Topic: Het grote 'Mijn rendement is te laag en wat doe ik er aan topic.'

[Johannes]

Gezien de vele discussies de laatste tijd over rendement: hier één topic waar alle onduidelijkheden over rendement kan worden besproken; Dus:

Zeg het maar: wie heeft er een laag rendement, wat wil je er aan gaan doen en waarom denk je dat dat erg is?

[Oscar]

Nou, toen ik mijn lambiek brouwde wou ik Hoppie wat wort mee geven, maar dat ging niet want ik had een te laag rendement.
Erg he... en nu moet Hoppie zelf zijn lambiek brouwen.

   

[Liemingbrouwer]

Dan een heel simpele vraag om te beginnen:

Wat is dat LAAG RENDEMENT?
Welk rendement?
Van wat wordt het rendement berekend?

Zijn dit stomme vragen?

[Pieter.]

Dat mijn rendement vrij laag is daar zit ik niet zo mee, maar het verschilt steeds per brouwsel terwijl ik ieder keer op dezelfde  manier werk, dus kan ik eigenlijk niet vooruit rekenen wat mijn SG na het koken is. Dus stel dat ik een brouwsel maak wat perfect smaakt naar mijn zin en ik wil het zelfde recept nogmaals brouwen dan is de kans groot dat ik anders uitkom qua SG. Op zich niet zo erg want er zit tolerantie in het SG qua biertype maar toch zal de smaak uiteindelijk wat anders uitpakken, en daar zit ik mee. Of zal het smaakverschil op een zelfde biertje waarin het SG bijvoorbeeld 4 puntjes scheelt weinig uitmaken? Aan de andere kant bij mijn laatste brouwsel was het geplande begin SG 1055 en ik kwam uit op 1062, maar mijn brouwzaal rendement was slechts 66% ?

Vrg,
Pieter

[Hopmans]

Zijn dit stomme vragen?

Domme vragen bestaan niet.
Maar leg mij maar eens uit hoe jij voor het brouwen uitrekend met hoeveel mout
je een bepaald alcoholpercentage krijgt.

Hoe heb je dat al die jaren gedaan?


 

[Liemingbrouwer]

Hoppie,

Ik ben hobbybrouwer en de eerste vereiste is dat het bier dat ik brouw dat dat lekker is. (ook al kost dat een kilootje meer mout, maakt niet uit).

Stel ik wil een bier brouwen van bvb 6,7% vol het sg moet dan 1056 zijn.
1056 -1010 = 46 deze 46 X 0,136 + 0,4 (flesgisting) = 6,656 (1010 is het beoogde eind sg.)
De hoeveelheid suiker per L. wort is dan 145 gr. (daar bestaan tabellen voor)
Hoeveelheid gebrouwen bier: bvb 40 L. X suiker 145 = 5800 Gr. suikers moet ik uit de mout halen.
Door een test heb ik vastgesteld dat ik ongeveer een factor 1,7 heb. Als ik met 1O Kg. mout brouw bekom ik ongeveer 5900 Gr. suiker.
Dus als ik 5800 Gr. suikers nodig heb dan moet ik dat getal vermenigvuldigen met 1,7 en bekom dus 9800 Kg mout.
Simpel toch;
Het zal wel niet allemaal juist zijn en er zullen wel grote verklaringen voor zijn.

Wanneer ik voor het eerst een biertje brouw (geen recept voorhanden) dan bereken ik de mout 5% hoger, ik bekom dan normaal een biertje met 5 puntjes sg. hoger;
Dit geeft echter niet want dan voeg ik gewoon meer water toe.  Na berekening stuur ik dan het recept bij en de volgende keer is mijn beoogde sg exact juist.
Als je nu die factor 1,7 het rendement wil noemen dan kan dat.  Hoe jullie dan aan 80% komen is mij een raadsel.

Deze hele berekening wordt dus maar één keer uitgevoerd, vanaf dan kan je op ondervinding werken en hoef je niet meer te rekenen.

Ter illustratie geef ik u mijn laatste bieren, het eerste getal is het beoogde sg. het tweede wat er na koeling werkelijk aan sg uitkwam.
Klokkenbier: 1059 -1060 (eerste keer gebrouwen)
Lambiek: 1050 - 1055
Tripel: (5 de keer gebrouwen)1070 -1070
Dubbel: 1062 - 1066
Liemingdort: 1050 - 1058 (eerste keer gebrouwen)
quadrupel: 1080 - 1076
Westmalle tripel (kloon van de site) 1076 - 1070
Stout 1060 - 1062

En schiet er nu maar op los, ik zal wel alles verkeerd doen waarschijnlijk.

 

[JeroenCV]

Volgens mij doe je niets mis Liemingbrouwer. Je kijk alleen op een andere manier.

De 80% die veel anderen gebruiken komt van andere kant op beredeneren.
Als ik een bier wil hebben met een SG van 1080 vul ik dat in op BrouwHulp. Die zegt dat ik dan x kg mout nodig heb. Als ik dan met dit ga brouwen en ik kom uit op een SG van 1064, heb ik (1064-1000)/(1080-1000)*100=80% rendement. Dus om toch die 1080 te gebruiken heb ik meer dan die x kg mout nodig; namelijk die 20% verlies moet ik compenseren....dus 1.2 keer x kg mout.

snap je?

(de getallen zijn niet op waarheid berust, alleen als voorbeeld)

[Liemingbrouwer]

Ik gebruik geen enkel bestaande programma om berekeningen te maken.  Wel werk ik voor het gemak in excel.
BrouwHulp heb ik al meerdere keren willen proberen, maar een kluns als ik ben loopt het programma bij mij steeds vast, zelfs de computer is dan niet meer te gebruiken.
Sorry hoor Adrie.

Je vult dus in een programma een getal in 1080 bvb en dan geeft dit programma jouw de hoeveelheid mout die je nodig hebt.
Maar eigenlijk weet je ook niet waar die eerste berekening van het programma op steunt.
Wat je dus doet is vergelijkbaar met wat ik doe, nl je gaat vergelijken en dan de berekening bijsturen.
Het is eigenlijk een beetje wie het eerst bepaalt zet de norm, bvb wij tellen in liter amerika in gallons.

Eigenlijk is er op mijn drie vragen nog geen enkel antwoord gekomen dus zullen het wel domme vragen zijn of weet niemand het juiste antwoord.

[MO]

Brouwzaalrendement: mout bestaat voor ongeveer 70% uit zetmeel. De meeste hobbybrouwers zetten dit getal op 100% en berekenen hun rendement op basis van suiker uit mout. Een rendement van 70% betekent dan dat je 70%x70%=49% suiker uit mout hebt gehaald (dus 490 g suiker uit 1 kg mout).

Veel microbrouwerijen laten die 70% staan. Ik kwam erachter dat het rendement van de Maaslandbrouwerij tussen de 68% en de 72% zit. De brouwmeester aldaar bedoelde een rendement in onze taal van ca 100%.

[Liemingbrouwer]

Een rendement van 70% betekent dan dat je 70%x70%=49% suiker uit mout hebt gehaald (dus 490 g suiker uit 1 kg mout).

Nu zijn we al een stapje dichter; mout bestaat uit 70 % zetmeel.

We hebben nu al een vraag beantwoord nl;

Van wat wordt het rendement berekend?

Maar:
Waarom doe je 70 x 70?
En 70 X 70 = 4900 Je moet dan toch nog delen door 100 om 49 te bekomen?

Als ik dit dus omreken naar mijn installatie dan kom ik aan 76 - 77%.

[Liemingbrouwer]

MO noemt de berekening "brouwzaalrendement" maar berekent eigenlijk alleen "moutrendement".
Als dit de juiste berekening is dan moet voor iedereen die bij Brouwland van dezelfde zak mout koopt hetzelfde brouwzaalrendement bekomen.
Of zie ik dat verkeerd.

[Adrie]

Nee, want je haalt maximaal 70% suikers uit mout. In de ene installatie is dat in de praktijk 50%, in de andere misschien 60%.

[oranjeboombiertje]

Wat is dan het rendement zoals dat in BrouwHulp wordt gebruikt? Betekent het dat dit ook maximaal 70% kan zijn of kan dit ook hoger zijn?

 
Wesley

[Adrie]

Nee, BrouwHulp en promash gaan al uit van de maximale hoeveelheid suikers die je uit elke moutsoort kunt halen. Stel je kunt uit een mout maximaal 70% suikers halen, dan wordt die 70% in Promash en BrouwHulp op 100% gezet. Als je dus 700 gram suikers uit 1 kg mout haalt, heb je een brouwzaalrendement van 100%. Veel mensen zitten rond de 80% brouwzaalrendement, dus die halen 80% * 70% = 56% suikers uit hun mout.

[Liemingbrouwer]

Nee, want je haalt maximaal 70% suikers uit mout. In de ene installatie is dat in de praktijk 50%, in de andere misschien 60%.

Waar breng je die 50 en 60 dan in in de berekening?

Nee, BrouwHulp en promash gaan al uit van de maximale hoeveelheid suikers die je uit elke moutsoort kunt halen. Stel je kunt uit een mout maximaal 70% suikers halen, dan wordt die 70% in Promash en BrouwHulp op 100% gezet. Als je dus 700 gram suikers uit 1 kg mout haalt, heb je een brouwzaalrendement van 100%. Veel mensen zitten rond de 80% brouwzaalrendement, dus die halen 80% * 70% = 56% suikers uit hun mout.

56% suikers uit hun mout wil dus zeggen 700 X 56/100 = 392 gr. Van de 700 gr die er zouden moeten uitkomen komen er dus maar 392 gr. uit?

[Adrie]

Nee, 56% suikers uit de mout is 560 gram uit een kilo mout.

[Liemingbrouwer]

Sorry maar dat begrijp ik niet.
Er zit 700 gr. suiker in één kilo mout je kan er maar 56% uithalen = dus 392 gr.
Je neemt één kilo mout ongeacht hoeveel suiker er inzit en je berekend daarop 56% dan bekom je inderdaad 560 gram, maar dit heeft dan niks met de suikers in de mout te maken maar met het gewicht mout.

[Adrie]

Nee, er zit 70% suiker in de mout. En van die 70% haal je er 80% (brouwzaalrendement) uit. Je haalt dan dus 56% suiker uit de mout, dus 560 gram uit 1 kg.

[Drents Hopbier]

Nee, er zit 70% suiker in de mout. En van die 70% haal je er 80% (brouwzaalrendement) uit. Je haalt dan dus 56% suiker uit de mout, dus 560 gram uit 1 kg.

Dus is eigenlijk kg suiker(s) x 100 %  als rendement veel logischer en handiger (en zoals ik het bereken)
                        kg mout   

Hopbier

[Liemingbrouwer]

Eigenlijk toch wel best een moeilijke materie.
Een aantal mensen zullen dit wel begrijpen, een aantal mensen denkt dat ze het begrijpen en een aantal begrijpt het niet.
Ik behoor tot de laatste categorie, ik begrijp de berekening niet. 
Ik begrijp wel dat uit een hoeveelheid mout een bepaalde hoeveelheid suiker komt, dat dit getal suiker voor verschillende mouten, verschillende brouwinstallaties anders is begrijp ik ook.  Alleen hoe je dit omzet in duidelijke formules, die voor iedereen hetzelfde zijn, begrijp ik niet.  Wel hoe je proefondervindelijk kunt vaststellen wat het "rendement" van de installatie is.
Vergeet ook niet dat diegene die maandelijks een kilootje mout gaat kopen en dan brouwt, telkens een ander brouwzaalrendement heeft want geen twee mouten zijn hetzelfde.
Wij kopen mout in het groot (zakken van 50 kG.) en merken jaarlijks al een verschil.
 

[Adrie]

Precies! En daarom is het veel handiger om te rekenen op de manier zoals Promash en BrouwHulp dat doen. Je scheidt als het ware het "moutrendement" en het "brouwzaalrendement". De eerste kun je halen uit de specificaties van de mout, die als het goed is bij de leverancier bekend zijn, de tweede is min of meer constant op jouw installatie.

[Liemingbrouwer]

Wat is dat LAAG RENDEMENT?
Welk rendement?
Van wat wordt het rendement berekend?

We weten nu al van wat het rendement berekend wordt: de installatie en de mout.

Maar wat is nu een laag rendement?  Eigenlijk TE laag rendement.
Wanneer is uw rendement te laag?

[j.steen]

Je erndement is TE laag wanneer je dat zelf vindt. De meesten onder ons vinden dat als ons rendement steeds duidelijk lager is dan dat wat de rest haalt of wat je zelf gewend was te halen. Laag is en blijft natuurlijk een relatief begrip. Maar je hebt met het rendement wel een instrument in handen om te vergelijken.

[Hopmans]

Door een test heb ik vastgesteld dat ik ongeveer een factor 1,7 heb. Als ik met 1O Kg. mout brouw bekom ik ongeveer 5900 Gr. suiker.

Bij 100% rendement zou je uit 10kg dus 7000 gram suiker halen, maar je haalt 5900 gram.
Je rendement is dus 5900/7000 * 100% = 84% rendement.

Dat is een heel goed rendement. 
De meesten zitten tussen de 68 en 82% denk ik.

Jij zit dus zeker niet slecht.

 

[Pieter.]

Maar als je steeds op dezelfde manier te werk gaat en per brouwsessie heb je verschillen in je rendement, bv de ene keer 67% de andere keer 72% waar ligt dat dan aan?

Kan het liggen aan de leeftijd en de soort mout?
Kan het liggen aan de dikte van het beslag? (bv als je een zwaarder biertje brouwt)

Vrg,
Pieter