Franziskaner gist opkweekbaar?

[Rinus]

als je echt 150ml appelsap aan het gisten hebt en dat doorzet naar 1 liter dan heb je op de roerder na een nacht op de roerder bij 25 graden gegarandeerd veel activiteit. Als dat niet zo is dan twijfel ik eraan of je 150ml appelsap inderdaad wel gistte. De manier om dat te zien is constateren dat je een flinke hoeveelheid koolzuur kwijt bent geraakt. Dat kan door wegen (het geheel moet dan minimaal 2-5g lichter zijn geworden) of via sterke schuimvorming. 
Wat je normaal gesproken doet is hooguit 2-5ml wort of appelsap toevoegen aan je leeggeschonken flesje als eerste stap. er zit heel weinig gist in zo'n flesje en die moet ook nog eens omgeving aanpassen. als dat gist kun je naar bv 100ml en dan naar een liter. steeds een factor 10 a 20 ertussen dus.

Ik zag wel schuim op de appelsap, ik gebruik inderdaad ook te veel bij de eerste stap, zal dat eens afleren.
Bij welk volume appelsap is de gewicht afname van 2-5 gram?
Over een paar uur zal ik meer weten, het gaat meestal wel goed komen hoor.
Hoe doen jullie dat eigenlijk steeds zo'n klein beetje wort toevoegen? Steeds een beetje koken, of vanuit een flesje wort wat je steeds weer afsluit?

[Hopfenfox]

Dit vind ik wel interessant. Over gist opkweken is heel veel te vinden en op veel plekken vind je het advies om ongeveer 100 ml (half pakje) appelsap toe te voegen. Dat heb ik nu ook gedaan en is prima gelukt. Dan is 2-5 ml wel heel weinig?

Ik wil vanaf hier in en keer opschalen naar ongeveer 750 ml wort. Dat moet genoeg gist opleveren om 10 liter wort van SG 1.060 te vergisten.

[hansHalberstadt]

I
Bij welk volume appelsap is de gewicht afname van 2-5 gram?

Appelsap is 10% suiker dus ca 10 gram suiker voor elke 100 ml appelsap. Die 10 gram wordt omgezet in 5 g alcohol en 5 g koolzuur dus per 100 ml appelsap verlies je ca 5 g aan koolzuur als het helemaal uitgist. Dus als je 150 ml appelsap heb in jouw voorbeeld dan is 2-5 g afname een bewijs dat het gist en verlies je 7.5 g als de suiker op is.

[Rinus]

ik vrees dat het wederom niets wordt, er is geen teken van leven.
Waarschijnlijk de activiteit in de eerste stap in het flesje overschat.
Er was echt wel schuim zichtbaar maar ik zal de volgende keer met minder appelsap starten en het flesje dan ook wat warmer zetten.
Vreemd, normaal gesproken gaat het meestal wel goed (maar ik kweek wel meestal la Trappe trippel gist om de quadrupel te maken).
 

[seed7]

Ik wil [...]

En wat wil de gist? Of beter, wat doet de gist?

Ingo

[Rinus]

Appelsap is 10% suiker dus ca 10 gram suiker voor elke 100 ml appelsap. Die 10 gram wordt omgezet in 5 g alcohol en 5 g koolzuur dus per 100 ml appelsap verlies je ca 5 g aan koolzuur als het helemaal uitgist. Dus als je 150 ml appelsap heb in jouw voorbeeld dan is 2-5 g afname een bewijs dat het gist en verlies je 7.5 g als de suiker op is.

Ik heb nu een depot uit een Rochefort 8 op kweek gezet, 20 ml (afgewogen 20 g) appelsap toegevoegd.
Dus dit bevat 2 gram suiker en zou dus 1gram moeten afnemen in gewicht als er vergisting is.

Na een nacht is het nog niet afgenomen, dus nog geen vergisting. Ik heb wel regelmatig de fles bewogen.
Twijfel nu of ik het flesje beter op de magneet roerder kan zetten? (ik heb een kleine vlo).

[Pieter1954]

Even een ballonnetje op het flesje zetten. Binnen 2 dagen moet die gaan opbollen. Die Rochefortgist moet het vrij snel en goed doen.

[Hopfenfox]

Even checken of ik het goed heb gedaan:

- 2 flesjes geleegd, laatste centimeter laten zitten en aan elk flesje 100 ml appelsap toegevoegd
- uiteraard alles ontsmet
- warm weggezet met een ballonnetje en na zo'n 50 uur stonden beide ballonnen strak
- starterwort van 60 gram met 600 ml water gemaakt, laten afkoelen en in Erlenmeyer
- inhoud flesjes er bij geschonken
- geheel 24 uur op de roerder, schuimde als een gek

Toen in de koelkast gezet zodat ik 48 uur later kan brouwen.

Vragen:

- heeft het zin het nog langer op de roerder te laten staan alvorens koeling in te doen?
- was de stap van 2 x 100 ml naar 600 ml een juiste? (kleiner dan factor 10)
- heb ik nu genoeg gist om 10 liter met SG 1.060 te vergisten?
- hoe weet ik dat zeker, al die online rekenprogramma's geven een andere uitkomst en andere tussenstappen?
- als ik de inhoud van de erlenmeyer tijdens brouwen rustig op temperatuur laat komen, kan ik de gist dan zo pitchen (na afgieten wort) of kan ik beter eerst wat wort toevoegen en een uurtje laten draaien op de roerder?

Hoe meer ik er over lees, hoe meer vragen...

[Jacques]

Even checken of ik het goed heb gedaan:

- 2 flesjes geleegd, laatste centimeter laten zitten en aan elk flesje 100 ml appelsap toegevoegd
- uiteraard alles ontsmet
- warm weggezet met een ballonnetje en na zo'n 50 uur stonden beide ballonnen strak
- starterwort van 60 gram met 600 ml water gemaakt, laten afkoelen en in Erlenmeyer
- inhoud flesjes er bij geschonken
- geheel 24 uur op de roerder, schuimde als een gek

Toen in de koelkast gezet zodat ik 48 uur later kan brouwen.

Vragen:

- heeft het zin het nog langer op de roerder te laten staan alvorens koeling in te doen?
- was de stap van 2 x 100 ml naar 600 ml een juiste? (kleiner dan factor 10)
- heb ik nu genoeg gist om 10 liter met SG 1.060 te vergisten?
- hoe weet ik dat zeker, al die online rekenprogramma's geven een andere uitkomst en andere tussenstappen?
- als ik de inhoud van de erlenmeyer tijdens brouwen rustig op temperatuur laat komen, kan ik de gist dan zo pitchen (na afgieten wort) of kan ik beter eerst wat wort toevoegen en een uurtje laten draaien op de roerder?

Hoe meer ik er over lees, hoe meer vragen...

Allereerst merk ik op dat het niet aankomt op een miljoentje gistcellen meer of minder. Het gaat er vooral om dat je gist vitaal is. Maak je daarom niet te druk om het feit dat calculators verschillende uitkomsten geven. Het beste is een calculator te kiezen en daar ervaring mee op doen. Aan de hand van die ervaringen kun je gaan bijsturen.

Laat de starter net zo lang op de roerder staan totdat het wort een "koffiverkeerd" kleur gekregen heeft. Zet daarna de starter in een koelkast.
Langzaam opwarmen van je starter kan slecht uitpakken als er nog weinig voedingstoffen aanwezig zijn.
Wort toevoegen aan de starter kan, maar mijn ervaring is dat het niet nodig is. Je kunt de koude starter zo toevoegen aan het afgekoelde wort. Ik heb nooit enige nadelige gevolgen van een eventuele temperatuurshock gemerkt bij gezonde vitale gist.

[Hopfenfox]

Dank je Jacques, dat geeft vertrouwen, ik ga het gewoon proberen. De koffie verkeerd kleur zat er zeker in, ik dacht dat langer laten staan op de roerder nog meer actieve gist zou opleveren. Dat maakt dus niet uit, als de kleur is bereikt is de gist optimaal?

[Jacques]

Dank je Jacques, dat geeft vertrouwen, ik ga het gewoon proberen. De koffie verkeerd kleur zat er zeker in, ik dacht dat langer laten staan op de roerder nog meer actieve gist zou opleveren. Dat maakt dus niet uit, als de kleur is bereikt is de gist optimaal?

Ja. Als je de starter langer laat staan loop je het risico dat de gist geen voedingstoffen heeft. De gist gaat dan interen op zijn reservestoffen. Dat is iets wat je niet wilt want daardoor holt de vitaliteit van de gist achteruit.
Beter is het de starter met nog wat voeding in de koelkast te zetten. Ondanks de lage temperatuur gaat de vergisting heel langzaam verder en blijft de gist vitaal.

[Hopfenfox]

Gisteren gebrouwen en opgekweekte PaasIJ gist toegevoegd. Binnen enkele uren stond het slot al te bluppen, veel sneller dan ooit eerder. Vanochtend trof ik een overgelopen gistvat aan. Mijn 13 L bucket heeft 2 L kopruimte. Dat is altijd nog genoeg geweest, maar deze gist op 24 graden gaat te keer als een malle.

[Johan_vL]

Waarom is iedereen zo bang voor 'bottelgist'? Sowieso verwacht ik dat niet bij een Duitse weizen, is een niet gefilterd bier welke (zeer) vers gedronken wordt, en ook 'jong' gebotteld.

Maar mocht dit al zo zijn, waarom zou het dan niet de hoofdgist zijn, die ze met bottelen hebben toegevoegd?

Overigens kun je daar best makkelijk achter komen, wanneer je opkweekt. Bottelgisten hebben normaliter een lage vergistingsgraad.

Klopt natuurlijk, maar het kan wel gepasteuriseerd zijn. Staat dat niet op de fles? Ongepasteuriseerd of gepasteuriseerd?. Als je een lekkere weizen zoekt met gist die wel is op te kweken, koop dan Kapuziner keller wiezen, die zijn super lekker en goed op te kweken 

[JanEric]

Klopt natuurlijk, maar het kan wel gepasteuriseerd zijn. Staat dat niet op de fles? ongepasteuriseerd of gepasteuriseerd?. Als je een lekkere weizen zoekt met gist die wel is op te kweken, koop dan Kapuziner keller wiezen, die zijn super lekker en goed op te kweken 

Volgens onze Oosterburen niet: https://hobbybrauer.de/forum/wiki/doku.php/hefestripping
Net als Franziskaner overigens...

[LAM]

Goedenavond,
Ik heb op 20 april een poging gedaan de gist uit Franziskaner op te kweken. Nu (ruim 2 weken later) staat het ballonnetje opeens omhoog. Zou er dan toch leven in zitten? Of is de kans groot dat ik wat anders aan het opkweken ben?
Groetjes LAM

[Rinus]

Goedenavond,
Ik heb op 20 april een poging gedaan de gist uit Franziskaner op te kweken. Nu (ruim 2 weken later) staat het ballonnetje opeens omhoog. Zou er dan toch leven in zitten? Of is de kans groot dat ik wat anders aan het opkweken ben?
Groetjes LAM

Hoe steriel was/is de ballon eigenlijk?

Ik ben nu weer een Rochefort 10 aan het opkweken, zie vooral het waterslot de "verkeerde kant" op gaan, zeker een teken van zuurstof tekort?! Ik laat het maar even doen, maar stel dat ik een ballon had gebruikt, dan zou deze toch naar binnen worden getrokken?
Het flesje staat nu wel vanaf het begin op de magneetroerder, maar geen enkele gewichtsafname...

[LAM]

Hoe steriel was/is de ballon eigenlijk?

Gevuld met oxi oplossing en daarna leeg gegooid. Dus volgens mij wel steriel.
Ik heb nog nooit de ballon naar binnen zien schieten hahaha

[Jacques]

Ik ben nu weer een Rochefort 10 aan het opkweken, zie vooral het waterslot de "verkeerde kant" op gaan, zeker een teken van zuurstof tekort?! Ik laat het maar even doen, maar stel dat ik een ballon had gebruikt, dan zou deze toch naar binnen worden getrokken?
Het flesje staat nu wel vanaf het begin op de magneetroerder, maar geen enkele gewichtsafname...

Dat heb ik heel wat keren gezien bij het opkweken van gist. Komt volgens mij doordat de zuurstof boven het wort verbruikt wordt door de gist. Maar het kan ook gebeuren door temperatuurverschillen.

Overigens ben ik geen voorstander van het gebruik van een ballon. Beter is het om een starter af te sluiten met een flink stuk aluminiumfolie zodat er lucht bij de starter kan komen. Aan de hand van de schuimvorming in de fles kun je constateren dat de starter het doet. Zo nodig kun je die controle ok uitvoeren met een waterslot.

[Rinus]

Dat heb ik heel wat keren gezien bij het opkweken van gist. Komt volgens mij doordat de zuurstof boven het wort verbruikt wordt door de gist. Maar het kan ook gebeuren door temperatuurverschillen.

Overigens ben ik geen voorstander van het gebruik van een ballon. Beter is het om een starter af te sluiten met een flink stuk aluminiumfolie zodat er lucht bij de starter kan komen. Aan de hand van de schuimvorming in de fles kun je constateren dat de starter het doet. Zo nodig kun je die controle ok uitvoeren met een waterslot.

In mijn geval denk ik ook dat het komt door het zuurstofverbruik door de gist, want hij staat constant op de magneetroerder die is rond de 25 graden, dus temperatuur is stabiel.
Zou het een idee zijn om een druppel olijfolie toe te voegen? (kan mij iets herinneren van het is of... 1. beluchten of 2. druppel olijfolie)
De lucht komt nu via het waterslot, dat kan geen kwaad lijkt mij. Als ik op schaal naar de Erlenmeyer dan gebruik ik wel altijd aluminiumfolie.

[Jacques]

In mijn geval denk ik ook dat het komt door het zuurstofverbruik door de gist, want hij staat constant op de magneetroerder die is rond de 25 graden, dus temperatuur is stabiel.
Zou het een idee zijn om een druppel olijfolie toe te voegen? (kan mij iets herinneren van het is of... 1. beluchten of 2. druppel olijfolie)
De lucht komt nu via het waterslot, dat kan geen kwaad lijkt mij. Als ik op schaal naar de Erlenmeyer dan gebruik ik wel altijd aluminiumfolie.

Een druppel olijfolie zou ik achterwege laten tenzij je veel last hebt van schuimvorming. Maar ik vermoed dat je daar geen last van hebt.

Dat er lucht door je waterslot komt is geen probleem. In ieder geval heb ik nooit gemerkt dat het problemen gegeven heeft.

[Rinus]

Een druppel olijfolie zou ik achterwege laten tenzij je veel last hebt van schuimvorming. Maar ik vermoed dat je daar geen last van hebt.

Dat er lucht door je waterslot komt is geen probleem. In ieder geval heb ik nooit gemerkt dat het problemen gegeven heeft.

Inderdaad geen last van schuimvorming, alleen wanneer de magneet roerder op volle toeren draait zie je enigszins oppervlakkig schuim in het flesje.
Wanneer is het beste moment voor de olijfolie? Tijdens de kook of einde kook, of toch anders?

[Jacques]

Inderdaad geen last van schuimvorming, alleen wanneer de magneet roerder op volle toeren draait zie je enigszins oppervlakkig schuim in het flesje.
Wanneer is het beste moment voor de olijfolie? Tijdens de kook of einde kook, of toch anders?

Toch anders... 
Je voegt het toe als de starter op de roerder wordt gezet. Je kunt het ook gebruiken zonder een magneetroerder.
Zelf heb ik een tijdje olijfolie toegevoegd aan mijn starter maar daar ben ik mee gestopt omdat ik niet overtuigd was van de meerwaarde anders dan het voorkomen dat de starter je erlemeyer uitkomt (wat niet snel gebeurt...)

[hansHalberstadt]

Toch anders... 
ben ik mee gestopt omdat ik niet overtuigd was van de meerwaarde

En hoe zit het dan met dat verhaal over opbouw van celwanden waar olijfolie een rol zou spelen en als vervanging van zuurstof?

[Rinus]

En hoe zit het dan met dat verhaal over opbouw van celwanden waar olijfolie een rol zou spelen en als vervanging van zuurstof?

Dat is ook wat ik bedoelde met mijn herinnering, ik belucht nooit, nog nooit gedaan, zeker toen ik las dat olijfolie daarvoor het alternatief zou kunnen zijn.

[Rinus]

ik vrees dat het wederom niets wordt, er is geen teken van leven.
Waarschijnlijk de activiteit in de eerste stap in het flesje overschat.
Er was echt wel schuim zichtbaar maar ik zal de volgende keer met minder appelsap starten en het flesje dan ook wat warmer zetten.
Vreemd, normaal gesproken gaat het meestal wel goed (maar ik kweek wel meestal la Trappe trippel gist om de quadrupel te maken).

De Erlenmeyer vertoont zojuist spontaan een flinke schuimlaag, dus toch nog leven! (kweek uit een flesje Westmalle Tripel)
Bij het wenken van de Erlenmeyer nog meer schuim en duidelijk druk op de aluminium afdichting..