Dubbel bier brouwen

[Kiekeboe]

Ik heb de ambitie om een donker dubbel bier met kruidige karameltoets te brouwen en ben op zoek naar een goed recept.

Voorwaarden:

- Zo weinig mogelijk verschillende ingrediënten.
- Zo goedkoop mogelijk.
- Zo eenvoudig mogelijk maisch/kookschema.
- Een fantastische en goedkope korrelgist.
- Lekkere en goedkope hop.
- Het eindresultaat moet een mega-lekker bier opleveren.

Heeft iemand een suggestie van recept?

[middelaersch]

https://www.hobbybrouwen.nl/recept/dubbel.html

https://www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php?topic=7498.0

In google intypen 'dubbel recept site:hobbybrouwen.nl' en je vindt er nog tig.   

Maar je kunt ook zelf een opzetje maken en dan kunnen we dat als je wilt hier bediscussiëren. De recepten uit de linkjes kun je daarbij als inspiratiebron gebruiken. Is eigenlijk veel leuker dan gewoon een recept zoeken en brouwen. 

[Takkie83]

Pale en caramout, donkere suiker(stroop) en een klein beetje bitterhop 

Deze is goed gelukt. Blind bijna niet te onderscheiden van het origineel

[Eric111]

Pale en caramout, donkere suiker(stroop) en een klein beetje bitterhop 

Deze is goed gelukt. Blind bijna niet te onderscheiden van het origineel

Deze heb ik pasgeleden ook gebrouwen met het recept uit die thread, een superbiertje geworden en haast niet te onderscheiden van de echte 

[Kiekeboe]

Pale en caramout, donkere suiker(stroop) en een klein beetje bitterhop 

Deze is goed gelukt. Blind bijna niet te onderscheiden van het origineel

Deze heb ik pasgeleden ook gebrouwen met het recept uit die thread, een superbiertje geworden en haast niet te onderscheiden van de echte 

Er staan in die thread (minstens) 2 varianten van het zelfde recept. Over welke variant van het recept hebben jullie het?

Wat gist betreft werd aanvankelijk gesuggereerd dat SafAle BE - 256 korrelgist het plan was, nadien moest het een opkweek van gist uit een flesje zijn. Wat dat laatste betreft, dat zie ik nog niet echt zitten als beginnende hobbybrouwer.

[Kiekeboe]

https://www.hobbybrouwen.nl/recept/dubbel.html

https://www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php?topic=7498.0

In google intypen 'dubbel recept site:hobbybrouwen.nl' en je vindt er nog tig.   

Maar je kunt ook zelf een opzetje maken en dan kunnen we dat als je wilt hier bediscussiëren. De recepten uit de linkjes kun je daarbij als inspiratiebron gebruiken. Is eigenlijk veel leuker dan gewoon een recept zoeken en brouwen. 

Al die recepten uit je eerste link schrijven een (of meerdere) maischstap tussen 45 en 55°C voor. Ik dacht ondertussen geleerd te hebben op dit forum dat je die maischstap mag overslaan. Geldt dit ook voor een dubbel?

[Takkie83]

Deze heb ik pasgeleden ook gemaakt met het recept uit die thread, een superbiertje geworden en haast niet te onderscheiden van de echte 

Erg leuk om te horen Eric! 

Er staan in die thread (minstens) 2 varianten van het zelfde recept. Over welke variant van het recept hebben jullie het?

Wat gist betreft werd aanvankelijk gesuggereerd dat SafAle BE - 256 korrelgist het plan was, nadien moest het een opkweek van gist uit een flesje zijn. Wat dat laatste betreft, dat zie ik nog niet echt zitten als beginnende hobbybrouwer.

Het was inderdaad de laatste versie met opkweek. Voor een La Trappe kloon essentieel. Het was mijn eerste gist-opkweekpoging en ik vond het erg leuk om te doen. En als ik het kan kan jij het ook! Gezien de posts die ik van je voorbij heb zien komen heb je niet alleen meer ervaring dan ik maar pak je het ook grondiger aan..

Maar goed je vroeg een simpel en goedkoop recept. Ik denk dat je prima BE-256 kan gebruiken, of S-33, al zal het dan geen La Trappe kloon worden

[Takkie83]

Al die recepten uit je eerste link schrijven een (of meerdere) maischstap tussen 45 en 55°C voor. Ik dacht ondertussen geleerd te hebben op dit forum dat je die maischstap mag overslaan. Geldt dit ook voor een dubbel?

Ferulazuurrust en eiwitrust zijn niet nodig bij een dubbel

[middelaersch]

Al die recepten uit je eerste link schrijven een (of meerdere) maischstap tussen 45 en 55°C voor. Ik dacht ondertussen geleerd te hebben op dit forum dat je die maischstap mag overslaan. Geldt dit ook voor een dubbel?

De recepten zijn van 89/90/91 zie ik, toen deden ze dat kennelijk.
Ik zou 30 of 40 min. 65 ºC, 30 min 72 ºC, 5 min 78 ºC doen.

[Takkie83]

Een goeie dubbel mag best wat restsuikers hebben. Zou ff in BrouwHulp kijken op welk eind SG je uit gaat komen.

Overigens kun je ook overwegen een herfstbok te brouwen. Daar is het nu de tijd voor

[tdp]

Een goeie dubbel mag best wat restsuikers hebben. Zou ff in BrouwHulp kijken op welk eind SG je uit gaat komen.

Overigens kun je ook overwegen een herfstbok te brouwen. Daar is het nu de tijd voor

Een dubbel is eigenlijk een heel leeg bier, die weinig restsuikers heeft. Veel van de commerciële varianten zijn echt heel 'dun'.

Qua recept:
Pak een basismout (pils of pale (of een combi van beide), neem bijv de Candi Sirup D-180 (of candico uit de supermarkt), SG rond de 1.065 een bitterhopgift tot 20/30 IBU en T-58 of de Lallemand Abbaye als gist.

[El Pastor Belga (MaJa)]

Een dubbel is eigenlijk een heel leeg bier, die weinig restsuikers heeft. Veel van de commerciële varianten zijn echt heel 'dun'.

Qua recept:
Pak een basismout (pils of pale (of een combi van beide), neem bijv de Candi Sirup D-180 (of candico uit de supermarkt), SG rond de 1.065 een bitterhopgift tot 20/30 IBU en T-58 of de Lallemand Abbaye als gist.

Suikergift beetje aanpassen aan de gist T-58 of Abbaye hebben een groot verschil in vergistingsgraad.

[Takkie83]

Een dubbel is eigenlijk een heel leeg bier, die weinig restsuikers heeft. Veel van de commerciële varianten zijn echt heel 'dun'.

Bedoel je weinig complex of weinig zoet? Ik zou mezelf niet omschrijven als een dubbel-drinker maar wat ik heb gedronken aan dubbels vond ik niet per definitie dun. Ik kan me voorstellen dat een simpele moutstort icm weinig hop leidt tot iets vlaks, toch hangt dat ook weer af van de gebruikte gist, de vergistingstemperatuur, het alcoholgehalte en de restsuikers. Mijn La Trappe kloon kwam bijvoorbeeld op 1,021 uit en die is met 20 IBU niet droog te noemen. Je zou voor de gein ook gewoon Munich kunnen gebruiken, of Munich II

[Jacques]

Bedoel je weinig complex of weinig zoet? Ik zou mezelf niet omschrijven als een dubbel-drinker maar wat ik heb gedronken aan dubbels vond ik niet per definitie dun. Ik kan me voorstellen dat een simpele moutstort icm weinig hop leidt tot iets vlaks, toch hangt dat ook weer af van de gebruikte gist, de vergistingstemperatuur, het alcoholgehalte en de restsuikers. Mijn La Trappe kloon kwam bijvoorbeeld op 1,021 uit en die is met 20 IBU niet droog te noemen. Je zou voor de gein ook gewoon Munich kunnen gebruiken, of Munich II

In dubbel kenmerkt zich niet door veel restsuikers. Zeker Westmalle heeft een hoge suikergift... 

[Andert]

Uit de BKG Biertypen:

"Basissmaak
De basissmaak is zoetig, bitterig.

Smaak
De smaak is in evenwicht met de geur: zoetig tot mout bitterig, medium alcoholisch. Soms zijn met kruiden
toegevoegd, maar altijd in balans met moutigheid.
Complexe, medium-volle moutige zoetheid in de hoofdsmaak, matig droog uitlopend. Complex samenspel
van mout, esters, alcohol en fenolen (rozijnensmaken komen vaak voor, kruidnagel-achtige kruidigheid is
mogelijk). Hoofdsmaak is altijd in de richting van de mout. Geen diacetyl. Niet zo moutig als een bock.

Body
De body is medium, het bier is doordrinkbaar. Laag alcoholwarmend.

Mondgevoel
Het mondgevoel is iets plakkerig en iets alcoholwarmend. Koolzuurprikkeling is duidelijk aanwezig."

Ik zou zeggen: een dubbel kan relatief zoet, complex en vol van smaak zijn.

En: is volgens bovenstaande beschrijving bijvoorbeeld Westmalle Dubbel wel een goede dubbel? [emoji848]

[Trapkast]

Dit lijkt me eerder een post voor het topic 'Discussie over recepten'..... 

[ExPeteriment]

Een dubbel is eigenlijk een heel leeg bier, die weinig restsuikers heeft. Veel van de commerciële varianten zijn echt heel 'dun'.

Qua recept:
Pak een basismout (pils of pale (of een combi van beide), neem bijv de Candi Sirup D-180 (of candico uit de supermarkt), SG rond de 1.065 een bitterhopgift tot 20/30 IBU en T-58 of de Lallemand Abbaye als gist.

In dubbel leef ik me juist het helemaal uit. Blond brouw ik het meest, maar is voorspelbaar. In dubbel kun je veel met mout, hop, gist, restsuikers, alcoholpercentage. quadrupel kan ook, maar voor mij moet alcohol niet de overhand krijgen. Zoveel meer te doen dan het recept dat je beschrijft. Voor mij juist welkome afwisseling op blondjes.

[Jacques]

En: is volgens bovenstaande beschrijving bijvoorbeeld Westmalle Dubbel wel een goede dubbel? [emoji848]

De Westmalle Dubbel is de oorsprong van de bierstijl. Commerciële brouwerijen zijn de bierstijl ook gaan brouwen en hebben deze veel zoeter gemaakt dan het origineel...
https://nl.wikipedia.org/wiki/Dubbel_(bier)

De beschrijving van het BKG heeft betrekking op de commerciële versies, die veel meer gedronken worden dan het origineel.

[Jacques]

Dit lijkt me eerder een post voor het topic 'Discussie over recepten'..... 

Je hebt gelijk. Ik verplaats het topic.

[Andert]

De Westmalle Dubbel is de oorsprong van de bierstijl. Commerciële brouwerijen zijn de bierstijl ook gaan brouwen en hebben deze veel zoeter gemaakt dan het origineel...
https://nl.wikipedia.org/wiki/Dubbel_(bier)

De beschrijving van het BKG heeft betrekking op de commerciële versies, die veel meer gedronken worden dan het origineel.

Snap ik helemaal maar ik wil aangeven dat algemeniseren binnen een biertype soms  dus niet helemaal goed gaat. Jij vindt Westmalle dubbel de standaard terwijl ik bijvoorbeeld Grimbergen dubbel of Leffe bruin de standaard vind.

[Jacques]

Snap ik helemaal maar ik wil aangeven dat algemeniseren binnen een biertype soms  dus niet helemaal goed gaat. Jij vindt Westmalle dubbel de standaard terwijl ik bijvoorbeeld Grimbergen dubbel of Leffe bruin de standaard vind.

Grimbergen en Leffe zijn voor mijn smaak veel te zoet. Ze zijn gericht op het grote publiek, die dit wel kan waarderen. Het zijn commerciële bieren die goed verkopen. Daar is op zich niets mis mee, maar van oorsprong is een dubbel niet zo zoet...

[Andert]

Grimbergen en Leffe zijn voor mijn smaak veel te zoet. Ze zijn gericht op het grote publiek, die dit wel kan waarderen. Het zijn commerciële bieren die goed verkopen. Daar is op zich niets mis mee, maar van oorsprong is een dubbel niet zo zoet...

Van oorsprong zat er ook geen koolzuur in bier...

[Jacques]

Van oorsprong zat er ook geen koolzuur in bier...

Wat dit met een dubbel van doen heeft weet ik niet... 

Overigens wordt er altijd koolzuur gevormd tijdens de vergisting. 

[Takkie83]

Wat dit met een dubbel van doen heeft weet ik niet... 

Ik denk dat Andert bedoelt dat het er dus maar net aan ligt welke referentie je gebruikt. Receptuur van vroeger of heden? 'Commercieel' bier of niet? Het BKG dan?

In dit topic gaat het om een recept dat Kiekeboe "mega-lekker" vindt, dus misschien moet hij maar even aangeven hoe zoet 'ie z'n dubbels lekker vindt 

[Kiekeboe]

Ik denk dat Andert bedoelt dat het er dus maar net aan ligt welke referentie je gebruikt. Receptuur van vroeger of heden? 'Commercieel' bier of niet? Het BKG dan?

In dit topic gaat het om een recept dat Kiekeboe "mega-lekker" vindt, dus misschien moet hij maar even aangeven hoe zoet 'ie z'n dubbels lekker vindt 

Ik denk wel dat Jacques gelijk heeft dat de Westmalle Dubbel, in historisch perspectief het eerste bier was dat een 'dubbel' werd genoemd. Latere bierbrouwers hebben hun donkere bieren met een medium alcoholpercentage en licht zoete karamelsmaak ook een dubbel genoemd met impliciete verwijzing naar de Westmalle Dubbel.

Maar goed, dat hoeft niet te betekenen dat de Westmalle dubbel het lekkerste bier is. Dat is erg subjectief. Persoonlijk ben ik wel een fan van Grimbergen dubbel. Ik denk dat dit het bier is dat ik het vaakst meebreng als ik bier koop in de supermarkt. (Al was het maar om konijn met pruimen te maken.)

Maar Grimbergen is geen huisgebrouwen bier. Dat is (volgens mij) een gecommercialiseerd, gefilterd en gepasteuriseerd bier en kunstmatig gecarboniseerd zonder hergisting op fles. Het lijkt me niet simpel om dat bier als hobbybrouwer na te bootsen. Een Westmalle dubbel lijkt me dan weer wat beter aan te sluiten bij de praktijk van huisbrouwers.

Bovenaan deze thread wordt verwezen naar een kloon van de La Trappe dubbel. Ik weet niet of ik dat bier al ooit gedronken heb. Ik ben wel fan van de La Trappe tripel die ik wel eens bestel als die op de kaart staat in een café.

Ik zou die kloon van La Trappe dubbel wel willen proberen namaken, ware het niet dat ik dan gist moet opkweken uit een flesje bier. Dat lijkt me voorlopig als beginnende hobbybrouwer een onoverkomelijke berg om te beklimmen. Ik hoop vooralsnog dat er een mega-lekkere dubbel met een korrelgist voortkomt uit deze thread.

[Andert]

Gist opkweken is echt niet moeilijk.

Met een magneetroerder en een grote fles of Erlenmeyer, en schoon werken, ben je een eind op weg.

Overigens maak je met bovengenoemde T-58 of BE-256 vast een hele mooie dubbel.

Succes!

[Kiekeboe]

Gist opkweken is echt niet moeilijk.

Hmm, ok ik zal het eens uitzoeken wat nodig is. Ik vond dit filmpje:



Als die ballon begint te zwellen, wat moet ik dan doen?

[tdp]

De volgende stap: Opschalen!

Zie hiervoor de uiteenzetting op de wiki, welke door abroeders is bijgedragen.
Nu gaat hij daar uit van een smackpack/vial van Wyeast of White Labs, maar in de basis is de handeling natuurlijk hetzelfde.

[Takkie83]

Hmm, ok ik zal het eens uitzoeken wat nodig is. Ik vond dit filmpje:



Als die ballon begint te zwellen, wat moet ik dan doen?

Leuk videootje, al schudt hij tot twee keer toe de gist door de fles om vervolgens weer uit te schenken. Daarmee gaat gist verloren. Ik zou vooral proberen om in één keer een flesje dat een tijdje rechtop buiten de koelkast heeft gestaan uit te schenken tot de laatste twee centimeter. Vertrouw je je eigen schenkkunsten niet, gebruik dan desnoods een bloemenvaas 

Het rietje vastpakken en niet ontsmetten verhoogt de kans op infecties. Hetzelfde geldt voor vastpakken van de ballon. Je kan bijvoorbeeld ook aluminiumfolie gebruiken om de fles af te dichten, al zie je dan niet de koolzuurontwikkeling.

Volgende stap is een liter starterwort met een begin SG van 1,040 maken met moutextract (100g op een liter), kwartiertje koken met wat gistvoeding, overhevelen naar een erlenmeyer van 2 liter, afkoelen en daar je gistslurry bij doen. Ik heb zoveel mogelijk van het appelsap weggegoten maar je wilt natuurlijk wel zoveel mogelijk gist behouden. Beetje zuurstof er doorheen klotsen en waterslot erop. Je kan een magneetroerder gebruiken, ik heb gewoon een paar keer per dag een slinger aan dat ding gegeven. Je kan vervolgens heel mooi zien wanneer hij is uitgegist. Je waterslot gaat stil staan, je gist zakt naar de bodem en je wort wordt weer helder (als je geen roerder gebruikt). Nu kun je je hoploze bier afgieten en de gistslurry aan 10 liter wort toevoegen, of verder opschalen bij grotere hoeveelheden/hoger alcoholpercentage 

[Kiekeboe]

Ondertussen heb ik geïnvesteerd in een Vortex magneetroerder (64.95 euro) en 2 erlenmeyers van 2 liter (2 x 11.95 euro) + 2.5 euro verzendingskosten bij Braumarkt.

Daarbij volgende vragen:

- Wat zijn de optimale afmetingen van een erlenmeyer als je een giststarter wil maken (via opkweek uit fles) voor een batch van 20 liter bier?

- Ik dacht elders op dit forum gelezen te hebben dat een erlenmeyer van 3 liter optimaal is. Braumarkt heeft mijn bestelkeuze wat makkelijker gemaakt aangezien er enkel erlenmeyers van 2 liter voorradig waren.

- Volgens sommigen is een erlenmeyer van 5 liter optimaal, maar blijkbaar is zo een Vortex magneetroerder niet geschikt voor erlenmeyers van meer dan 3 liter.

- In eerste instantie wil ik werken met een proefbatch van 20 liter, als dat een succes is dan zou ik willen overschakelen op mijn gebruikelijke brouwtechtniek waarbij ik per brouwdag 3 (dezelfde) brouwsels maak van 20 liter. Heb ik dan ook 3 vortexen nodig?

- Anders dan bij korrelgist kan je zo'n gisstarter via opkweek uit fles maar beperkte tijd bewaren. Hoelang en hoe bewaren?

- Hoelang duurt het voordat je de nodige gist hebt opgekweekt uit een flesje voor een batch van 20 liter. Volgens mijn huidige kennis van zaken duurt dat een week. Klopt dat? Aangezien ik bier brouw in een 2e verblijfje kan ik daar (meestal) geen hele week naast blijven staan. Kan ik ook gist opkweken op een andere plaats en vervolgens vervoeren naar mijn vakantiebrouwerijtje?

- Dan is er ook nog het probleem van het beschermen van de gist in opkweekfase tegen infecties via de lucht. Bestaan er stoppen voor erlenmeyers (i.c. 2 liter) waarin je een waterslot kan plaatsen. Alternatieven zijn aluminiumfolie, en ballonnen?

[Takkie83]

Een paar reacties:

- Magneetroerders zijn niet essentieel
- Voor 20 liter met een gemiddeld dubbel SG zou ik 2 liter kweken, je eerste liter afgieten, gist verdelen over je erlenmeyers en opnieuw opkweken, een gesplitste getrapte starter dus
- Voor drie brouwsels heb je nog 3x zoveel gist nodig, dus verder trappen. In hoeverre je dan nog steeds met een liter wort per erlenmeyer toe kunt durf ik niet te zeggen
- Starterwort heeft ongeveer een week nodig bij kamertemperatuur
- Je starter kun je in de koelkast/gistkast bewaren tot je brouwdag. Maar ik zou die tijd zo kort mogelijk houden
- Stop voor je erlenmeyer

[Gijsbert]

Ik zie link en rechts T58 gist, zijn er nog andere gisten die voor een dubbel in aanmerking komen?

[El Pastor Belga (MaJa)]

S33

[Kiekeboe]

Dan heb ik nog wat filmpjes bekeken op youtube.

Ik vond dit filmpje verhelderend op vlak van wat ik moet doen zodra de ballon rechtop komt te staan in het flesje met bezinksel en appelsap.



Maar hoe weet ik op welk moment (na toevoeging van de gist uit het flesje en toevoeging van gekookte/gekoelde wort op basis van moutextract) de gist het meest vitaal is.

Elke gist heeft zijn eigen karakter en tempo. Het is ook mogelijk dat ik vertrek van weinig levendige gist in het flesje.

Hoe weet ik op welk moment de gist de suikervoorraad heeft opgebruikt en klaar is om verder te vermeerderen alvorens de opgekweekte gist begint af te sterven?

[tdp]

Vaak geeft de kleur van de starter een goede indicatie. Wanneer deze de kleur van 'koffie verkeerd' heeft, is deze stap klaar.

[Kiekeboe]

Vaak geeft de kleur van de starter een goede indicatie. Wanneer deze de kleur van 'koffie verkeerd' heeft, is deze stap klaar.

Dat levert dan weer een andere vraag op. Ik heb begrepen dat je de geactiveerde gist met appelsap uit het flesje moet toevoegen aan een soort wort dat gemaakt is van water en moutextract (gekookt en daarna gekoeld).

Maar er bestaan verschillende soorten moutextract. De moutextracten in de handel variëren van donker naar licht. Welk soort moutextract is het beste?

Geldt de kleur 'koffie verkeerd' in beide gevallen? Dus als je werkt een lichtgekleurd moutextract is dan de kleur 'koffie verkeerd' ook het criterium van vitale gist vergelijkbaar met een donker gekleurd moutextract ?

[Rinus]

Ik gebruik altijd een droog moutextract (DME) met een zo licht mogelijke kleur (EBC) wat vreemd genoeg niet altijd op voorraad is bij onze bekende leveranciers. Het SG rond de 1040 houden (bij mij is dat 100gr op 1Liter) Ik gebruik nooit meer gistvoeding o.i.d. wel een drupje olijf olie en regelmatig zwenken.
Bij een laag EBC en een laag volume (<1L) heeft dit dan nauwelijks invloed op de uiteindelijke kleur van je brouwsel.
Althans dit is mijn ervaring, succes!
Het filmpje laat exact het proces heel goed zien, echter vind ik het volume veel te groot voor deze Erlenmeyer, te weinig kop ruimte, dat schuimt er gegarandeerd overheen!

[Andert]

Dat levert dan weer een andere vraag op. Ik heb begrepen dat je de geactiveerde gist met appelsap uit het flesje moet toevoegen aan een soort wort dat gemaakt is van water en moutextract (gekookt en daarna gekoeld).

Maar er bestaan verschillende soorten moutextract. De moutextracten in de handel variëren van donker naar licht. Welk soort moutextract is het beste?

Geldt de kleur 'koffie verkeerd' in beide gevallen? Dus als je werkt een lichtgekleurd moutextract is dan de kleur 'koffie verkeerd' ook het criterium van vitale gist vergelijkbaar met een donker gekleurd moutextract ?

Ik gebruik altijd lichte moutextract maar donker kan ook.

De kleurverandering is echt heel duidelijk waarneembaar.

Je hebt nu nog heel veel vragen maar als je het een keer gedaan hebt valt er heel veel op z'n plek. Probeer het maar gewoon, niet met als doel om er bier mee te vergisten maar gewoon om te proberen gist op te kweken uit een commerciël biertje.

Op deze manier hangt er niet zoveel vanaf en het is ook gewoon leuk om te doen. Als je het dan een beetje in de vingers hebt kun je het een volgende keer wat beter plannen en er een batch bier meer vergisten.

[Kiekeboe]

Naargelang van de hoeveelheid bier die je wil brouwen heb je x-aantal gistcellen nodig. Die hoeveelheid gistcellen wordt niet bepaald door de hoeveelheid actieve gistcellen waarmee je begint, maar door de hoeveelheid wort/gistvoeding die je toevoegt. Van zodra de suiker is opgebruikt (kleurverandering/troebelheid) is ook de hoeveelheid actieve gistcellen gerealiseerd. Klopt dat een beetje wat ik zeg?

[Kiekeboe]

Probeer het maar gewoon, niet met als doel om er bier mee te vergisten maar gewoon om te proberen gist op te kweken uit een commerciël biertje.

Op deze manier hangt er niet zoveel vanaf en het is ook gewoon leuk om te doen. Als je het dan een beetje in de vingers hebt kun je het een volgende keer wat beter plannen en er een batch bier meer vergisten.

Ja, op die manier wil ik het aanpakken. Eerst wat experimenteren en daarna effectief brouwen met een zelf opgekweekte gist. Of dat ooit lukt zien we later dan wel weer.

[Kiekeboe]

Ik zie overal dat hobbybrouwers bij het opkweken van gist de erlenmeyer afdekken met aluminiumfolie.

Ik zou eerder geneigd zijn om er een stop met waterslot op te zetten.

Waarom wordt er bij het opkweken van gist geen waterslot gebruikt, maar aluminiumfolie?

En daarmee samenhangende vraag, als je dan toch aluminiumfolie gebruikt, mag je die dan ook vastzetten met een elastiekje rond de hals van de erlenmeyer?

[Kiekeboe]

Het filmpje laat exact het proces heel goed zien, echter vind ik het volume veel te groot voor deze Erlenmeyer, te weinig kop ruimte, dat schuimt er gegarandeerd overheen!

Hoe groot moet een erlenmeyer zijn om gist op te kweken voor een batch van 20 liter bier?

[Andert]

Ik zie overal dat hobbybrouwers bij het opkweken van gist de erlenmeyer afdekken met aluminiumfolie.

Ik zou eerder geneigd zijn om er een stop met waterslot op te zetten.

Waarom wordt er bij het opkweken van gist geen waterslot gebruikt, maar aluminiumfolie?

En daarmee samenhangende vraag, als je dan toch aluminiumfolie gebruikt, mag je die dan ook vastzetten met een elastiekje rond de hals van de erlenmeyer?

Het idee is dat er met aluminiumfolie nog zuurstof in je erlenmeyer kan komen, hierdoor zou er meer gistgroei optreden. Met een waterslot kan er alleen maar CO2 uit je erlenmeyer.

Wat er van waar is weet ik niet precies, er zijn forumleden die beweren met aluminiumfolie meer gistgroei te zien dan met een waterslot.

[Takkie83]

Je gebruikt aluminiumfolie als je wilt dat er nog zuurstof bij je wort kan komen. Je gebruikt een waterslot als je dat niet wilt. Met waterslot kun je ook mooi de vergisting volgen.

Elastiekje is niks mee, maar wat voegt het toe?

Ik gebruikte alu op mijn flesje La Trappe met appelsap en een waterslot op de erlenmeyer. Ik heb in het begin dat waterslot wel een paar keer verwijderd om er zuurstof doorheen te klotsen.

Voor 20 liter wort zou ik 2 liter wort gebruiken zoals eerder geschreven. Eerst 1 liter wort vergisten en dan de gist splitsen voor 2x1 liter

Edit: in een erlenmeyer van 2 liter zou ik 1 liter starter vergisten, zelfde kopruimte aanhouden als bij bier

[Andert]

Hoe groot moet een erlenmeyer zijn om gist op te kweken voor een batch van 20 liter bier?

Een erlenmeyer van 2 of 3 liter (of 2 van 2 liter [emoji6]) is groot genoeg mits je een druppeltje olijfolie toevoegd om schuimvorming te voorkomen.

Mocht  je toch krap zitten met ruimte dan kun je altijd een extra opkweekstap doen.

[EvdBroek]

Het idee is dat er met aluminiumfolie nog zuurstof in je erlenmeyer kan komen, hierdoor zou er meer gistgroei optreden. Met een waterslot kan er alleen maar CO2 uit je erlenmeyer.

Ook dan komt er gewoon zuurstof bij; de CO2 ontsnapt en er ontstaat weer een evenwicht met lucht (waarin ook O2 zit).

[Eric v B]

S33

Slechts mijn mening: S33 zou wmb voor geen enkel bier in aanmerking komen. Een keer een bier mee gebrouwen, ook een dubbel, maar de S33 ga ik niet meer gebruiken. Ik vind de smaak van S33 niet lekker.

[Andert]

Ook dan komt er gewoon zuurstof bij; de CO2 ontsnapt en er ontstaat weer een evenwicht met lucht (waarin ook O2 zit).

Dat lijkt me toch niet, de CO2 wordt er door  overdruk uitgeperst. Als er zuurstof/lucht van buitenaf in de erlenmeyer wil komen dan moet het waterslot toch echt verkeerd om gaan lopen.

Of bedoel je door diffusie van opgeloste zuurstof in het water van het waterslot?

[Takkie83]

Ook dan komt er gewoon zuurstof bij; de CO2 ontsnapt en er ontstaat weer een evenwicht met lucht (waarin ook O2 zit).

Nope. Het waterslot voorkomt juist dat er zuurstof bij je gistende wort kan komen, mits je gistvat goed afsluit, anders zou je geoxideerd bier krijgen. Als ik het goed begrepen heb gebruikt de gist de aanvankelijk aanwezige zuurstof om te kunnen groeien. Waar het omslagpunt ligt van voldoende zuurstof voor gistgroei en teveel zuurstof voor oxidatie weet ik niet. Maar misschien maakt dat ook wel geen ene zier uit, want je gaat die hoploze troep toch niet drinken 

De CO2 komt vrij bij omzetten van suikers in alcohol en koolzuur en dekt je wort af met een beschermende CO2 'deken', tot je natuurlijk weer de stop eraf haalt

[Kiekeboe]

Elastiekje is niks mee, maar wat voegt het toe?

Minder kans dat er zuurstof/lucht/bacteriën tot bij de giststarter kan komen als je staat te zwaaien met je erlenmeyer.

Op Youtube filmpjes wordt ook regelmatig een 'foam stopper' (ik veronderstel dat dit een sponsje is) gebruikt ipv aluminiumfolie of een siliconen stop met waterslot.

[Kiekeboe]

Om gistcellen op te kweken heb je 3 dingen nodig zijnde: tijd (1), zuurstof (2) en suiker (3).

Heeft er al eens iemand geprobeerd om dat droge moutextract in de giststarter te vervangen door water met een schep kristalsuiker uit de supermarkt?

Wat is dat droge moutextract eigenlijk ? Hoe wordt dat gemaakt ?

[Kiekeboe]

Edit: in een erlenmeyer van 2 liter zou ik 1 liter starter vergisten, zelfde kopruimte aanhouden als bij bier

Zo'n erlenmeyer van 2 liter heeft nog een kopruimte van 1 liter (tenminste als je de maataanduidingen op de fles mag geloven). Dus als je een erlenmeyer van 2 liter tot de rand vult heb je 3 liter water nodig.

[Andert]

Zo'n erlenmeyer van 2 liter heeft nog een kopruimte van 1 liter (tenminste als je de maataanduidingen op de fles mag geloven). Dus als je een erlenmeyer van 2 liter tot de rand vult heb je 3 liter water nodig.

Ivm schuimvorming (en schuimstuwing door de vorm van de erlenmeyer) is het handig om 'm niet veel verder dan de helft (volume) te vullen. Je vult hem dus maar tot zo'n 25 - 30% van de maximale hoogte.

Dus een erlenmeyer met een maataanduiding tot 2 liter kun je voor een giststarter van maximaal 1,2 liter gebruiken.

[Takkie83]

Zo'n erlenmeyer van 2 liter heeft nog een kopruimte van 1 liter (tenminste als je de maataanduidingen op de fles mag geloven). Dus als je een erlenmeyer van 2 liter tot de rand vult heb je 3 liter water nodig.

Mijn eigen erlenmeyer van 2L erbij gepakt en zo te zien heb je gelijk. In dat geval kun je er best 1,5L starter in doen, misschien zelfs 2L. Maar er kunnen geen rechten worden ontleend aan deze post 

[Takkie83]

Slechts mijn mening: S33 zou wmb voor geen enkel bier in aanmerking komen. Een keer een bier mee gebrouwen, ook een dubbel, maar de S33 ga ik niet meer gebruiken. Ik vind de smaak van S33 niet lekker.

Weet je het zeker? Wel eens een blondbier vergist op relatief hoge temperatuur? Lekkere esters maakt 'ie hoor  Voor een dubbel misschien iets te fruitig..

[Kiekeboe]

Mijn eigen erlenmeyer van 2L erbij gepakt en zo te zien heb je gelijk. In dat geval kun je er best 1,5L starter in doen, misschien zelfs 2L. Maar er kunnen geen rechten worden ontleend aan deze post 

Mijn lange termijn strategisch plan is (op dit moment, morgen kan het anders zijn) om 3 erlenmeyers van 3 liter aan te schaffen (maar die zijn actueel nergens te koop). Ik hoop daar gist in op te kweken met (x3) 2 liter wort (moutextract + water).

Gebruik maken van 3 erlenmeyers van 5 liter lijkt me wat van het goede teveel. Ik moet die ondingen ook nog ergens opgeborgen krijgen in de wetenschap dat ze 99 % van de tijd ongebruikt zullen zijn. Bovendien heb ik ergens gelezen dat zo'n vortex als ik ondertussen heb niet kan dienen voor een erlenmeyer van 5 liter.

Voor zover begrepen is ook niet het aantal liters wort van belang maar wel de hoeveelheid gistcellen en de activiteitsgraad van de gist. Dus de benodigde hoeveelheid gist laat zich niet uitdrukken in liters.

Maar eerst eens experimenteren of het me wel lukt om gist op gang te krijgen uit een commercieel flesje.

Als dat lukt zou ik de volgende aanpak willen proberen.

- flesje (of meerdere flesjes) dat ik leegdrink en het bezinksel (2cm) in het flesje laten + appelsap bij gieten + ballon op de flessenhals.

- Als er dan gistactiviteit is (ballon gaat rechtop staan ) kieper ik de inhoud van het flesje in een erlenmeyer van 3 liter en voeg 2 liter gekookte en gekoelde wort toe. Dek het geheel af met aluminiumfolie en plaats de erlenmeyer op de vortex.

- Als het mengsel dan na enkele dagen de kleur koffie verkeerd (koffie met veel melk) krijgt herverdeel ik de inhoud over drie erlenmeyers van drie liter (met 2 liter wort erin). Dit keer zonder vortex (ik heb er maar één), maar aangezien de gist dan al heel actief is zou het met enkel schudden ook moeten lukken.

- Als de drie erlenmeyers dan ook de kleur koffie verkeerd hebben, dan kunnen ze in de frigo om te coldcraschen en op moment van brouwen decanteren.

Maar goed, we zien wel. Het zal nog minstens een aantal maanden duren voordat ik effectief op die manier ga brouwen. Eerst nog wat experimenteren en andere plannetjes op mijn lijstje uitvoeren.

[Takkie83]

Klinkt als een plan, al zou 2L wort voor een eerste starterstap wel eens teveel kunnen zijn. Het advies is met één liter te beginnen.

Koffie-verkeerd kleur ga je alleen krijgen bij een magneetroerder. Indien niet geroerd gaat je bovengist op je wort liggen en/of zakt naar de bodem indien inactief. Bij schudden kun je natuurlijk wel een mooie verkeerde koffiekleur krijgen.

Je gaat geen gistvoeding gebruiken dus?

[Kiekeboe]

Je gaat geen gistvoeding gebruiken dus?

Ja, die gistvoeding heb ik wel in een aantal filmpjes zien opduiken, maar ook vaak niet. Ik ben altijd bereid om bij te leren.

[Takkie83]

Heeft te maken met de stoffen die je gist nodig heeft om te kunnen groeien tot een vitale starter. En dat is gelijk ook de reden waarom een suikeroplossing niet werkt; essentiële voedingsstoffen ontbreken dan. Maar als je me nu gaat vragen welke stoffen in welke concentratie nodig zijn verwijs ik je graag naar de mannen met meer diepgaande kennis 

[Kiekeboe]

Je gaat geen gistvoeding gebruiken dus?

En hoe doe je dat dan die gistvoeding?

Ik vond dit product bij Brouwland: https://www.brouwland.com/nl/onze-producten/wijnbereiding/gistvoedingszouten/d/lallemand-servomyces-gistvoeding-bier-10-g

Daarvan heb je 1 gram per honderd liter wort nodig. Aangezien ik 3 liter wort wil gebruiken om gist op te kweken heb ik dus 0.03 gram nodig (drie honderdste gram). Hoe moet ik dat afwegen?

[Jacques]

En hoe doe je dat dan die gistvoeding?

Ik vond dit product bij Brouwland: https://www.brouwland.com/nl/onze-producten/wijnbereiding/gistvoedingszouten/d/lallemand-servomyces-gistvoeding-bier-10-g

Daarvan heb je 1 gram per honderd liter wort nodig. Aangezien ik 3 liter wort wil gebruiken om gist op te kweken heb ik dus 0.03 gram nodig (drie honderdste gram). Hoe moet ik dat afwegen?

Gebruik Wyeast gistvoeding. Dat is makkelijker te doseren. (1 g per 10 liter wort)

[Kiekeboe]

Ondertussen heb ik me uitgesloofd om ergens enkele flesjes dubbel 'La Trappe' te vinden. Dat was niet makkelijk. Om één of andere reden wordt de La Trappe dubbel in geen enkele Belgische supermarkt aangeboden, in tegenstelling tot andere biervarianten gebrouwen door de abdij Koningshoeven. Maar goed, uiteindelijk toch gevonden bij Albert Heyn, voor NL'ers evident, maar voor Belgen een heel recente indringer op de markt van de retailers/supermarkten. De houdbaarheidsdatum op de flesjes is 12/22.

Het advies van Jacques hierboven om Wyeast gistvoeding te kopen heb ik ook ter harte genomen.

[Kiekeboe]

En dan zijn we vertrokken voor een allereerste poging tot het opkweken van gist uit een commercieel flesje bier, ic La Trappe dubbel.

Eerst de flessenhals ontsmet met een sproeifles alcohol, daarna het bier uitgeschonken op het sediment van +/- 1 cm in het flesje na. Dan 10 cl appelsap toegevoegd, daarna (met sproeifles ontsmette ballon) over de flessenhals getrokken. Het is nu wachten of er een vergisting op gang komt en de ballon begint te zwellen.

[Jacques]

Waarom geen waterslot?

[Kiekeboe]

Waarom geen waterslot?

Geen idee, ik ga enkel af op de adviezen op dit forum en Youtube filmpjes.

[Jacques]

Geen idee, ik ga enkel af op de adviezen op dit forum en Youtube filmpjes.

Zo'n ballonnetje zwelt op door gevormd koolzuur. En een waterslot werkt door gevormd koolzuur.
Het is zelfs zo dat er zuurstof aangezogen kan worden bij een sterke groei aan het begin van de vergisting. Dan is een waterslot in het voordeel.

Eerlijk gezegd heb ik gebruik van die ballonnen nooit begrepen. Als de starter aanslaat moet je deze vervangen door een waterslot. Dus waarom niet meteen een waterslot gebruiken? Geeft ook minder druk waardoor de vermeerdering beter gaat.

[Kiekeboe]

Ondertussen gebeurt er helemaal niets.

De procedure voor gistopkweek in het flesje met de gele ballon werd 44,5 u. geleden opgestart.
De procedure voor gistopkweek in het flesje met de rode ballon werd 37,5 u. geleden opgestart.

De rode ballon op het flesje ging al na een kwartier na aanvang recht op staan, maar is een dag later weer ingezakt.

Is iedereen wel zeker dat je gist kan opkweken uit een commercieel flesje La Trappe dubbel? Is er iemand die dat het laatste jaar nog geprobeerd heeft ?

De vervaldatum op de flesjes ligt schrikwekkend ver in de toekomst (12/22) dat is nog bijna 2.5 jaar. Dat laat vermoeden dat het om een gepasteuriseerd bier gaat.

Iemand commentaar?

[EBC]

Gist opkweken uit flesjes is van de vorige eeuw. Tegenwoordig gebruikt elke bouwerij bottelgist.

[BenjaminVlissingen]

Dat je ballon snel opgeblazen was komt waarschijnlijk doordat je flesje aan het opwarmen was.

Ik heb het vorige week nog gedaan met een grote fles isid'or gebeurde weinig met de ballon. Toch opgeschaald (na 48uur) met een halve liter moutextract en die schoot gelijk uit de startblokken.
Nu staat er een heerlijk fruitig ruikende emmer quadruple te pruttelen op zolder.

Gewoon proberen!

[Jacques]

Gist opkweken uit flesjes is van de vorige eeuw. Tegenwoordig gebruikt elke bouwerij bottelgist.

Er zijn nog steeds brouwerijen die geen andere gist gebruiken bij het bottelen.
De bottelgist kan ook verse gist zijn die ook gebruikt wordt voor de hoofdgisting...

Het kan nog steeds gist opkweken uit een flesje, maar het aantal bieren waarbij de oorspronkelijke gist wordt gebruikt is wel in de loop der jaren minder geworden.

[Jacques]

Iemand commentaar?

Geduld.

En gebruik het depot van twee flesjes en een heel klein beetje appelsap of wort (zo'n 5 tot 8 ml).
Belucht goed en gebruik een waterslot. Er kan dan zuurstof worden aangezogen...

[vanderhoeve]

Ondertussen gebeurt er helemaal niets.

De procedure voor gistopkweek in het flesje met de gele ballon werd 44,5 u. geleden opgestart.
De procedure voor gistopkweek in het flesje met de rode ballon werd 37,5 u. geleden opgestart.

De rode ballon op het flesje ging al na een kwartier na aanvang recht op staan, maar is een dag later weer ingezakt.

Is iedereen wel zeker dat je gist kan opkweken uit een commercieel flesje La Trappe dubbel? Is er iemand die dat het laatste jaar nog geprobeerd heeft ?

De vervaldatum op de flesjes ligt schrikwekkend ver in de toekomst (12/22) dat is nog bijna 2.5 jaar. Dat laat vermoeden dat het om een gepasteuriseerd bier gaat.

Iemand commentaar?

Ik heb 2 weken geleden ook een.starter gemaakt van de dubbel, 2 flesjes met appelsap. heeft 3 dagen geduurd voor de ballon opgeblazen was, daarna opgeschaald.

[Kiekeboe]

Dat je ballon snel opgeblazen was komt waarschijnlijk doordat je flesje aan het opwarmen was.

Ja, dat dacht ik ook al, het snel opzwellen kan het resultaat zijn van opwarming van het flesje (de resterende lucht, het nog aanwezige restant vloeistof, het flesje zelf - het kwam direct uit de frigo). Een andere mogelijkheid is dat in de 1 cm resterende vloeistof/sediment koolzuurgas was opgelost dat vrijkwam. Maar in beide gevallen begrijp ik niet waarom de ballon een dag later weer ingezakt is.

[Kiekeboe]

Geduld.

En gebruik (...) een heel klein beetje appelsap of wort (zo'n 5 tot 8 ml).

Bedoel je ml of cl? Ik heb de flesje leeg gekieperd (opgedronken) op 1 cm na. De flesjes daarna deels hervuld met appelsap (half pakje van 20 cl). De flesjes zijn nu voor +/- 1/3e gevuld.  Als ik je advies moet volgen moet ik slechts 1 theelepeltje appelsap toevoegen ipv 1/3e inhoud van het flesje?

[Kiekeboe]

Ik heb 2 weken geleden ook een.starter gemaakt van de dubbel, 2 flesjes met appelsap. heeft 3 dagen geduurd voor de ballon opgeblazen was, daarna opgeschaald.

Dan is er nog een klein beetje hoop. Ik zal morgenavond zien of er iets gebeurd is.

Wat bedoel je met 'opgeblazen' ? Betekent dit, dat de ballon rechtop kwam staan of meer dan dat?

[vanderhoeve]

Dan is er nog een klein beetje hoop. Ik zal morgenavond zien of er iets gebeurd is.

Wat bedoel je met 'opgeblazen' ? Betekent dit, dat de ballon rechtop kwam staan of meer dan dat?

Ja kwam rechtop staan.
Paar keer per dag schudden heb ik wel gedaan.
Zodra die op gang komt kun je makkelijk opschalen.
Bij de eerste poging was ik ook iets te ongeduldig

[Jacques]

Bedoel je ml of cl? Ik heb de flesje leeg gekieperd (opgedronken) op 1 cm na. De flesjes daarna deels hervuld met appelsap (half pakje van 20 cl). De flesjes zijn nu voor +/- 1/3e gevuld.  Als ik je advies moet volgen moet ik slechts 1 theelepeltje appelsap toevoegen ipv 1/3e inhoud van het flesje?

Inderdaad ik bedoel cl. Bij een kleinere hoeveelheid appelsap komt de vergisting sneller op gang. Een zesde van de fles is voldoende. Als je ziet dat de vergisting op gang is gekomen (werking waterslot) en schuimlaagje op de vloeistof kun je doorstarten naar 25 tot 40 cl. Voor de visuele controle kun je het beste een fles gebruiken zonder etiketten.

Werkt de starter nu wel?

[Kiekeboe]

Inderdaad ik bedoel cl. Bij een kleinere hoeveelheid appelsap komt de vergisting sneller op gang. Een zesde van de fles is voldoende. Als je ziet dat de vergisting op gang is gekomen (werking waterslot) en schuimlaagje op de vloeistof kun je doorstarten naar 25 tot 40 cl. Voor de visuele controle kun je het beste een fles gebruiken zonder etiketten.

OK

Werkt de starter nu wel?

Helaas pindakaas. De eerste starter met gele ballon is 72 uur geleden aangemaakt. De tweede starter met rode ballon is 65 uur geleden aangemaakt. Dan heb ik ook nog een 3e poging gedaan een uur geleden met paarse ballon. Tot heden geeft echter geen enkele starter enig teken van leven (vorming koolzuurgas) gegeven.

[Jacques]

Helaas pindakaas. De eerste starter met gele ballon is 72 uur geleden aangemaakt. De tweede starter met rode ballon is 65 uur geleden aangemaakt. Dan heb ik ook nog een 3e poging gedaan een uur geleden met paarse ballon. Tot heden geeft echter geen enkele starter enig teken van leven (vorming koolzuurgas) gegeven.

Nogmaals, geduld...
Het kan soms wel 5 dagen duren, zeker als je in verhouding vrij veel appelsap gebruikt.

[middelaersch]

Bij wat voor temperatuur staan de flesjes?

[Kiekeboe]

Nogmaals, geduld...  Het kan soms wel 5 dagen duren,..

OK

zeker als je in verhouding vrij veel appelsap gebruikt.

Van deze bewering kan ik niks maken. Gistcellen in zoverre nog niet volledig afgestorven worden geactiveerd als ze opnieuw voeding krijgen (i.c. appelsap met suiker erin). Dan begrijp ik niet waarom de gist langzamer zou worden geactiveerd als er veel voeding aanwezig is.

[Kiekeboe]

Bij wat voor temperatuur staan de flesjes?

Kamertemperatuur / 21°C

[middelaersch]

Kamertemperatuur / 21°C

Ok, dus dat is het probleem niet.

[Jacques]

Van deze bewering kan ik niks maken. Gistcellen in zoverre nog niet volledig afgestorven worden geactiveerd als ze opnieuw voeding krijgen (i.c. appelsap met suiker erin). Dan begrijp ik niet waarom de gist langzamer zou worden geactiveerd als er veel voeding aanwezig is.

De lagfase (de tijd dat er geen merkbare vergisting is) is dan langer. Niet voor niets wordt altijd geadviseerd om te beginnen met een kleine hoeveelheid wort/appelsap en dan langzaam op te schalen.

Voor meer uitleg over de lagfase zie https://beerandbrewing.com/dictionary/MkKGQWjuiT/

[Kiekeboe]

En kijk nu!

Het flesje met gele ballon na 81 uur.
Het flesje met rode ballon na 74 uur.
Het flesje met de paarse ballon na 33 uur.

[Kiekeboe]

Moet ik nu direct opschalen of mag ik nog een dag of twee wachten tot het flesje met de rode ballon ook meedoet met de rest?

[Jacques]

Moet ik nu direct opschalen of mag ik nog een dag of twee wachten tot het flesje met de rode ballon ook meedoet met de rest?

De flesjes met opgebolde ballonnen kun je opschalen. Niet meer wort gebruiken dan 5 keer van het volume van de huidige starters. Bij een volgende stap kun je een factor 10 hanteren.

[Kiekeboe]

En vandaag zien de flesjes er zo uit:

- De gele ballon is nog wat verder gezwollen.
- De rode ballon is nu ook rechtop komen staan.
- De paarse ballon is terug ingezakt.

[Kiekeboe]

En dan zijn we vertrokken voor een volgende stap.

- 2 van de 3 flesjes (gele en rode ballon) heb ik gebruikt, de derde (paars) was terug ingezakt, die heb ik niet gebruikt.
- De inhoud van de flesjes (20 cl bezinksel + appelsap) opgeschaald met/tot 1 liter wort.
- Wort 15 minuten (1 liter water en 100 gr moutextract) gekookt en dan terug af laten koelen.
- Dan de inhoud van de flesjes erbij in de erlenmeyer + mespuntje gistvoeding.
- Dan de erlenmeyer op de magneetroerder (duurde wel 20 minuten voordat de roervlo wou doen wat ze moet doen).

Worden die gistcellen niet duizelig van al dat gedraai?

[tdp]

Net zo duizelig als wij van een paar La Trapjes te veel

[Jacques]

- De gele ballon is nog wat verder gezwollen.

Dit betekent dat de druk in de fles groter is. Iedereen weet dat je redelijk hard moet blazen om een ballon op te blazen.

Druk is niet gunstig voor de groei van de gistcellen. Ballonnen zien er leuk uit, maar zijn alles behalve ideaal voor het opkweken van gist.

[Kiekeboe]

Dit betekent dat de druk in de fles groter is. Iedereen weet dat je redelijk hard moet blazen om een ballon op te blazen.

Druk is niet gunstig voor de groei van de gistcellen.

Dat lijkt me dan een beetje vreemd verhaal. Overal wordt gewaarschuwd dat je niet mag bottelen alvorens je bier volledig is uit gegist (of niet te veel bottelsuiker toevoegen). Dat omdat de flesjes (volgens info bestand tegen een druk van 8 bar) zouden kunnen ontploffen omdat de gist dapper door doet ondanks de hoge druk. Een autoband heeft een druk van 2.5 tot 3 bar. De druk in een autoband lijkt me veel hoger dan de druk in een zwak opgeblazen ballon op een bierflesje. 

[Kiekeboe]

Net zo duizelig als wij van een paar La Trapjes te veel

Dan zou ik nog willen weten hoe het nu verder moet. Van jou vernam ik dat de gist in optimale conditie is als het gist/wortmengsel in de erlenmeyer een "koffie-met-veel-melk-kleur" begint te krijgen.

Ik verneem verder van allerlei ervaren hobbybrouwers op dit forum dat ik voor een batch van 20 liter bier een giststarter van 2 liter nodig heb. Maar 2 liter wort kan veel of weinig gist bevatten. De éne giststarter van 2 liter is anders dan een andere giststarter van 2 liter.

In theorie wordt verwezen/berekend naar hoeveel (biljoen) gistcellen je nodig hebt. Maar ik denk dat er weinig hobbybrouwers zijn die ooit de gistcellen hebben geteld die er zijn in hun giststarter.

[middelaersch]

Dan zou ik nog willen weten hoe het nu verder moet. Van jou vernam ik dat de gist in optimale conditie is als het gist/wortmengsel in de erlenmeyer een "koffie-met-veel-melk-kleur" begint te krijgen.

Ik verneem verder van allerlei ervaren hobbybrouwers op dit forum dat ik voor een batch van 20 liter bier een giststarter van 2 liter nodig heb. Maar 2 liter wort kan veel of weinig gist bevatten. De éne giststarter van 2 liter is anders dan een andere giststarter van 2 liter.

In theorie wordt verwezen/berekend naar hoeveel (biljoen) gistcellen je nodig hebt. Maar ik denk dat er weinig hobbybrouwers zijn die ooit de gistcellen hebben geteld die er zijn in hun giststarter.

Ook het sg van je wort beïnvloed de benodigde hoeveelheid gist.
Je gebruikt BrouwHulp dacht ik? In BrouwHulp zit een functie om dit uit te rekenen.

[El Pastor Belga (MaJa)]

Dat lijkt me dan een beetje vreemd verhaal. Overal wordt gewaarschuwd dat je niet mag bottelen alvorens je bier volledig is uit gegist (of niet te veel bottelsuiker toevoegen). Dat omdat de flesjes (volgens info bestand tegen een druk van 8 bar) zouden kunnen ontploffen omdat de gist dapper door doet ondanks de hoge druk. Een autoband heeft een druk van 2.5 tot 3 bar. De druk in een autoband lijkt me veel hoger dan de druk in een zwak opgeblazen ballon op een bierflesje. 

Druk op de gist, de gist gaat eronder lijden...

[EvdBroek]

Ik snap eerlijk gezegd het nut van de ballonnetjes niet. Het meest handige is om 3 flesjes uit te drinken en de bodempjes bij elkaar in 1 flesje te gieten en die op te starten. In plaats van ballonnen zet je er gewoon een stopje met waterslot op.

Bijna altijd start de vergisting binnen 48 uur.

[Kiekeboe]

Dan zijn we alweer ongeveer 27 uur verder. De magneetroerder staat nu een dag en nog wat uren te draaien.

Er is een duidelijk kleurverschil, maar geen plotse overgang naar een andere kleur. Hoe lang moet het systeem blijven draaien. De enige houvast die ik thans heb is dat er een 'koffie-met-veel-melk-kleur' moet zijn. Maar dat is relatief. Daarbij opmerkend dat ik niet het meest bleke moutextract heb gebruikt, maar 'Arsegan moutextract medium / amber 18 EBC'.

Wat moet ik nu doen?

[vanderhoeve]

Ik snap eerlijk gezegd het nut van de ballonnetjes niet. Het meest handige is om 3 flesjes uit te drinken en de bodempjes bij elkaar in 1 flesje te gieten en die op te starten. In plaats van ballonnen zet je er gewoon een stopje met waterslot op.

Bijna altijd start de vergisting binnen 48 uur.

Ik vind het wel handig, omdat je gelijk kan zien of het al wat gedaan heeft. Dan ben je nooit te vroeg met opschalen

[vanderhoeve]

Dan zijn we alweer ongeveer 27 uur verder. De magneetroerder staat nu een dag en nog wat uren te draaien.

Er is een duidelijk kleurverschil, maar geen plotse overgang naar een andere kleur. Hoe lang moet het systeem blijven draaien. De enige houvast die ik thans heb is dat er een 'koffie-met-veel-melk-kleur' moet zijn. Maar dat is relatief. Daarbij opmerkend dat ik niet het meest bleke moutextract heb gebruikt, maar 'Arsegan moutextract medium / amber 18 EBC'.

Wat moet ik nu doen?

Als de suikers vergist zijn een paar uur in de koelkast, afgieten tot je op het depot komt en verse wort erbij

[Kiekeboe]

Als de suikers vergist zijn...

Hoe kan ik weten of de suikers vergist zijn?

[Jacques]

Dat lijkt me dan een beetje vreemd verhaal. Overal wordt gewaarschuwd dat je niet mag bottelen alvorens je bier volledig is uit gegist (of niet te veel bottelsuiker toevoegen). Dat omdat de flesjes (volgens info bestand tegen een druk van 8 bar) zouden kunnen ontploffen omdat de gist dapper door doet ondanks de hoge druk. Een autoband heeft een druk van 2.5 tot 3 bar. De druk in een autoband lijkt me veel hoger dan de druk in een zwak opgeblazen ballon op een bierflesje.

Ik heb het over de groei van het aantal gistcellen. Deze wordt belemmert door een hogere druk. Dit betekent echter niet dat door druk de vergisting stopt.

Een starter maak je om meer gistcellen te krijgen. Daar hoort geen druk bij.

[Jacques]

Hoe kan ik weten of de suikers vergist zijn?

Als er geen schuim meer gevormd wordt.

Beter is het echter dat je starter al in een koelkast zet voordat deze is uitgegist.
Zodra de suikers verbruikt zijn gaat de gist interen op zijn reservestoffen. Hierdoor kan de gist minder goed nieuwe gistcellen aanmaken.

Het is om deze reden dat ik als ik het vermoeden heb dat de starter bijna klaar is een waterslot op de erlemeyer zet. Via de werking van het waterslot kan de activiteit van de starter volgen. Ik wacht niet totdat het waterslot niet meer werkt voordat de starter de koelkast in gaat.

[Kiekeboe]

Als er geen schuim meer gevormd wordt.

Beter is het echter dat je starter al in een koelkast zet voordat deze is uitgegist.
Zodra de suikers verbruikt zijn gaat de gist interen op zijn reservestoffen. Hierdoor kan de gist minder goed nieuwe gistcellen aanmaken.

Het is om deze reden dat ik als ik het vermoeden heb dat de starter bijna klaar is een waterslot op de erlemeyer zet. Via de werking van het waterslot kan de activiteit van de starter volgen. Ik wacht niet totdat het waterslot niet meer werkt voordat de starter de koelkast in gaat.

Aha, alweer iets bij geleerd. Behalve de kleur (koffie met veel melk) is ook het schuimniveau van belang (als 2e indicatie van de voortgang van het proces van gistopkweek). Ik maakte me gisteren al zorgen dat de schuimophoping te groot zou worden voor de erlenmeyer, maar vandaag bleek het schuimniveau alweer een stuk gezakt.

Ik heb een uur of twee geleden de giststarter van de magneetroerder gehaald en in de koelkast geplaatst.

Het was eigenlijk de bedoeling dat ik in een volgende stap de bekomen gist (1liter) zou verdelen over 3 erlenmeyers van 3 liter ( voor 2 liter gevuld) om dan 6 liter te bekomen. Dat is dus 0.33 liter opschalen tot 2 liter. Dat is wel meer dan 5 keer het volume dat jij aanbeveelt.

Maar goed, ik heb ondertussen al weer van alles geleerd. Voor de verdere opschaling tot 3x2 liter voor het brouwen van 3x20 liter bier heb ik nog 3 erlenmeyers van 3 liter nodig. Die heb ik nog niet in mijn bezit, maar komen mogelijks over een week of twee toe.

Ik noteer alvast, dat ik voor het opkweken van gist uit een flesje bier voor 3 batches bier van 20 liter minstens 8 dagen op voorhand moet beginnen. Als ik dan nog geen tijd heb om te beginnen brouwen met de bekomen gist kan ik deze gist nog enkele dagen koel bewaren.

Het lijkt dus dat ik standaard best 10 dagen op voorhand moet beginnen als ik bier wil brouwen met gist opgekweekt uit een commercieel flesje bier. Om dan uiteindelijk 3 batches van 20 liter te kunnen pitchen met de nodige gist.

[Kiekeboe]

Dan nog een foto van de erlenmeyer nadat deze 2 dagen in de koelkast stond. Zie gistbezinksel onderaan de fles.

[Heuvinger brouwerij]

Maar goed, ik heb ondertussen al weer van alles geleerd. Voor de verdere opschaling tot 3x2 liter voor het brouwen van 3x20 liter bier heb ik nog 3 erlenmeyers van 3 liter nodig.

Als je een giststarter van 2 liter gaat toevoegen aan 20 liter bier, hou er dan rekening mee dat de giststarter een behoorlijke smaakinvloed op je bier gaat krijgen.
Ik gebruikte appelsap voor giststarters, toen mijn bieren erg naar cider begonnen te smaken, ben ik er mee gestopt.

[Kiekeboe]

Als je een giststarter van 2 liter gaat toevoegen aan 20 liter bier, hou er dan rekening mee dat de giststarter een behoorlijke smaakinvloed op je bier gaat krijgen.
Ik gebruikte appelsap voor giststarters, toen mijn bieren erg naar cider begonnen te smaken, ben ik er mee gestopt.

- Ik was eigenlijk van plan om de giststarter eerst af te gieten (decanteren) alvorens de gist te gebruiken.

- Voor het maken van deze giststarter heb ik 20 cl appelsap gebruikt (voor het residu van 2 flesjes = 2 x 10 cl appelsap) daarnaast of daar boven op 2 liter wort op basis van 200 gram moutextract.

- Als je geen appelsap gebruikt voor giststarters, wat gebruik je dan wel. Of gebruik je nog enkel korrelgist?

[Heuvinger brouwerij]

Of gebruik je nog enkel korrelgist?

Inderdaad!
Ik gebruik nu eigenlijk alleen maar korrelgist van Crossmyloof, saison Lille.
Niet de allerlekkerste gist, maar gezien het gebruiksgemak en de prijs, voldoet het.

[Takkie83]

Appelsap heb ik zelf afgegoten en weggegooid, evenals het hoploze starterbier. Adrie waarschuwt er in zijn boek ook voor, voor steeds grotere starters die uiteindelijk net zo groot kunnen worden als je batch. Dat werkt dus niet en dus moet je afgieten.

Aluminiumfolie (al dan niet met elastiekje) heb ik gebruikt op flesje met de gistinhoud van twee flesjes bier en een volledig pakje appelsap zodat er ook nog zuurstof bij kan, nodig voor de gistgroei. Na ik geloof een dag of drie heb ik opgeschaald en een waterslot gebruikt op m'n erlenmeyer zonder magneetroerder. Je brouwt dan eigenlijk een liter bier en kunt zonder die koffie verkeerd-kleur ook aan het proces en je waterslot goed zien wanneer je starter klaar is.

Wat betreft die gistvoeding zou ik die volgende keer gewoon meekoken met je extractwort. Het zal vrij schoon verpakt zijn maar toch. En hoe schoon was je mespunt?