Hergisting

[hansHalberstadt]

De hydrometer is nauwkeuriger dan de refractometer, tenzij je 'm net niet helemaal goed afleest. Hou je rekening met het vloeistofniveau en lees je 'm daarop af? (Zie plaatje).

Daar ben ik het niet helemaal mee eens. zoals je zelf al zegt: 'tenzij je 'm net niet helemaal goed afleest' dat is in de praktijk nog niet zo makkelijk en leidt snel tot afwijkingen. Verder heb je bij de hydrometer last van aanklevende koolzuur belletjes als je even niet oplet en kan het ding tegen de wand van je maatcylinder plakken wat ook weer fouten geeft. de refractometer moet je welliswaar corrigeren, maar dat is niet omdat hij het niet goed doet, maar omdat hij iets anders meet (namelijk brekingsindex) maar als je dat netjes omrekent is hij waarschijnlijk nauwkeuriger dan de hydrometer. (als je einde gisting meet met helder bier, anders moet je nog filteren)

[Jan de Graaff]

[een refractometer is] waarschijnlijk nauwkeuriger dan de hydrometer.

Dat kan heel goed. En dat zou in dit geval betekenen dat @de-Pulle met de gecorrigeerde refractometing van 1,008 (1,022 vóór correctie) precies op zijn verwachte eind SG is uitgekomen.

Dan is de spuiter naar alle waarschijnlijkheid veroorzaakt door een infectie en niet door een onvolledige vergisting. Sowieso goed om bij nog enkele willekeurig gekozen flesjes te kijken of die er ook last van hebben.
 
Velen zweren bij een hydrometer als de meest nauwkeurige van de twee. Ik heb er geen want met mijn kleinere batches vind ik het zonde om telkens bijna een flesje bier voor een meting te moeten misbruiken... Ik vind zelf de refractometer nauwkeurig genoeg voor mij.

[hansHalberstadt]

dat zou in dit geval betekenen dat @de-Pulle met de gecorrigeerde refractometing van 1,008 (1,022 vóór correctie) precies op zijn verwachtte FG is uitgekomen.

Dan is de spuiter naar alle waarschijnlijkheid veroorzaakt door een infectie en niet door een onvolledige vergisting. Sowieso goed om bij nog enkele willekeurig gekozen flesjes te kijken of die er ook last van hebben.
 
Velen zweren bij een hydrometer als de meest nauwkeurige van de twee. Ik heb er geen want met mijn kleinere batches vind ik het zonde om telkens bijna een flesje bier voor een meting te moeten misbruiken... Ik vind zelf de refractometer nauwkeurig genoeg voor mij.

1008 of 1010 scheelt niet heel veel. Maar als je gisting verder gaat door een besmetting of omdat het een var diastaticus gist is kan er zo, maar nog 10 SG punten af gaan en dan heb je het over een extra koolzuurproductie van 3 x de normale hoeveelheid in je flesjes. Dus dat wil wel gushen.

Daarom is het handig om het SG te meten bij bottelen en het SG na rijping in je flesje. Dan kun je die 10 SG punten verschil misschien zien en weet je dus de oorzaak.

Verder doe ik hetzelfde wat jij doet. Niet zozeer vanwege de kleine batches, maar omdat het voor mij simpeler werkt.
Klein monstertje nemen via dun infuus slangetje wat vast door het deksel gemonteerd is. even ontgassen, filteren en meten met de refractometer. Kost nog geen minuut werk. 

[Jan de Graaff]

of omdat het een var diastaticus gist is

W34/70 is geen diastaticus, maar er kan natuurlijk ook een infectie met een wilde var diastaticus hebben plaatsgevonden. Of een bacteriële infectie.

[hansHalberstadt]

Uiteraard hebben we het geopende flesje geproefd, en de schuimkraag en smaak waren prima.

Zijn er van jullie kant nog specifiek vragen ?

Mijn vraag zou zijn wat je nu meet met de refractometer als je er een druppeltje bier uit je glas op doet.
Liefst helder bier dus voordat het hele gushing gebeuren eruit spuit

[Jacques]

vind ik het zonde om telkens bijna een flesje bier voor een meting te moeten misbruiken...

Je hebt ook maatglazen van 100 ml https://www.brouwstore.nl/maatglas-glas-gegradueerd-100-ml-plastic-voet

[hansHalberstadt]

Je hebt ook maatglazen van 100 ml https://www.brouwstore.nl/maatglas-glas-gegradueerd-100-ml-plastic-voet

Maar als het met een druppeltje ook kan blijft ook 100 ml zonde toch? Zeker als het je glas bier betreft.

[Jan de Graaff]

Ik zie het zo: ik brouw bier om het te drinken, niet om het te meten 

[Jacques]

Ik zie het zo: ik brouw bier om het te drinken, niet om het te meten 

Mee eens. Waar ik op reageer, is dat je geen flesje bier nodig hebt voor een meting met een hydrometer. Soms is het goed om zowel een meting met een refractometer als met een hydrometer uit te voeren. Met de juiste formules kun je met deze twee metingen het alcoholgehalte en het begin SG bepalen van een bier. Dat is heel handig als je een bepaald bier wilt klonen. 

[de-Pulle]

Mijn vraag zou zijn wat je nu meet met de refractometer als je er een druppeltje bier uit je glas op doet.
Liefst helder bier dus voordat het hele gushing gebeuren eruit spuit

Het bier zit nu 9 dagen in de fles, en gisteravond nogmaals een flesje geopend die 2 dagen in de koelkast heeft gestaan, ( deze keer geen spuiter ) en gemeten met de refractometer en het SG was 1024 ( zonder correctie )

[Jacques]

...gemeten met de refractometer en het SG was 1024 (zonder correctie)

Als je refractometer gebruikt moet ja altijd corrigeren, anders ontstaat er heel veel verwarring.

[hansHalberstadt]

Als je refractometer gebruikt moet ja altijd corrigeren, anders ontstaat er heel veel verwarring.

Als je het echte SG wilt weten wel, maar in dit geval ging het mij vooral om de vraag of er een verschil was tussen het bottelmoment SG 1022 (5.8 Brix, SG 1008 gecorr) en na de hergisting SG 1024 (6.2 Brix SG 1010 gecorr). Dat verschil lijkt er niet te zijn, dus kan dat geen gushing verklaren. Beginwaarde was 1047 12 Brix. 

[Jacques]

Als je het echte SG wilt weten wel, maar in dit geval ging het mij vooral om de vraag of er een verschil was tussen het bottelmoment SG 1022 (5.8 Brix, SG 1008 gecorr) en na de hergisting SG 1024 (6.2 Brix SG 1010 gecorr). Dat verschil lijkt er niet te zijn, dus kan dat geen gushing verklaren. Beginwaarde was 1047 12 Brix. 

Waar het mij om gaat dat je nooit over SG moet spreken als je refractometer gebruikt en geen correctie uitvoert. Dat geeft, zoals ik al schreef, heel veel verwarring.

[Jan de Graaff]

Waar het mij om gaat dat je nooit over SG moet spreken als je refractometer gebruikt en geen correctie uitvoert. Dat geeft, zoals ik al schreef, heel veel verwarring.

Daar ben ik het mee eens. Het duurde nogal lang voordat we dat duidelijk hadden en dat heeft tot een hoop speculatie, aannames en verkeerde conclusies geleidt.

Er is hier dus geen sprake van een onvolledige vergisting die, met een 'heftige' navergisting op fles, voor een 'gusher' zorgde, maar zo goed als zeker een infectie. Een tweede flesje was geen gusher, wat de infectiehypothese meer bevestigd. Kans is dat het een infectie van slechts 1 flesje betreft; zou een 'best-case scenario' zijn in dit geval.

[Arthur B]

Ik vraag me af of het een infectie was. Gewoon veel druk op 23C terwijl de hergisting nog in gang was lijkt me zeer aannemelijk.

[hansHalberstadt]

Het flesje waarvan het SG gemeten was was geen spuiter en had weinig verschil met het Sg voor bottelen. Dat klopt dus met elkaar.
Van een spuitend flesje is voor zover ik kan lezen geen SG gemeten. De verwachting is dat dat SG minstens 4 SHg punten lager zou moeten liggen dan het SG bij bottelen als er nog suiker vergist is naast bottelsuiker. Wat ook nog kan is dat de bottelsuiker onregelmatig verdeeld is over de flesjes. dan is het gewoon bottelsuiker wat vergist is maar meet je nauwelijks een lager SG in je flesje als er teveel druk op zit.   

[De Hopman]

Tja, denk dat we het antwoord pas over een tijdje te weten komen. Gewoon de komende weken regelmatig een flesje proberen.
Zit er nou vaker teveel druk op, en een afwijkende smaak dan is het een infectie. Is de rest wel in orde was het waarschijnlijk gewoon niet goed gekoeld, of simpelweg pech omdat de bottelsuiker niet goed is verdeeld of je slechts in één flesje een infectie had. Zo van een afstand lijkt alles eigenlijk wel gewoon te kloppen.

[de-Pulle]

Waar het mij om gaat dat je nooit over SG moet spreken als je refractometer gebruikt en geen correctie uitvoert. Dat geeft, zoals ik al schreef, heel veel verwarring.

Daarom stond er ook bij ( zonder correctie )

[hansHalberstadt]

Daarom stond er ook bij ( zonder correctie )

heeft jouw refractometer ook een brix schaal?als je die erbij vermeld dan is er ook minder verwarring.

[de-Pulle]

Ik vraag me af of het een infectie was. Gewoon veel druk op 23C terwijl de hergisting nog in gang was lijkt me zeer aannemelijk.

Dat denk ik ook, deze pils moest hergist worden op de fles, 21 dagen bij 23 graden.
Na 3 dagen een flesje geopend, en zo ik al eerder vermelde bestaat bij mij het vermoeden dat onder genoemde temperatuur en een hergisting die volop bezig druk ontstaat die het bier doet overstromen uit de fles.

[de-Pulle]

heeft jouw refractometer ook een brix schaal?als je die erbij vermeld dan is er ook minder verwarring.

Heeft ook een brix schaal...beginners foutje...

[de-Pulle]

We zijn inmiddels na het bottelen 17 dagen verder, inmiddels ook een aantal flessen geopend, na de 1e fles die overstroomde nog 1 fles gehad die het in wat mindere mate deed, van de 7 geopende flessen waren er dus 2 die in meer of mindere mate ,, overstroomden ,,
Vanochtend een fles geopend en het bier nog eens gemeten, resultaat 5.8 Brix
Volgens mijn omrekentool ( ABV Refractometer Calc ) geeft dat een SG van 1008....excact de waarde die gehaald moest worden.

[Jan de Graaff]

Tsja, dan is er eigenlijk maar 1 conclusie mogelijk: Dat ene flesje (en later de tweede) had een infectie. Misschien niet helemaal goed schoongemaakt of een stap vergeten.

[Jacques]

Vanochtend een fles geopend en het bier nog eens gemeten, resultaat 5.8 Brix
Volgens mijn omrekentool ( ABV Refractometer Calc ) geeft dat een SG van 1008....excact de waarde die gehaald moest worden.

Het beste is steeds in SG-waarden te communiceren. Dat is de waarde die wij hobbybrouwers gewend zijn. Vergelijk het met snelheid in km/uur en miles/uur. Hier in Europa zijn we helemaal gewend aan km/uur en raken we in de war als we in de VS rekening moeten houden met miles/uur.

De waarde die jij nu bepaald hebt met je omrekentool is een waarde waarbij sprake is van gevormd alcohol door de hergisting op de fles. Dit betekent dat het bier voor de hergisting een iets hoger begin SG had.
Overigens zijn eind SG-waarden van recepten alles behalve heilig. Door allerlei omstandigheden kun je net wat hoger of wat lager uitkomen. Dit kan bijvoorbeeld door net wat andere maischtemperaturen, maischdikten, een iets andere mout, meer of minder roeren en meer van dat soort zaken. Vergeet niet dat bierbrouwen spelen is met natuurlijke producten en processen uit de natuur. Het is eerder een bijzonderheid dat je precies op de waarden van je recept uitkomt dan dat dit een vast gegeven is.