Temperatuur bespiegelingen

Gestart door JWVG, 12-03-2002 13:26 u

Vorige topic - Volgende topic

0 leden en 1 gast bekijken dit topic.

JWVG

Ha allemaal,

Even een diepe  :weetbeter: vraag over temperatuur. Als jullie zeggen dat je, b.v., op 18 graden fermenteert, betekent dat dan dat de kamertemperatuur 18 graden is, of de fermenterende wort? Ik had me namelijk voorgenomen om mijn weizen onder de 20 graden te houden, en mijn kamer komt zeker niet boven de 19, maar het wort (gemeten met zo'n opplak-thermometer-strip-dinges - sorry voor de technische terminologie  :nut: ) haalt de 21 graden! Dat is natuurlijk nogal een verschil. Ik heb zelf het idee dat veel mensen de kamertemperatuur gebruiken. Klopt dat?

Groetjes, JW.

Johnnys_Bierbrouw

:gistsmile: houd zelf de omgevingstemperatuur aan, ging er ook vanuit dat die bedoeld werd.
Dus mede brouwers, laat eens weten wat jullie aanhouden.

          Met Biergroet John

Herman

Hoi JW,

Leuk item :duimop: Ik meet om redenen van hygiëne (en gemak) de omgevingstemperatuur. De werking van de gist zorgt inderdaad vervolgens voor een stijging van de temperatuur.
Vergisting bij kamertemperatuur is in mijn optiek dan ook gelijk aan het plaatsen van het gistingsvat in een ruimte die op kamertemperatuur is.

Overigens meet ik ook zo af en toe het wort, bij het nemen van een SG monster. Op deze wijze houd ik wel zicht op de werkelijke temperatuur.

Herman

JWVG

Ha Herman,

Heb je wel eens geëxperimenteerd met die opplak temperatuurstrips? Volgens mij werken ze vrij goed, en je hebt dus geen kans op verontreiniging omdat je helemaal niet in het wort komt.

JW.

Herman

Hoi JW,

Nooit geprobeerd, klinkt eerlijk gezegd ook een beetje veel als een gadget. Ik bedoel, wat is hiervan de waarde, je meet dan toch alsnog de buitenkant? ???
Overigens vergist ik altijd eerst in een kunststof vat, om daarna over te hevelen in een glazen fles. In deze fles wil ik nog wel eens een thermometer in de vloeistof hangen, dan meet ik de temperatuur direct.

Herman

JWVG

Nou, het is natuurlijk niet perfect, maar ik meet toch temperaturen die soms zo'n drie of vier graden hoger zijn dan de omgevings temperatuur (terwijl bij een ongevulde fermentor gewoon de kamertemperatuur wordt aangegeven, dus het is wel precies). Dat kun je toch alleen verklaren door het feit dat het binnen warmer is. Mijn hefeweizen liep in temperatuur gisteren (tijdens de spuiter) op tot 22 graden celcius, en is nu weer gedaald tot zo'n 20.5 graden. En voor een gadget vind ik ze weer wat te goedkoop - je koopt die dingen voor een paar dollar (zijn trouwens ook bij Brouwland te koop). Werkte trouwens ook prima bij mijn plastic fermentor, toen ik die nog gebruikte, maar die had een heel dunne wand.

Jan Willem.

JWVG

.... en de buitenkant heeft natuurlijk wel grotendeels de temperatuur van de binnenkant, en niet van de buitenlucht. Warmteoverdracht gaat nu eenmaal veel beter via vaste stof dan via gas (als iemand mij nog kan of wil volgen)  :slaperig:

JW.

Herman

Spreekt voor zich en ik moet zeggen het klinkt toch wel handig. Gelukkig hoeven wij amateur brouwers niet alles 100%in de gaten te houden, maar het gebruik van zo'n stripje stelt je wel in staat brouwsels met elkaar te vergelijken.

Herman

Jacques

Door mij wordt de temperatuur van het gistende bier scherp in de gaten gehouden. Het verloop van de temperatuur is voor mij een belangrijke indicatie voor voortgang van de gisting. Tijdens de gisting loopt namelijk de temperatuur eerst op en dan weer langzaam af.

Ten behoeve van het volgen van het temperatuurverloop heb ik onder in mijn gistvat een rvs busje aangebracht, een soort holle bout. Aan dit busje zit zowel aan de binnen- en buitenkant draad. De bus steekt dus in het vat en aan de binnenkant van het vat zit een rvs moer en een rubberen ring. Hierdoor zit het busje stevig en lekvrij in het vat. Het metalen busje zit dus in het bier en neemt hierdoor de temperatuur van het bier aan. In het busje steek ik een kleine voeler van een nauwkeurige elektronische thermometer. Het temperatuurgevoelige gedeelte van deze voeler is heel klein. Dit gedeelte laat ik vrij, vlak achter de voeler draai ik papieren tape een paar keer om de draad. De voeler met de tape draai ik vervolgens zo diep mogelijk in het metalen busje. Door de tape blijft de voeler ten eerste goed zitten. Verder zorgt de tape voor een goede isolatie waardoor de voeler de temperatuur van het bier meet in plaats van de omgevingstemperatuur.

Het is mij opgevallen dat de temperatuur in het (niet geïsoleerde) vat wel  tot 5 graden hoger kan zijn dan die van de omgeving.  :rundum: Bij een heftige vergisting is het temperatuurverschil groter dan bij een rustige vergisting.
Bij een lage omgevingstemperatuur wil ik wel eens het gistvat isoleren met een slaapzak en een groot stuk noppenfolie als ik merk dat de vergistingtemperatuur sneller daalt dan mij lief is. Sommige gistrassen (zoals Rochefort) vallen helemaal stil als de temperatuur te laag is.  :pasop:

 :degroeten:  Jacques

JWVG

Ha die Jacques, dat klinkt handig. Helaas voor mij geen optie, omdat mijn primaire fermentor ook een glazen fles is (dat heeft trouwens voor mij wel weer andere voordelen). Maar de observatie dat het binnen soms wel 5 graden warmer is, komt in ieder geval aardig overeen met mijn ervaring. Bedankt voor de Rochefort tip - dat gist staat bij mij hoog op de ranglijst om op te kweken.

JW.

Edwin

Beste Bierminnenden  :proost:

Als ik deze discussie zo lees, dan kom ik tot de conclusie dat mijn meetmethode, net als van zoveel anderen, niet echt de juiste is  :-/ . Ik meet dus de omgevingstemperatuur.
Daar heb ik dus eigenlijk helemaal niets aan  :huilen:. Het gaat echt alleen om de temperatuur van het brouwsel. Hmm, dan is zo'n plakstrip inderdaad wel een eenvoudige oplossing.

Edwin

JWVG

Ha die Edwin,

Nou, ik zou niet te snel die conclusie trekken. Met zo'n strip (of beter nog, zo'n constructie als Jacques heeft) meet je weliswaar de temp van het wort beter, maar ik vraag me af of temperatuur adviezen in boeken en van gistfabrikanten zijn gebaseerd op de temp van het wort of misschien toch van omgevingstemp.

Jan Willem.

Edwin

Hoi Jan-Willem,  :proost:

Natuurlijk is mijn uitspraak wat kort-door-de-bocht, maar voor het gistingsproces heeft de omgevingstemperatuur niet zo heel veel te zeggen. Het scheelt natuurlijk wel veel of je de gisting laat plaatsvinden buiten in het schuurtje (in de winter) of in de badkamer, maar volgens mij maakt een omgevingstempetaruur van 18 of 19 graden tijdens het gisten niet zo veel uit. Bij de start van de gisting is het natuurlijk wel belangrijk de temperatuur te hebben waarin de gist het beste start, maar daarna  ??? ???

Edwin

ben

:dansen: Hallo allemaal ik kom nog maar net kijken, mijn naam is Ben, aangenaam, Ik heb mijn gistingsvat in een (kapotte) tweedeursvrieskast staan. In de bovenkast staat het 30 litervat voor de eerste gisting met een elektrisch voetendekentje eronder. De temperatuur in de kast hou ik op 22 graden door het voetendekentje op stand 1 te zetten en de thermometer ligt bovenop de de deksel van het vat. Dat laat ik zo 5 dagen gisten en dan laat ik het bier door de kraan met een slang eraan zachtjes en onder de vloeistof in het tweede vat lopen dat in het onderste deel van de vrieskast staat. Het voetendekentje gaat dan ook in de onderste kast en daar staat het dan weer een week op 25 graden. Als de temperatuur te hoog oploopt zet ik een schakelklokje tussen het voetendekentje zodat het 1 uur aan en dan weer 2 uren uit gaat. Zo blijf de (omgevings) temperatuur stabiel en het resultaat is tot nu toe aardig. Maar ik ben pas aan mijn 6e brouwsel toe dus nog groen.
Groetjes, Ben

wil

:slaperig:
Beste mensen jullie zien beren op een weg die er niet zijn.
Grote brouwerijen doen aan klimaat beheersing in de vergistings fase, in de tank omdat meestal (bovengistende bieren) de temp door de vergisting sterk stijgt (tussen de 2 en 5 dag). Als men niets doet kan dat oplopen tot boven de 30 graden. Men doet dit doormiddel van in een dubbele wand koelspiralen aan te brengen, en dan door plc techniek te kontroleren. Ok. dat is lastig voor ons en te duur.
Wat werkt voor ons het beste; in een zo`n kleinmogelijke ruimte (oude koelkast, kleren kast, enz.) waarin onze emmer dan tank past te plaatsen, die goed dicht kan of is. Gebruik een oude werkende cv thermostaat en laat deze het werk doen in de afgesloten ruimte, je verwarming kan dan geschieden met behulp van een lamp 60Watt of fohn van je partner(draagt hij zij ok een steentje bij).
Cv thermostaat moet dan wel geschikt zijn voor 220 schakelen anders moet het via een relay en trafo.
Note: zorg wel dat je thermostaat zo hoog mogelijk of net boven je emmer of tank hangt
Het voordeel is dat je wel de omgevingstemp meet maar dat hij zeer klein is, Stijgt je temp toch, omdat het zomer is dan zal je het moeten koelen.
Plaats je tank of emmer in een bak met water tot ongeveer de helft van de hoogte van je tank.
Maak een leiding systeem door die bak met water en je diepvries en pomp met behulp van een pompje het subkoelwater (antivries) door je bak met water.Krijg je mooi koper werk door je huis.

Pjotr

Jahoor, makkelijke oplossing: even een buizennet in je huis aanleggen dat door je diepvries loopt.

Sowieso geef je niet aan hoe jij je temperatuurmeting doet.

Een temperatuurmeting van je gistende wort lijkt me nogal belangrijk. Ik heb al eens een gestopte vergisting gehad vanwege een te koude temperatuur. Die kon gelukkig weer opgestart worden door flink schudden van het vat en het aquariumelement een stukje warmer instellen.
Nu heb ik echter een gestopte vergisting die waarschijnlijk het gevolg is van hitte: Hey wort is vanwege een te enthousiaste gist ruim over de dertig graden gegaan. Ditmaal mislukten alle reanimatiepogingen.  :huilen:

Temperatuur meten deed ik niet vaak, omdat ik niet te vaak mijn gistvat open wil maken. Sowieso vind ik 't zo'n gedoe om de thermometer constant te moeten steriliseren. Die plakstrip lijkt me voor plastic vaten ideaal. Aangezien ik binnenkort met een dubbelwandig stalen vat aan de slag ga, heeft dat echter voor mij geen zin meer. Daarom ga ik nu een eenvoudige elektronisch thermometer maken met een heel lange RVS probe die door een gat in het deksel gaat. Als het lukt ook met thermostaat functie die een verwarmingselement en/of een koeler aanstuurt. Die thermostaat werkt nu nog niet goed genoeg, vanwege mijn te beperkte kennis van elektronica. Voor koeling lijkt me een (RVS) koelspiraal die in het wort steekt het beste.

JWVG

Ha Pjotr (?),

Die eerste zinnen kwamen een beetje onaardiger over dan ze bedoeld waren, neem ik maar aan.  :duimop:

In ieder geval; heb je overwogen om een oude koelkast aan te schaffen, evt. in combinatie met zo'n mooie controller? Aangezien je toch overweegt om aardig wat elektronica aan te schaffen, lijkt me dat niet zoveel duurder (een oude koelkast is niet echt duur of moeilijk aan te komen). Ik doe dat zelf, en het is toch wel erg makkelijk, en je hoeft geen dingen in je wort te hangen.

Wat betreft die gestopte gist - ga je nu nieuwe gist erin gooien? Als de vergisting al een tijd aan de gang was, neem ik aan dat het niet meteen zal bederven.

Jan Willem.

Jacques

CiteerNu heb ik echter een gestopte vergisting die waarschijnlijk het gevolg is van hitte: Het wort is vanwege een te enthousiaste gist ruim over de dertig graden gegaan. Ditmaal mislukten alle reanimatiepogingen.  :huilen:

Gist gaat niet zo maar dood boven de 30 graden. Het is zelfs zo dat de temperatuur waarbij de gist zich het snelst vermenigvuldigd bij 37 graden ligt. Pas boven de 37 graden Celsius sterft de gist af, maar dan gaat het wel snel.
Een vergisting bij 37 graden is zeker niet aan te bevelen. Bij deze hoge temperatuur krijg je grote hoeveelheden gistingsnevenproducten waardoor het bier onprettig smaakt.

Ik vermoed dat je het wort onvoldoende gekoeld en belucht hebt. Vergeet niet dat in lauwe wort veel minder zuurstof kan worden opgelost dan koude wort. Een gebrekkige beluchting is de voornaamste oorzaak van gestopte vergisting.

 :degroeten: Jacques

Pjotr


CiteerHa Pjotr (?),

die eerste zinnen kwamen een beetje onaardiger over dan ze bedoeld waren, neem ik maar aan.  :duimop:

In ieder geval; heb je overwogen om een oude koelkast aan te schaffen, evt. in combinatie met zo'n mooie controller? Aangezien je toch overweegt om aardig wat electronica aan te schaffen, lijkt me dat niet zoveel duurder (een oude koelkast is niet echt duur of moeilijk aan te komen). Ik doe dat zelf, en het is toch wel erg makkelijk, en je hoeft geen dingen in je wort te hangen.

Wat betreft die gestopte gist - ga je nu nieuwe gist erin gooien? Als de vergisting al een tijd aan de gang was, neem ik aan dat het niet meteen zal bederven.

Jan Willem.


Achter die eerste zinnen had ik een smiley moeten zetten. Ik ging er nl. vanuit dat Wil niet serieus was met zijn buizennet.

Ik heb inderdaad overwogen een oude koelkast aan te schaffen, maar m'n stalen gistvat is nogal groot vanwege de dubbele wand. Dus dan toch maar dingen erin hangen. Die electronica is niet duur trouwens: wat weerstandjes, transistortjes, ic'tje, etc..

Uit je vorige berichten leid ik af dat je je primaire vergisting in een glazen fles doet en dat jij de temperatuur van je wort meet tijdens de gisting en dat jij geen temperatuurstrips meer gebruikt. Hoe doe jij dan die temperatuurmeting zonder er iets in te hangen?

Nieuwe gist heeft niet geholpen. Nu moet ik wel zeggen dat ik vanwege tijdnood er geen giststarter van heb gemaakt. De gebruikte korrelgist is echter doorgaans zeer enthousiast en had nog volop werk te doen bij een SG van 1040.

Peter.

Pjotr

Ha Jacques,

Het wort was juist intensief belucht, meer dan ik normaal doe. Het wort was ook voldoende gekoeld, want de eerste dag verliep de vergisting explosief; Het waterslot stond niet te blubben, maar continu CO2 af te blazen. Het SG daalde in die dag van 1078 naar 1040. Daarna was het dus plotsklaps over. Afkoelen van het bier, herbeluchten en nieuwe gist mochten niet baten. Na twee weken was het SG 1034 en heb ik overgeheveld. Er zaten geen rare bijsmaakjes aan, voor zover je dat kan proeven bij een warme stout. Natuurlijk was het spul wel flink zoet.

Een klein deel heb ik in een erlenmeyer gedaan en laat 't op een warm plekje verder vergisten. Zo hoop ik te zien of de vergisting inderdaad te vroeg was gestopt. Van je fouten moet je leren tenslotte.

Peter.

JWVG

Ha die Peter,

Ja, soms kunnen goedbedoelde opmerkingen anders geïnterpreteerd worden, dat schijnt bij dit medium te horen. Mooi dat dat alweer uit de wereld is! :biersmile:

Ik gebruik inderdaad glas voor mijn eerste en secondaire vergisting. Ik gebruik nog wel temperatuurstrips, en die werken volgens mij behoorlijk goed. Ik wil zo snel mogelijk (ik ben volgende maand jarig!) een PID controller kopen, en die op mijn koelkast aansluiten. Nu doe ik het nog 'handmatig', dus de stekker uit de koelkast trekken als het te koud wordt (afgelezen op die temp strip). Wonderlijk genoeg werkt dat vrij redelijk, en kan ik de schommelingen binnen de 2C houden, maar zo'n PID controller is natuurlijk veel mooier.

Jammer dat het niet lukt met de gist, maar misschien heb ik nog een suggestie. Het viel me op dat je toch een vrij sterk bier brouwt. Ik heb zelf laatste een chouffe kloon gebrouwen met een start dichtheid van 1.080. Het vergisten ging prima, heel hard, tot het opeens ophield bij 1.045 na drie dagen. Ik heb er toen uit wanhoop korrelgist bij gegooid (klinkt bekend?), maar dat ging ook niet. Toen als laatste houvast maar bedacht dat de gist misschien niet opgewassen tegen zulke hoge alcohol percentages. Ik had gelukkig nog nog Wyeast high gravity liggen. Daar heb ik een starter van gemaakt (is wel belangrijk, denk ik) en die toegevoegd, en toen ging het weer als een trein. Is een prima bier geworden, terwijl de vergisting wel 2 weken had stilgelegen! Dus, misschien is het een idee om het nog een keer met een gist te proberen waar van het bekend is dat die goed tegen hoge alcoholpercentages kan. Naast de Wyeast high gravity is dit b.v. ook Belgian Abbey II, maar ik lees dat je een stout (imperial?) hebt gebrouwen, dus zou ik denk ik Wyeast  1728 Scottish Ale een goed idee zijn - die is zowel geschikt voor zware bieren als stouts. Wat voor gist heb jij gebruikt? Als je dichtbij Wageningen woont, en we deze conversatie iets eerder hadden gehad, had je zelfs een kweekje bij me komen ophalen - ik heb gisteravond net een oatmeal stout met deze gist gebotteld...

Groetjes, JW.

Jacques

CiteerHa Jacques,

Het Wort was juist intensief belucht, meer dan ik normaal doe. het wort was ook voldoende gekoeld, want de eerste dag verliep de vergisting explosief; Het waterslot stond niet te blubben, maar continu CO2 af te blazen. Het SG daalde in die dag van 1078 naar 1040. Daarna was het dus plotsklaps over. Afkoelen van het bier, herbeluchten en nieuwe gist mochten niet baten. Na twee weken was het SG 1034 en heb ik overgeheveld. Er zaten geen rare bijsmaakjes aan, voor zover je dat kan proeven bij een warme stout. Natuurlijk was het spul wel flink zoet.

Een klein deel heb ik in een erlenmeyer gedaan en laat 't op een warm plekje verder vergisten. Zo hoop ik te zien of de vergisting inderdaad te vroeg was gestopt. Van je fouten moet je leren tenslotte.

Kennelijk is er een andere oorzaak voor de 'gestopte vergisting' bij jouw brouwsel. Mogelijkerwijs bevatte het wort veel onvergistbare suikers doordat je een dik beslag hebt gehad of was het maischschema niet geschikt voor het biertype dat je wilde brouwen.

 :degroeten: Jacques

Pjotr

Ha JW en Jacques,

Het betreft inderdaad een Imperial Stout. Recept, ingrediënten en gist zijn het zelfde als een eerder geslaagd brouwsel. De gist is trouwens een EDME korrelgist waar ik goede ervaringen mee heb.

Wyeast Irish Ale ligt toevallig in de koelkast, maar ik vind 't zonde om 't bij een waarschijnlijk mislukt brouwsel te gooien.

Eventuele ontwikkelingen meld ik nog wel. Evenals een schema van de thermostaat als die klaar is.

Peter.

JWVG

Ha die Peter,

volgens mij hoeft het brouwsel helemaal niet mislukt te zijn. Het is pas echt mislukt als er een infectie of zo bij zit, dus ik zou het denk ik toch doen. Wyeast is inderdaad duur, maar er zit natuurlijk ook heel wat werk in zo'n brouwsel. Maar ja, jij kunt het e.e.a. natuurlijk het beste beoordelen.

 :degroeten: Jan Willem.


Zoeken met Google op deze site.
Brouwspullen zijn ook te koop via Bol.com.
Als je iets bestelt bij Bol.com (ook andere zaken dan brouwspullen) via deze link steun je het forum.


Het boek van de beheerder van deze site.