Brouwketel aangeschaft, hoe reinigen en desinfecteren

[Spyro]

Dus gewoon na koken uit kuisen met dreft in het water.

Of vaatwastablet/poeder kan ook, vaak zitten er ook enzymen bij in die de werking versterken.

[Lange1985]

Ik ben het je eens dat desinfectie van een brouwketel volstrekt niet nodig is. Een brouwketel hoort wel huishoudelijk schoon te zijn om gekke smaakjes te voorkomen.
Door het maischen en het koken van het wort kan er niets groeien in wort.

Gistvaten horen superschoon te zijn. Enzybrew bevat percarbonaat en heeft zekere desinfecterende werking. Star San doodt bacteriën en ook gisten. Zie dit verhelderende filmpje over de werking van Star San.

[let op; hier volgt een lap tekst]

Ik denk dat je hier (al dan niet bedoeld) de spijker op de kop slaat m.b.t. de terminologie, werking en hoe fabrikanten daar gebruik (om het niet te negatief te maken) van maken.

De definitie van desinfectie is "Het thermisch of chemisch doden of inactiveren van micro-organismen waarbij het aantal micro-organismen wordt teruggebracht tot een aanvaardbaar niveau" Voor bacteriën is dit een Log 5 deductie (99.999%) en voor schimmels/gisten Log 4 (99.99%). Pas als dit is behaald is er sprake van desinfectie. En zoals ik eerder aangaf is daar pas sprake van als er een middel dat er voor is toegelaten wordt gebruikt, en dan ook nog op de juiste manier (inwerktijd en verdunning).

Percarbonaat is een bekende vorm van in-situ gegenereerde waterstofperoxide; een bekende oxidator die als desinfectans in wordt gezet. Ik heb Enzybrew even opgezocht; er bestaat geen toelating van in NL (niet op de website van het CtgB en ook niet op etiket/website). In de omschrijving staat in het stappenplan ook dat je het moet aanbrengen, in laten werken, verwijderen en schoonspoelen en daarna desinfecteren. Het is dus geen desinfectiemiddel en helaas is deze wereld zwart/wit; "enig desinfecterend vermogen" is hetzelfde als "een beetje zwanger". Fabrikanten mogen dan ook geen biocideclaims doen zonder toelating. uitingen als "doodt 99.9% van de bacteriën" wekken een suggestie van desinfectie maar zijn illegaal. Daarom wordt dit dan ook "schoon of hygiënisch schoon" genoemd. Hier komt dan ook de San in Starsan vandaan; Sanitation is een algemene term, vergelijkbaar met ons "hygiënisch schoonmaken".

Dan de werking van het product zelf; in het filmpje wordt aangegeven dat de alkylstaart van het molecuul de celwand penetreert. Dat klopt. Sterker nog, dit is dezelfde werking als van quaternaire ammoniumzouten (een bekende klasse biociden). Waar ze het niet over hebben; het is een schuimvormer (micellen). Hierdoor worden vuil en micro-organismen fysiek verwijderd. Dit is veel belangrijker dan wat er met de celwand gebeurt.

Starsan is een zuur reinigingsmiddel, niet meer en niet minder. Ik kan mijn ketels ook schoon maken met een druppeltje Dreft, enige verschil is dat de kalk niet weggaat omdat Dreft pH-neutraal is en Starsan zuur.

Maar; ook voor gistvaten is desinfectie helemaal niet nodig. Ik zet mijn vaten altijd schoon en droog weg waardoor microbiologie zo weinig mogelijk kans krijgt. Door goed schoonmaken gaat er een procent of 99 van weg/dood van wat er eventueel zit. Vergeet niet dat we daarna een enorme hoeveelheid toevoegen van ons gewenste micro-organisme (ons zakje gist) én de alfazuren bacteriostatisch zijn.

Goed schoonmaken is beter dan halfbakken desinfecteren en ten onrechte denken dat je veilig bent.                 

[Jacques]

Dan de werking van het product zelf; in het filmpje wordt aangegeven dat de alkylstaart van het molecuul de celwand penetreert. Dat klopt. Sterker nog, dit is dezelfde werking als van quaternaire ammoniumzouten (een bekende klasse biociden). Waar ze het niet over hebben; het is een schuimvormer (micellen). Hierdoor worden vuil en micro-organismen fysiek verwijderd. Dit is veel belangrijker dan wat er met de celwand gebeurt.

Schuimende reinigingmiddelen hebben sowieso de voorkeur. De verlaging van de oppervlaktespanning zorgt voor een betere indringing van het middel in krassen en kieren.


Desinfecteren van gistvaten is minder nodig als alles goed schoon zijn. Mocht er toch micro-organismen zich onverhoopt genesteld hebben (sommige hobbybrouwers raken wilde gisten lastig kwijt) dan is het gebruik van een desinfectiemiddel nodig. Helemaal steriel werken is niet mogelijk en dat is gelukkig ook niet nodig. Door voldoende actieve gistcellen te enten hebben andere micro-organismen veel minder kans.