Ik ben Herman uit Oost-Noord Brabant. Ik ben 41 jaar en mijn werk is elektronica ontwikkeling. De naam Henielma is opgebouwd uit de eerste twee letters van de voornamen van de afzonderlijke gezinsleden. Deze naam gebruiken we ook voor een andere hobby namelijk geocaching.
Na een paar jaar wijn maken van onder andere een paar eigen druivenstruiken ben ik sinds oktober 2005 begonnen met bier brouwen met behulp van Brewferm blikken.
Hiervan heb ik een Abdij en een Christmas blik gebrouwen.
Het Abdij bier vind ik erg lekker en het Chrismas bier mag mogelijk nog wat ouder worden maar dit smaakt ook goed.
Een paar dingen die ik hiermee al geleerd heb zijn:
1) Meet in ieder geval ook het begin soortelijk gewicht
2) Voeg geen niet opgeloste suiker toe als het wort al even heeft gegist. Want dan krijg je (natuurlijk) hetzelfde effect als suiker toevoegen aan een glas cola.
3) Gebruik bij het Christmas bier van Brewferm toch bottelsuiker omdat er anders in ieder geval bij mij geen koolzuurdruk op komt. Om dit op te lossen heb ik gewoon alle flesjes geopend en per flesje 3 ml suikeroplossing (2,5 gr per flesje van 30 cc) toegevoegd. Hierna de flesjes weer opnieuw van een kroonkurk voorzien en even geschud. Hierna nog een week warm laten staan en voila er was koolzuurdruk.
4) Gebruik een nauwkeurige weegschaal. Ik ben er achter gekomen dat onze standaard keukenweegschaal als deze 250 gram aangeeft dat dit dan 290 gram is. Dus toch maar een nauwkeurige digitale weegschaal gekocht die met 0,1 gram resolutie meet.
5) Koop direct een kroonkurkapparaat met een hendel i.p.v. die met twee hendels. De eerstgenoemde met een hendel blijkt de kroonkurken er veel rechter en vaster op te plaatsen dan die andere. Tevens werkt deze veel eenvoudiger en gaan de flessen niet kapot tijdens het plaatsen van de kroonkurk.
Hierna ben ik spullen gaan verzamelen om bier uit mout te brouwen. Het hobbybrouwen forum is hierbij een heel goede informatiebron gebleken. Wat mij hierbij als eerste opviel was dat het veel ingewikkelder is om bier te brouwen dan om wijn te maken.
De spullen die ik verzamelt heb zijn:
2 weck ketels die op ons gasfornuis passen ( 30 liter )
Lege bierkratten
Wortbeluchtingsset
Een aantal emmers van 25 liter met deksel
Digitale zuurgraadmeter van Conrad
Doorzichtige 5/8" slangen
De volgende zaken heb ik zelf gebouwd:
Walsenmolen die nagebouwd is van de CGM-2S van Crankandstein. Op de volgende link van het forum kan je er meer van vinden:
http://www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php/topic,2217.msg34845.html#msg34845Hevelfilter die ik tevens gebruik als hopfilter voor na het koken van het wort. Op de volgende link van het forum kan je er meer van vinden:
http://www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php/topic,2480.msg35173.html#msg35173Tegenstroomkoeler van 7,5 meter 12 mm koudgewalst koperenpijp met 3/4" waterslang eromheen. Maak eerst de koperenpijp recht en doe er dan de slang overheen en wind deze dan samen om een grote emmer. De onderstaande foto geeft een indruk van de spullen:

Van Sinterklaas heb ik een Brewferm moutpakket van het type Beverius gekregen. Het voordeel hiervan is dat je alle ingredienten in de juiste hoeveelheden bij elkaar hebt. In de Kerstvakantie was het dan eindelijk zover hetwas tijd om voor het eerst met mout bier te gaan brouwen. Hieronder staat een verslag van deze eerste brouwsessie van mij:
Het schroten ging prima met de molen. Een o-ring om de niet aangedreven rol zorgt ervoor dat deze goed meeloopt en dat de mout door beide walsen meegenomen wordt. In 5 minuten was met een 700 Watt boormachine de 5 kg mout geschroot.
In 400 ml warm water van 30 °C 25 gram suiker opgelost en hierop de korrelgist van Brewferm gestrooid. Toen deze na 10 minuten naar de bodem was gezakt deze geroerd en gestart met beluchten.
Toen de geschrote mout in de weckketel gestort en 18 liter beslagwater toegevoegd van 52 + 5 = 57 °C. Als thermometer gebruik ik een digitale multimeter van Voltcraft met een thermokoppel.
Het maischschema bij het recept is:
52 °C gedurende 5 min
62 °C gedurende 20 min
67 °C gedurende 30 min
72 °C gedurende 15 min
78 °C gedurende 1 min
Helaas ging het hier fout. Tijdens het opwarmen wilde de temperatuur maar niet stijgen. Na ruim 10 minuten steeg de temperatuur in een paar minuten ineens naar 70 °C ! Waarschijnlijk heb ik te voorzichtig geroerd in het begin of de thermometer heeft wat kuren gehad. Kan iemand aangeven wat dit voor een effect heeft op het uiteindelijke bier?
Het maischschema is door deze fout geworden:
54 °C gedurende 5 min
70 °C gedurende 20 min (na 10 min gezakt naar 67 °C en na 20 min 65 °C) (pH was 5,51)
67 °C gedurende 30 min
72 °C gedurende 15 min (na 15 min gezakt naar 66 °C)
78 °C gedurende 1 min
Het filteren met het hevelfilter ging goed. Na de eerste liter teruggedaan te hebben was het wort helder genoeg. Het filteren wat afgeremt door de slang wat af te knijpen. Tijdens het filteren overgehevelt in de tweede weckketel die op de grond stond. In drie stappen met 11 liter water van 78 °C gespoeld. In totaal zat er ongeveer 24 liter wort in de kookketel.
De ketel op het fornuis geplaatst. Dit valt niet mee met 24 kg hete vloeistof in een volle ketel. Nu het wort laten koken na toevoeging van 30 gr hop. De thermometer kwam niet hoger dan 97 °C tijdens het koken. Deze thermometer heeft dus een behoorlijke afwijking. Hierna getest met het koken van normaal water toen gaf die 95 °C aan i.p.v. 100 °C . De thermometer geeft bovenaan in het bereik dus 5 °C te laag aan. Dus waarschijnlijk is het maischschema nog warmer geweest. Voor de volgende keer zal ik nog calibreren met smeltend ijs en dan compenseren voor de afwijking.
Na 1 uur koken de resterende 30 gram hop toegevoegd en de 0,5 kg witte candij suiker.
In totaal is het wort 90 min gekookt en is 10 min voor het einde het hevelfilter erin geplaatst en is 100 ml E150 Caramelkleurstof toegevoegd.
Hierna de tegenstroomkoeler aangesloten en midden in de koeler de gistingsemmer geplaatst. Inloop koeler aan de onderzijde en uitloop aan de bovenzijde zodat de ontluchting goed verloopt. Tijdens het koelen aan de uitgang van de koeler de temperatuur proberen te meten en de koudwaterkraan minder open gezet omdat ik dacht dat het te hard koelde. Maar toen ik in de gistingsemmer ging meten bleek het wort toch nog 32 °C te zijn i.p.v. de beoogde 28 °C. Gelukkig vroor het buiten een paar graden dus de emmer maar een half uur buiten geplaatst en toen was de 28 °C bereikt. De volgende keer zal ik de kraan van het koelwater toch flink open laten staan.
Nu het soortelijk gewicht gemeten. Deze had 1068 moeten zijn volgens het brouwschema maar was 1074 bij 20 °C. De uiteindelijke hoeveelheid wort is ongeveer 19,6 liter i.p.v. de 20 liter volgens het recept. Dit komt dus wel ongeveer overeen.
Nu de beluchtingsset uit de giststarter gehaald en in het wort geplaatst. Belucht volgens het schema:
5 min beluchten en toen de giststarter toegevoegd
15 min uit
Het bovenstaande nog drie maal uitvoeren dus in totaal 20 min belucht.
Nu de emmer met isolatie erom in de keuken geplaatst. Na een paar dagen de temperatuur gemeten tussen de isolatie en de emmer en deze was ongeveer 26 °C.