Het Sahti experiment

Gestart door knifeman, 14-11-2019 19:46 u

Vorige topic - Volgende topic

0 leden en 1 gast bekijken dit topic.

knifeman

Gezien ik een nogal Nordic fan ben (werk ook voor een Zweedse firma) ben ik me na het praten met een aantal brouwers op de Stockholm Beer Festival gaan verdiepen in de Noorderlijke biertypes en tradities.

Dat bracht me bij de Finse Sahti ... en a wat opzoekwerk heb ik besloten me er zelf eens aan te wagen. Een Sahti is een Raw Ale (niet gekookt, 'levend bier') dat naast een redelijk normale moutstort zich vooral kenmerkt door het gebruik van jeneverbestakjes voor de filtering en het gebruik bakkersgist voor de vergisting.

Moutstort bestaat vooral uit kenmerkende finse pilsner munich en vienna varianten, maar de gekste moutstorten vind je ook terug. Sahti kan dus licht amber of donker zijn.

Een Sahti drink je na 10 dagen vergisting en blijft normaal daarna nog een max van 2 weken goed. Het wordt meestal niet gecarboniseerd en bevat ook geen hop.

Er bestaan natuurlijk commerciele varianten die wel gekookt hebben en of gehopt zijn maar dan is een stuk authenticiteit weg natuurlijk.

We beginnen eraan...

Koen S

Onze bakkersgist kan je niet vergelijken met wat historisch in Scandinavië gebruikt werd. Ik denk dat het meer richting Saison gist ging, farmhouse ale. Kveik is misschien nog beter en authentieker.
Ik heb enkele jaren een Gotlandsdricka gebrouwen met Saison gist. Geen raw als, wel gehopt, maar toch een leuk experiment.

knifeman

Klopt, de smaken van broodgisten meer richting Bohemian Weizen gaan. In Finland gebruiken ze voor Sahti uitsluiten broodgist omwille van de typerende smaak en ook het feit dat broodgisten minder zuiver zijn en al eens een zuurtje met zich meebrengt ook... 

knifeman

De bedoeling is natuurlijk om eerst wat ervaring op te doen. De Sahti wordt eerst gemaischt (lange tijden) en dan gefilterd in een Kuurna. Het maischen neemt dikwijls verschillende uren in beslag met een stappenschema van wel 3 tot 10 stappen. De meest authentieke bereiding verhoogd de temperatuur in stappen door er in opgewarmde keien in te droppen, die branden of karameliseren de suikers kort wat ook weer tot smaak bijdraagt.

Het filteren gebeurt in een Kuurna, een uitgeholde boomstronk (of ton voor de luie finnen) op een bed van jeneverbes takjes die zo ook hun smaak bijdragen.



Dat wordt voor mij het uiteindelijke doel om eens op die traditionele manier te doen (zie ook mijn post, ik zoek een ton ;) ) maar gezien het koud en donker is (en ik nog geen kuurna heb) wil ik eens een eerste manier kennismaken met een Sahti op een iets modernere manier van brouwen. Hierdoor heb ik me laten inspireren door deze (b)aardige heer...

https://www.brewingnordic.com/farmhouse-ales/sahti-recipe/

... die een methode beschreef voor het maken van een semi-authentieke Sahti met modern brouwmateriaal. Het recept heb ik aangepast en ik leg wel de jeneverbestakken onderaan mijn maischton zodat ze wel degelijk ook een filterende werking hebben en niet alleen smaak bijdragen.






knifeman

Ondertussen zijn we beginnen maischen ...


Jolanda

Gaaf, ben (als halve Fin) benieuwd hoe dit gaat smaken!

knifeman

Citaat van: Jolanda op 14-11-2019  20:56 uGaaf, ben (als halve Fin) benieuwd hoe dit gaat smaken!
Wel... de tijdspanne om het drinken is redelijk beperkt ... maar welkom !!! Weekend 1 december gaan we op bierweekend naar gent met ons bierclubje... en nemen we al zeker 5 liter mee voor op de trein!

knifeman

Ondertussen de broodgist (droog) hydrateren...


knifeman

En hier mijn aangepaste recept:

The Sahti Experiment - Jahti 1v0 - 9.7%
Author: Knifeman


Type: All Grain
IBU : 0 (Tinseth)
Color : 29 EBC
Carbonation : 1 CO2-vol
Pre-Boil Gravity : 1.100
Original Gravity : 1.100
Final Gravity : 1.026

Batch Size : 20 L
Boil Size : 21.88 L
Post-Boil V.: 21.88 L
Boil Time : 0 min
Mash Water : 23 L
Sparge Water: 10.5 L
Total Water : 33.5 L
Brewhouse Efficiency: 65%
Mash Efficiency : 68.3%

Fermentables (10 kg)
7 kg - Pilsner Malt (Gerst) 3 EBC (70%)
1 kg - Munich Malt 9.9 EBC (10%)
1 kg - Vienna Malt (Gerst) 3 EBC (10%)
750 g - CaraMunich type 2 (Gerst) 124 EBC (7.5%)
250 g - Biscuit Malt (Gerst) 50 EBC (2.5%)

Miscellaneous
Mash - 45 g - Jeneverbes takjes met bessen

Yeast
11 g - Bruggeman Broodgist

Mash Profile
Traditional grain with max fermentability
60 °C - 45 min - Temperature
70 °C - 45 min - Temperature
85 °C - 15 min - Temperature

Fermentation Profile
Raw Ale
23 °C - 5 days - Primary

knifeman

Zo, het zit erop voor vandaag. Het brouwproces is goed verlopen, het beoogde eind SG van 1.097 is niet gehaald, kom maar op 1.086, brouwrendement is te laag tegenwoordig omwille van slijt schrootmolen.

De batch is in twee gesplitst:

- 'traditional Sahti': 10l is volgens raw ale principe niet gekookt (wel gepasteuriseerd want 15 min op 80 graden gehouden) en staat nu af te koelen in de ijskast alvorens morgenochtend de broodgist toe te voegen. Ik verwacht dat deze kort maar krachtig zal gisten en een licht zoetachtige kruidnagelsmaak gaat ontwikkelen, die goed kan samengaan met 'den' en jeneverbes smaakjes. Mss zelfs een licht zuurtje, al denk ik dat je dat eerder zal krijgen met de vaste bakkersgisten (ipv korrelgisten)... we shall see...

- New Age Sahti: De andere 10l is 15 min kort gekookt met een kleine hopgift van Hallertau en Goldings teneinde te stereliseren, en opzij gezet met de Mangrove Jack M21 Belgian Wit gist. Ik vermoed dat dit een meer fruitige variant wordt door de gist en hopgiften en mss wel eerder richting een kerstachtig iets kan evolueren.

Tijd om te gaan slapen, ik hou jullie op de hoogte :)


chthon

Wat je ook eens kunt doen is op basis van gemalen rogge, liefst van een echte molenaar, eerst een desem opkweken (hij moet wel naar gist beginnen ruiken), en op basis van een gedeelte daarvan een starter maken met wort.

knifeman

Citaat van: chthon op 15-11-2019  07:25 uWat je ook eens kunt doen is op basis van gemalen rogge, liefst van een echte molenaar, eerst een desem opkweken (hij moet wel naar gist beginnen ruiken), en op basis van een gedeelte daarvan een starter maken met wort.
Mmm thanls for the tip. Klinkt avontuurlijk :)

knifeman

Deze ochtend 8u de 10l raw geënt met de gehydrateerde broodgist. En de vergisting is reeds op gang !

knifeman

Een paar uur later... met de broodgist

ciesvandekwis

Spannend! Ik zou dit ook wel eens met kveik gist willen proberen.

knifeman

Citaat van: ciesvandekwis op 15-11-2019  15:51 uSpannend! Ik zou dit ook wel eens met kveik gist willen proberen.
Ik ook maar kon er niet snel aangeraken. Als het experiment meevalt dan gaan we verder :)

knifeman


knifeman

Na 26 uur is de vergisting van de 10 liter met broodgist sterk aan het afnemen zoals verwacht.

De witbier versie blijft actiever.

knifeman

Zo ondertussen is de hoofdgisting gestopt en zijn we van 1.086 naar 1.018 gegaan met de broodgist!

Die gaat nu de ijskast in om te cold crashen en dan gaat ie in de keg!

Smaak... broodgist is aanwezig... zeer kruidig... de jeneverbes zelf is zeer subtiel aanwezig... voor de den-hout achtige geur en smaak overheerst nu ...

Ben al benieuwd naar volgende week!

knifeman

Aja en helemaal niet zoet zoals ik eigenlijk had verwacht. Mouterig ook natuurlijk.

Brouwert

Gaaf experiment!

Ik heb op 't Norsk Kornøl festival met Mika Laitinen hierover gesproken. Hij gebruikt zelf vaak Gjernes Kveik ipv. Fins bakkersgist. Ander bakkersgist lijkt daar inderdaad niet op. Het kenmerkt zich door oa. veel banaansmaak. Zoals genoemd komt een weizengist daar meer bij in de buurt.
Verder is rogge een belangrijk ingredient in Sahti: zowel roggemout and ongemoutte rogge worden gebruikt. Helaas is Fins roggemout toch weer anders dan wat in de brouwwinkels is te krijgen. Ik zie dat Brouwland nu Vikingmalt gaat leveren. Misschien de moeite waard om hun aan te schrijven om ook een paar zakken Sahti mout te leveren. Dat is een moutmengsel wat in Finland zelfs in normale supermarkten te krijgen is.


knifeman

Bedankt voor de tips ! Mika heeft er een mooi boek over geschreven dat is dan ook deels mijn inspiratie. Ik zal zien hoe het met de weizengist gaat, als er veel banaan inzit zal de belgian abbey 2 mss bog dichter in de buurt komen. We blijven proberen :)

knifeman

Zo gisteren de Sahti in kegs gedaan ! De coldcrash heeft niet echt veel gedaan het blijft een zeer troebel bier door niet te koken.

knifeman

Het sg is gezakt tot 2.021 a 22 dus zou om en beide 7.5% alcohol moeten zijn.

knifeman

En dan de smaak ...
Moutig! Kruidig! Beetje hout... De uitgesproken dennen smaak is wat afgezwakt en ik proef wat citrus en banaan ook (vermoed van de broodgist) jeneverbes gin smaak is amper of niet te herkennen. Zeer subtiel aanwezig... ik haal het er amper uit. Redelijk zoet nog, en veel chocolade in de afdronk... beetje vanille ... misschien een tikkeltke dialyse smaak (ook vd broodgist?) Ik laat het eerstdaags aan de maten proeven.

Ik ben er fan van ... schol !!!

Tags:

Zoeken met Google op deze site.
Brouwspullen zijn ook te koop via Bol.com.
Als je iets bestelt bij Bol.com (ook andere zaken dan brouwspullen) via deze link steun je het forum.


Het boek van de beheerder van deze site.