De Vier Broeders Pilsener

Adrie · 21-01-2003 13:00 u

Medebrouwers,

Buiten is het koud, tijd voor een pilsener. Nog nooit hebben de Vier Broeders deze stijl geprobeerd, dus het wordt eens tijd. Als de gist op tijd binnen is en geactiveerd kan worden, gaan we zondag aan de slag. Hier het recept:

Recipe Specifics
----------------
Batch Size (LTR): 120.00 Wort Size (LTR): 120.00
Total Grain (kg): 23.00
Anticipated OG: 1.049 Plato: 12.08
Anticipated EBC: 8.4
Anticipated IBU: 28.3
Brewhouse Efficiency: 82 %
Wort Boil Time: 75 Minutes

Grain/Extract/Sugar
% Amount Name EBC
------------------------------------
87.0 20.00 kg. Pilsener 5
13.0 3.00 kg. Wheat Malt 10

Hops
Amount Name Form Alpha IBU Boil Time
------------------------------------------------------------
60.00 g. Challenger Pellet 6.50 6.3 First WH
70.00 g. Challenger Pellet 6.50 13.3 75 min.
70.00 g. Hallertauer Pellet 4.50 5.1 First WH
50.00 g. Hallertauer Pellet 4.50 1.6 15 min.
100.00 g. Hallertauer Pellet 4.50 2.1 5 min.

Yeast
-----
Wyeast 2565 Kolsch

Mash Schedule
-------------
Mash Type: Multi Step
Ltr Water Per kg Grain: 3.00 Total Ltr: 69.00

60 graden 30 minuten
70 graden 30 minuten
78 graden 5 minuten

Zoals je ziet, hebben we gekozen voor een Kolsch gist. Niet echt een pilsgist, maar vanwege zijn iets fruitiger karakter dan een klassieke pilsgist hopen we een smakelijker pils te krijgen. Ook de tarwemout hoort er eigenlijk niet in, maar Arcen heeft enige tijd een pils met tarwemout gehad die mij zeer goed beviel. Bovendien is het goed voor de schuimstabiliteit.

Omdat dit een nieuw biertype is voor ons, zit ik nog een beetje met de hoeveelheden aromahop (zowel FWH als 5 minuten koken). Wat denken jullie, zijn de hoeveelheden OK?

Groeten,

A3

Herman · 21-01-2003 13:41 u

Hoi A3,

Nu zet ik even mijn stijlpolitiepet op.....

Een pils is een ondergistend bier, met bovengist lukt het je eenvoudie weg niet. Ik stel voor dat je de naam aanpast, dit klopt van geen kanten.

Tuulijk kun je een licht, hoppig biertje met bovengist maken. Maar geef eens aan waarom je jullie Kölsch nu een pilsener wilt noemen? De storting is typisch voor een Kölsch, gist....

Enne, probeer later eens een echte pils!

Herman

JWVG · 21-01-2003 14:14 u

Hehe, ik sluit me aan bij de stijl politie - dit is een Kolsch! Vooral die tarwe er ook nog bij is typerend. Het enige wat eigenlijk wat meer on-kolsch is, is de grote hoeveelheid aroma en smaak hop. Sorry, broeders

p.s. Kolsch is wel prima bier!

JW.

Adrie · 21-01-2003 14:23 u

Heren, niet boos worden!

Het zit zo: in mijn afwezigheid heeft David de gist besteld. In de database van Promash heeft hij de eigenschappen van de Kolsch-gist opgezocht en zag dat dit aangegeven stond als een lager-gist. Een gist die prima geschikt is voor een ondergistend bier dus. Dus dacht hij: dat wordt onze gist voor de pils. Toen ik dat hoorde, was het helaas te laat...

.

Maar ja, de broeders wilden een pils brouwen, dus ik heb hem maar gewoon pils genoemd. Wat de storting betreft: als Arcen zijn pils met tarwemout pils mag noemen, mogen wij dat ook.

Groeten,

A3

Herman · 21-01-2003 14:28 u

Boos? BOOS?

Nou valt best mee hoor! Ik ben wel heel erg verdrietig

om dit van jou te moeten lezen....

Tarwe komt wel es vaker voor in pils, al is 10% wel aan de hoge kant. Als je jezelf (je broeders) voor de gek wilt houden, moet je het zelf weten. Er zijn echter ook nog andere brouwers die je mogelijk op het verkeerde been zet.

Enne, wat JW zei, met een Kolsch is echt niks mis. Brouwen maar!

Herman

JWVG · 21-01-2003 14:29 u

H3,

ik ben zeker niet boos! Ons Kolsch oordeel is denk ik gebaseerd op de combinatie tarwe / kolschgist, met 1 van de twee had je wat mij betreft weg kunnen komen

Als je dan toch geen lager gist gebruikt, vind ik trouwens wel dat de door jullie gekozen gist, de Wyeast 1056 of de Wyeast california common de beste alternatieven zijn om een lager zo eoed mogelijk te benaderen. Wel koud vergisten, natuurlijk.

JW.

JWVG · 21-01-2003 14:30 u

Herman is wel wat streng. Ik heb mijn Vienna tenslotte ook Oktoberfest genoemd omdat ik Calvijn Oktoberfest grappiger vond klinken....

Adrie · 21-01-2003 15:07 u

Nou goed dan. Omdat ik vernomen heb dat de gist waarschijnlijk donderdag pas binnenkomt, is het toch te kort dag voor het opstarten van de giststarter. Dus of er dit weekend gebrouwen kan gaan worden is nog maar zeer de vraag. Mocht het inderdaad niet lukken, dan bestellen we nog maar snel even een echte pils gist (Bavarian Lager gist (2206) of een Bohemian Lager (2124) of een Czech Pils (2278 )). Wie van jullie heeft positieve of negatieve ervaringen met de genoemde gistsoorten?
En 10% tarwe lijkt me prima. Er zijn hele volksstammen professionele brouwers die hun pilsmout 'vervuilen' met mais of rijst.

Groeten,

A3

JWVG · 21-01-2003 15:12 u

H3,

ik zou voop de Bavarian gaan - de Czech geeft teveel diacetyl naar mijn smaak.

Tja, het is maar wat je wilt - een reinheitsgebot Duits pils of een type dat met meer adjuncts gebrouwen wordt. Beiden lijken me prima, al denk ik ook dat 10% vrij veel is. Dat ga je zeker proeven! Mais en rijst proef je veel minder snel.

JW.

Adrie · 24-01-2003 09:01 u

Gelukkig is de Kolsch-gist nog steeds niet gearriveerd, dus het brouwen gaat zondag niet door. Ondertussen hebben we de Bavarian Lager-gist besteld en denken we over twee weken te kunnen gaan brouwen. En ik ben gezwicht: alleen pilsmout, geen tarwemout.
Na de verhalen over decoctie, gaan we ook maar een decoctie proberen denk ik, voor de stap van 60 naar 70 graden.
Nou, als het nu geen echte pils wordt, weet ik het niet meer. Nu maar hopen op nog wat lagere temperaturen...

Groeten,

A3

Edgar · 24-01-2003 09:53 u

We hebben mazzel, het wordt weer kouder!

Leuk dat je ook meer richting de echte pils gaat

, zo nog een paar en we hebben half april weer een proeverij te plannen!

Mensen, weest trouw aan uwen wortels:D, brouwt Pils!

Adrie · 29-01-2003 13:11 u

Nou de Bavarian Lager gist is binnen. Volgende week zondag gaan we brouwen (mits er geen sneeuwstormen over ons land trekken). De vergisting zal naar verwachting plaatsvinden op een temperatuur van zo'n 10 - 12 graden.
Voor de lagering moeten we nog een geschikte plek zien te vinden. We dachten aan de schuur, maar daar schommelt de temperatuur nogal. Zodra de zon gaan schijnen wordt het er te warm en 's nachts koelt het natuurlijk danig af. Is het met deze gist mogelijk om ook de lagering op 10 - 12 graden te doen? Ik had altijd begrepen dat een koude lagering (0 - 1 graad) alleen nodig is om het bier sneller te laten klaren (gist zakt sneller uit) en om de koudetroebeling eruit te krijgen. Klopt dit, of is er nog een reden om zo laag te gaan?

Groeten,

A3

Edgar · 29-01-2003 13:42 u

De grondtemperatuur is tamelijk stabiel; als je het vat op de koude grond zet en het rondom en bovenop echt goed isoleert met dekens/dons etc, zal je temperatuur toch aardig stabiel blijven, en lager dan 12^o schat ik. Zeker bij een vrij groot vat.

Herman · 05-02-2003 11:25 u

CiteerIs het met deze gist mogelijk om ook de lagering op 10 - 12 graden te doen? Ik had altijd begrepen dat een koude lagering (0 - 1 graad) alleen nodig is om het bier sneller te laten klaren (gist zakt sneller uit) en om de koudetroebeling eruit te krijgen. Klopt dit, of is er nog een reden om zo laag te gaan?

Hoi A3,

Ik las je vraag nu eigenlijk pas. Ik heb geen ervaring met deze gist, maar lageren bij deze temperatuur lijkt me prima. Ik heb geloof ik wel eens verteld van mijn balkon-lager escapades, dat is ook niet echt stabiel in temperatuur.
Koude lagering zorgt inderdaad voor bier dat weinig last heeft van koudetroebeling, dit is ook mooi bij bovengisters toe te passen. Kouder lageren kan je daarnaast inderdaad toepassen om de lagertijd te verkorten.
Echter mijn eigen ervaring hiermee is dat dit weinig tijd scheelt, dus als je niet om tijd verlegen zit zou ik geen moeite doen je bier zo ver af te koelen.

Herman

Adrie · 05-02-2003 14:05 u

Ha Herman,

Bedankt voor je antwoord. Verder afkoelen zou bij ons alleen kunnen als de buitentemperatuur mee daalt, want we lageren in 2 54 literflessen en die passen in geen enkele koelkast.
Gezien de stabiliteit van de temperatuur in de kelder, denk ik dat we maar gewoon daar lageren.

Groeten,

A3

Adrie · 10-02-2003 09:14 u

De teerling is geworpen!

Onze eerste pils is een feit! De productie ging vlekkeloos. Al is dat decoctie wel een hoop gedoe. Na 10 minuten op 60 graden hebben we 27 liter (voornamelijk vaste delen) in een grote pan geschept. Dit hebben we opgewarmd tot 70 graden, 10 minuten laten staan en verder door verwarmd tot koken. Helaas ging het opwarmen op het fornuis niet zo snel, zodat het grootste deel van de maisch een uur op 60 graden heeft gestaan in plaats van de geplande 30 minuten. Vervolgens hebben we alles een half uur op 70 graden laten staan alvorens op te warmen tot 78 graden.
Filteren en koken gingen zoals gewoonlijk en zonder tegenslagen. Het wort smaakte fris en bitter en had een begindichtheid van 1048.
De gist (Wyeast Bavarian Lager) was zeer actief toen we heb in het wort kieperden. Het bier staat nu te gisten bij 10 graden.

Ik ben benieuwd...

Groeten,

A3

P.S. Het recept is nu te downloaden als Promash bestand.

Adrie · 11-02-2003 10:28 u

Pilsliefhebbers,

De pils staat rustig te gisten: zo'n 1 blub per 20 seconden bij een constante temperatuur van 9 graden. Onze absolute topsnelheid bij vergisting (bij veel hogere temperaturen) is 1 blub per 8 seconden, dus de temperatuur in aanmerking genomen gaat het vergisten voorspoedig. De geur is vrij neutraal (licht fruitig en moutig), dus dat lijkt zeer goed te gaan. De verwachtingen zijn wederom hoog gespannen...

Groeten,

A3

Edgar · 11-02-2003 11:31 u

Ben erg benieuwd hoe dat pils van jullie zal worden, ook al omdat je recept en schema niet zo bar veel verschilt van het mijne. Inclusief lagerbeperkingen als ik je zo lees. Totaal andere gist natuurlijk, dus misschien kunnen we 't eindproduct nog eens vergelijken.

Over die bubbels per seconde zat ik toevallig gisteren na te denken. Die hangen natuurlijk niet alleen af van de snelheid van de vergisting, maar ook vooral tan de ruimte boven het bier. Het aantal liters CO₂ zeg maar. Het kantelpunt van het waterslot hangt immers alleen maar af van de druk, niet van de hoeveelheid geproduceerd gas. Een grote ruimte zal langzamer op druk komen maar een veel grotere "zucht" CO₂ geven. Vergelijk het kleine sisje bij het openen van een te vol flesje. Het viel me vooral op nu ik dertig liter bok in een 60 liter-vat had staan; het blubte maar af en toe (eens per 90 sec of zoiets, een lange stroom bellen) maar de vergisting ging toch vlot.

Als je natuurlijk altijd evenveel brouwt is het een goeie indicator (hoewel de vulling van je waterslot er ook nog toe doet). Maar het wordt hier wel eens genoemd als een soort absolute eenheid, en dat is het natuurlijk niet.

Jacques · 12-02-2003 22:21 u

Omdat bij dit onderwerp een uitgebreide discussie onstond over blubben van het waterslot als indicatie van het verloop van de vergisting heb ik de gedane postings overgezet naar een nieuw onderwerp.

Jacques

Adrie · 17-02-2003 09:48 u

Een week na het brouwen gist de pils gestaag door. Na een aanvankelijke heerlijke geur, krijgen wat zwavelachtige geuren de overhand, maar dat is normaal. De temperatuur is nu wat gezakt tot 8 a 9 graden, maar in de loop van de week wordt het buiten weer wat warmer, dus in de kelder waarschijnlijk ook. Eind van de week kunnen we het bier waarschijnlijk in de lagering zetten.

Groeten,

A3

Adrie · 20-02-2003 09:16 u

Het biep is nu anderhalve week onderweg. De SG is nu 1018. Langzaam doch gestaag gist hij verder met een blubfrequentie van eens per 50 seconden. De temperatuur in de kelder is nu 8 graden. Iets te laag dus. David zal een isolatiestuk om een verwarmingsbuis verwijderen om de temperatuur iets hoger te krijgen.
De smaak is nog steeds veelbelovend, volgens David, dat wil zeggen: geen bijsmaakjes en een niet te hoge bitterheid. Komend weekend gaan we hevelen.

Groeten,

A3

Adrie · 24-02-2003 10:46 u

Heren,

Gisteren hebben we overgeheveld naar de lageringsflessen. De dichtheid van de pils is nu 1015, dus de vergisting gaat nu erg langzaam, bij een temperatuur van 10 graden. Leuk om te zien dat de gist inderdaad extreem ondergistend is: er dreef geen gist op het bier, maar er lag een dikke, compacte koek onderin het vat.

De smaak belooft veel goeds. Hoewel er een behoorlijk zwavelige geur nog in het vat hing (Henk!), smaakte het jongbier niet zwavelig, maar fris en licht moutig, hoewel nog erg jong. De bitterheid was nog aan de hoge kant en de bitterheid blijft lang in de mond hangen, maar dit neemt uiteraard nog af. Gezien de dichtheidsafname afgelopen week en de dichtheid waar het uiteindelijk naartoe moet (ik schat ongeveer 1010), duurt het nog wel even voordat dit bier klaar is.

De broeders blijven gespannen afwachten...

Groeten,

A3

Adrie · 10-03-2003 13:33 u

In navolging van Edgar: hier de volgende egotrip.

Vrijdag hebben we het pils even geproefd en bemeten en er is iets raars aan de hand. In het vat zien we duidelijk bellen opstijgen en er ligt nog een vrij dikke schuimkraag op het bier, maar... de dichtheid is nog steeds 1015.

Kwestie van een foute meting??

In ieder geval wordt het bier helder en is de kleur precies zoals een pils moet zijn. De smaak is nu al geweldig: duidelijk een pils, maar dan hoppiger dan menig commerciële variant. Zowel qua bitterheid (richting Grolsch) als qua aroma's. De Hallertauer aroma's komen in dit bier goed naar voren. De bitterheid is nog wat hoekig, maar gaat duidelijk de goede kant op. Bij onze brouwsessie van 6 april gaan we eens bekijken of het pils op de fles kan.

We hebben ertegenop gezien, het brouwen van een pils, maar naar het zich laat aanzien loopt het goed af... Is het toch minder moeilijk dan we dachten? Laat de zomer nu maar komen!

Groeten,

A3

Edgar · 10-03-2003 13:59 u

Dat klinkt ook heel goed! Ik ben helemaal voor uitwisselingen natuurlijk.

Kan dat schuim niet worden veroorzaakt door een stijging in temperatuur (en evt. daardóór weer activiteit danwel CO₂-ontsnapping)? Niettemin is 1015 natuurlijk nog niet al te laag voor een Pils, dus enige activiteit lijkt ook logisch. Misschien was die vorige meting toch niet helemaal nauwkeurig.

Adrie · 10-03-2003 14:14 u

Ha Edgar,

Nee, de temperatuur is stabiel. Het bier staat in de kelder, waar de temperatuur nu constant 10 tot 11 graden is. Ik denk ook dat de vorige meting niet erg nauwkeurig is geweest.

Groeten,

A3