Actieve gist opslaan: koelkast of vriezer?

Jacques · 09-01-2019 21:39 u

Citaat van: wh_birra op 09-01-2019  09:20 uHoe kan ik nu zien of die slurry / starter nog goed is? Ik heb geen microscoop dus moet het op zicht - geur - etc. doen.

In principe is dit heel eenvoudig. Ent een klein beetje van de gist (1 ml) in een kleine starter van bijvoorbeeld 125 ml. Je kunt hiervoor appelsap gebruiken. Als de starter binnen 1 à 2 dagen aanslaat is het goed. Vergroot vervolgens de starter met een factor 5 tot 10. Gebruik dan wort of moutextract. Afhankelijk van de grootte van je brouwsel kun je de starter verder vergroten totdat deze een omvang heeft van 5 tot 10% van het brouwsel dat je wilt vergisten.
Je hebt zo veel vitale gistcellen en de vergisting zal verlopen als een speer.

wh_birra · 13-01-2019 13:03 u

Citaat van: Jacques op 09-01-2019  21:39 uIn principe is dit heel eenvoudig. Ent een klein beetje van de gist (1 ml) in een kleine starter van bijvoorbeeld 125 ml. Je kunt hiervoor appelsap gebruiken. Als de starter binnen 1 à 2 dagen aanslaat is het goed. Vergroot vervolgens de starter met een factor 5 tot 10. Gebruik dan wort of moutextract. Afhankelijk van de grootte van je brouwsel kun je de starter verder vergroten totdat deze een omvang heeft van 5 tot 10% van het brouwsel dat je wilt vergisten.
Je hebt zo veel vitale gistcellen en de vergisting zal verlopen als een speer.

Inmiddels staat de dubbel met de giststarter weer lekker te pruttelen in de gistkast. Starter wee dagen op de roerder met 1,5 liter, wort van moutstroop en beetje giststarter. Vooralsnog prima gelukt denk ik

Nog wel een andere vraag die opkwam tijdens het brouwen met de slurry. Ik had hopkorrels (en geen hopkookzakjes meer) die ik als alternatief in een moutkookzak in het wort heb gehangen. Had ze net zo goed zo gelijk in het wort kunnen gooien. Want ze zijn helemaal opgelost en door het wort verspreid. Een soort groene drap. Dat zit straks ook in de slurry neem ik aan. Is dat een probleem als ik weer de slurry wil bewaren voor een volgende brouwsel? Voorgaande keren had ik de hop in een speciaal hopkookzakje en was de slurry dus een stuk schoner. het wort wel eerst door een filter gedaan alvorens in het gistvat te doen.

Jacques · 13-01-2019 14:21 u

Citaat van: wh_birra op 13-01-2019  13:03 uNog wel een andere vraag die opkwam tijdens het brouwen met de slurry. Ik had hopkorrels (en geen hopkookzakjes meer) die ik als alternatief in een moutkookzak in het wort heb gehangen. Had ze net zo goed zo gelijk in het wort kunnen gooien. Want ze zijn helemaal opgelost en door het wort verspreid. Een soort groene drap. Dat zit straks ook in de slurry neem ik aan. Is dat een probleem als ik weer de slurry wil bewaren voor een volgende brouwsel? Voorgaande keren had ik de hop in een speciaal hopkookzakje en was de slurry dus een stuk schoner. het wort wel eerst door een filter gedaan alvorens in het gistvat te doen.

Begrijp ik het goed dat je de starter gehopt hebt met hoppellets?
Waarom heb je dat gedaan? Voor het opkweken van gist heb je geen hop nodig...

wh_birra · 14-01-2019 08:44 u

Citaat van: Jacques op 13-01-2019  14:21 uBegrijp ik het goed dat je de starter gehopt hebt met hoppellets?
Waarom heb je dat gedaan? Voor het opkweken van gist heb je geen hop nodig...

Nee dat begrijp je verkeerd! De hop heeft niets met de starter te maken gehad.

Mijn vraag gaat over het wort en de slurry die je na het vergisten over hebt. Ik vroeg me af hoe "schoon" die slurry is na het vergisten. Als er restjes van bijvoorbeeld hop in kunnen zitten. Zoals aangegeven zijn de hopkorrels helemaal opgelost. Ik heb wel gefilterd na het koken maar dat spul is zo fijn dat het wellicht nog in het wort zit tijdens het gisten.

Rickske · 18-01-2019 19:08 u

Een beetje hopresten in de slurry is geen probleem. Chris White raadt zelfs een licht gehopt starter aan!?!

Scorpionrose · 18-01-2019 20:04 u

En als je de gebruiksaanwijzing van Fermentis leest hebben ze het ook over boiled and hopped wort.

With prior rehydration:

Alternatively, sprinkle the yeast in minimum 10 times its weight of sterile water or boiled and hopped wort at 25 to 29°C (77°F to 84°F). Leave to rest 15 to 30 minutes, gently stir and pitch the resultant cream into the fermentation vessel.

Jacques · 18-01-2019 20:37 u

Citaat van: Rickske op 18-01-2019  19:08 uEen beetje hopresten in de slurry is geen probleem. Chris White raadt zelfs een licht gehopt starter aan!?!

In een ander topic is hier uitgebreid op ingegaan.
Het hoppen van een giststarter is zeker geen noodzaak. Maar een beetje hop kan inderdaad geen kwaad. Zelf heb nog nooit een starter gehopt. Als je goed hygiënisch werkt is het niet nodig. Daarnaast is de antibacteriële werking van hop vrij gering.

Wil1 · 22-01-2019 14:50 u

Citaat van: hansHalberstadt op 09-11-2018  21:15 uJa natuurlijk, gewoon een labruimte in je huis maken. Maar het kan ook gewoon simpel. ik heb al 20 jaar lang elk jaar ca 30 schuine buizen met gist overgeënt in huis en zonder ooit een buis met besmetting. Agar 3% oplossing met wort met SG=1010 even opkoken, dan verdelen over je buizen met dopje los erop, 20 minuten in de snelkookpan, rustig af laten koelen tot de 100 graden grens en dan voorzichtig het deksel van de snelkookpan los zodat de lucht er rustig bij kan (dan nog 100 graden) daarna rustig verder laten afkoelen tot ca 50 graden. Dan is de agar nog vloeibaar en krijg je geen extra condens in je buizen. Dan de buizen schuin leggen op een ontsmette ondergrond (meestal gebruik in alufolie in lange reep eronder en dan nog een laag erbovenop zodat er geen stof bijkomt) dan rustig 2 dagen laten liggen om de laatste condens kwijt te raken. daarna aan-enten en buizen in plastic diepvries zakje met afsluit clipje 1 dag op 25 graden tot gist begint te groeien en dan bij 4 graden in de koeling.

En hoe kweek je dan op uit de buizen met agar als je een starter wil maken?]

hansHalberstadt · 22-01-2019 21:33 u

Citaat van: Wil1 op 22-01-2019  14:50 uEn hoe kweek je dan op uit de buizen met agar als je een starter wil maken?]

Klein beetje uit de buis halen met een uitgegloeide entnaalt. Dat in steriele buis met 2 ml wort. Als dat gist overgieten in steriele wort ca 20 ml, etc steeds factor 10 meer laatste stap is erlemeyer met giststarter bv 3 liter voor max 40 liter wort.

beermenke · 22-01-2019 22:00 u

Korrelgist werkt gewoon gemakkelijk en prima doch als ik een bier wil maken met dezelfde gist dan gebruik ik slurry als giststarter. Ik heb altijd gekookte wort in voorraad staan. ingekookt in champagneflessen. Kun je maandenlang bewaren. Werkt prima.

hansHalberstadt · 23-01-2019 09:11 u

Mbt slurry zie ik vaak adviezen waarbij je doel is om cellen te vermeerderen, dus klein beetje slurry en veel wort met doel om minstens 10 x zoveel cellen te maken als in de slurry zaten. Maar cellen maken kost voedingsstoffen en nieuwe cellen zijn kleiner dan bestaande cellen dus minder in staat om per cel te vergisten dus is de vraag of je dan niet beter kunt beginnen met de complete hoeveelheid slurry en via extra wort dan de cellen opnieuw van voedingsstoffen voorzien. Dan hoef je dus minder nieuwe cellen aan te maken en heb je dus meer en grotere actieve cellen. In de praktijk zie je beide methodes gebruikt. Zelf ook vaak geprobeerd en wat mij dan opvalt is dat bij opkweken vanaf klein beetje slurry (of vanaf schuine buis) je heel veel wort nodig hebt om aan voldoende cellen te komen om een zwaar bier goed te kunnen vergisten. Met voldoende hoeveelheid slurry van het vorige brouwsel wat opgepept met verse wort gaat de hoofdgisting in het algemeen beter heb ik gemerkt omdat het makkelijker is om voldoende cellen te maken uit een gegeven hoeveelheid wort om op te schalen.

HansvV · 23-01-2019 09:57 u

Citaat van: hansHalberstadt op 23-01-2019  09:11 u...... Met voldoende hoeveelheid slurry van het vorige brouwsel wat opgepept met verse wort gaat de hoofdgisting in het algemeen beter heb ik gemerkt omdat het makkelijker is om voldoende cellen te maken uit een gegeven hoeveelheid wort om op te schalen.

Heb je bij die aanpak wel eens onder de microscoop gekeken hoe groot het aandeel dode cellen is in die op te peppen slurry?

hansHalberstadt · 23-01-2019 12:48 u

Citaat van: HansvV op 23-01-2019  09:57 uHeb je bij die aanpak wel eens onder de microscoop gekeken hoe groot het aandeel dode cellen is in die op te peppen slurry?

Dat is zeker een goed punt. Maar de praktijk wijst uit dat je er toch goede bieren mee kunt brouwen die snel uitgisten.

HansvV · 23-01-2019 14:37 u

Zal dat voor mezelf eens gaan bijhouden, heb er nu de spullen voor. Zodra ik wat resultaat heb zal ik het plaatsen. Begrijp overigens dat ook anderen dit al deden. Het constateren van het percentage dood/levend is één ding, maar het zal ook flink van de voorgeschiedenis van die slurry kunnen afhangen.

Jacques · 23-01-2019 21:46 u

Citaat van: hansHalberstadt op 23-01-2019  09:11 uMbt slurry zie ik vaak adviezen waarbij je doel is om cellen te vermeerderen, dus klein beetje slurry en veel wort met doel om minstens 10 x zoveel cellen te maken als in de slurry zaten. Maar cellen maken kost voedingsstoffen en nieuwe cellen zijn kleiner dan bestaande cellen dus minder in staat om per cel te vergisten dus is de vraag of je dan niet beter kunt beginnen met de complete hoeveelheid slurry en via extra wort dan de cellen opnieuw van voedingsstoffen voorzien. Dan hoef je dus minder nieuwe cellen aan te maken en heb je dus meer en grotere actieve cellen. In de praktijk zie je beide methodes gebruikt. Zelf ook vaak geprobeerd en wat mij dan opvalt is dat bij opkweken vanaf klein beetje slurry (of vanaf schuine buis) je heel veel wort nodig hebt om aan voldoende cellen te komen om een zwaar bier goed te kunnen vergisten. Met voldoende hoeveelheid slurry van het vorige brouwsel wat opgepept met verse wort gaat de hoofdgisting in het algemeen beter heb ik gemerkt omdat het makkelijker is om voldoende cellen te maken uit een gegeven hoeveelheid wort om op te schalen.

Voor zoveel mogelijk vitale gistcellen is het beste dat je de gist opnieuw opkweekt.
Als je een slurry oppept door er voeding aan toe te voegen vraag je veel van de gist. De gist moet daarvoor namelijk reservestoffen aanspreken maar die zijn grotendeels verbruikt door het bewaren.
Daarnaast heb je heel veel dode dan wel volledig uitgeputte gistcellen in de slurry. Die wil je niet je bier.

Het hergebruik van slurry van een vorig brouwsel wordt bij commerciële brouwerijen veel gedaan, maar dan gaat het om vrij verse slurry en niet om slurry die al weken in een koelkast heeft gestaan.

Er was laatst een interessant artikel in Brauwelt over dit onderwerp. De conclusie van dit artikel was dat slurry bewaard kan worden als er gezorgd wordt dat de condities goed zijn. Dat wil zeggen: goed koud (net boven vriespunt) en bewaren met niet al te zwaar bier. Overigens was bij dit onderzoek een vergelijking tussen 5, 10 en 15 dagen bewaren. Veel hobbybrouwers bewaren hun gist veel langer...

hansHalberstadt · 23-01-2019 22:28 u

Citaat van: Jacques op 23-01-2019  21:46 uHet hergebruik van slurry van een vorig brouwsel wordt bij commerciële brouwerijen veel gedaan, maar dan gaat het om vrij verse slurry en niet om slurry die al weken in een koelkast heeft gestaan.

Er was laatst een interessant artikel in Brauwelt over dit onderwerp. De conclusie van dit artikel was dat slurry bewaard kan worden als er gezorgd wordt dat de condities goed zijn. Dat wil zeggen: goed koud (net boven vriespunt) en bewaren met niet al te zwaar bier. Overigens was bij dit onderzoek een vergelijking tussen 5, 10 en 15 dagen bewaren. Veel hobbybrouwers bewaren hun gist veel langer...

Ik doe het ook inderdaad zo.
Soms maak ik 2 x vlak na elkaar bier, dan gebruik ik inderdaad de slurry, maar normaal gesproken zit er ca 3 maanden tussen en dan kweek ik alles op vanaf schuine buis of een heel klein beetje slurry om bv 50 ml te maken en daarmee verder opkweken.

Rickske · 01-02-2019 10:09 u

Ik gebruik als ik 3 bieren na elkaar brouw met dezelfde gist gewoon hetzelfde vat. Op de brouwdag van het tweede bier hevel ik het eerste bier over in een nieuw vat. Tegen de tijd dat het koelen klaar is is het hevelen ook gebeurd en kan het nieuwe bier in het oude vat op de slurry.
Ik gebruik deze methode voornamelijk bij 2 of 3 keer exact dezelfde brouwsels of oplopende brouwsels in alcoholpercentage. zoals bv een enkel dubbel quadrupel.
Ik let dan ook op dat er niet eerst een zwaar gehopt bier in het vat zit of een heel donker bier gevolgd door een blond..

Op deze manier kan je een serie prima bieren brouwen in 15 dagen. Waarvan de laatste een behoorlijk zwaar alcoholpercentage mag hebben.

Persoonlijk nog nooit meer dan 3 bieren zo achterelkaar gedaan, maar ik vermoed dat het eigenlijk niet een probleem is.

BLUB · 01-02-2019 12:17 u

Citaat van: Rickske op 01-02-2019  10:09 uIk gebruik als ik 3 bieren na elkaar brouw met dezelfde gist gewoon hetzelfde vat. Op de brouwdag van het tweede bier hevel ik het eerste bier over in een nieuw vat. Tegen de tijd dat het koelen klaar is is het hevelen ook gebeurd en kan het nieuwe bier in het oude vat op de slurry.
Ik gebruik deze methode voornamelijk bij 2 of 3 keer exact dezelfde brouwsels of oplopende brouwsels in alcoholpercentage. zoals bv een enkel dubbel quadrupel.
Ik let dan ook op dat er niet eerst een zwaar gehopt bier in het vat zit of een heel donker bier gevolgd door een blond..

Op deze manier kan je een serie prima bieren brouwen in 15 dagen. Waarvan de laatste een behoorlijk zwaar alcoholpercentage mag hebben.

Persoonlijk nog nooit meer dan 3 bieren zo achterelkaar gedaan, maar ik vermoed dat het eigenlijk niet een probleem is.

Zo doe ik het ook, zelfs een keer 5x achter elkaar, werkt als een malle

BLUB

hansHalberstadt · 02-02-2019 08:43 u

Citaat van: BLUB op 01-02-2019  12:17 uZo doe ik het ook, zelfs een keer 5x achter elkaar, werkt als een malle

Dat kan prima. Zolang je maar steriel genoeg werkt zodat andere organismen geen kans krijgen en zorgt dat de gist zich kan verjongen dus bv 1/3 deel van de slurry nemen en via beluchten verder vermenigvuldigen in het brouwsel.

BLUB · 02-02-2019 13:03 u

Citaat van: hansHalberstadt op 02-02-2019  08:43 uDat kan prima. Zolang je maar steriel genoeg werkt zodat andere organismen geen kans krijgen en zorgt dat de gist zich kan verjongen dus bv 1/3 deel van de slurry nemen en via beluchten verder vermenigvuldigen in het brouwsel.

Nee hoor, gewoon overhevelen en gelijk nieuw bier brouwen en dat in het dan lege gistvat met slurrie hevelen.

Werkt perfect

BLUB

hansHalberstadt · 02-02-2019 14:51 u

Citaat van: BLUB op 02-02-2019  13:03 uNee hoor, gewoon overhevelen en gelijk nieuw bier brouwen en dat in het dan lege gistvat met slurrie hevelen.

Werkt perfect

BLUB

Qua gistingssnelheid zal het zeker perfect werken, maar na een aantal generaties krijgt je steeds meer oude cellen die ook meer autolyse geven. Waarschijnlijk krijg je ook teveel gist met een vlak bier als gevolg. Maar het kan zijn dat autolysesmaakjes voor jou niet interessant zijn natuurlijk en je van vlakke bieren houdt.

BLUB · 05-02-2019 12:31 u

Citaat van: hansHalberstadt op 02-02-2019  14:51 uQua gistingssnelheid zal het zeker perfect werken, maar na een aantal generaties krijgt je steeds meer oude cellen die ook meer autolyse geven. Waarschijnlijk krijg je ook teveel gist met een vlak bier als gevolg. Maar het kan zijn dat autolysesmaakjes voor jou niet interessant zijn natuurlijk en je van vlakke bieren houdt.

Hips.. afgelo..pen dagen eens ..hik. mijn bi.bi.biervoorraad gekeurd

...prr..hips. sorry.. mo.mo.mooie volle ..brrr. bieren en niks gee..geen rararare smaakjes .hik...

BLUB

hansHalberstadt · 05-02-2019 19:37 u

Citaat van: BLUB op 05-02-2019  12:31 uHips.. afgelo..pen dagen eens ..hik. mijn bi.bi.biervoorraad gekeurd ...prr..hips. sorry.. mo.mo.mooie volle ..brrr. bieren en niks gee..geen rararare smaakjes .hik...

Dan zou ik zeggen: vooral zo doorgaan.

BLUB · 05-02-2019 22:52 u

Citaat van: hansHalberstadt op 05-02-2019  19:37 uDan zou ik zeggen: vooral zo doorgaan.

Ga ik ook zeker doen

BLUB

crazyjopje · 17-02-2019 00:13 u

Ik heb in verleden ook wel eens een potje gistkoek uit het gistvat in en koelkast bewaard...
Zelfs na 2 jaar is dit nog op te kweken met een starter...i Toentertijd leek me het een goede manier om goedkoop gist te hebben...En het werkt!
Pas wel op dat je schoon werkt en inderdaad zoals gezegd hoe vaker opkweken vanuit zelfde stam hoe groter kans op besmetting met andere al dan niet ongewenste gisten

Echter door mijn werk heb ik zelden tijd om op te kweken dus gebruik ik nu enkel droge korrels.