Vraag mbt koelen

Larsje40 · 03-02-2022 12:18 u

Hoi allemaal.

Ik had een vraag betreffende het koelen na het koken voor vergisting. Ik lees en heb zelf ook altijd gekoeld in mijn brouwketel (brewmonk 30) met een koelspiraal.

Nu vraag ik me af of het ook op een nadere manier kan en wat hier eventueel het gevaar/nadelen van zijn.

Stel ik brouw een bier en ben klaar met koken. Zou ik dan ook meteen de hete wort in het vergistingsvat kunnen laten lopen en het dan gewoon in de vergistingskast of ergens in huis neer zetten tot het afgekoeld is? uiteraard in het vergistingsvat met deksel en waterslot om infectie te voorkomen.

Voordelen hiervan zijn volgens mij: Je hoeft in principe je slangen en gistvat niet meer te desinfecteren (wat ik overigens wel zou doen) omdat de hete wort erin komt en de bacteriën doodt door de hitte. Je hoeft niet meer met een koelspiraal te werken dus scheelt het water en tijd.

Als nadeel zie ik dat je langer moet wachten tot je de gist erbij kunt doen.

Zijn er nog meer nadelen om het op deze manier te doen of heeft dit invloed op de smaak enz?

Thnx alvast voor de reacties.

gr.

Larsje

Leon058 · 03-02-2022 12:37 u

Hoi,

Ja dit kan en wordt ook wel de 'australische methode' genoemd, staat op dit forum ook wel het nodige over. Voordeel is onder andere waterbesparing, wat in Australië nog al aan de orde is heb ik begrepen. Daarnaast is het gewoon heel makkelijk. Wel is het oppasssen met kokend hete wort als je het moet gaan overgieten ipv pompen. Andere manieren van koelen zou een waterbad (evt met ijs), een tegenstroomkoeler of een platenkoeler kunnen zijn.

Een ander nadeel is dat het wort lang warm staat. Dat kan extra kleurvorming betekenen, hoeft niet echt een nadeel te zijn maar wel bij lichte bieren is dat ongewenst.

Een andere is de vorming van DMS (gekookte groente aroma/smaak) en daar kun je wel of geen last van hebben, afhankelijk van hoeveel SMM (precursor voor DMS) er in je wort zit (iets om evt op te zoeken lijkt me). Vorming van DMS wordt tegengegaan door snel (dus actief met een koeler) je wort te koelen. Het ligt er ook maar net aan hoe gevoelig men voor de smaak is).

Heb helaas geen ervaring met deze techniek. Ik heb tot nog toe altijd actief gekoeld met een koelspiraal en later een tegenstroomkoeler.

Ik weet zeker dat het bier word. Ik voel een experiment opkomen (vergelijking tussen koelmethoden).

CeesM · 03-02-2022 13:12 u

Van welk materiaal is je vergistingsvat? Kunststof kan aardig vervormen met hete wort en bij afkoeling onderdruk opbouwen en flink indeuken. Als het niet luchtdicht is trekt het zuurstof naar binnen dat zeer nadelig kan werken zonder gist.

Snelbier · 04-02-2022 07:00 u

Ander nadeel is helderheid van je wort.
Eiwitten vlokken beter uit na snelle afkoeling.
Door eerst te koelen en dan naar gistvat raak je véél 'afval' kwijt, bezinkt beter.
Proost, Snelbier.

brouwerwaldonk · 04-02-2022 10:46 u

Citaat van: Leon058 op 03-02-2022  12:37 uHoi,

Ja dit kan en wordt ook wel de 'australische methode' genoemd, staat op dit forum ook wel het nodige over. Voordeel is onder andere waterbesparing, wat in Australië nog al aan de orde is heb ik begrepen. Daarnaast is het gewoon heel makkelijk. Wel is het oppasssen met kokend hete wort als je het moet gaan overgieten ipv pompen. Andere manieren van koelen zou een waterbad (evt met ijs), een tegenstroomkoeler of een platenkoeler kunnen zijn.

Een ander nadeel is dat het wort lang warm staat. Dat kan extra kleurvorming betekenen, hoeft niet echt een nadeel te zijn maar wel bij lichte bieren is dat ongewenst.

Een andere is de vorming van DMS (gekookte groente aroma/smaak) en daar kun je wel of geen last van hebben, afhankelijk van hoeveel SMM (precursor voor DMS) er in je wort zit (iets om evt op te zoeken lijkt me). Vorming van DMS wordt tegengegaan door snel (dus actief met een koeler) je wort te koelen. Het ligt er ook maar net aan hoe gevoelig men voor de smaak is).

Heb helaas geen ervaring met deze techniek. Ik heb tot nog toe altijd actief gekoeld met een koelspiraal en later een tegenstroomkoeler.

Ik weet zeker dat het bier word. Ik voel een experiment opkomen (vergelijking tussen koelmethoden).

Wort wat lang warm staat is heel sterk geoxideerd.
Ik koel met een koper spiraal en mijn 44L wort is op 15 minuten afgekoeld van 100 naar 25°C. Dit kan omdat ik een roersysteem gebruik in het wort, het hete wort wordt constant langs de koude spiraal gedreven. Het gebruikte water vang ik op voor poetsen allerhande.

oneman · 04-02-2022 13:16 u

Ik heb nog nooit een koeler gehad (ooit een centenkwestie, daarna luiheid, nu door ongeschiktheid van mijn brouwlokatie

) Ik laat het wort altijd gewoon in het vergistingsvat afkoelen.

Ik kan het niet vergelijken met een proces met koeler, maar ik heb gewoon lekker bier naar mijn smaak.

Sinds kort voeg ik wel een flinke klont ijs toe, zodat de boel wel deels snel afkoelt. Ik ga ervan uit dat elke graad lager al wat scheelt omdat de meeste processen harder gaan naar mate de temperatuur hoger is. Daartoe gebruik ik de 'Fermenter top-up' functie van Brewfather, per ±10 liter wort een top-up van 1 liter. Dat is dat dus een klont ijs van -18°C van ± 1 kg direct uit de vriezer. Helpt een beetje.

Ik gebruik nu een stalen vat, maar voorheen altijd kunststof van simpele witte emmers tot gedegen vaten van voedingsplastic. Nooit problemen gehad met vervormen van het vat.

oneman

Jacques · 05-02-2022 16:42 u

Citaat van: Larsje40 op 03-02-2022  12:18 uHoi allemaal.

Ik had een vraag betreffende het koelen na het koken voor vergisting. Ik lees en heb zelf ook altijd gekoeld in mijn brouwketel (brewmonk 30) met een koelspiraal.

Nu vraag ik me af of het ook op een nadere manier kan en wat hier eventueel het gevaar/nadelen van zijn.

Stel ik brouw een bier en ben klaar met koken. Zou ik dan ook meteen de hete wort in het vergistingsvat kunnen laten lopen en het dan gewoon in de vergistingskast of ergens in huis neer zetten tot het afgekoeld is? uiteraard in het vergistingsvat met deksel en waterslot om infectie te voorkomen.

Voordelen hiervan zijn volgens mij: Je hoeft in principe je slangen en gistvat niet meer te desinfecteren (wat ik overigens wel zou doen) omdat de hete wort erin komt en de bacteriën doodt door de hitte. Je hoeft niet meer met een koelspiraal te werken dus scheelt het water en tijd.

Als nadeel zie ik dat je langer moet wachten tot je de gist erbij kunt doen.

Zijn er nog meer nadelen om het op deze manier te doen of heeft dit invloed op de smaak enz?

Thnx alvast voor de reacties.

gr.

Larsje

Snel afkoelen van het wort heeft heel veel voordelen.
Een belangrijk is dat je het risico op infecties sterk verkleind. Hoe sneller de gist bij het wort kan hoe beter het is.
Daarnaast is je bier frisser van smaak doordat je minder oxidatie en vorming van Maillardproducten hebt. En je hebt ook veel minder kans op het ontstaan van DMS.

Maar het kan natuurlijk wel. Zo'n 40 jaar geleden toen ik pas begon deed ik dat ook. Na het koken deed ik het wort in het gistvat. De lucht die aangezogen werd door het afkoelen filterde ik door watten. De bieren hadden zo geen infectie maar toch werden mijn bieren merkbaar beter toen ik geforceerd ging koelen...

JayDee · 05-02-2022 16:55 u

Kleine batches (~10l) vergist ik altijd in een corny keg met spunding valve in een klimaat kast. Zou het werken als ik het hete wort (wellicht eerst afkoelen tot 80 C of zo) direct in de corny doe, die afsluit (of juist niet, loze koppeling op de gas in) en dan afkoelen onder een kraan / douche?

Evt het laatste stuk in de koelkast voordat de gist er bij gaat. In de pan in de gootsteen vind ik altijd zo'n gedoe...

Arjen1969 · 05-02-2022 17:36 u

Als je met een waterslot gaat koelen krijg je dan geen inzuiging van lucht via het waterslot (of wordt het waterslot wellicht helemaal leeggezogen?). Tijdens koelen zal de lucht boven je wort afkoelen en krimpen, dus ik denk dat je dan "vuile" lucht in je gisitingsvat mee kan krijgen.

Jacques · 05-02-2022 20:38 u

Citaat van: Arjen1969 op 05-02-2022  17:36 uAls je met een waterslot gaat koelen krijg je dan geen inzuiging van lucht via het waterslot (of wordt het waterslot wellicht helemaal leeggezogen?). Tijdens koelen zal de lucht boven je wort afkoelen en krimpen, dus ik denk dat je dan "vuile" lucht in je gisitingsvat mee kan krijgen.

Daarom moet je tijdens het afkoelen geen waterslot op je gistvat zetten maar een luchtfilter...