Rendement verhogen

[Drowsy]

Beste allemaal,

Wij zijn twee hobbybrouwers en we zitten al een tijdje met een brouwrendement waar we niet helemaal tevreden mee zijn. We brouwen in een 50 L Klarstein ketel waarin we niet roeren omdat we constant de pomp aan hebben staan en het geschrote mout tussen twee filters geklemd zit. Ik hoop dat jullie tips hebben waarmee we ons rendement op kunnen hogen.

Voor ons laatste brouwsel hebben we het volgende geprobeerd om 40 L te brouwen:
- Mout schroten op 1.5 mm
- pH van het maischwater op 5.5
- 10 minuten eiwitrust op 52 graden
- 90 minuten lang maisschen op 68 graden
- 9kg mout in 36L maischwater (verhouding van 4 L water per kg)
- 17 Liter spoelwater
- 80 minuten koken (verdamping van 1 L per 15min)

De uiteindelijke SG kwam uit op 1051. Wat een rendement van 53.5% betekent. Zijn er dingen die we anders kunnen doen om ons rendement te verhogen?

[Micha]

Wat ik begreep van een aantal Herms eigenaars was dat het ondanks het rondpompen toch verstandig is om in het begin te roeren. Is er geen mogelijkheid om de tweede plaat er later op te zetten? In de filmpjes van David Heath begint hij ook altijd met een stukje roeren. Al was het maar om deegballen te voorkomen.

Daarnaast zou ik geneigd zijn om te kijken naar een fijnere schroot. Maar dat zou stap 2 zijn. Wellicht ook een kwestie van een keer uitproberen?

[Fractus]

Ik sluit me volledig aan bij bovenstaande post, heb zelf een easybrew. Af en toe roeren aan het begin kan zeker geen kwaad, en ik ben met het inmaischen al gauw 5 tot 10 minuten aan het roeren zodat ik zeker weet dat er geen droge klonten meer zijn en alles mooi doorstroomd. Heb ook gemerkt dat als ik iets fijner schroot, dit een hoger rendement oplevert zonder veel doorstroomproblemen.

Als toevoeging: heb je de temperatuur wel eens gecheckt met een andere thermometer? Dat kan nogal een impact op je rendement hebben.

[Oxhead]

Beste allemaal,

Wij zijn twee hobbybrouwers en we zitten al een tijdje met een brouwrendement waar we niet helemaal tevreden mee zijn. We brouwen in een 50L Klarstein ketel waarin we niet roeren omdat we constant de pomp aan hebben staan en het geschrote mout tussen twee filters geklemd zit. Ik hoop dat jullie tips hebben waarmee we ons rendement op kunnen hogen.

Voor ons laatste brouwsel hebben we het volgende geprobeerd om 40L te brouwen:
- Mout schroten op 1.5mm
- pH van het maischwater op 5.5
- 10 minuten eiwitrust op 52 graden
- 90 minuten lang maisschen op 68 graden
- 9kg mout in 36L maischwater (verhouding van 4L water per kg)
- 17 Liter spoelwater
- 80 minuten koken (verdamping van 1L per 15min)

De uiteindelijke SG kwam uit op 1051. Wat een rendement van 53.5% betekent. Zijn er dingen die we anders kunnen doen om ons rendement te verhogen?

Ik zou eerst bij het begin beginnen. Zijn alle moutkorrels wel geschroot dus gebroken?

[Robert1968]

Je berekent je rendement op basis van kg mout als zodanig. Maar mout bevat circa 5% vocht en heeft een extractpercentage van circa 79% (rest is kaf).

Als je al het extract uit de (vochtige) korrel zou halen zou dit op 79%-5% = 74% uitkomen. Jij komt op 54% dus op 54/74 = 73% van wat maximaal mogelijk is. Niet eens zo slecht.

Klam fijn schroten en regelmatig het bed omroeren zou het percentage met enkele procenten opkrikken. Fijn schroten in een automatische brouwketel heeft als bijkomend voordeel dat het spoelen langzamer en daarmee efficiënter verloopt.

[hansHalberstadt]

Het is niet alleen het rendement van de omzettingen (dat kun je overigens goed meten via een SG meting aan het beslag einde van het maischen, details kan ik wel geven als het moet), maar vooral ook het rendement wanneer je gaat spoelen. En bij brouwautomaten gaat dat meestal heel snel als je de binnenketel helemaal optilt met als gevolg dat er veel suiker achterblijft. Ik zou dus eens beginnen met het maischrendement te meten (dat is dus het rendement voordat je gaat spoelen, zie bijlage en link)
http://www.wiki-hobbybrouwen.nl/software/excel_rekensheets/
wat je daar invult is:
-gebruikt maischwater in ml
-moutgewicht in gram
waterpercentage in de mout (normaal ca 3%)
blauw= invulveld, geel= berekende waardes
daaruit berekent de sheet Ke (dat is het percentage suiker wat je uit de mout haalt, ca 81% bij optimaal werken voor diastatische mouten)
 


Beste is een refractometer gebruiken en brix meten of hydrometer, maar dan wel goed het monster afkoelen naar 20 graden in een afgesloten potje zodat je geen meetfout maakt door verdampen of warm meten.

[kubock]

Wat voor schrootmolen gebruiken jullie? Na mijn schijvenmolen te hebben ingeruild voor een walsenmolen, heb ik een stuk meer controle over het schrootresultaat. Ik heb (onder meer in het grote Easybrew draadje) gelezen dat de optimale grootte bij het schroten rond de 1,1 mm zit. De afgelopen keer dat ik brouwde, heb ik een vrij zwaar bier gemaakt en daarbij een korrelgrootte van ongeveer 0,9 tot 1 mm aangehouden. Ik had geen problemen met het filterbed en ben op het beoogde SG uitgekomen.

Wat je daarnaast zou kunnen proberen, is ook het spoelwater aan te zuren tot een pH van ongeveer 6. Dat schijnt net iets beter de overgebleven suikers mee te nemen.

[hansHalberstadt]

Schroten en pH kan een paar % schelen. Maar om te voorkomen dat je zaken probeert te verbeteren die misschien maar een kleine bijdrage hebben aan het probleem kun je volgens mij het beste eerst bepalen welke factoren de grootste bijdrage leveren aan het probleem. Ik verdenk dan vooral het spoelen en slechte omzetting bij het maischen door niet te roeren. om daar achter te komen miet je dus het maischrendement bepalen en samen met het gemeten rendement aan het begin van het koken kun je dan je spoelrendement uitrekenen en dan kun je pas een echte conclusie trekken.   

[Theo Mol]

Zomaar vanuit een rijtje cijfers krijg ik er geen beeld van, daarom heb ik een fantasiebier in BrouwHulp gezet met deze hoeveelheden. Daar komt een SG uit van 1,050 bij een brouwzaalrendement van 75%. Jullie zitten een fractie hoger, dus het lijkt volgens het boekje te gaan. Als BrouwHulp een betrouwbaar boekje is, wat ik aanneem. Welk boekje gebruiken jullie als basis voor je verwachte rendement?

[goom]

Pomp uitzetten.. roeren en weer doormaischen met pomp aan

Drie keer uitvoeren
Zorg dat je pH in orde is.

[hansHalberstadt]

9 kg mout in 36 L maischwater levert: SG beslag van ca 1068

[Drowsy]

Bedankt voor de uitgebreide en nuttige antwoorden allemaal!!

We gebruiken een walsenmolen en hebben het rendement berekent volgens: https://www.brouw-bier.nl/praktijk/rekenen/bzrendement.aspx

Het rendement na het maischen is vaak hoger dan de beoogde SG. Na het spoelen keldert onze SG waarde echter. Ik dacht dat dit kwam doordat de het maischwater verdund werd door het spoelwater, maar het kan ook aan slecht spoelen liggen. Het spoelen gaat ook erg snel in onze ketel (binnen een paar minuten is het spoelen al klaar). We zorgen wel dat het spoelwater rond de 70 graden zit, maar aan een aanpassing van de pH had ik nog niet gedacht.

Zou fijner schroten dan een oplossing zijn om zowel tijdens het maischen als het spoelen meer suikers uit de mout te halen? Ook omdat het filterbed hier dikker van wordt. We hebben laatst erg fijn geschroot, maar toen was het filterbed zo dicht dat het spoelen een uur duurde en ik las dat dit ook weer slecht is voor je rendement.

[hansHalberstadt]

hebben het rendement berekent volgens: https://www.brouw-bier.nl/praktijk/rekenen/bzrendement.aspx

Het rendement na het maischen is vaak hoger dan de beoogde SG. Na het spoelen keldert onze SG waarde echter. Ik dacht dat dit kwam doordat de het maischwater verdund werd door het spoelwater, maar het kan ook aan slecht spoelen liggen. Het spoelen gaat ook erg snel in onze ketel (binnen een paar minuten is het spoelen al klaar).

 We hebben laatst erg fijn geschroot, maar toen was het filterbed zo dicht dat het spoelen een uur duurde en ik las dat dit ook weer slecht is voor je rendement.

Een paar opmerkingen:
*hoe heb je bepaald dat je rendement na het maischen vaak hoger dan de beoogde SG. Dat staat nl niet in de link die je geeft. het SG van het wort die je als eerste opvang is inderdaad altijd hoger dan het uiteindelijke SG, maar dat zegt nog niets over je maischrendement. Daarmee bepaal je namelijk hoeveel suiker er daadwerkelijk in je beslag zit tov het gewicht aan mout. En dat moet rond de 80% zijn als je omzettingen goed zijn gegaan. Dat meet je dus met de sheet die ik had gegeven.

*je kunt inderdaad het rendement verhogen door langzamer te spoelen. Fijner schroten waardoor je filter langzamer doorloopt kan een oplossing zijn, maar is lastig te sturen. Voor je het weet loopt je filter nl helemaal niet meer door en gaat al je spoelwater erlangs ipv erdoor en dan is je rendement nog lager.
Wat wel werkt is de zgn 'takelmethode' waarbij je je moutkorf een klein beetje optilt ipv helemaal.

[Snelbier]

Het rendement na het maischen is vaak hoger dan de beoogde SG. Na het spoelen keldert onze SG waarde echter. Ik dacht dat dit kwam doordat de het maischwater verdund werd door het spoelwater, maar het kan ook aan slecht spoelen liggen..

Je waarneming/conclusie is juist..  Bekijk even wat je er mee moet of kan
Spoelen is afdunnen, SG zal dalen.  Je gooit schoon water door de mout, de uitloop bevat altijd minder suikers dan het eerste wort.
SG daalt dan, ontkom je niet aan.  Daarom wordt in bieren met hoog SG minder gespoeld, puur om SG hoog te houden.
Rendement stijgt (al zie je dat misschien anders), want er komt extra suiker uit de mout.
Als je lang genoeg (veel water) blijft spoelen zal je rendement 100% worden, alle suikers gewonnen. SG dan hopeloos, véél liters met weinig suiker per liter.
- Maischen is altijd zoeken naar een optimum tussen SG en rendement. Bij hoger SG heb je meestal lager rendement, door minder spoelen.
Proost,  Snelbier

Toevoeging: hansHalberstadt zegt eigenlijk het zelfde in vorige reactie...
  Als je hem niet snapt: gewoon doorvragen..

[brouwerwaldonk]

Beste allemaal,

Wij zijn twee hobbybrouwers en we zitten al een tijdje met een brouwrendement waar we niet helemaal tevreden mee zijn. We brouwen in een 50 L Klarstein ketel waarin we niet roeren omdat we constant de pomp aan hebben staan en het geschrote mout tussen twee filters geklemd zit. Ik hoop dat jullie tips hebben waarmee we ons rendement op kunnen hogen.

Voor ons laatste brouwsel hebben we het volgende geprobeerd om 40 L te brouwen:
- Mout schroten op 1.5 mm
- pH van het maischwater op 5.5
- 10 minuten eiwitrust op 52 graden
- 90 minuten lang maisschen op 68 graden
- 9 kg mout in 36 L maischwater (verhouding van 4 L water per kg)
- 17 Liter spoelwater

- 80 minuten koken (verdamping van 1 L per 15min)

De uiteindelijke SG kwam uit op 1051. Wat een rendement van 53.5% betekent. Zijn er dingen die we anders kunnen doen om ons rendement te verhogen?

Met 9 kg mout maak ik in mijn 3 pan systeem 40 liter wort van 1058 en bekom een rendement van 69,6%
Ik schroot op 1 mm, beslaan in 32 L water van 62 °C. Na 10 min roeren pH aanpassen indien nodig naar 5,5 ik spoel met 28 L water met pH 5,2
Ik bekom 45 - 48 L wort om na het koken ruim 40 L over te houden.
Ik filter met een degelijke hevelfilter die op het ganse opp van de brouwketel de suikers ophaalt Duurtijd 1u 15min
70 min koken op pH 5,1
Hoeveelheid wort na het koelen = hoeveelheid bier - 1 L

probeer iets fijner te schroten
pH mag pas aangepast worden in het beslag na 10 minuten roeren of pompen
 gebruik enkele liter minder brouwwater
 Gebruik die enkele liter meer in het spoelwater dat geeft al winst
Filter met een goede hevelfilter dat geeft de meeste winst

[hansHalberstadt]

probeer iets fijner te schroten
pH mag pas aangepast worden in het beslag na 10 minuten roeren of pompen

Ik was nog niet zover dat ik kon concluderen dat het aan het maischen ligt omdat ik nog steeds geen meetgegevens gehoord heb waaruit het maischrendement volgt. Dus iets oplossen waarvan je nog niet weet of het wel het probleem is lijkt mij de verkeerde volgorde. Vandaar mijn herhaalde vraag.

[brouwerwaldonk]

Vooraf de pH van het water aanpassen mag je niet doen, omdat de mout zelf ook een regulerende werking heeft.

[hansHalberstadt]

Vooraf de pH van het water aanpassen mag je niet doen, omdat de mout zelf ook een regulerende werking heeft.

Ik weet niet of dat een antwoord is op mijn opmerkingen? Zo ja dan is mijn boodschap niet overgekomen vrees ik.
pH aanpassen doe je inderdaad in het beslag, maar mijn punt was om eerst te kijken waar de grootste problemen zitten.
Als de pH 1% doet op je rendement, fijn of grof schroten 2% en spoelen 10% wat ga je dan als eerste aanpakken als je je rendement wilt verhogen? Maar daarvoor moet je die getallen wel eerst zien te achterhalen. 

[brouwerwaldonk]

Neen Hans, dit was bijkomende info voor de topic starter, hij schreef - pH van het maischwater op 5.5

[hansHalberstadt]

Neen Hans, dit was bijkomende info voor de topic starter, hij schreef - pH van het maischwater op 5.5

Aha duidelijk. Maar misschien kun je dan beter in het vervolg zulke stukjes citeren want dan is gelijk voor iedereen duidelijk waar je op reageert, bv zo: 

- pH van het maischwater op 5.5
Zijn er dingen die we anders kunnen doen om ons rendement te verhogen?

Vooraf de pH van het water aanpassen mag je niet doen, omdat de mout zelf ook een regulerende werking heeft.

[brouwerwaldonk]

Bedankt voor de uitgebreide en nuttige antwoorden allemaal!!

We gebruiken een walsenmolen en hebben het rendement berekent volgens: https://www.brouw-bier.nl/praktijk/rekenen/bzrendement.aspx

Het rendement na het maischen is vaak hoger dan de beoogde SG. Na het spoelen keldert onze SG waarde echter. Ik dacht dat dit kwam doordat de het maischwater verdund werd door het spoelwater, maar het kan ook aan slecht spoelen liggen. Het spoelen gaat ook erg snel in onze ketel (binnen een paar minuten is het spoelen al klaar). We zorgen wel dat het spoelwater rond de 70 graden zit, maar aan een aanpassing van de pH had ik nog niet gedacht.

Zou fijner schroten dan een oplossing zijn om zowel tijdens het maischen als het spoelen meer suikers uit de mout te halen? Ook omdat het filterbed hier dikker van wordt. We hebben laatst erg fijn geschroot, maar toen was het filterbed zo dicht dat het spoelen een uur duurde en ik las dat dit ook weer slecht is voor je rendement.

Dat uw SG na het maischen hoger ligt dan na het spoelen is heel normaal. Spoelen duurt normaal meer dan 60 minuten zo krijg de suikers die nog in het bostel zitten.
Als het maar een paar minuten duurt dan gooi je al die suikers op de mesthoop, voer voor de ratten en muizen.
Hoe grover je schroot hoe sneller het spoelen kan, trouwens er moet een regelkraan op je filter staan
Je spoelt VEEL te snel, daarom is uw rendement zo slecht
Met een door mij op maat gemaakte hevelfilter zal je rendement spectaculair stijgen.

[hansHalberstadt]

trouwens er moet een regelkraan op je filter staan
Je spoelt VEEL te snel, daarom is uw rendement zo slecht
Met een door mij op maat gemaakte hevelfilter zal je rendement spectaculair stijgen.

Dat is nu precies het zwakke punt van die brouwautomaten, nl dat dat dus niet kan op de standaard manier. De enige manier waarop het wel kan is door je moutkorf tijdens het spoelen precies zover boven de vloeistof eromheen uit te tillen dat je daarmee het drukverschil over het filterbed kunt instellen en daarmee dus de gewenste spoelsnelheid. Dat kun je zelfs automatisch doen via het optillen van de moutkorf met een vooraf ingestelde kracht, zie https://www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php/topic,38488.msg585659.html#msg585659
en
https://www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php/topic,38488.msg582939.html#msg582939
Maar ik weet niet of dat kwartje ooit bij iemand gevallen is. (wel bij enkelen gelukkig)   

[Theo Mol]

Met een door mij op maat gemaakte hevelfilter zal je rendement spectaculair stijgen.

In deze oplossing laat je het wort van onderaf in een ander vat lopen. Dat kan ook, en m.i. heb je er bij een brouwautomaat niet eens een hevel voor nodig. Ik zou bij de mijne het aftapkraantje of de pomp kunnen gebruiken. Je hoeft dan de moutkorf niet te tillen tijdens het spoelen.
Als je het heel gewiekst aanpakt (het "andere" vat hoger zetten met een slang/pijpje tot op de bodem) zou je misschien zelfs via de pomp weer kunnen terughevelen. Minder zuurstofinslag en minder te tillen, tel uit je winst.

Vaak levert een oplossing een nieuw probleem op, bij deze heb je een extra vat nodig en misschien wat leidingwerk. Volmaakt zal het nooit worden maar misschien steeds iets beter, net als mijn bier 

[hansHalberstadt]

Vaak levert een oplossing een nieuw probleem op, bij deze heb je een extra vat nodig en misschien wat leidingwerk. Volmaakt zal het nooit worden maar misschien steeds iets beter, net als mijn bier 

Maar dan ge je eigenlijk dus terug van het basisprincipe van de brouwautomaat, nl alles in 1 pan en rondpompen tijdens het maischen naar het traditionele 2 pan systeem met beslagkuip en maischfilter?

[Theo Mol]

Yep.

De oplossing met het hevelfilter is dan ook afkomstig van iemand van wie ik de indruk heb dat hij niet met een automaat brouwt (klopt dat, brouwerwaldonk?).

Als je dicht bij het idee van alles-in-een-ketel wilt blijven en geen omvangrijke hijsinstallatie of haak in het plafond wilt is het misschien een idee om een rekje te maken dat je over de rand van de ketel zet en waar je de moutkorf steeds een stukje hoger op plaatst. Maar dan is een extra vat makkelijker te hanteren denk ik. Elk voordeel, enzovoorts, zou een bekend filosoof opmerken.

En voordat dit een heel ander thema wordt dan in het onderwerp staat: als de 75% brouwzaalrendement die standaard in BrouwHulp staat een redelijk haalbare waarde is dan doe ik het niet zo slecht. Ik schroot op 1,4 mm (omdat een van de streepjes op mijn molen dit aangeeft). Ik brouw met een Brewmonk, beslagdikte 3 L per kg, rustig mengen en het eerste kwartier zeker regelmatig omroeren zodat het wort goed doorloopt. Spoelen doe ik gewoon op de haakjes, het water gaat schepje voor schepje. Met dit alles kom ik regelmatig boven 80%.