Al jaren lang gebruik ik brouwsoftware als hulp bij het brouwen van mijn bieren. Het maakt dat je alles veel beter kunt sturen als de gegevens van jouw installatie én jouw manier van werken verwerkt zijn in de instellingen van de software.
OverstapSinds heel kort ben ik overgestapt op de Engelstalige Brewfather app. Directe aanleiding was het feit dat de oude laptop die ik gebruik bij het brouwen steeds trager werd. Omdat ik niet elke week brouw duurde het steeds erg lang voordat alle beveiligingsupdates geïnstalleerd waren. Daarnaast moest ik steeds de gegevens van het recept en de tijdens het brouwen gemaakte aantekeningen overzetten tussen mijn desktop computer en mijn laptop.
Doordat mijn oude mobiel stuk ging heb ik een nieuwe gekocht. Deze heeft een groter scherm, meer geheugen en is veel sneller dan mijn oude mobiel. Ik ging op zoek naar brouwsoftware die zowel goed op een mobiel werkt als op een desktop. Via het forum werd mij Brefather aanbevolen. Zelf had ik aanvankelijk een voorkeur voor BeerSmith omdat dit programma grafisch net wat beter uitziet. Bij BeerSmith moet je een app aanschaffen voor je mobiel en moet ook nog een keer betalen voor het gebruik van het programma op je computer. Het gaat om twee verschillende programma’s die wel hetzelfde uitzien. Maar toen ik ontdekte dat de recepten gemaakt op je mobiel niet de zelfde zijn dan de recepten op je computer was de keuze snel gemaakt. Ik wou namelijk optimale synchronisatie en niet steeds bestanden overzetten.
Al heel snel kwam ik er achter waarom zo veel forumleden tevreden zijn over Brewfather. Het is echt mooie software, hoewel er zo links en rechts nog wel een paar dingen zijn die verbeterd kunnen worden. Ik heb begrepen dat de ontwerper van de software open staat voor verbeteringen daarom zal ik mijn ideeën ter verbetering met hem binnenkort gaan delen.
Opzet programmaIn het verleden heb ik een tijd ProMash gebruikt en qua systematiek lijkt Brewfather daar veel op. Adrie Otte heeft zo te merken ook veel inspiratie opgedaan bij ProMash bij de ontwikkeling van zijn BrouwHulp. Vermoedelijk zullen veel gebruikers van BrouwHulp naar Brewfather niet erg lastig vinden. Voor de hobbybrouwers die BrouwVisie gebruiken is het even wennen aan de systematiek.
Je begint namelijk met eerst een recept op te zetten bij “Recipes”. Hier kun je alle gegevens kwijt die nodig hebt om een bier te brouwen zoals te gebruiken mout, hop en gist. Heel mooi is dat je kunt instellen dat suikers tijdens het koken wordt gegeven. Je kunt zelfs het aantal minuten dat de suiker mee kookt ingeven.
De benodigde hoeveelheid gist kun je het programma laten uitrekenen. Ik moet er nog eens goed naar kijken maar het lijkt er op dat het programma heel veel gist berekend… Het programma berekent naast de benodigde pakjes korrelgist ook het aantal gram dat je nodig hebt. Aan de hand van het aantal grammen kun je dan zelf bepalen of je bijvoorbeeld 2 of 3 zakjes toevoegt. Overigens biedt het programma de mogelijkheid om het aantal gram dat een zakje bevat aan te passen aan de verpakking. En ook kun je de hoeveelheid cellen dat een gram gist bevat instellen. Alles bij elkaar kun je behoorlijk veel instelmogelijkheden.
Wat vreemd is dat er meer gist berekend wordt als je de gist niet hydrateert. Tests die in het verleden gedaan heb hebben laten zien dat wel of niet hydrateren heel weinig effect heeft. Het enige verschil is dat de vergisting net wat eerder aan de gang gaat, maar in het eindresultaat maakt het helemaal niets uit. Er is geen verschil in je vergistingsgraad door wel of niet te hydrateren en ook de duur van de vergisting is nagenoeg gelijk. Geen wonder dat de gistleveranciers tegenwoordig het hydrateren veel minder dwingend voorschrijven. Fermentis zegt dat hun gist easy to use is (E2U). Dat wil zeggen dat je niet hoeft te hydrateren. Eerlijk gezegd geldt dat ook voor andere gisten heb ik bij mijn tests geconstateerd. Mijn advies is de hoeveelheid gist aan te houden die het programma berekent voor gehydrateerde gist zonder de gist te hydrateren.
Er is ook aandacht voor waterbehandeling. Je kunt de wateranalysegegevens van jouw waterleverancier invullen. Aan de hand van de mouten die je gebruikt berekent het programma hoeveel zuur je moet toevoegen. Het programma rekent ook de hoeveelheid bouwzouten uit voor een bepaald karakter dan wel om goed aan te sluiten bij een bierstijl. Wat verwarrend is dat de karakters en bierstijlen overlappen. Het is even spelen en wennen maar het onderdeel waterbehandeling lijkt heel compleet te zijn.
Wat minder doordacht vind ik de invoer van de hopsoorten. Dat had ik liever iets handiger gewild. Heel vaak geef ik meerdere hopgiften met dezelfde hop. Het zou fijn zijn als je een hop kunt kopiëren in een recept om vervolgens de kooktijd aan te passen.
BrouwenNadat je recept hebt samengesteld kun je het gaan brouwen. Voor elke keer dat je een bepaald recept brouwt moet je een brouwsel aanmaken. In de termen van Brewfather is dat een batch. Bij een batch neem je een recept over en kun je het ook nog aanpassen. Die aanpassingen kun je opslaan met overschrijding van het oorspronkelijke recept, maar je kunt de aanpassing ook alleen bij het brouwsel bewaren. Voor dat bewaren hoef je niets te doen. Wel vraagt het programma om bevestigingen van gemaakt aanpassingen in het recept.
Eenmaal aan het brouwen kun je gebruik maken van de timer die in het programma is ingebouwd. Je krijgt keurig te zien welke ingrediënten wanneer toegevoegd moeten worden. Heel overzichtelijk dit.
Een gemis vind ik dat je niet standaard refractometingen kunt invoeren tijdens het brouwen die dan meteen omgerekend worden in SG-waarden. Aan de hand van die waarden kun de omzetting van het zetmeel in de gaten houden. Daar zou zelfs een grafiek van gemaakt kunnen worden gemaakt door het programma. Je krijgt dan inzichtelijk of een bepaald maischschema zorgt voor een snellere omzetting en of verlenging van de maischtijd gewenst is. Nu moet je de refractometer tool openen voor het omrekenen van Brix-waarden in SG-waarden. Dat kan veel makkelijker.
Verder zou het handig zijn indien je de refractometerwaarden tijdens het maischen op eenzelfde wijze als temperatuur, pH en SG kunt invoeren tijdens de vergisting. Bij de vergisting is dat echt heel erg netjes. Je kun ook een koppeling maken met een TILT-hydrometer, iSpindel of Plato waterslot. Het volgen van de vergisting is een groot pluspunt voor deze software.
Een ding wat mij opvalt is dat je niet de hoeveelheid bottelsuiker kunt instellen. Aan de hand van de stijl en hoeveelheid bier berekent het programma de hoeveelheid suiker. Ik vind het fijn om dit zelf in te kunnen stellen. Soms wil ik minder suiker toevoegen omdat ik dat prettiger vind of omdat ik rekening wil houden met een beperkte hop creep.
Recept uitwisselingEr zijn nog een aantal zaken die ik moet uitproberen maar het ziet er allemaal erg goed uit. Zo goed dat ik de overstap gedaan heb en nu een premium account heb tegen betaling van 19$ per jaar.
Het importeren van mijn recepten vanuit BrouwVisie verloopt vlotjes door gemaakt te maken van BeerXML. Voor het geval jullie het niet weten: het forum ondersteunt het uitwisselen van recepten via XML-bestanden. Door een recept de exporteren naar een BeerXML-bestand en dit bestand te koppelen aan een bericht kan iedereen het bestand downloaden en inlezen in Brewfather of BrouwVisie dan wel andere brouwsoftware.
