Vergistingstemperatuur/ Tripel

[Jacques]

Is nagisting tot het bier geklaard is, of wanneer de smaak goed is?
Aangezien het altijd onder druk/gekoeld in hetzelfde vat blijft hier.

De nagisting is de gisting nadat de heftigste vergisting voorbij is. De vergisting verloopt dan veel langzamer. Er worden in deze fase van de vergisting moeilijk vergistbare suikers vergist.
 

[Zambezi Special]

Nog even reactie naar Hans
Heel interessant.
Ik heb de spunding valve op de keg laten zitten, maar verder geen CO2 of iets aangesloten. Maar de CO2 kan er dus niet uit.
En de kopruimte was vrij groot. 8 liter oxebar keg met iets meer dan 5 liter gevuld (op trub, zeker minder dan 5.5 liter, dus 2.5 liter kop ruimte)

D'r blijft zoveel te leren en er zijn zoveel wegen die naar Rome leiden. En dat maakt het zo onglooflijk interessant

[Koenders]

Wel offtopic mbt het openingsbericht, maar wel indirect gerelateerd aan de vergistingstemperatuur en heel interessante leerzame discussie denk ik dus toch maar even meer verder denk ik.       

Helemaal met Hans eens, gerelateerd aan mijn vraag, en goed om te zien dat dit een discussie heeft aangewakkerd.

Zojuist de tripel gebrouwen, op de een of andere manier lukt het me niet om met de platenkoeler op de gewenste vergistingstemperatuur uit te komen, maar dat is een heel ander verhaal. Het vat staat nu in de gistkast nog even wat af te koelen alvorens ik de gist ga enten. Wel heb ik m'n begin SG van 1067 gehaald.

Het plan is als volgt: twee champagneflessen voor de helft vullen met wort en gelijke hoeveelheden M31 tripel gist, waarvan er eentje dichtbij de verwarming (±22 gr.C), eentje in de hal (±16 gr.C) en de CCT in de gistkast op 19  gr.C waarna ik na een paar dagen de temperatuur zal verhogen met 2 gr.C.
De flesjes wil ik na bottelen op dezelfde plek laten hergisten en ga ze na een maand of twee vergelijken.

Bedankt voor de nuttige reacties en ik houd jullie op de hoogte.

[hansHalberstadt]

@ Zambezi Special
Nog even alles van jou bij elkaar gezet:

Ik heb een cider laten vergisten met spunding valve. 14 psi bij 21 o C (bijna 1 bar). Deze zou na koeling naar ongeveer 3.5 psi  (0.25 bar) moeten gaan, maar is blijven hangen op 9 (0.6 bar).
Ik heb de spunding valve op de keg laten zitten, maar verder geen CO₂ of iets aangesloten. Maar de CO₂ kan er dus niet uit.
En de kopruimte was vrij groot. 8 liter oxebar keg met iets meer dan 5 liter gevuld (op trub, zeker minder dan 5.5 liter, dus 2.5 liter kop ruimte)

Analyse:
21 C=0.33% CO₂ 2.5 liter kopruimte 1 bar=5l CO₂, 2.5 liter kopruimte 0.6 bar=5l CO2= 4 liter CO₂. Dus er is 1 liter CO₂ opgelost=2 gram dus 2 g / 5 l CO₂ erbij gekomen =0.04% koolzuur. Dus zit je nu op 0.37% koolzuur. Bij 6.5 grC is de evenwichtsdruk 0.42% koolzuur, bij jouw 0.6 BAR.
Als je dit zo laat staan dan zal de druk waarschijnlijk nog een klein beetje afnemen omdat het bier van 0.37 naar 0.42 wil bij 0.6 Bar.Maar daarvoor moet er CO₂ oplossen dus zakt de druk dus is er evenwicht bij minder dan 0.42%.

Bij 0.4 BAR heb je 0.37%, maar je hebt nu 0.6 BAR. Van 0.6 naar 0.4 Bar=0.2 x 2.5 l = 0.5 L = 1 gram koolzuur = 1/5000 = 0.02% koolzuur erbij in je bier
bij 0.5 BAR heb je 0.39% en dat is precies 0.02% erbij.

Dus denk ik dat je uiteindelijk bij 6.5 graad uitkomt rond de 0.5 BAR.

[Zambezi Special]

Merci Hans.
Ik moet er wel even op m'n gemak voor gaan zitten om het goed in me op te nemen.
Ik kan je geen eindwaarde geven want ik kreeg dorst en heb een glaasje afgetapt

[Zambezi Special]

@Koenders

Ik ben heel benieuwd naar het resultaat!

[Koenders]

Nou, dat was me even schrikken. Het blijkt dat de sensor van mijn STC1000 al sinds gisteren buiten de kast hing. Je kunt je voorstellen: het bier is te warm geworden, en wel tot een temperatuur van 50 graden celcius.  Mijn bek viel letterlijk open.

Daarmee is mijn experiment dus nu eigenlijk al niet echt meer van enig nut aangezien er niets stabiel aan is en ik ook zeker niet ga proberen mijn volgende tripel weer op 50 graden te vergisten.

Verder ben ik wel benieuwd, is dit bier per definitie mislukt? Zal ik het laten afkoelen, en dan alsnog bottelen dit weekend? De gist zal alvast het loodje hebben gelegd. Mocht het geen infectie vertonen dan kan ik natuurlijk altijd nog bottelen.

[Jan de Graaff]

De gist zal alvast het loodje hebben gelegd. Mocht het geen infectie vertonen dan kan ik natuurlijk altijd nog bottelen.

Ik zou altijd bottelen, al was het maar om te zien wat er gebeurd en hoe dat smaakt. Vooropgesteld dat het FG voldoende is om te bottelen. Als er nog teveel suikers zijn, kan een bottelgist de boel wellicht alsnog in het honderd laten lopen doordat het nog even lekker een eind doorvergist. Dat kan onverwachte effecten hebben in je flessen. Eventueel dan misschien eerst nieuw gist enten om te zien of er nog wat gebeurd en dan pas bottelen?
 

[Snelbier]

... het bier is te warm geworden, en wel tot een temperatuur van 50 graden celcius...

.. is dit bier per definitie mislukt? Zal ik het laten afkoelen, en dan alsnog bottelen dit weekend? De gist zal alvast het loodje hebben gelegd. Mocht het geen infectie vertonen dan kan ik natuurlijk altijd nog bottelen.

SG zegt nu weinig. M31 is een diastaticus. Makkelijke suikers zullen de eerste week al zijn vergist.
Later gaat het 'diastaticus-enzym' aan de slag en maakt meer vergistbare suikers aan..
Het is mogelijk dat de gist al bijna dood was, maar dat wél extra vergistbare suiker is gevormd.
Die kunnen nog in het jongbier zitten, kan bierbommen geven na bottelen.

Proefvergisting doen, kan in 4 dagen klaar zijn.
Beetje jongbier aftappen en met ruime overmaat gist warm vergisten. Na 4 dagen kijken of SG is gedaald.  Bij dalend SG niét bottelen.
Gebruik een willekeurige laag-SVG-gist, zodat alleen simpele suikers worden vergist. Géén diastaticus nemen, dat vertekent het beeld weer.
Succes, Snelbier

[hansHalberstadt]

het bier is te warm geworden, en wel tot een temperatuur van 50 graden celcius.

Dit was dus tijdens de hoofdgisting? hoe lang heeft die sensor erbuiten gehangen? Was het vat zelf 50 °C of heb je het over de luchttemperatuur eromheen? Om een vat op te warmen via de omgevingstemperatuur duurt best lang.
Ik zou dus zoals snelbier al aangeeft een beetje aftappen en het SG meten of Brix zodat je weet of je tegen einde gisting zit of pas halverwege. Daarna beslissen hoe verder.

[Jacques]

Dit was dus tijdens de hoofdgisting? hoe lang heeft die sensor erbuiten gehangen? Was het vat zelf 50 °C of heb je het over de luchttemperatuur eromheen? Om een vat op te warmen via de omgevingstemperatuur duurt best lang.

Mee eens. Het opwarmen van je bier in je vat duurt best lang. Indien de temperatuur van het bier niet boven de 42°C is gekomen, is er de gist niet dood.

[hansHalberstadt]

Mee eens. Het opwarmen van je bier in je vat duurt best lang. Indien de temperatuur van het bier niet boven de 42°C is gekomen, is er de gist niet dood.

En je hebt gelijk waardevolle informatie over gisting bij hoge temperatuur en bv smaak daarvan. Normaal krijg je die info niet, dus grijp je kans om daar gebruik van te maken als je nu gedwongen in die situatie komt.

[Koenders]

Bedankt voor de reacties.

Dit is gebeurd tijdens de navergisting, het bier stond al 11 dagen op het vat. Ik denk dat de sensor er een dag uit de kast heeft gehangen omdat ik de avond ervoor een sample heb genomen voor meting. Die gaf op dat moment (refractometer) 1025 aan, op 20°C, dus dat zou al behoorlijk op het einde van de vergisting zitten.

Het vat was heet. De sensor doe ik altijd tussen een sponsje en het vat in. De STC gaf 50°C aan, en het vat voelde ook zeker zo. Ik gebruik voor verwarming een infraroodlamp, dus die heeft wel even zijn best gedaan. Omdat mijn kamertemperatuur niet hoger komt dan 18°C heeft hij constant verwarmd.
Ook de ingebouwde thermometer van mijn vat stond ver boven de aanduiding.
Ik heb de STC uitgezet en het vat laten afkoelen. Op dit moment geeft de STC aan dat het vat 26°C is.

Ik denk dat ik de STC zijn ding weer laat doen en het bier weer rustig laat terugkoelen tot 20°C. Dan hou ik het SG in de gaten en zal bij geen verdere daling het bier gaan bottelen.

En je hebt gelijk waardevolle informatie over gisting bij hoge temperatuur en bv smaak daarvan. Normaal krijg je die info niet, dus grijp je kans om daar gebruik van te maken als je nu gedwongen in die situatie komt.

Wat dat betreft past het precies in het geheel, eens kijken wat de temperatuur voor invloed heeft binnen dit soort extremen. 

[Snelbier]

Dit is gebeurd tijdens de navergisting, het bier stond al 11 dagen op het vat. Ik denk dat de sensor er een dag uit de kast heeft gehangen omdat ik de avond ervoor een sample heb genomen voor meting. Die gaf op dat moment (refractometer) 1025 aan, op 20°C, dus dat zou al behoorlijk op het einde van de vergisting zitten.

.. De STC gaf 50°C aan, en het vat voelde ook zeker zo....

Ik denk dat ik de STC zijn ding weer laat doen en het bier weer rustig laat terugkoelen tot 20°C. Dan hou ik het SG in de gaten en zal bij geen verdere daling het bier gaan bottelen.

Wat is het SG op dit moment? Laatste meting zat je nog 9pt boven verwachting? (Correctie: 19pt !!).
Risico blijft dat je gist 'dood' is, en nog vergistbare suikers in het vat. Recept voor bierbommen 
Zou er een proefvergisting aan wagen.  Beetje jongbier aftappen en met overmaat vers gist warm vergisten.  Als SG van testvergisting daalt weet je genoeg, niét bottelen.
Kost je een beetje gist en 4-6 dagen vergisting in een jampot of zo.

Bottelen met vers (bottel-)gist. Die gekookte celletjes in gistvat zullen weinig meer doen.
Proost, Snelbier

[Koenders]

Wat is het SG op dit moment? Laatste meting zat je nog 9pt boven verwachting? (Correctie: 19pt !!).
Risico blijft dat je gist 'dood' is, en nog vergistbare suikers in het vat. Recept voor bierbommen 
Zou er een proefvergisting aan wagen.  Beetje jongbier aftappen en met overmaat vers gist warm vergisten.  Als SG van testvergisting daalt weet je genoeg, niét bottelen.
Kost je een beetje gist en 4-6 dagen vergisting in een jampot of zo.

Bottelen met vers (bottel-)gist. Die gekookte celletjes in gistvat zullen weinig meer doen.
Proost, Snelbier

Lijkt me geen slecht plan. Ik zal het er dit weekend eens op wagen. Gelukkig heb ik nog zat gist in de koelkast liggen dus dat is het probleem niet.
Kan ik na die proefvergisting, indien het vat nog suikers bevat, gewoon een zakje US-05 toevoegen? of zal dat niet werken?
Bottelgist heb ik niet eerder gebruikt, zal ik even moeten uitzoeken.

Edit: het SG via refractometer bedraagt nu ook nog 1025. Vraagje: waarmee corrigeer jij de SG? Ik heb nog niet echt een handige tool daarvoor, ik meet met de refractometer om de vergisting in de gaten te houden, als die stabiel is meet ik voor het bottelen alsnog met een hydrometer, net als voor de vergisting.

[hansHalberstadt]

Lijkt me geen slecht plan. Ik zal het er dit weekend eens op wagen. Gelukkig heb ik nog zat gist in de koelkast liggen dus dat is het probleem niet.
Kan ik na die proefvergisting, indien het vat nog suikers bevat, gewoon een zakje US-05 toevoegen? of zal dat niet werken?

Zelf geen ervaring met droge gist aan het einde toevoegen. Die gist zal het moeilijk hebben omdat hij moet hydrateren in een oplossing met hoog alcoholpercentage. Dus als het niet gist dan kan dat koen omdat de gist niet aan slaat of omdat de suiker op is. Dus weet je nog niets als het niet gist. Ik zou dan nog een 2e beetje aftappen en aanenten met dezelfde gist maar dan ook nog een beetje suiker toevoegen. Dan moet het wel gaan gisten en als het dan niet gaat gisten dan weet je dat je geen conclusie kunt trekken over uitgegist of niet. Als het wel gist kun je die conclusie wel trekken. 

[Koenders]

Dan moet het wel gaan gisten en als het dan niet gaat gisten dan weet je dat je geen conclusie kunt trekken over uitgegist of niet. als het wel gist kun je die conclusie wel trekken. 

Maar als het gaat gisten met een beetje suiker erbij, zegt dat nog niet veel over of de gist het gaat doen in het vat waar misschien nog suikers in zitten. In principe zou je nadat dat beetje suiker vergist is (in je tweede test waar je het over hebt) op huidige SG van het vat moeten uitkomen, dan kun je toch ook concluderen dat het is uitvergist?

[hansHalberstadt]

Maar als het gaat gisten met een beetje suiker erbij, zegt dat nog niet veel over of de gist het gaat doen in het vat waar misschien nog suikers in zitten. In principe zou je nadat dat beetje suiker vergist is (in je tweede test waar je het over hebt) op huidige SG van het vat moeten uitkomen, dan kun je toch ook concluderen dat het is uitvergist?

Het beetje exta suiker wordt omgezet in alcohol, dus het SG zal door de extra gevormde alcohol lager worden.
Ik ga er vanuit als korrelgist met toegevoegd suiker aan het bier verder gaat gisten dat het dan ook de vergistbare suiker in het bier kan vergisten zonder dat je er zelf suiker bij hebt gedaan.

[Koenders]

Vandaag heb ik een kleine halve liter afgetapt in een champagnefles, daarbij een half zakje US-05.
Die staat nu in de gistkast, dus zal ook vergisten bij 20°C. Het zat er al in en realiseerde me daarna dat ik op aanraden van Hans wat suiker kon toevoegen. Ga ik straks alsnog doen, ik denk een gram of 10 opgelost in een beetje water.
Ben benieuwd hoe dit zal uitpakken.

[hansHalberstadt]

Het zat er al in en realiseerde me daarna dat ik op aanraden van Hans wat suiker kon toevoegen. Ga ik straks alsnog doen, ik denk een gram of 10 opgelost in een beetje water.
Ben benieuwd hoe dit zal uitpakken.

ik bedoel een 2e beetje aftappen en daar dan gist en suiker bij. Dus 1 portie met gist en 2e met gist en wat suiker.

[Koenders]

ik bedoel een 2e beetje aftappen en daar dan gist en suiker bij. Dus 1 portie met gist en 2e met gist en wat suiker.

Dat lijkt me ook geen probleem, doe ik dat.

[Snelbier]

Proefvergisting kan je warmer doen, geeft sneller resultaat. Je hoeft het toch niet te drinken, het gaat om SG-verloop  .

Bottelgist is niet zo spannend. Fermentis-F2 en Lallemand-CBC1 zijn bekende 'bottelgisten'.
Vergisten alleen simpele suikers (bottelsuiker). Bestand tegen hoger alcohol%.
Smaak redelijk neutraal. Overigens zal 95% van de smaak al door je hoofdgist zijn gevormd.
In principe kan je een willekeurige gist gebruiken, mits die alleen eenvoudige suikers vergist én het alcohol% aankan.
Dosering minder dan 1 gram/10L. Hydrateren in beetje lauw water, en door bottelvat mengen met de bottelsuiker.
Proost, Snelbier