Hoofdgisting verloopt langzaam. Tips?

[guest13544]

Beste brouwers, ik heb jullie hulp nodig. Ik heb momenteel een Isid'or kloon (recept ONK 2019 Triple-W) in het vergistingsvat. De vergisting verloopt helaas anders dan normaal, namelijk veel trager. Dit is echter de eerste keer dat ik gist heb opgekweekt uit een commercieel bier, dus ik verwacht dat daar het probleem zit. Kunnen jullie tips geven, zodat dit in het vervolg beter gaat?

Voor de giststarter heb ik twee flesjes uitgeschonken en per flesje ongeveer 2 cm appelsap toegevoegd. Na ongeveer 36 uur was er activiteit in het waterslot en heb ik de flesjes toegevoegd aan 0,5 L wort op basis van extract en gistvoeding. Na 24 uur was de kleur veel lichter en heb ik 2 L wort op basis van extract en gistvoeding toegevoegd. Tijdens heb opschalen heb ik niet afgegoten. Na 12 uur was de kleur koffieverkeerd en was het schuim ingezakt. De starter heb ik vervolgens in de koelkast gezet om het 48 uur later te pitchen. Voor het pitchen heb ik de starter afgegoten en 0,5 L gekoeld wort (25 graden) toegevoegd. Dit heeft ongeveer 2 uur gestaan op kamertemperatuur tot de rest van het wort was gekoeld naar 21 graden in de vergistingskast. De starter was zeer actief tijdens het pitchen.

Het wort, 16 L, had een SG van 1,071. De volgende dag zat er wel een verschil in waterniveau in het waterslot, maar nog geen activiteit. Helaas heb ik door omstandigheden pas na 5 dagen actie kunnen ondernemen toen het waterslot nog steeds niet actief was. Het bleek dat ik de deksel niet goed had afgesloten. Na het goed afsluiten van het vat had het waterslot snel activiteit, ongeveer een blub per 3 seconden. Het SG dat wij toen hebben gemeten (na 5 dagen) was 1,048. Vervolgens na 4 dagen (9 in totaal) hebben we nogmaals het SG gemeten, terwijl er nog steeds een blub per 3 seconden was. Het SG was gedaald naar 1,036. Vandaag (dag 10) is de activiteit in het waterslot gezakt naar ongeveer een blub per 7 seconden. Ik ga straks overhevelen naar een mandfles.

De metingen zijn uitgevoerd met een refractometer. Na de eerste meting heb ik de brixwaarden gecorrigeerd.

De vergistingstemperatuur is continu 21 graden.

Alvast bedankt voor jullie tips en opmerkingen!

[de Machtige Wil]

Volgens mij is er niet veel mis met je manier van werken. Ik heb geen ervaring met de Isid'or gist dus weet niet of het gebruikelijk is dat deze zo traag loopt. Heb je voldoende gist opgekweekt?
Het gaat wat traag maar er zit nog wel beweging in dus ik zou gewoon afwachten waar het eindigt. Misschien de temperatuur een graadje omhoog?

[Viktor]

Ik zou het gewoon nog verder door laten gisten. Er zit immers nog activiteit in het waterslot.

[Jacques]

De metingen zijn uitgevoerd met een refractometer. Na de eerste meting heb ik de brixwaarden gecorrigeerd.

De SG waarden die je noemt in je bericht doen mij vermoeden dat er iets mis is met de correctie.

Welke Brix-waarden heb je gemeten met je refractometer?

[guest13544]

Bij aanvang 17,7. Op dag 5 was de meting 14,2. Op dag 9 was de meting 12,4. Gisteren bij het overhevelen, op dag 10,  kwam ik uit op 12,0.

Na de overheveling heb ik een foto gemaakt van het lege gistvat. Wellicht geeft dit jullie extra informatie om te bepalen wat er is gebeurd.

[André de Laat]

Heb je niet wat veel trub mee overgeheveld?

[rfrins]

ik had persoonlijk wel een dikkere gistkoek verwacht niet? Of heb je een hoop mee overgeheveld?

[guest13544]

ik had persoonlijk wel een dikkere gistkoek verwacht niet? of heb je een hoop mee overgeheveld?

Dat had ik inderdaad ook verwacht, vandaar de foto. Bij al mijn andere brouwsel had ik een dikkere gistkoek. Ik ben echter niet bekend met deze gist en weet niet wat de flocculatie is. Voor mijn gevoel was er nog best veel gist in suspensie dat dus is overgeheveld naar de mandfles.

[Jacques]

Bij aanvang 17,7. Op dag 5 was de meting 14,2. Op dag 9 was de meting 12,4. Gisteren bij het overhevelen, op dag 10,  kwam ik uit op 12,0.

Net even Brewking gebruikt (dat is een handige app voor je mobiel). De rekent een SG-waarde uit van 1033.
De vergistingsgraad zit op 53%.

Het lijkt er op dat je te weinig gist geënt hebt. Hierdoor moet de gistcellen zich vaker delen. Om te voorkomen dat de vergisting stilvalt kun je een klein beetje gistvoedingszout toevoegen. Bijvoorbeeld Wyeast Nutrient Blend.

[guest13544]

Net even Brewking gebruikt (dat is een handige app voor je mobiel).

Deze app gebruik ik ook. Ik mag dus aannemen dat de correcties goed zijn berekend.

Het lijkt er op dat je te weinig gist geënt hebt.

Op basis van wat ik op het forum heb gevonden over trage vergisting, denk ik ook dat ik te weinig gist heb geënt. Maar hoe had ik dit kunnen voorkomen? Ik heb in totaal 2,5 L wort gebruikt om mijn starter op te schalen. Dat zou toch voldoende moeten zijn?

Ik zie dat ik nog niet had gezegd dat ik een magneetroerder heb gebruikt, dus bij dezen.

Om te voorkomen dat de vergisting stilvalt kun je een klein beetje gistvoedingszout toevoegen. Bijvoorbeeld Wyeast Nutrient Blend.

Deze gistvoeding heb ik gebruikt voor de starter. Op het totaal van 2,5 L wort heb ik 2 gram gebruikt. Hoeveel moet ik nu toevoegen in de mandfles? Kan ik dit gewoon toevoegen of moet ik het in een beetje water oplossen en koken, zoals op de verpakking staat?

[daanvandervleuten]

Hoi.
Mijn ervaring met de gist is dat het 'een trage is, die veel kopruimte in neemt.
Ik heb minder geënt dan dat jij aangeeft op 25 liter.
Had ook niet veel trub, maar bij mij duurde het echt wel 3 weken na hoofdvergisting dat mijn biertje wat meer klaarde en er meer gist onder in mijn vat zat.
Mijn trub was ook lichter dan de jouwe.

Ik heb 'n quadrupel gebrouwen met de gist. En op 24 graden laten vergisten.

[Jacques]

Op basis van wat ik op het forum heb gevonden over trage vergisting, denk ik ook dat ik te weinig gist heb geënt. Maar hoe had ik dit kunnen voorkomen? Ik heb in totaal 2,5 L wort gebruikt om mijn starter op te schalen. Dat zou toch voldoende moeten zijn?

Ik zie dat ik nog niet had gezegd dat ik een magneetroerder heb gebruikt, dus bij dezen.

2,5 liter geroerde starter voor 16 liter wort met een begin SG van 1071 moet in principe voldoende zijn.

Deze gistvoeding heb ik gebruikt voor de starter. Op het totaal van 2,5 L wort heb ik 2 gram gebruikt. Hoeveel moet ik nu toevoegen in de mandfles? Kan ik dit gewoon toevoegen of moet ik het in een beetje water oplossen en koken, zoals op de verpakking staat?

Als je al 2 gram hebt toegevoegd is dat ruim voldoende. Meer gistvoeding toevoegen doet meer kwaad dan goed.


Ik heb geen idee waarom de vergisting zo langzaam verloopt. Laat het bier een tijd staan op een temperatuur van 22 tot 23 ºC, vermoedelijk komt het goed.

[guest13544]

Bedankt voor het meedenken en de tips die jullie hebben gegeven. Ik wacht het af.

Als ik over een tijdje een flesje open, dan zal ik het resultaat hier delen. Evenals het eind SG dat ik heb gehaald.

[guest13544]

In dit topic is eerder gesproken over gistvoeding. Ik heb elders op het forum gezocht naar de hoeveelheid gistvoeding die toegevoegd moet worden aan de starter. Ik kan echter geen eenduidig antwoord vinden. Ik heb het gevoel dat het standpunt door de tijd ook is veranderd. Kan iemand mij helpen?

Ik gebruik Wyeast Beer Nutrient Blend. Op de verpakking staat 2,2 gram per 19 liter te vergisten wort, oftewel 0,12 gram per liter. Ik zie ook verhoudingen van 0,02 gram per liter terug op het forum. Tot slot zie ik ook verhoudingen die uitgaan van de hoeveelheid wortextract van de starter.

Daarnaast hoor ik graag wanneer de voeding toegevoegd moet worden bij een getrapte starter. Ik lees over brouwers die in één keer alle wort maken die zij nodig hebben voor alle stappen en voegen daaraan de voeding toe. Ik lees ook over brouwers die per keer het wort bereiden. Wat heeft de voorkeur? Wanneer in dit geval de voeding toevoegen?

[de Machtige Wil]

Het zal allemaal niet zo nauw komen denk ik. Ik zou de dosering van Wyeast gewoon aanhouden. Geef vooral niet een te hoge dosering.

Wanneer ik gistvoeding gebruik is dat een mespuntje enkel in de stappen van de starter. Ik voeg deze toe aan het begin van een nieuwe stap en niet aan het geheel omdat ik denk dat de gist er in het begin het meest aan heeft.

[Jacques]

In dit topic is eerder gesproken over gistvoeding. Ik heb elders op het forum gezocht naar de hoeveelheid gistvoeding die toegevoegd moet worden aan de starter. Ik kan echter geen eenduidig antwoord vinden. Ik heb het gevoel dat het standpunt door de tijd ook is veranderd. Kan iemand mij helpen?

Ik gebruik Wyeast Beer Nutrient Blend. Op de verpakking staat 2,2 gram per 19 liter te vergisten wort, oftewel 0,12 gram per liter. Ik zie ook verhoudingen van 0,02 gram per liter terug op het forum. Tot slot zie ik ook verhoudingen die uitgaan van de hoeveelheid wortextract van de starter.

Daarnaast hoor ik graag wanneer de voeding toegevoegd moet worden bij een getrapte starter. Ik lees over brouwers die in één keer alle wort maken die zij nodig hebben voor alle stappen en voegen daaraan de voeding toe. Ik lees ook over brouwers die per keer het wort bereiden. Wat heeft de voorkeur? Wanneer in dit geval de voeding toevoegen?

Dat je verschillende hoeveelheden op het forum ziet komt doordat er twee grote merken zijn die complexe gistvoeding leveren te weten Wyeast en Lallemand. De aanbevolen hoeveelheden verschillen nogal.
Wyeast Nutrient Blend 1 g per 10 liter
Lallemand Servomyces 0,1 g per 10 liter

Het maakt dus uit welk merk je gebruikt. Anders gezegd: de ene gistvoeding is de andere niet.

Nog even een waarschuwing: gebruik geen overmaat aan gistvoeding. Overdaad schaadt!

[guest13544]

Wyeast Nutrient Blend 1 g per 10 liter
Lallemand Servomyces 0,1 g per 10 liter

Aaah... dat wist ik niet. Bedankt, de hoeveelheid is nu duidelijk.

Nog even een waarschuwing: gebruik geen overmaat aan gistvoeding. Overdaad schaadt!

Ik ben dit topic gestart omdat ik een slecht vergisting wort in mijn gistvat heb. Op basis van jullie reacties dacht ik mogelijk te weinig gist / niet-vitale gist geënt te hebben als gevolg van te veel gistvoeding. Ik neem aan dat 1,6 g of 0,16 g veel uit zou maken.

Naast de hoeveelheid had ik ook een vraag over het moment van toevoegen. Willen jullie daar ook nog op reageren? Ik zal een voorbeeld gebruiken om de vraag nog verder te verduidelijken.

Stel, ik maak een giststarter uit een commercieel bier. Ik start met 2 cm appelsap (+/- 50 ml). Vervolgens schaal ik op naar 250 ml. Tot slot schaal ik op naar 1,5 L.

1. Zijn bovenstaande stappen goed?

2. Ik heb 2 gram WY gistvoeding gebruikt in plaats van 1,6. Dit zou de starter niet mogen verpesten voor wat betreft gistgroei, toch?

3. In een blog / artikel van een brouwvereniging las ik dat je gerust in een keer je wort kunt maken, zodat het minder vaak kliederen is met het poeder. Oftewel, 250 ml + 1,5 L = 1,75 L in een keer koken met de gistvoeding. Bij het opschalen de 1,5 L nogmaals koken om het te ontsmetten. Zijn jullie het eens met deze werkwijze of kan ik beter twee keer wort koken?

4. Als het antwoord op de vorige vraag is; twee keer wort koken. Hoeveel gistvoeding voeg ik dan toe aan de 250 ml en aan de 1,5 L?

Je kunt ook altijd een beetje in water oplossen om te bepalen wat de smaakdrempel is als je twijfelt.

5. Waarom zou ik een smaakdrempel willen vaststellen? Ik wil optimale gistgroei. Als de starter daardoor smerig smaakt, maakt mij dat niet uit. Daarom giet ik de giststarter af. Of zijn Jacques en ik de enigen die nog afgieten vandaag de dag? Overigens lees ik ook over brouwers die alleen afgieten als de starter meer is dan 5% van het te vergisten volume. Dit is bij mij vaak het geval, dus ook dan zou ik "moeten" afgieten.

6. Kan ik de opschaling uitvoeren zonder tussentijds af te gieten of heeft dit negatieve gevolgen voor de gistgroei?

Hopelijk willen jullie bovenstaande vragen ook beantwoorden. Alvast bedankt in ieder geval!

[Jacques]

De discussie over smaakdrempels is afgesplitst.

Zie hier.

[Jacques]

Aaah... dat wist ik niet. Bedankt, de hoeveelheid is nu duidelijk.

Ik ben dit topic gestart omdat ik een slecht vergisting wort in mijn gistvat heb. Op basis van jullie reacties dacht ik mogelijk te weinig gist / niet-vitale gist geënt te hebben als gevolg van te veel gistvoeding. Ik neem aan dat 1,6 g of 0,16 g veel uit zou maken.

Naast de hoeveelheid had ik ook een vraag over het moment van toevoegen. Willen jullie daar ook nog op reageren? Ik zal een voorbeeld gebruiken om de vraag nog verder te verduidelijken.

Stel, ik maak een giststarter uit een commercieel bier. Ik start met 2 cm appelsap (+/- 50 ml). Vervolgens schaal ik op naar 250 ml. Tot slot schaal ik op naar 1,5 L.

1. Zijn bovenstaande stappen goed?

2. Ik heb 2 gram WY gistvoeding gebruikt in plaats van 1,6. Dit zou de starter niet mogen verpesten voor wat betreft gistgroei, toch?

3. In een blog / artikel van een brouwvereniging las ik dat je gerust in een keer je wort kunt maken, zodat het minder vaak kliederen is met het poeder. Oftewel, 250 ml + 1,5 L = 1,75 L in een keer koken met de gistvoeding. Bij het opschalen de 1,5 L nogmaals koken om het te ontsmetten. Zijn jullie het eens met deze werkwijze of kan ik beter twee keer wort koken?

4. Als het antwoord op de vorige vraag is; twee keer wort koken. Hoeveel gistvoeding voeg ik dan toe aan de 250 ml en aan de 1,5 L?

5. Waarom zou ik een smaakdrempel willen vaststellen? Ik wil optimale gistgroei. Als de starter daardoor smerig smaakt, maakt mij dat niet uit. Daarom giet ik de giststarter af. Of zijn Jacques en ik de enigen die nog afgieten vandaag de dag? Overigens lees ik ook over brouwers die alleen afgieten als de starter meer is dan 5% van het te vergisten volume. Dit is bij mij vaak het geval, dus ook dan zou ik "moeten" afgieten.

6. Kan ik de opschaling uitvoeren zonder tussentijds af te gieten of heeft dit negatieve gevolgen voor de gistgroei?

Hopelijk willen jullie bovenstaande vragen ook beantwoorden. Alvast bedankt in ieder geval!

1. Ja
2. Dit is zo'n 25% meer. Deze overmaat hoeft niet het probleem te zijn. Het is belangrijk om als je de Wyeast Nutrient Blend gebruikt de pH van de starter in de gaten te houden. De gistvoeding brengt namelijk de pH flink omhoog. Dit remt de vergisting. Daarom verdient het aanbeveling een starter aan te zuren. Meest ideaal is pH 4,5.
3. Een keer een grote hoeveelheid starter maken is handig. Het doseren van gistvoeding en aanzuren zijn dan handiger uit te voeren. Het wel belangrijk dat je hygiënisch werkt.
4. Naar rato...
5. Je wilt niet dat je de gistvoeding proeft.
6. Ja dat kan.

[EBC]

Gistvoeding voeg je enkel toe aan je starter. NOOIT aan het wort van het bier dat je brouwt.

Met het meest zekere resultaat gebruik je gedroogde gisten. Daarmee maak je perfecte bieren (naar mijn mening zelfs flink beter dan met vloeibare gisten).

Wanneer iemand eens een statistische analyse zou doen op de data van dit forum over vergistingsproblemen, dan weet ik haast zeker dat het in 99 % van de gevallen gaat om vloeibare en opgekweekte gisten. Ik ben benieuwd hoe lang het nog duurt voordat vloeibaar en opkweken in de ban gaat. Tijden zijn veranderd.

[guest13544]

Jacques, dank voor de duidelijke reactie. Hier word ik nou blij van. Heel waardevol dit forum!

Ik ben benieuwd hoe lang het nog duurt voordat vloeibaar en opkweken in de ban gaat. Tijden zijn veranderd.

Ik ben het met je eens dat gedroogde gisten een stuk gebruiksvriendelijker zijn. Ik heb overigens geen opgekweekt gist gebruikt omdat ik in de veronderstelling was dat dit beter zou zijn. Ik vind het juist leuk om een dergelijke techniek in mijn gereedschapskist te hebben als amateur brouwer.

De gistvoeding brengt namelijk de pH flink omhoog. Dit remt de vergisting. Daarom verdient het aanbeveling een starter aan te zuren. Meest ideaal is pH 4,5.

Hier ben ik de fout ingegaan. Ik wist dat de pH gecorrigeerd moest worden, maar ik ben dat helemaal vergeten. En dat terwijl ik een pH-meter heb. Ik kon het dus eenvoudig controleren.

Kan de slechte vergisting ook te maken hebben met beluchting van het wort in het gistvat? Of eerder gezegd, het ontbreken daarvan. Ik heb nog nooit mijn wort belucht. Altijd een goed resultaat, zowel met gedroogd gist als met Wyeast getrapte giststarters. Is beluchten echt nodig?

Maar goed, bovenstaande is voor de volgende keer. Inmiddels is de brixwaarde van 12,0 op dag 10 gezakt naar 11,7 op dag 17. Ik heb S-33 besteld om het geheel toch wat verder te laten vergisten. Ik wil dit toevoegen door een starter te maken en deze telkens te vergroten met mijn wort als de starter in high krausen is.

Hierbij heb ik de volgende vragen:
1. Moet ik aan deze starter ook gistvoeding toevoegen? Graag ook uitleg waarom wel/niet.
2. Hoeveel gist moet ik toevoegen? De hoeveelheid die normaal nodig is om 15,8 L te vergisten met een SG van 1,031?

[Jacques]

Ik ben het met je eens dat gedroogde gisten een stuk gebruiksvriendelijker zijn. Ik heb overigens geen opgekweekt gist gebruikt omdat ik in de veronderstelling was dat dit beter zou zijn. Ik vind het juist leuk om een dergelijke techniek in mijn gereedschapskist te hebben als amateur brouwer.

Gedroogde gist is zeker makkelijker en goedkoper dan vloeibare gist. Maar het werken met vloeibare gist kun je leren. Korrelgist noch vloeibare gist levert een beter bier op. Ze zijn voor mij gelijkwaardig. Dankzij het aanbod aan vloeibare gisten valt er meer te kiezen. Het grote voordeel van vloeibare gist is dat de herkomst van veel van deze gisten bekend is. Bij korrelgist is dat veel meer de vraag.

Kan de slechte vergisting ook te maken hebben met beluchting van het wort in het gistvat? Of eerder gezegd, het ontbreken daarvan. Ik heb nog nooit mijn wort belucht. Altijd een goed resultaat, zowel met gedroogd gist als met Wyeast getrapte giststarters. Is beluchten echt nodig?

Maar goed, bovenstaande is voor de volgende keer. Inmiddels is de brixwaarde van 12,0 op dag 10 gezakt naar 11,7 op dag 17. Ik heb S-33 besteld om het geheel toch wat verder te laten vergisten. Ik wil dit toevoegen door een starter te maken en deze telkens te vergroten met mijn wort als de starter in high krausen is.

Hierbij heb ik de volgende vragen:
1. Moet ik aan deze starter ook gistvoeding toevoegen? Graag ook uitleg waarom wel/niet.
2. Hoeveel gist moet ik toevoegen? De hoeveelheid die normaal nodig is om 15,8 L te vergisten met een SG van 1,031?

Beluchten helpt bij de aanmaak van vitale gistcellen. Als je voldoende gistcellen ent is een grote gistgroei niet nodig. In een dergelijke situatie kun je beluchten achterwege laten. Het grote voordeel van gedroogde gist is dat er in een zakje veel actieve gistcellen hebt waardoor het beluchten veel eerder niet nodig is.

Het toevoegen van een andere gist heeft vaak weinig effect. Dit komt doordat veel voedingstoffen al verbruikt zijn door de gist die je eerder geënt hebt. Een starter maken met korrelgist zou ik niet doen, het toevoegen van gistvoeding wel om het tekort aan essentiële voedingstoffen op te heffen.
De hoeveelheid gist? Tja, dat is een lastige vraag. Voor de zekerheid kun je wat meer gist gebruiken (25% meer).

[EBC]

... Ik heb S-33 besteld om het geheel toch wat verder te laten vergisten. ...

Laat S-33 nu net een gist zijn die helemaal niet ver uitgist. Gebruik beter een andere gist indien je verder wil uitgisten. S-04, Nottingham, BE-256, ...

[Jacques]

Laat S-33 nu net een gist zijn die helemaal niet ver uitgist. Gebruik beter een andere gist indien je verder wil uitgisten. S-04, Nottingham, BE-256, ...

Goede opmerking. De S-33 komt meestal niet veel verder dan een SVG van 70%.

[guest13544]

Een starter maken met korrelgist zou ik niet doen, het toevoegen van gistvoeding wel om het tekort aan essentiële voedingstoffen op te heffen.

Als je al 2 gram hebt toegevoegd is dat ruim voldoende. Meer gistvoeding toevoegen doet meer kwaad dan goed.

Nu ben ik het spoor even bijster. Is het wel of niet verstandig opnieuw gistvoeding toe te voegen?

Goede opmerking. De S-33 komt meestal niet veel verder dan een SVG van 70%.

Aangezien het recept dat ik gebruik uitgaat van S-33 (of opkweek van Isid'or, zoals ik had gedaan) vind ik het prima om tot 70% te gaan. Ik zit nu echter op 57%. Ik heb al de temperatuur verhoogd en het wort bewogen. Gistvoeding was in mijn beleving, gezien de eerste reactie van Jacques, ook niet het probleem. Vandaar de keuze om nieuwe gist toe te voegen. Ik ben voornemens dit via een starter van 0,5 L + 0,5 L jongbier + 1 L jongbier + 2 L jongbier toe te voegen. Deze procedure beschrijft Adrie in zijn boek.

Ik ga dit morgen doen, dus eventuele tips zijn welkom.