Refractometer of SG meter

[karel62]

 Hallo allemaal
Ik gebruik nu een SG meter en overweeg om over te stappen naar een refractometer.
Dit voornamelijk om niet telkens een maatglas vol vloeistof te moeten aftappen
Nu is mijn vraag aan jullie is een refractometer net zo nauwkeurig af te lezen als een SG meter
Ook als de vloeistof wat troebel is
Wat zijn jullie ervaringen hierover?


Wat is jullie mening van deze refractometer?


https://www.unibrew-nederland.nl/refractometer-met-ingebouwde-led-verlichting-atc-0-30-brix-0-1-120.html

[oneman]

Als je het forum doorzoekt zul je hierover veel ervaringen van anderen vinden.

In het kort mijn duit in het zakje:

• Refractometers zijn voor suikeroplossingen, dus wort SG meten doen ze goed. Zodra er echter alcohol bij komt tijdens de vergisting gaan ze de mist in en kun je met behulp van een omrekentool alleen nog bij benadering bepalen want de SG is. Dat is nog steeds handig om het verloop van de vergisting te meten, maar voor een exacte bepaling van bijvoorbeeld je eind SG is nog steeds de hydrometer de enige optie.
• Troebele vloeistof maakt het aflezen van een refractometer moeilijk of zelfs onmogelijk. Je enige optie is dan filteren (zie de tips op dit forum) of bezinken. Ik doe het laatste: aftappen in een klein glazen buisje, afsluiten tegen verdamping en dan half uurtje laten bezinken. Dan is de meting beter of zelf goed.
• Een voordeel van de refractometer t.o.v. de hydrometer naast de kleine hoeveelheid meetvloeistof is de beperkte invloed van de temperatuur. Zelfs de goedkopere refractometers hebben al een soort van temperatuur compensatie waardoor je probleemloos een meting kan doen van bijvoorbeeld warme maischvloeistof.
• Een refractometer moet geijkt worden. Dat moet je zo af en toe herhalen. Hoe beter je ijkt, hoe exacter je resultaat. De meeste van ons echter gebruiken de refractometer alleen om verloop van het maisch- en gistingsproces te meten, dan is een perfecte ijking niet nodig. Voor exacte meting grijpen we gewoon naar de hydrometer, die doet het altijd.
• De meeste betaalbare analoge refractometers zijn afdoende. Aliexpress heeft ze al tussen de 10 en 15 euro inclusief verzending en een opbergdoosje. Een dure digitale is mooi, maar niet nodig.

Het kopen van een refractometer is echter het eenvoudigste. Lastiger is het correcte gebruik en interpretatie van de metingen. Gewoon een goedkope analoge aanschaffen, het forum doorzoeken en gaan experimenteren tijdens je brouwsessies.

oneman

[Jacques]

Nu is mijn vraag aan jullie is een refractometer net zo nauwkeurig af te lezen als een SG meter
Ook als de vloeistof wat troebel is

Een refractometer is net zo nauwkeurig als een hydrometer op voorwaarde dat het wort helder is!

Zie ook het topic Wat is betrouwbaarder hydrometer of refractormeter
en Tijdens de brouwdag wort filteren vooraf de meeting met een refractometer

[hansHalberstadt]

Klopt. En een helder sample maken is heel simpel.Daar is al heel veel over geschreven. Verder denken veel mensen dat het SG met een hydrometer een soort heilige meting is en de enige waardevolle om de te bepalen hoe je gisting is verlopen. Maar de refractometer doet dat net zo goed, zelfs zonder omrekenen naar SG zit er net zoveel waardevolle informatie in die meting. Maar dat omrekenen kan 1 op 1 zonder verlies aan nauwkeurigheid. Daar zijn ook diverse tooltjes voor. Zelf gebruik ik de hydrometer eigenlijk helemaal niet meer en kan prima bepalen hoe de gisting is verlopen. En omdat het grote voordeel is dat je maar 1 druppel nodig hebt kan ik iedereen aanraden er een te kopen en te gebruiken.   

[hansHalberstadt]

Een refractometer moet geijkt worden. Dat moet je zo af en toe herhalen.

Die van mij is al jaren niet meer geijkt en geeft nog steeds 0.0 brix met zuiver water. Het ding verloopt dus niet.
Vraag me dus even af waar jouw conclusie vandaan komt dat regelmatig ijken nodig is. 

[Theo Mol]

Wat is jullie mening van deze refractometer?


https://www.unibrew-nederland.nl/refractometer-met-ingebouwde-led-verlichting-atc-0-30-brix-0-1-120.html

Ik heb er een zonder ledverlichting, ik kijk altijd in de richting van een lamp of ik loop even naar een raam. Dat werkt net zo goed (denk ik) en het scheelt weer een dingetje en een batterijtje dat ze in China niet hoeven te maken en in Europa niet hoeven af te danken.

[hansHalberstadt]

het scheelt weer een dingetje en een batterijtje dat ze in China niet hoeven te maken en in Europa niet hoeven af te danken.

En waarschijnlijk ook wat het eerste stuk gaat. dat soort goedkope lampjes krijgen na een jaartje allemaal last van geoxideerde contacten waardoor het ledje niet goed meer brandt. Dat heb je ook met die goedkope led zaklantaarns en fietsverlichting. Beter dus om alleen te investeren in de essentie, dus een goede basis refractometer zonder onnodige toeters en bellen.   

[Procion]

Die van mij is al jaren niet meer geijkt en geeft nog steeds 0.0 brix met zuiver water. Het ding verloopt dus niet.
Vraag me dus even af waar jouw conclusie vandaan komt dat regelmatig ijken nodig is. 

Temperatuur speelt een rol toch? Ik brouw in een berghok zonder verwarming, hierdoor is het in de winter 10c en in de zomer makkelijk 27c. Mijn refractometer moet ik dus geregeld opnieuw ijken, deze geeft dan niet meer 0 aan met demi water.

De vloeistof die je gaat meten heeft dan wel een correcte temp, maar die paar druppeltjes die je nodig hebt nemen bijzonder snel de omgevingstemperatuur over :P Maar goed.. ik gebruik dat ding eigenlijk alleen om te bepalen of de vergisting klaar is, aan de einde van de rit doe ik een hydrometer meting.

[hansHalberstadt]

Temperatuur speelt een rol toch? Ik brouw in een berghok zonder verwarming, hierdoor is het in de winter 10c en in de zomer makkelijk 27c. Mijn refractometer moet ik dus geregeld opnieuw ijken

Op de meeste refractometers zit aan ATC (temperatuurcorrectie) die zou dat grotendeels moeten corrigeren. Zelf heb ik nooit gekeken of dat over zo'n groot bereik ook nog goed werkt.

[LittleJohn]

Op de meeste refractometers zit aan ATC (temperatuurcorrectie) die zou dat grotendeels moeten corrigeren. Zelf heb ik nooit gekeken of dat over zo'n groot bereik ook nog goed werkt.

Ik vermoed dat velen de ATC werking overschatten. Het is een temperatuurcompensatie, jawel, maar wel meer om te compenseren naar omgevingstemperatuur. Handig als je de ene keer binnen werkt bij 25gr en de andere keer buiten bij -5gr omgeving. ATC zal in mijn ogen maar weinig doen als je wort van 60...100grC probeert te meten. Dan zal in mijn ogen de ATC hier niet/nauwelijks op compenseren. Wacht op z'n minst totdat de paar druppels wort afgekoeld zijn tot (nagenoeg) omgevingstemperatuur.
"An ATC refractometer has a bimetal strip inside the instrument that moves
the reading scale as the temperature changes to compensate for the change
in refractive index.
What people do not generally understand is that it is the temperature of the
instrument and not the water temperature that is important as the small
sample of water used for testing will equilibrate within seconds to the
temperature of the refractometer."

[hansHalberstadt]

ATC zal in mijn ogen maar weinig doen als je wort van 60...100grC probeert te meten. Dan zal in mijn ogen de ATC hier niet/nauwelijks op compenseren. Wacht op z'n minst totdat de paar druppels wort afgekoeld zijn tot (nagenoeg) omgevingstemperatuur.

Als je hete wort meet dan is het sowieso nodig om dat eerst af te koelen zonder dat er iets kan verdampen. Een hete druppel verdampt al zodanig veel (zelf uitgetest) voordat die het prisma raakt dat je door verdamping al grote fouten maakt. Ik zuig altijd eerst een beetje op in een injectiespuitje en laat dat dan afkoelen tot kamertemperatuur voordat ik ga meten.

[HS65]

Klopt. En een helder sample maken is heel simpel.Daar is al heel veel over geschreven. Verder denken veel mensen dat het SG met een hydrometer een soort heilige meting is en de enige waardevolle om de te bepalen hoe je gisting is verlopen. Maar de refractometer doet dat net zo goed, zelfs zonder omrekenen naar SG zit er net zoveel waardevolle informatie in die meting. Maar dat omrekenen kan 1 op 1 zonder verlies aan nauwkeurigheid. Daar zijn ook diverse tooltjes voor. Zelf gebruik ik de hydrometer eigenlijk helemaal niet meer en kan prima bepalen hoe de gisting is verlopen. En omdat het grote voordeel is dat je maar 1 druppel nodig hebt kan ik iedereen aanraden er een te kopen en te gebruiken.   

Kun je jij een link geven waar ik zo'n tooltje kan vinden?

[hansHalberstadt]

Kun je jij een link geven waar ik zo'n tooltje kan vinden?

wat ik geschreven heb  staat hier:
http://www.wiki-hobbybrouwen.nl/software/
in het byzonder het refractometer tooltje:
http://www.wiki-hobbybrouwen.nl/software/refractometer_tool/

[Micha]

Als je graag een tool op je telefoon wil, kan ik ook brewking aanraden.

Ik gebruik tijdens het brouwen een plastic pipetje om een paar druppels op te zuigen en snel af te laten koelen.

De hydrometer gebruik ik eigenlijk ook niet meer, vanwege de benodigde hoeveelheid en het soms lastig af kunnen lezen (capillaire werking) en bellen op het oppervlak.

[hansHalberstadt]

Als je graag een tool op je telefoon wil, kan ik ook brewking aanraden.

Is dat (of iets vergelijkbaars) er ook voor Apple telefoons?

[DenMaarten]

is dat (of iets vergelijkbaars) er ook voor Apple telefoons?

Op mijn iPhone gebruik ik:

https://mschmidt.me/refracto.html

Of tegenwoordig eigenlijk alleen nog Brewfather.