeroplossing voor de hergisting. Ik weeg hiervoor de benodigde suiker af doe deze in een pannetje met water en laat de oplossing zo'n 10 minuten koken. Nadat de suikeroplossing in het vat zit hevel ik het te bottelen bier vanuit de glazen mandflessen in het bottelvat. Hierdoor wordt een optimale vermenging van de suikeroplossing met het bier verkregen. Elk flesje heeft exact evenveel suiker. Aan de 42 liter bier had ik 320 gram suiker gevoegd - 7,6 gram per liter bier (wat beetje minder dan ik in het recept heb weergegeven in verband met de activiteit van de watersloten). Het bier was nog steeds behoorlijk troebel maar daar maak ik me niet zo druk over. Uit ervaring weet ik dat het bier toch wel helder wordt, zij het dat dit even kan duren. Verder weet ik dat een licht troebel bier vaak een veel vollere en betere smaak heeft als een bier dat al na een paar dagen kraakhelder is. Anders dan de afgelopen week overleden heer Heineken ons altijd heeft willen laten geloven gaan heerlijk en helder voor mij niet altijd samen.

Jacques

JWVG · « **Reactie #20 Gepost op:** 14-01-2002 08:51 u »

Ha die Jacques,

Ik heb tot nu toe altijd met corn sugar (glucose) gewerkt voor het bottelen. Gebruik jij 'normale' sacharose? Is er een reden om de een of de ander te gebruiken?

JW

Jacques · « **Reactie #21 Gepost op:** 14-01-2002 09:25 u »

In dit geval heb ik rietsuiker gebruikt. Rietsuiker geeft een bijsmaakje dat goed past bij dit biertype, zo is mij een aantal jaren gebleken na uitvoerig statistisch onderzoek.

Glucose is ook prima voor de hergisting op fles.
Over suikers zouden we nog een hele tijd door kunnen bomen maar dat doe ik vanwege tijdgebrek even niet.

Jacques

JWVG · « **Reactie #22 Gepost op:** 14-01-2002 10:58 u »

Hehe, uitvoerig statistisch onderzoek! Je maakt me nieuwsgierig! Op zich ben ik zelf al tevreden met uitvoerig proefondervindelijk onderzoek.

Maar bedankt voor de tip, ik zal het eens gaan proberen.

Trouwens, ik neem aan dat je ongeraffineerde rietsuiker bedoelt (de bruine), toch?

Jan Willem.

Jacques · « **Reactie #23 Gepost op:** 15-01-2002 00:15 u »

Dat statistisch onderzoek heb ik een paar jaar geleden uitgevoerd aan de hand van de gegevens van alle bieren die in de jaren 1989 t/m 1992 en 1994 ingezonden zijn geweest bij het Open Nederlands Kampioenschap voor amateur-bierbrouwers. In die jaren moesten alle deelnemers naast de gebruikte grondstoffen ook hun gevolgde werkwijze per bier kenbaar maken.

De rietsuiker die ik gebruik heb was inderdaad ongeraffineerd. Ik heb de bruinige rommel die tijdens het koken van de suikeroplossing bovenop kwam drijven verwijderd met behulp van eetlepel.

fritz · « **Reactie #24 Gepost op:** 22-01-2002 13:32 u »

Citaat

1,5 gram CaCl₂
0,5 gram CaSO₄

Jacques, ik heb nog nooit zouten toegevoegd tijdens het brouwen. Zijn deze zouten die je hier aanhaalt noodzakelijk voor het beoogde resultaat (benadering van Westmalle Tripel)? Ik ga het bij mijn volgend brouwsel ook eens proberen, dezelfde tripel als jij brouwde, maar heb me vergist bij de aankoop: ik heb nl. KCl gekocht in plaats van CaCl₂. Nu heb ik op je site gelezen dat K⁺ voor een zoute smaak zorgt. Dan kan ik me voorstellen dat ik er zeker geen 1.5 g per 10 l aan mag toevoegen ... Kan jij me hier helpen? misschien best geen KCl toevoegen dan, maar dan heb ik niet het voordeel van de chloride ionen ... En wanneer voeg jij de zouten toe? Nog voor de mout wordt gestort?

Fritz.

Nieuws:

Auteur Topic: Tripelrecept Roerstok augustus 2001 (gelezen 12717 keer)

bart