Waterbehandeling en schadelijke niveaus

Gestart door RoyB, 11-04-2019 21:07 u

Vorige topic - Volgende topic

0 leden en 1 gast bekijken dit topic.

EBC

Citaat van: Jacques op 20-04-2019  23:15 uBij de grote professionele brouwers is waterbehandeling sinds jaar en dag een punt waar veel aandacht aan besteed wordt. Daar worden brouwzouten gebruikt. Zoals Serge ook al aangaf is er in de professionele literatuur veel consensus over de nut en noodzaak van het behandelen van het brouwwater. Dat is al jaren zo en is geen enkel teken dat daar over een tijd anders over gedacht wordt.

Grote brouwerijen ... ja natuurlijk. Die pompen grondwater op. Dat moet behandeld worden. Eerst alles eruit, daarna zouten erin. Maar dat is geen hobbypraktijk. Maar we doen de groten zo graag na.

Enkel Alfa, die hebben bronwater en gebruiken dat onbehandeld.

Serge VL

Citaat van: hansHalberstadt op 20-04-2019  20:45 uChloride neem ik aan en wat was de andere component? Natrium, kalium, calcium?
Zowel  NaCL, CaCL en MgSO4 en standaard een deel SO4 uit de Antioxin SBT dit gemengd met en een deel RO water
ter vergelijk de 3 waterprofielen:

Water profiel uit de kraan (incl 1gr/10l antioxin SBT):
Ca              Mg              Na            SO4              Cl                 CL/SO4
62mg/l       7mg/l        14mg/l       92mg/l         37mg/l            0.4

Profiel brouwsel 1:
Ca              Mg              Na            SO4              Cl                 CL/SO4
62mg/l      10mg/l       26mg/l       70mg/l        56mg/l             0.8

profiel brouwsel 2:
Ca              Mg              Na            SO4              Cl                  CL/SO4
101mg/l    13mg/l       52mg/l       99mg/l         189mg/l           1.9

hansHalberstadt

Citaat van: Koen S op 17-04-2019  18:10 uBronnen zoals in bronwater?

Ik heb geen wetenschappelijke studies nodig: ik heb als hobbybrouwer het meest vertrouwen in mijn eigen smaak.
We hebben ooit met 4 hobbybrouwers hetzelfde bier gebrouwen. Ingrediënten en recept waren hetzelfde. Het brouwwater was de grootste onderscheidende parameter. Serge had 2 versies gebrouwen, beide met zelf samengestelde brouwwaters. De versie met een grote dosis Cl smaakte heel anders dan zijn andere versie, ronder mondgevoel, een completer bier
Meer bewijs heb ik echt niet nodig.
Jullie hebben dus verschillende brouwsels gebrouwen met weliswaar de watersamenstelling als variabele (zelfde ingrediënten) maar de 2e variabele is ongetwijfeld dat er in meerdere installaties is gebrouwen. Dat maakt de conclusie voor mij al weer snel te kort door de bocht. 

Serge VL

Citaat van: hansHalberstadt op 21-04-2019  08:39 uJullie hebben dus verschillende brouwsels gebrouwen met weliswaar de watersamenstelling als variabele (zelfde ingrediënten) maar de 2e variabele is ongetwijfeld dat er in meerdere installaties is gebrouwen. Dat maakt de conclusie voor mij al weer snel te kort door de bocht.
Neen, dit is in een brouwsel op een installatie gebrouwen, de wateraanpassing is na de kook uitgevoerd om de variabelen zo veel mogelijk uit te sluiten.

hansHalberstadt

Citaat van: Serge VL op 21-04-2019  08:48 uNeen, dit is in een brouwsel op een installatie gebrouwen, de wateraanpassing is na de kook uitgevoerd om de variabelen zo veel mogelijk uit te sluiten.
Na de kook is wel een belangrijk punt om te noemen. Daarmee kijk je puur naar smaakeigenschappen en niet meer naar chemische reacties tijdens het brouwproces waar normaal bv calcium een rol speelt met sulfaten in de mout. Ik had al eerder opgemerkt dat je volgens mij onderscheid moet maken tussen stoffen die naast smaak ook een chemische rol vervullen en stoffen die alleen maar een smaakelement opleveren.

ps, ik vraag me dus af of je hetzelfde verschil had geproefd als je de zouten er pas in je glas had bijgemengd. zo ja dan is het misschien veel slimmer om daarmee te experimenteren want dan kun je heel snel heel veel variaties uitproberen zonder iedere keer een hele gistingsperiode ertussen.
normaal gesproken zitten de zouten er al tijdens met maischen in en sommigen hebben dan chemische interactie tijdens het masich en het kookproces. dat ga je dus zeker niet zie als je na het koken pas de zouten toevoegt.

Al met al denk ook ik dat we nog lang niet alles weten van waterbehandeling en de effecten. 

 

Koen S

Citaat van: hansHalberstadt op 21-04-2019  08:39 uJullie hebben dus verschillende brouwsels gebrouwen met weliswaar de watersamenstelling als variabele (zelfde ingrediënten) maar de 2e variabele is ongetwijfeld dat er in meerdere installaties is gebrouwen. Dat maakt de conclusie voor mij al weer snel te kort door de bocht.
Ik trek ook geen conclusies uit de verschillen tussen de brouwsels van de 4 brouwers. Daar zijn inderdaad te veel andere variabelen, naast brouwinstallatie zeker ook aanpak en handelingen.
Maar de 2 versies van Serge waren op elk vlak identiek, alleen de watersamenstelling was verschillend. Daar kan je dus wel een conclusie uit trekken.

middelaersch

Citaat van: Serge VL op 21-04-2019  08:48 uNeen, dit is in een brouwsel op een installatie gebrouwen, de wateraanpassing is na de kook uitgevoerd om de variabelen zo veel mogelijk uit te sluiten.
Je kunt het water aanpassen:
- voor het maischen
- na het maischen voor het koken
- na het koken voor het vergisten
- na het vergisten voor het bottelen
- vlak voor het drinken

Mij lijkt, zoals Hans ook al een beetje aangeeft, dat het moment van aanpassen veel uitmaakt ivm de diverse chemische reacties, invloed op het vergistingsproces, op het maischproces etc.
Ik neem aan als brouwers waterbehandeling toepassen, dat dat normaalgesproken voor het maischen gebeurt, dus helemaal vooraan in het proces.


Als je daarvan afwijkt wordt het een appels en peren vergelijking.

Serge VL

Het originele opzet van de test was toen het vergelijken van verschillende brouw opzetten in functie van het oxidatiespook  ;)
Als toemaatje heb ik zonder dat de andere medebrouwers er in eerste instantie van wisten dus ook de invloed van de watersamenstelling bijgevoegd. (Niet iedereen was er toen van overtuigd)
En ja het is niet optimaal, maar je kan als hobbybrouwer nooit optimaal iets testen.
Maar zelfs ongeacht wanneer je je watersamenstelling verandert heeft dit een invloed op je smaakbeleving en dat was de doelstelling.
Ik heb toen ook 2 extremen opgezocht (zie CL/SO4 ratio) om dit duidelijk aan te tonen.

Nu heeft waterbehandeling altijd zijn nut? (mijn visie)
 
Daar ben ik veel genuanceerder in als het gaat om de zoveelste Trappist , RIS of Witbier (en andere bieren die onder die categorie vallen) die uitpuilen van de esters en anders overheersende smaken dan kom je heel ver met een gemiddeld goed water dat uit de kraan komt (wel even nazien of dit zo is)
Wat je dan kan winnen door de minieme water aanpassingen die je doorvoert om het voorgeschreven ideale water te hebben dat is iets anders, en de vraag is of dat vele (met slecht getrainde, onbestaande of reeds vernietigende smaak papillen) dit verschil überhaupt zouden proeven?

Voor zij waarbij er een slecht brouwwater uit de kraan komt (bijvoorbeeld de regio van Oudenaarde in Belgie of de regio's  in Nederland waar men aan ontkalking doet met ionen wisselaars) die hobbybrouwers doen er wel goed aan naar hun brouwwater te kijken en eventueel aanpassingen te doen.

Ga je de speciale bieren brouwen die het echt moeten hebben van hun waterprofiel (Pils, NEIPA, de Engelse IPA's, ....) dan heeft water behandeling zonder meer een toegevoegde waarde.

Dat je dit doet of niet dat laat ik aan de brouwer zelf over.
 

Jacques

Citaat van: EBC op 21-04-2019  00:11 uGrote brouwerijen ... ja natuurlijk. Die pompen grondwater op. Dat moet behandeld worden. Eerst alles eruit, daarna zouten erin.

De samenstelling van de zouten die toegevoegd wordt verschilt per brouwsel. De zouten worden in de brouwketel gegeven omdat er continu andere bieren gebrouwen worden met de brouwinstallatie.

Er zijn niet zo veel hobbybrouwers die met osmosewater brouwen. We werken met leidingwater dat meer mineralen bevat. Maar dat neemt niet weg dat we geen zouten kunnen toevoegen. We kunnen nog steeds leren van de grote jongens...
Het is goed kritisch te zijn op de samenstelling van de mineralen in je brouwwater. Het is niet zo dat je als hobbybrouwer je er nooit druk over hoeft te maken. Bij een aantal bieren (vooral Belgische bierstijlen) is het minder belangrijk, maar bij veel andere bierstijlen loont het zeker de moeite aanpassingen te doen.

Zie brouwzouten als zout in een soep. Een kleine toevoeging kan wonderen doen en de smaak van de soep omhoog halen. En een overmaat schaadt, hoewel daarop uitzonderingen zijn zoals in het geval van het recept dat de aanleiding was voor deze discussie.

Serge VL

Citaat van: middelaersch op 21-04-2019  10:42 uJe kunt het water aanpassen:
- voor het maischen
- na het maischen voor het koken
- na het koken voor het vergisten
- na het vergisten voor het bottelen
- vlak voor het drinken

Mij lijkt, zoals Hans ook al een beetje aangeeft, dat het moment van aanpassen veel uitmaakt ivm de diverse chemische reacties, invloed op het vergistingsproces, op het maischproces etc.
Ik neem aan als brouwers waterbehandeling toepassen, dat dat normaalgesproken voor het maischen gebeurt, dus helemaal vooraan in het proces.


Als je daarvan afwijkt wordt het een appels en peren vergelijking.

Ik denk dat je daar totaal fout in redeneert,
Smaak perceptie wordt bepaalt door de chemische samenstelling waar aan je je blootstelt
De invloed van de opgeloste ionen beïnvloed je smaak perceptie steeds op de zelfde manier dit kan bier zijn, limonade, frisdrank fruitsappen, .... wat dan ook dat je nuttigt (Dat is nu eenmaal zo)
Dus wanneer je deze chemische samenstelling wijzigt maakt niet uit voor het aantonen van deze smaak perceptie. (je kan het even goed in het glas doen)
We spreken over de invloed van de ionen balans op smaak, niet over de invloed op een specifiek bier.
 

Jacques

Citaat van: Serge VL op 21-04-2019  11:43 uIk denk dat je daar totaal fout in redeneert,
Smaak perceptie wordt bepaalt door de chemische samenstelling waar aan je je blootstelt
De invloed van de opgeloste ionen beïnvloedt je smaakperceptie steeds op de zelfde manier dit kan bier zijn, limonade, frisdrank fruitsappen, .... wat dan ook dat je nuttigt (Dat is nu eenmaal zo)
Dus wanneer je deze chemische samenstelling wijzigt maakt niet uit voor het aantonen van deze smaak perceptie. (je kan het even goed in het glas doen)
We spreken over de invloed van de ionen balans op smaak, niet over de invloed op een specifiek bier.

Bij het toevoegen van brouwzouten bij het maischen is er ook een invloed op de pH van het beslag. Dat heeft zijn invloed op de werking van de enzymen en daarmee op het brouwproces. Door een iets andere suikersamenstelling krijg je andere smaak van je bier.

Maar in principe heb je gelijk. Het gaat op de perceptie van de ionen die opgelost zijn in het bier dat je drinkt ongeacht op welk moment ze toegevoegd zijn.



BrouwMark

Stukje pseudo-wetenschap à la experiment Serge:

http://brulosophy.com/2016/10/03/water-chemistry-pt-6-sulfate-to-chloride-ratio-exbeeriment-results/

Met als conclusie dat de ratio veranderen (in een IPA) inderdaad een smaakverschil geeft, maar dat er onder de proevers niet echt een voorkeur bestaat. En met mijn conclusie dat geen sulfaat toevoegen! zoals EBC zegt een puur persoonlijke voorkeur is.

Ansius

Citaat van: Jacques op 21-04-2019  11:31 uHet is goed kritisch te zijn op de samenstelling van de mineralen in je brouwwater.
Het is niet zo dat je als hobbybrouwer je er nooit druk over hoeft te maken.
Bij een aantal bieren (vooral Belgische bierstijlen) is het minder belangrijk, maar bij veel andere bierstijlen loont het zeker de moeite aanpassingen te doen.

Leg dat laatste eens uit waarom.

seed7

Ben het grotendeels met EBC eens ten aanzien van sulfaten, AJ de Lange trekt het iets minder ver door en heeft het voornamelijk over de combinatie van de klassieke continentale hoppen icm sulfaten. Maar ... als je je water 'burtoniseerd' en je gebruikt ook nog eens een idiote hoeveelheid hop, 20g/l EKG dan gebeurt er iets heel moois. Geen rechte lijnen dus, maar rare curves. Geen peil op te trekken.

Neipa kwam langs, blijkbaar 'moet' daar veel brouwzout in. Blijkbaar wordt daarbij vergeten dat de kleine brouwer geen osmoseinstallatie heeft maar een ionenwisselaar. Gevolg, ik zit met een glaasje brak water ipv bier :( en dat niet een keer.

Tenslotte, het merendeel van de toegevoegde zouten is marginaal ten opzichte van dat wat uit de mout komt en eventueel al in het water zit. Laat ik nou 'nooit' iets horenzienlezen over het corrigeren van zouten aan de hand van de moutstort (hier heb ik het niet over zouten tbv pH correctie).

Ingo

chthon

Als ik zie hoeveel geld wordt uitgegeven door sommige hobbybrouwers, dan is een osmosetoestel echt geen dure investering: https://www.osmosetoestel.be/a-46441804/osmosetoestellen/osmosetoestel-rush-osmo-50-compact-50-gpd-190liter-dag-optie-filmtec-membraam/.

Ik heb dit aangeschaft omdat ik toch al de laatste twee jaar uitsluitend brouw met demi-water (van de Okay of Delhaize, 0.79 EUR/5 l). Kijkend naar de prijs van een osmosetoestel lijkt het me dat dit voor mij na twee jaar is terugverdiend, ik kan water maken wanneer ik wil en hoeveel ik wil (wat niet zo heel veel is, maar de flexibiliteit trekt mij aan), geen tankjes meer die in de PMD moeten. Het restwater kan ik in mijn regenwaterput kwijt, dus het wordt herbruikt, en indien nodig kan ik zowel regenwater als leidingwater filteren.

De kleine brouwer kan zich gerust een osmosetoestelletje aanschaffen.

BrouwMark

Citaat van: seed7 op 21-04-2019  13:06 uBen het grotendeels met EBC eens ten aanzien van sulfaten,

Ik (grotendeels) niet. EBC zegt dat je nooit sulfaten moet toevoegen. Voor een brouwer die water heeft met weinig calcium en veel chloride is het niet handig om calciumchloride te gebruiken om zijn/haar calciumgehalte op te krikken. Calciumsulfaat is dan de betere optie (niet dat ik denk dat jij dat niet weet, Ingo).

Lukraak een paar eetlepels gips in je brouwwater plempen is uiteraard niet goed. Het gaat hier om corrigeren tot de gewenste waarden.

San pellegrino met grenadine smaakt nou eenmaal behoorlijk anders dan spa met grenadine. Allebei water met toevoeging. Wil je de San pellegrino-versie maken, vertrekkende van spa, dan zul je je spawater van de juiste extra mineralen moeten voorzien. Is één van die mineralen calciumsulfaat, dan zij het zo. Hou je niet van de gipsige, harde smaak van San pellegrino, koop/drink/maak het dan niet na. Een kwestie van persoonlijke smaak dus, niet van niet doen!

Koen S

Citaat van: BrouwMark op 21-04-2019  13:42 uIk (grotendeels) niet. EBC zegt dat je nooit sulfaten moet toevoegen. Voor een brouwer die water heeft met weinig calcium en veel chloride is het niet handig om calciumchloride te gebruiken om zijn/haar calciumgehalte op te krikken. Calciumsulfaat is dan de betere optie (niet dat ik denk dat jij dat niet weet, Ingo).

Lukraak een paar eetlepels gips in je brouwwater plempen is uiteraard niet goed. Het gaat hier om corrigeren tot de gewenste waarden.
Corrigeren tot de gewenste waarden, klopt als een bus. En dat "gewenst" is niet alleen in functie van een al dan niet Belgische bierstijl zoals Jacques beweert, maar vooral in functie van de smaak die jij nastreeft in die bierstijl. Een tripel kan droog of zoet zijn, met of zonder veel esthers, minder of meer alcoholisch. Hetzelfde aantal IBU's kan zorgen voor een zachte brede bitterheid of een astringente bitterheid die je voelt trekken in je kaken. Hier speelt de Cl/SO2 ratio zeker een grote rol. Zit er weinig sulfaat in je brouwwater en je voegt het niet toe, dan mist je bier wat bite en karakter. Voor sommige bieren en bierdrinkers is dit ok, voor anderen is dit echt niet lekker, zoals brood of soep zonder zout. De kunst van het bier brouwen is het zoeken naar jouw eigen smaakbalans. Smaken uit je mout, hop en gist (en eventueel andere ingrediënten) maar ook uit je water.

Drents Hopbier

Citaat van: BrouwMark op 21-04-2019  13:42 uIk (grotendeels) niet. EBC zegt dat je nooit sulfaten moet toevoegen. Voor een brouwer die water heeft met weinig calcium en veel chloride is het niet handig om calciumchloride te gebruiken om zijn/haar calciumgehalte op te krikken. Calciumsulfaat is dan de betere optie (niet dat ik denk dat jij dat niet weet, Ingo).

Lukraak een paar eetlepels gips in je brouwwater plempen is uiteraard niet goed. Het gaat hier om corrigeren tot de gewenste waarden.

Oplosbaarheid in water: calciumchloride 745 g/l en calciumsulfaat 2 g/l

Hopbier

BrouwMark

Citaat van: Drents Hopbier op 21-04-2019  14:55 uOplosbaarheid in water: calciumchloride 745 g/l en calciumsulfaat 2 g/l

Hopbier

En dus?

seed7

Citaat van: BrouwMark op 21-04-2019  13:42 uIk (grotendeels) niet.

Mooi!

Waar het mij om ging is de nuance die AJ de Lange aanbrengt. Ik heb hier water met een tamelijk hoog sulfaatgehalte en relatief weinig chloride. Als ik een en het zelfde bier brouw, met de zelfde bitterheid maar met andere hoppen, binnen alle meetonzekerheden en n=1 en alle mogelijke andere voorbehouden, dan kom ik tot verschillende resultaten.

Met Magnum krijg ik een prima ronde bitterheid, met Perle wordt het krassend, met Saaz wordt het krassend, met Goldings minder krassend, met Amerikaanse bitterhoppen niet. Er spelen een heleboel andere stoffen een (grote) rol, een rol die veelal onderbelicht wordt. Het compenseren van het sulfaatoverschot met meer chloride b.v leidt tot niets. Sulfaat moet er gewoon uit.

EBC's opmerking zie ik in de zin van, als je al iets wilt doen, geen sulfaat. Beperk het risico.

Ingo

Koen S

Citaat van: seed7 op 21-04-2019  17:54 uMooi!

Waar het mij om ging is de nuance die AJ de Lange aanbrengt. Ik heb hier water met een tamelijk hoog sulfaatgehalte en relatief weinig chloride. Als ik een en het zelfde bier brouw, met de zelfde bitterheid maar met andere hoppen, binnen alle meetonzekerheden en n=1 en alle mogelijke andere voorbehouden, dan kom ik tot verschillende resultaten.

Met Magnum krijg ik een prima ronde bitterheid, met Perle wordt het krassend, met Saaz wordt het krassend, met Goldings minder krassend, met Amerikaanse bitterhoppen niet. Er spelen een heleboel andere stoffen een (grote) rol, een rol die veelal onderbelicht wordt. Het compenseren van het sulfaatoverschot met meer chloride b.v leidt tot niets. Sulfaat moet er gewoon uit.

EBC's opmerking zie ik in de zin van, als je al iets wilt doen, geen sulfaat. Beperk het risico.

Ingo
Fijne relativering. Toont weer aan hoe boeiend onze hobby is en hoe belangrijk water is. Je water heeft voor sommige bieren en/of hoppen te veel sulfaat. Ik vermoed dat je dan niet altijd vertrekt van leidingwater, want niet opportuun. Je gaat dan het teveel aan sulfaat compenseren door demiwater of ander water. Hoe bepaal je dan de samenstelling, trial and error?

seed7

Citaat van: Koen S op 21-04-2019  21:40 uHoe bepaal je dan de samenstelling, trial and error?

:) Precies dat dus. Het enige middel dat we hebben zijn de halfjaarlijkse gegevens van de leverancier (die ook nog eens mengwater levert uit meerdere pompstations) en "goed geluk".

De beste waterbehandeling is bier brouwen naar het water dat uit je kraan komt. Voor een heel groot deel van Nederland is dat iets Alt-achtigs, donker en niet te bitter.


Ingo

BrouwMark

Citaat van: seed7 op 21-04-2019  17:54 uEBC's opmerking zie ik in de zin van, als je al iets wilt doen, geen sulfaat. Beperk het risico.

Ook mooi. Beperk die sulfaten! Ja. Al is het een persoonlijke voorkeur... Heb je veel sulfaten in je water zoals jij, voeg dan vooral niet meer toe. Heb je een 1:1 verhouding sulfaat:chloride in je water zoals ik, speel ermee!

Behandel je water naar het water.

Koen S

Citaat van: seed7 op 21-04-2019  22:58 u:) Precies dat dus. Het enige middel dat we hebben zijn de halfjaarlijkse gegevens van de leverancier (die ook nog eens mengwater levert uit meerdere pompstations) en "goed geluk".

De beste waterbehandeling is bier brouwen naar het water dat uit je kraan komt. Voor een heel groot deel van Nederland is dat iets Alt-achtigs, donker en niet te bitter.


Ingo
Niet toevallig heb ik echt niets met Alt.
Wanneer ik bier brouw, wil ik niet brouwen wat past bij mijn leidingwater., maar water gebruiken dat past bij mijn bier. En dat is elke keer anders, ik eet ook niet elke dag worst.

Jacques

Citaat van: Ansius op 21-04-2019  12:42 u
Citaat van: Jacques op 21-04-2019  11:31 uHet is goed kritisch te zijn op de samenstelling van de mineralen in je brouwwater.
Het is niet zo dat je als hobbybrouwer je er nooit druk over hoeft te maken.
Bij een aantal bieren (vooral Belgische bierstijlen) is het minder belangrijk, maar bij veel andere bierstijlen loont het zeker de moeite aanpassingen te doen.
Leg dat laatste eens uit waarom.

Veel Belgische bierstijlen hebben een uitgesproken gistprofiel. De smaak van esters en hogere alcoholen worden maar marginaal beïnvloed door brouwzouten, hoewel calciumchloride de zoetige beleving van esters kan versterken.
Bij bierstijlen die het meer moeten hebben van een mout- en hopkarakter is de invloed van de brouwzouten groter omdat bij die bieren het gistprofiel minder dominant is.

Tags:

Zoeken met Google op deze site.
Brouwspullen zijn ook te koop via Bol.com.
Als je iets bestelt bij Bol.com (ook andere zaken dan brouwspullen) via deze link steun je het forum.


Het boek van de beheerder van deze site.