Heldere wort na koken in Grainfather

thepsych · 08-07-2022 23:45 u

ik heb een Grainfather G30. Ik kook het wort met aan het einde Iers mos, ongeveer 5 gram. Ik heb de indruk dat na het koken het wort redelijk helder is met grote vlokken maar als ik hevel naar het gistingsvat is het toch wat troebel heb ik de indruk. Ik denk dat het minder helder is dan toen ik nog met een ketel op het vuur werkte en aan het einde over hevelde. Ik heb een aantal verklaringen bedacht. graag ervaringen en reacties van jullie.
Ik gebruik nu vaker deels pellets ipv bloemen. Aan het einde van het koken wort de bijbehorende tegenstroomkoeler gesteriliseerd door er de hete wort doorheen te laten lopen. De pomp maakt de grote vlokken kapot. Soms doe ik na het steriliseren van de koeler een whirlpool met een grote lepel maar maak ik dan niet weer die grote vlokken kapot? Soms koel ik het wort met de koeler en laat het wort terug in de Grainfather lopen tot bv 75 graden om dan nog wat hop mee te laten zwemmen gedurende bv 15 minuten. Uberhaupt wat is de volgorde van koelen en whirlpool en op welke temperatuur doen jullie dit.
Ik vraag dit omdat ik eigenlijk zo weinig mogelijk drek in mijn gistingsvat wil hebben maar ik vrees dat pellet hier wel een lastige factor in zijn.
Ben benieuwd......

Spyro · 09-07-2022 01:42 u

Als je koelt met de tegenstroomkoeler van de GF G30 en het direct in je gistvat laat lopen is dat normaal, de "cold break" zorgt ervoor dat de eiwitten in suspensie gaan, dus die gaan dan mee in het gistvat, geen of weinig probleem, later zakken die toch wel uit, samen met de gist, doch is het beter om deze eerst een uurtje te laten bezinken en dan pas het gistvat te vullen met de heldere uitgezakte wort, een beetje trub kan en "moet" zelfs volgens sommige gedane testen omdat de gist zich daaraan vast hecht en zo beter zou circuleren door het wort. Hop, zowel pellets als bloemen hebben hier geen rol in alles zakt mee uit tijdens de rust na het koelen...

brouwerwaldonk · 09-07-2022 09:36 u

Als je bij begin koken de pH van je wort niet hoger dan 5,5 brengt en tijdens koken 1g/10L IERS MOS toevoegd krijg je een zeer goede uitvlokking van de eiwitten die heel snel bezinken na het afkoelen. Zo bekom je altijd helder wort wat je naar je gistvat kan hevelen.

Jacques · 09-07-2022 15:05 u

Waarom wil je heldere wort in je vergistingsvat?
Je bier wordt toch wel helder als je kookt bij een pH van 5,1. Iers mos kan ook helpen net als Brewtan B.

Maar veel trub kwijtraken is wel verstandig. Je bier krijgt hierdoor een betere schuimhoudbaarheid. Ook krijg je minder snel last van oxidatiesmaakjes (in hete wort zitten veel vetzuren). Een beetje trub is geen probleem en zelfs gewenst. De gist heeft vetzuren nodig voor een goede opbouw van celmembranen.

Wat je kunt doen is het wort terug voeren naar de Grainfather en de gehele batch op die manier koelen. Voordeel is dat alles snel onder de 89°C is waardoor je minder snel DMS krijgt.
Na het koelen 15 minuten bezinken en daarna overhevelen naar je gistvat.
#heldere_wort

Edwin brouwt · 10-07-2022 20:30 u

Citaat van: Jacques op 09-07-2022  15:05 uWat je kunt doen is het wort terug voeren naar de Grainfather en de gehele batch op die manier koelen. Voordeel is dat alles snel onder de 89°C is waardoor je minder snel DMS krijgt.
Na het koelen 15 minuten bezinken en daarna overhevelen naar je gistvat.
#heldere_wort

Gebruik je deze methode zelf, Jacques? En wanneer doe jij dan de whirlpool?

Jacques · 10-07-2022 21:53 u

Citaat van: Edwin brouwt op 10-07-2022  20:30 uGebruik je deze methode zelf, Jacques? En wanneer doe jij dan de whirlpool?

Bij mijn huidige Grainfather G40 is dit niet nodig. Deze is voorzien van een hopfilter waarop veel trub zich verzameld.

Bij mijn oude Speidel Braumeister zette ik de pomp aan tijdens het koelen met een koelspiraal. Na het koelen liet ik het wort zo'n 15 minuten staan. Een whirlpool voerde ik niet uit. Wat trub in je gistvat is geen probleem, de grootste bulk kun je beter in je kookketel laten.

Zjoske · 12-06-2023 19:21 u

Ik kook in mijn G30 met hopbloemen los in de ketel, na het koken een whirlpool en na een half uurtje rusten(

) koelen direct naar het gistvat. Zoals ik nu lees is er dan dus kans op DMS omdat je al gauw een half uur / drie kwartier aan het koelen bent, het wort in de ketel is dan nog wel gloeiend.

Is het dan misschien niet beter om na het koken direct naar de Grainfather terug te koelen naar ±80°C, dan een whirpool, dan een half uur of langer rust en dan verder koelen naar het gistvat?

Edwin brouwt · 12-06-2023 20:58 u

Citaat van: Zjoske op 12-06-2023  19:21 uIk kook in mijn G30 met hopbloemen los in de ketel, na het koken een whirlpool en na een half uurtje rusten( ) koelen direct naar het gistvat. Zoals ik nu lees is er dan dus kans op DMS omdat je al gauw een half uur / drie kwartier aan het koelen bent, het wort in de ketel is dan nog wel gloeiend.

Is het dan misschien niet beter om na het koken direct naar de Grainfather terug te koelen naar ±80°C, dan een whirpool, dan een half uur of langer rust en dan verder koelen naar het gistvat?

Dit is precies hoe ik het doe: gelijk na koken naar 80 graden. Whirlpool / aroma hop en dan 20 minuten wachten.

Wat ik merk is dat wanneer je bij 100 graden een Whirlpool doet, er door de resthitte van het element er nog heel veel beweging in je wort is.

Spyro · 12-06-2023 23:40 u

Ik weet niet hoe het komt, maar bij mijn GF30 en Speidel 20 liter heb ik nooit zulk een heldere wort als in mijn 3-pannen installatie op gas. Is het nu omdat de eiwitten "kapot gemalen" worden tijdens de koeling omdat de pomp dan constant draait of omdat er niet zo'n hevige kook is tov met gas...? Bij mijn gasinstallatie kan ik bij blonde bieren eigenlijk de bodem zien na een uurtje uitzakken, bij mijn automaten blijft het wort steeds wat troebel. Raar, maar het is al altijd zo geweest. Ik pas steeds mijn water aan en zuur steeds aan tot 5,2 à 5,4 pH. Nu, na de vergisting en keggen of bottelen heb ik daar geen last meer van, doch het gaat om het wort voordat het in het gistvat gaat na 60 à 90 minuten. Ik koel met spiraalkoelers, en ook, gebruik steeds Iers mos, dus kan het wort mooi laten bezinken in de brouwketel.

Chris71 · 13-06-2023 07:35 u

In mijn Speidel Braumeister 20l, whirlpool ik meteen bij einde kook, vervolgens koelspiraal erin, afdekken en onmiddellijk terugkoelen (ik gebruik de pomp niet tijdens het terugkoelen, in tegenstelling tot Spyro). Geen kans op DMS-vorming dus. Verder na het terugkoelen een uur alles laten uitzakken, daarna het redelijk heldere wort overpompen naar het vergistingsvat. Laat tijd en zwaartekracht gewoon hun werk doen...

Edwin brouwt · 13-06-2023 08:32 u

Citaat van: Spyro op 12-06-2023  23:40 uIk weet niet hoe het komt, maar bij mijn GF30 en Speidel 20 liter heb ik nooit zulk een heldere wort als in mijn 3-pannen installatie op gas. Is het nu omdat de eiwitten "kapot gemalen" worden tijdens de koeling omdat de pomp dan constant draait of omdat er niet zo'n hevige kook is tov met gas...? Bij mijn gasinstallatie kan ik bij blonde bieren eigenlijk de bodem zien na een uurtje uitzakken, bij mijn automaten blijft het wort steeds wat troebel. Raar, maar het is al altijd zo geweest. Ik pas steeds mijn water aan en zuur steeds aan tot 5,2 à 5,4 pH. Nu, na de vergisting en keggen of bottelen heb ik daar geen last meer van, doch het gaat om het wort voordat het in het gistvat gaat na 60 à 90 minuten. Ik koel met spiraalkoelers, en ook, gebruik steeds Iers mos, dus kan het wort mooi laten bezinken in de brouwketel.

Is de reden daarvan dat de verwarmingelementen nog lang restwarmte afgeven? Waardoor het wort blijft bewegen en de eiwitten niet neerslaan.
Wanneer ik in mijn gf30 kijk (pomp en verwarming uit) zie ik altijd beweging...

Jan de Graaff · 13-06-2023 09:03 u

Citaat van: Spyro op 12-06-2023  23:40 ubij mijn automaten blijft het wort steeds wat troebel.

Citaat van: Chris71 op 13-06-2023  07:35 udaarna het redelijk heldere wort overpompen

Het komt mij voor dat jullie dezelfde ervaring hebben.

Spyro · 13-06-2023 09:59 u

Citaat van: Jan de Graaff op 13-06-2023  09:03 uHet komt mij voor dat jullie dezelfde ervaring hebben.

Ik denk persoonlijk dat het komt omdat ik de pomp aan laat tijdens het koelen om het wort door de spiraalkoeler te sturen, bij de Speidel kan dat maar vanaf 84 graden, daar de pomp bij hogere temperatuur niet werkt, maar daar zit hij snel aan. Bij mijn gasketels liggen er op de bodem mooie grote vlokken in het heldere wort na een flinke whirlpool en een uur uitzakken, met de automaten zie ik dat nooit. Wel zakt de hop (werk steeds met pellets) wel mooi uit, de rest echter....

$:-\$

Spyro · 13-06-2023 10:09 u

Citaat van: Edwin brouwt op 13-06-2023  08:32 uIs de reden daarvan dat de verwarmingelementen nog lang restwarmte afgeven? Waardoor het wort blijft bewegen en de eiwitten niet neerslaan.
Wanneer ik in mijn gf30 kijk (pomp en verwarming uit) zie ik altijd beweging...

Denk het niet, daar het uitzakken na de koeling gebeurt, dus is het verwarmingselement en de bodem wel al afgekoeld gedurende die 20 à 30 minuten. Er zit steeds nog een troebele waas in het wort, ondanks het Iers mos en het uurtje uitzakken na een whirlpool. Ik vergist in een cct, dus na de gisting (bij het bottelen) heb ik wel heldere bieren, dus het zakt dan allemaal wel uit, doch die waas na die koeling speelt door mijn hoofd.

thepsych · 13-06-2023 18:08 u

Volgens mij is het in een normaal uitgevoerde GF30 bijna onmogelijk wordt af te pompen die helemaal helder is: na het koken, meestal met Iers mos, is alles helder! Dan wil ik terug koelen naar bv 80 graden voor een hoparomagift. Dan zuigt de pomp toch eiwitten aan die vermalen worden en terug komen. Door de watertoevoer te maximaliseren in de tegenstroomkoeler kun je snel stoppen met pompen. Na de hopstand direct door later stromen naar de vergistingstank via de koeler en dan zorgen dat dit rond de 19 graden uitkomt, lijkt me optimaal mbt vermalen van eiwitten. Of denken jullie dat snel terugkoelen en terugpompen in de GF30 en dan bij een temp van 20 graden snel naar de vergistingstank minder troebeling geeft in de tank. Overigens is uiteindelijk wel al mijn bier helder, soms met koude waas

ExPeteriment · 13-06-2023 20:54 u

In mijn automaat (geen gf), maal ik het wort niet tijdens koelen, pomp het er daarna niet uit, maar hevel netjes. Heel helder resultaat.

Jacques · 13-06-2023 21:57 u

Citaat van: Spyro op 13-06-2023  10:09 udoch die waas na die koeling speelt door mijn hoofd.

Waarom zou je kraakhelder bier willen drinken. De afgelopen tijd weer veel verschillende onbekende bieren gedronken uit de tap. Heel veel bieren worden licht troebel tot heel troebel. Heerlijk helder, H... is niet meer van deze tijd,

Spyro · 13-06-2023 23:29 u

Citaat van: Jacques op 13-06-2023  21:57 uWaarom zou je kraakhelder bier willen drinken. De afgelopen tijd weer veel verschillende onbekende bieren gedronken uit de tap. Heel veel bieren worden licht troebel tot heel troebel. Heerlijk helder, H... is niet meer van deze tijd,

De waas/troebelheid na de koeling die ik ondervind heeft eigenlijk niks te maken met het willen drinken van helder bier, het gaat er mij om waarom is het wort na koeling met mijn gasinstallatie helder na 1 uur uitzakken na de whirlpool en bij mijn automaten niet. Het wort uit de automaten is troebel als het in de cct gaat, maar na de gisting bij het bottelen is het wel helder "als dat zo moet zijn", een Duvelkloon of een ander helder bier MAG niet troebel zijn, of je kloonpoging is mislukt, een heldere Weizen is ook een soort van brouwfout, daar ging het mij niet om, als je moet denken van "ach, wat maakt het uit dat ik troebel bier brouw als de smaak maar OK is" ben je beter dat je stopt, niet...?
PS: H.... is geen bier maar kattenpis in mijn ogen, ook al is het misschien moeilijk na te brouwen, ik ga er zeker geen kloonpoging aan wagen, sorry...

Edwin brouwt · 13-06-2023 23:32 u

Ik zou de volgende keer eens proberen om je wort van boven af in je gistvat te hevelen. Ik denk dat het een stuk helderder wordt.

Spyro · 14-06-2023 00:02 u

Citaat van: Edwin brouwt op 13-06-2023  23:32 uIk zou de volgende keer eens proberen om je wort van boven af in je gistvat te hevelen. Ik denk dat het een stuk helderder wordt.

Het moet niet helder worden als het niet hoeft helder te zijn, het gaat mij om het verschil in helderheid tussen mijn automaten en mijn 3-pannen gasinstallatie als ik bvb hetzelfde recept gebrouwen heb in beiden, de grote vraag is "hoe komt het dat mijn wort in de 3-pannen op gas WEL en die in de automaten NIET kraakhelder is na 1 uur uitzakken, het eindresultaat in het glas heeft er weinig last van, het zakt immers wel uit na de gisting en de cold crash. Nu goed, wat maakt het uit, ik vroeg het mij gewoon af, als niemand er een antwoord op heeft kan ik er ook mee leven hoor, niks gebeurd ondertussen op deze wereld....

brouwerwaldonk · 14-06-2023 09:58 u

Het wort moet niet helder zijn na het koken, maar als je gaat bottelen is het aan te bevelen dat het bier helder is. bij troebel bier bottelen heb veel bezinksel achteraf in je flessen en dat is verlies van bier.
Na het koken is mijn wort mooi helder. Daarom ook na het gisten is het bier helder.

Deze foto is na het koken

Broewerke · 14-06-2023 20:08 u

Citaat van: Spyro op 14-06-2023  00:02 uHet moet niet helder worden als het niet hoeft helder te zijn, het gaat mij om het verschil in helderheid tussen mijn automaten en mijn 3-pannen gasinstallatie als ik bvb hetzelfde recept gebrouwen heb in beiden, de grote vraag is "hoe komt het dat mijn wort in de 3-pannen op gas WEL en die in de automaten NIET kraakhelder is na 1 uur uitzakken, het eindresultaat in het glas heeft er weinig last van, het zakt immers wel uit na de gisting en de cold crash. Nu goed, wat maakt het uit, ik vroeg het mij gewoon af, als niemand er een antwoord op heeft kan ik er ook mee leven hoor, niks gebeurd ondertussen op deze wereld....

Dit is precies hetgeen ik ook ervaar.
Met potten en pannen roer je wellicht niet constant en heb je een mooie filter waarmee je afhevelt naar kookketel zodra je wort helder is. In je automaat reciruleer je over je maish.
Bij een volgende keer tap je je wort af naar een ander vat of ketel. Als ie leeggelopen is trek je binnenpan omhoog en schenk je deze 5 tal liters weer op je maish. Begin dan met spoelen en door naar koken.
Eigenlijk precies de methode van potten en pannen. Je zult zien dat je helderder wort hebt.
Is mij te omslachtig en die het niet. Met bottelen heb ik.vrij helder bier en amper bezinksel is flesjes.

De Hopman · 14-06-2023 21:54 u

Zo doe ik het ook ongeveer. Na het maischen trek ik de binnenpan omhoog waarna ik het wort nog een aantal minuten rondpomp over het dan ontstane filterbed. Hiervoor heb ik een slang aan een losse camlock-koppeling gemaakt om de normale arm te vervangen. De eerste liters zijn vrij troebel, maar na een paar minuten als de bostel wat is ingezakt en er een mooi filterbed is gevormd wordt dit helder.
Op dit punt stop ik het rondpompen en begin ik met spoelen.
Dit is wel met een Brewmonk overigens, maar het achterliggende idee blijft hetzelfde.
Scheelt aardig in de helderheid, al is het nooit zo helder als bij Waldonk na het koken, maar dat laatste restje komt na de vergisting wel.

Jacques · 14-06-2023 23:38 u

Citaat van: Spyro op 13-06-2023  23:29 uDe waas/troebelheid na de koeling die ik ondervind heeft eigenlijk niks te maken met het willen drinken van helder bier, het gaat er mij om waarom is het wort na koeling met mijn gasinstallatie helder na 1 uur uitzakken na de whirlpool en bij mijn automaten niet. Het wort uit de automaten is troebel als het in de cct gaat, maar na de gisting bij het bottelen is het wel helder "als dat zo moet zijn", een Duvelkloon of een ander helder bier MAG niet troebel zijn, of je kloonpoging is mislukt, een heldere Weizen is ook een soort van brouwfout, daar ging het mij niet om, als je moet denken van "ach, wat maakt het uit dat ik troebel bier brouw als de smaak maar OK is" ben je beter dat je stopt, niet...?
PS: H.... is geen bier maar kattenpis in mijn ogen, ook al is het misschien moeilijk na te brouwen, ik ga er zeker geen kloonpoging aan wagen, sorry...

De afgelopen weken heb ik een reis gemaakt door Duitsland, Denemarken en Zweden. Het viel mij op dat je weinig kraakheldere bieren krijgt als je een bier besteld van de tap.

In een Duitse brouwerij waar ik gisteren was, heeft mijn vrouw de onderstaande foto van mij gemaakt. Een helles, die mij goed smaakte.

Spyro · 14-06-2023 23:45 u

Citaat van: Jacques op 14-06-2023  23:38 uDe afgelopen weken heb ik een reis gemaakt door Duitsland, Denemarken en Zweden. Het viel mij op dat je weinig kraakheldere bieren krijgt als je een bier besteld van de tap.

In een Duitse brouwerij waar ik gisteren was, heeft mijn vrouw de onderstaande foto van mij gemaakt. Een helles, die mij goed smaakte.

Ja, inderdaad, smaak heeft niks met helderheid te maken, maar ik zoek de reden waarom die f***** automaten geen heldere wort voortbrengen en de 3-pannen installatie wel ook al is alles gebrouwen door dezelfde brouwer en met dezelfde bewerkingen en ingrediënten. Nu, ik ga eens proberen zoals hier eerder beschreven, dus meer wort door het filterbed jagen bij een omhooggehaalde moutkorf....