Volgens mij was het:
Koolzuurgas (CO2), dat in het bier in overmaat aanwezig is, wil oplossen in de vloeistof in je mond (speeksel) en wordt dan koolzuur=diwaterstofcarbonaat (H2CO3), een zuur dus, dat de prikkeling op je tong veroorzaakt.
Als je tong/mond meer bedekt is met andere stoffen (eiwitten, vetten, gistcellen bijvoorbeeld), dan ontstaat het koolzuur moeilijker, en krijg je minder zure prikkeling. Voordat genoeg koolzuur in je mond ontstaat heb je het bier al doorgeslikt. Bieren die troebeler zijn doordat ze meer gist/eiwitten bevatten hebben daardoor een wat zachter prikkeling dan heel heldere bieren.
Maar verder maakt vooral de staat van je mond zelf veel uit. Net iets vets gegeten? Minder prikkeling. Net je tanden en je tong gepoetst (bah)? Bruisss!
En uiteraard maakt de hoeveelheid koolzuurgas in het bier een verschil...