Hoe homogeen blijft wort?

[Ansius]

De situatie;
We brouwen wort.
We koelen wort.
We meten wort met als resutaat 17,1 Plato.
We laten het afgekoelde wort staan.


De vragen;
Wat meten we na een uur?
Wat meten we na zes uur?
Wat meten we na een dag?


Vervolgvragen;
Zit er verschil in de meting?
Zit er ook nog verschil in meting boven in het vat en onder in het vat?
Zo ja, hoe snel gaat dat dan?

[Laikea]

Dat ligt er heel erg aan of je gist toevoegd. Als je geen gist toevoegd, hoe goed heb je voorkomen dat er wilde gisten in je mengsel zijn gekomen? Afhankelijk hiervan zijn er een aantal antwoorden op je vragen mogelijk.
Ik heb het experiment nooit uitgevoerd, maar is wel interessant.
Wetenschappelijk gezien zou je, als er geen gisten in het vat zijn gekomen, geen verschil in plato moeten gaan zien.

[chthon]

Wort lijkt inderdaad een vreemde vloeistof.

Ik heb het ook al gehad dat ik meet voor het koken, en dat ik m.i. een te laag SG heb. Na koken evenwel, correcte hoeveelheid en correct SG.

[Ansius]

Wetenschappelijk gezien zou je, als er geen gisten in het vat zijn gekomen, geen verschil in plato moeten gaan zien.

Waar kan ik de onderbouwing vinden?
Let wel, wort is een oplossing, geen mengsel.

[D.R.K.]

Wort lijkt inderdaad een vreemde vloeistof.

Ik heb het ook al gehad dat ik meet voor het koken, en dat ik m.i. een te laag SG heb. Na koken evenwel, correcte hoeveelheid en correct SG.

Dit heb ik zelf ook meegemaakt, direct na het maischen en of spoelen lijkt het wort niet helemaal een goede verdeling te hebben.
ik brouw zelf met een brouwautomaat en als de pomp aangaat na het spoelen, tijdens de opwarm fase naar het koken toe en pak dan voor de kook weer een sample, dan is de SG goed.

Het lijkt er toch op dat de samenstelling in deze fase dus niet homogeen is.

[hansHalberstadt]

Tijdens het spoelen ga je van hoog SG naar laag SG, dus als je niet heel goed roert dan ligt de hoog SG wort op de bodem en de laag SG wort daar in laagjes bovenop. Uiteindelijk mengt het wel, maar dat duurt heel lang. Bij koken en koelen kan het wort niet ontmengen dus als je dan onverklaarbare verschillen ziet dan is de kans groot dat je de meting niet goed hebt uitgevoerd. bv hete druppel op de refractometer die dan halverwege al is verdampt. Refractometer niet goed droog waardoor er water doorheen komt.

[seed7]

De vragen;

Goede vragen!
De gevleugelde uitspraak is "meten is weten" maar veel belangrijker is weten wat je meet.

Dat laatste wordt belangrijker als je je steeds verder van de basis beweegt. Wat wil je weten, hoeveel kilo suiker zit er in deze vloeistof. En daar begint de ellende, dat kun je niet direct meten dus je het een afgeleide nodig. Zelfs als je het direct kunt meten, of vergelijken, dan nog zit je met metingen van temperatuur, volume etc.

Waar je ook mee meet pyknometer, weegschaal, optisch, natte duim, je moet een hele reeks parameters op orde hebben en een aantal van die parameters leveren eerste orde meetonzekerheden op. Homogeniteit is er een van, temperatuur een andere.

Ingo

[Jacques]

De situatie;
We brouwen wort.
We koelen wort.
We meten wort met als resutaat 17,1 Plato.
We laten het afgekoelde wort staan.


De vragen;
Wat meten we na een uur?
Wat meten we na zes uur?
Wat meten we na een dag?


Vervolgvragen;
Zit er verschil in de meting?
Zit er ook nog verschil in meting boven in het vat en onder in het vat?
Zo ja, hoe snel gaat dat dan?

Als het wort niet geënt is met gist, niet geïnfecteerd is en ook de temperatuur gelijk is verandert het SG niet.

[Ansius]

Als het wort niet geënt is met gist, niet geïnfecteerd is en ook de temperatuur gelijk is verandert het SG niet.

Dat is duidelijk.
Zonder proces, verlies en gelijke omstandigheden kan dat ook niet anders.
Het totale gewicht zal niet veranderen, volume ook niet dus gemiddeld soortelijk gewicht ook niet.

Maar is wat we meten ook altijd hetzelfde?

We meten alleen aan de bovenkant met refractometer.
De vraag gaat dus over homogeen blijven van het wort.

Ik denk dat ik steeds een lagere waarde ga meten.
Als dat zo is is het sg versus de tijd erg interessant.

[hansHalberstadt]

De situatie;
We brouwen wort.
We koelen wort.
We meten wort met als resutaat 17,1 Plato.
We laten het afgekoelde wort staan.

We laten het afgekoelde wort staan. Bedoel je dan met gist aangeënt?

[Ansius]

We laten het afgekoelde wort staan. Bedoel je dan met gist aangeent?

Neen, zonder gist.

[hansHalberstadt]

Zonder chemische veranderingen gaat wort altijd vanzelf homogeen worden door de beweging van alle moleculen (Brownse beweging) als de gist gelijkmatig verdeeld is zal de gisting ook gelijkmatig gaan door het hele volume. (Bij mij via een roervlo alles goed verdeeld)
Met veel gist op het oppervlak of bodem zal dus vanaf daar meer omgezet worden dus krijg je dan een gradiënt met iets lager SG daar waar veel gist zit.

[hansHalberstadt]

Neen, zonder gist.

Dan wordt het altijd homogeen.

[hansHalberstadt]

Er zijn ook altijd mensen die denken dat koolzuur netjes onderin blijft omdat het zwaarder is dan lucht. In onze atmosfeer zit een paar 10e% koolzuur. Als dat waar zou zijn dan hadden we een laag koolzuur over het hele aardoppervlak van 10tallen meters dik en zou niemand er kunnen leven. Dus alles gaat uiteindelijk gewoon mengen.   

[Ansius]

Het is dus niet mogelijk dat wort uitzakt?

Daarmee bedoel ik dat het soortelijk gewicht boven in lager wordt dan benedenen in het vat.



Als uitzakken onmogelijk is dan is mijn vraag beantwoord.
Bedankt.

[hansHalberstadt]

Het is dus niet mogelijk dat wort uitzakt?

Klopt. Doe maar eens een testje met een bakje water en wat suiker op de bodem. Het duurt heel lang maar op een gegeven moment is het helemaal gemengd.

[bastiaandalen]

Klopt inderdaad. Wort is een oplossing, door middel van diffusie heb je willekeurige beweging van deeltjes in de oplossing. Hierdoor blijft het wort homogeen

[hansHalberstadt]

Wat donkere stroop in water. Ik zal dit een paar dagen blijven volgen.

[goom]

Hier kom je dus op het gebied van het vak stromingsleer.
Als je er goed over nadenkt en onthoudt dat stroming zal ontstaan bij verschillen in dichtheid, concentraties, temperatuur etc etc als gevolg van chemische reacties dan kom je een aardig eind om dingen te voorspellen.

[seed7]

Het is dus niet mogelijk dat wort uitzakt?

Ja, dat is niet mogelijk. Stratificatie, laagjes vorming, is mogelijk tijdens het proces, denk "black and tan" maar uiteindelijk wordt het homogeen. Meettechnisch zit de crux in "uiteindelijk". Daarmee ben je terug bij weet je wat je meet?

Ingo

[hansHalberstadt]

hier dezelfde maatcylinder 4 dagen later.

De menging van suiker door diffusie gaat dus uiterst langzaam.

[Jacques]

hier dezelfde maatcylinder 4 dagen later.

De menging van suiker door diffusie gaat dus uiterst langzaam.

Kijk eens nog eens over 4 dagen. Het duurt even voordat de siroop oplost, dat vertroebelt het resultaat.

[hansHalberstadt]

Ik denk dat er nu een vliesje opzit van micro organismen. Dus misschien kan ik beter het proefje herhalen met bv gekleurde karamel van SG 1060 oid om meer realistisch beeld te krijgen.

[CeesM]

De situatie;
We brouwen wort.
We koelen wort.
We meten wort met als resutaat 17,1 Plato.
We laten het afgekoelde wort staan.


De vragen;
Wat meten we na een uur?
Wat meten we na zes uur?
Wat meten we na een dag?


Vervolgvragen;
Zit er verschil in de meting?
Zit er ook nog verschil in meting boven in het vat en onder in het vat?
Zo ja, hoe snel gaat dat dan?

Wat is er te meten op afgekoeld wort?
Na een dag kan je proberen te meten hoeveel bacteriën er in je wort zit.

[hansHalberstadt]

Wat is er te meten op afgekoeld wort?
Na een dag kan je proberen te meten hoeveel bacteriën er in je wort zit.

Die zullen er dan zeker inzitten, maar lijkt me niet zo'n zinvolle discussie, immers je gaat je wort altijd aanenten met gist en nooit een dag laten staan. Het gaat hier om menging en homogeniteit van het wort.