Voorstellen en eerste brouwsel Henielma

Gestart door Henielma, 11-01-2006 21:42 u

Vorige topic - Volgende topic

0 leden en 1 gast bekijken dit topic.

Henielma

Ik ben Herman uit Oost-Noord Brabant. Ik ben 41 jaar en mijn werk is elektronica ontwikkeling. De naam Henielma is opgebouwd uit de eerste twee letters van de voornamen van de afzonderlijke gezinsleden. Deze naam gebruiken we ook voor een andere hobby namelijk geocaching.
Na een paar jaar wijn maken van onder andere een paar eigen druivenstruiken ben ik sinds oktober 2005 begonnen met bier brouwen met behulp van Brewferm blikken.

Hiervan heb ik een Abdij en een Christmas blik gebrouwen.
Het Abdij bier vind ik erg lekker en het Chrismas bier mag mogelijk nog wat ouder worden maar dit smaakt ook goed.
Een paar dingen die ik hiermee al geleerd heb zijn:
1) Meet in ieder geval ook het begin soortelijk gewicht
2) Voeg geen niet opgeloste suiker toe als het wort al even heeft gegist. Want dan krijg je (natuurlijk) hetzelfde effect als suiker toevoegen aan een glas cola.
3) Gebruik bij het Christmas bier van Brewferm toch bottelsuiker omdat er anders in ieder geval bij mij geen koolzuurdruk op komt. Om dit op te lossen heb ik gewoon alle flesjes geopend en per flesje 3 ml suikeroplossing (2,5 gr per flesje van 30 cc) toegevoegd. Hierna de flesjes weer opnieuw van een kroonkurk voorzien en even geschud. Hierna nog een week warm laten staan en voila er was koolzuurdruk.
4) Gebruik een nauwkeurige weegschaal. Ik ben er achter gekomen dat onze standaard keukenweegschaal als deze 250 gram aangeeft dat dit dan 290 gram is. Dus toch maar een nauwkeurige digitale weegschaal gekocht die met 0,1 gram resolutie meet.
5) Koop direct een kroonkurkapparaat met een hendel i.p.v. die met twee hendels. De eerstgenoemde met een hendel blijkt de kroonkurken er veel rechter en vaster op te plaatsen dan die andere. Tevens werkt deze veel eenvoudiger en gaan de flessen niet kapot tijdens het plaatsen van de kroonkurk.

Hierna ben ik spullen gaan verzamelen om bier uit mout te brouwen. Het hobbybrouwen forum is hierbij een heel goede informatiebron gebleken. Wat mij hierbij als eerste opviel was dat het veel ingewikkelder is om bier te brouwen dan om wijn te maken.
De spullen die ik verzamelt heb zijn:
2 weck ketels die op ons gasfornuis passen ( 30 liter )
Lege bierkratten
Wortbeluchtingsset
Een aantal emmers van 25 liter met deksel
Digitale zuurgraadmeter van Conrad
Doorzichtige 5/8" slangen

De volgende zaken heb ik zelf gebouwd:
Walsenmolen die nagebouwd is van de CGM-2S van Crankandstein. Op de volgende link van het forum kan je er meer van vinden:
http://www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php/topic,2217.msg34845.html#msg34845
Hevelfilter die ik tevens gebruik als hopfilter voor na het koken van het wort. Op de volgende link van het forum kan je er meer van vinden:
http://www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php/topic,2480.msg35173.html#msg35173
Tegenstroomkoeler van 7,5 meter 12 mm koudgewalst koperenpijp met 3/4" waterslang eromheen. Maak eerst de koperenpijp recht en doe er dan de slang overheen en wind deze dan samen om een grote emmer. De onderstaande foto geeft een indruk van de spullen:


Van Sinterklaas heb ik een Brewferm moutpakket van het type Beverius gekregen. Het voordeel hiervan is dat je alle ingredienten in de juiste hoeveelheden bij elkaar hebt. In de Kerstvakantie was het dan eindelijk zover hetwas tijd om voor het eerst met mout bier te gaan brouwen. Hieronder staat een verslag van deze eerste brouwsessie van mij:
Het schroten ging prima met de molen. Een o-ring om de niet aangedreven rol zorgt ervoor dat deze goed meeloopt en dat de mout door beide walsen meegenomen wordt. In 5 minuten was met een 700 Watt boormachine de 5 kg mout geschroot.
In 400 ml warm water van 30 °C  25 gram suiker opgelost en hierop de korrelgist van Brewferm gestrooid. Toen deze na 10 minuten naar de bodem was gezakt deze geroerd en gestart met beluchten.

Toen de geschrote mout in de weckketel gestort en 18 liter beslagwater toegevoegd van 52 + 5 = 57 °C. Als thermometer gebruik ik een digitale multimeter van Voltcraft met een thermokoppel.
Het maischschema bij het recept is:
52 °C  gedurende 5 min
62 °C  gedurende 20 min
67 °C  gedurende 30 min
72 °C  gedurende 15 min
78 °C  gedurende 1 min

Helaas ging het hier fout. Tijdens het opwarmen wilde de temperatuur maar niet stijgen. Na ruim 10 minuten steeg de temperatuur in een paar minuten ineens naar 70 °C !  Waarschijnlijk heb ik te voorzichtig geroerd in het begin of de thermometer heeft wat kuren gehad. Kan iemand aangeven wat dit voor een effect heeft op het uiteindelijke bier?

Het maischschema is door deze fout geworden:
54 °C  gedurende 5 min
70 °C  gedurende 20 min (na 10 min gezakt naar 67 °C  en na 20 min 65 °C) (pH was 5,51)
67 °C  gedurende 30 min
72 °C  gedurende 15 min (na 15 min gezakt naar 66 °C) 
78 °C  gedurende 1 min

Het filteren met het hevelfilter ging goed. Na de eerste liter teruggedaan te hebben was het wort helder genoeg. Het filteren wat afgeremt door de slang wat af te knijpen. Tijdens het filteren overgehevelt in de tweede weckketel die op de grond stond. In drie stappen met 11 liter water van 78 °C  gespoeld. In totaal zat er ongeveer 24 liter wort in de kookketel.

De ketel op het fornuis geplaatst. Dit valt niet mee met 24 kg hete vloeistof  in een volle ketel. Nu het wort laten koken na toevoeging van 30 gr hop. De thermometer kwam niet hoger dan 97 °C tijdens het koken. Deze thermometer heeft dus een behoorlijke afwijking. Hierna getest met het koken van normaal water toen gaf die 95 °C  aan i.p.v. 100 °C . De thermometer geeft bovenaan in het bereik dus 5 °C  te laag aan. Dus waarschijnlijk is het maischschema nog warmer geweest. Voor de volgende keer zal ik nog calibreren met smeltend ijs en dan compenseren voor de afwijking.
Na 1 uur koken de resterende 30 gram hop toegevoegd en de 0,5 kg witte candij suiker.
In totaal is het wort 90 min gekookt en is 10 min voor het einde het hevelfilter erin geplaatst en is 100 ml E150 Caramelkleurstof toegevoegd.

Hierna de tegenstroomkoeler aangesloten en midden in de koeler de gistingsemmer geplaatst. Inloop koeler aan de onderzijde en uitloop aan de bovenzijde zodat de ontluchting goed verloopt. Tijdens het koelen aan de uitgang van de koeler de temperatuur proberen te meten en de koudwaterkraan minder open gezet omdat ik dacht dat het te hard koelde. Maar toen ik in de gistingsemmer ging meten bleek het wort toch nog 32 °C  te zijn i.p.v. de beoogde 28 °C. Gelukkig vroor het buiten een paar graden dus de emmer maar een half uur buiten geplaatst en toen was de 28 °C  bereikt. De volgende keer zal ik de kraan van het koelwater toch flink open laten staan.

Nu het soortelijk gewicht gemeten. Deze had 1068 moeten zijn volgens het brouwschema maar was 1074 bij 20 °C. De uiteindelijke hoeveelheid wort is ongeveer 19,6 liter i.p.v. de 20 liter volgens het recept. Dit komt dus wel ongeveer overeen.
Nu de beluchtingsset uit de giststarter gehaald en in het wort geplaatst. Belucht volgens het schema:
5 min beluchten en toen de giststarter toegevoegd
15 min uit
Het bovenstaande nog drie maal uitvoeren dus in totaal 20 min belucht.
Nu de emmer met isolatie erom in de keuken geplaatst. Na een paar dagen de temperatuur gemeten tussen de isolatie en de emmer en deze was ongeveer 26 °C.


Henielma

Hier nog een klein aanvullend stukje omdat het niet in 1 posting past.

Na 7 dagen het soortelijk gewicht gemeten en deze was 1022 dus inmiddels ongeveer 7,3 % alcohol. De smaak was erg zacht en weinig bitter. Kan dit te maken hebben met de hoge maisch temperatuur?

Na 13 dagen (vandaag) is het soortelijk gewicht 1023 dus het daalt niet meer. De smaak is nog steeds zacht maar lijkt wat voller te zijn geworden. Ik denk dat ik morgen ga bottelen. Dus eerst overhevelen dan 7 gram per liter wort suiker oplossen en toevoegen en dan bottelen. Dan nog een week in de keuken laten staan voor de navergisting en dan naar de kelder waar het nu zo'n 8 °C  is.

Dit was een heel verhaal van mijn weinige brouwervaring tot nu toe. Ik vind het leuk om te doen dus er zullen nog meer brouwsels volgen.

Groetjes,

Henielma (Herman)

Hopmans

Hoi Herman,

CiteerDe smaak was erg zacht en weinig bitter. Kan dit te maken hebben met de hoge maisch temperatuur?

Kan ook aan de hopstort liggen.
Mmm, inderdaad interessant schema.
Ik heb wel eens begrepen dat je beter eerst een alpha-amylase kan hebben, en dan de Beta.
Bij een standaard schema komt eerst de beta, en dan de alpha (zit een nadeel aan geloof ik).
misschien is dit wel het beste schema.

Wat denken de toppers hiervan? Dit is interessante materie.

54 °C  gedurende 5 min
70 °C  gedurende 20 min (na 10 min gezakt naar 67 °C  en na 20 min 65 °C) (pH was 5,51)
67 °C  gedurende 30 min
72 °C  gedurende 15 min (na 15 min gezakt naar 66 °C) 
78 °C  gedurende 1 min

 :degroeten:



Celocelava

Ik zou voorzichtig zijn met die 7 gram per liter. De SG is nog behoorlijk hoog waardoor je het risico loopt dat de gist met de gemakkelijk omzetbare suikers een spurt maakt en ook nog wat punten van het SG afsnoept waardoor je mogelijk last krijgt van spuiters. Ik heb hier in het jonge verleden erg veel last van gehad en achteraf zou het hier weleens aan gelegen kunnen hebben. Tegenwoordig bottel ik bij bieren boven 1020 alleen nog met 6 gram per liter, de navergisting duurt dan mogelijk iets langer maar je hebt wel meer zekerheid dat het niet de fles uit komt.

Het is mij nog niet overkomen dat ik geen schuim/koolzuur in het bier heb gehad dus dat probleem is verwaarloosbaar.

Peerrr.

Edgar

Hoi Henielma,


Mooi verhaal, het klinkt als een 'standaard' eerste brouw met alle kennismakingen van dien. Het lijkt, gezien je SG, dat het nogal is meegevallen met de omzetting, je bier zal misschien wat dextrineuzer zijn dan je voor ogen had. Dat kan hebben veroorzaakt dat de gisting al is gestopt. Ik geloof niet dat de korrel van Brewferm zo'n 'doortrekker' is, maar ik weet daar niks van. Ik raad je aan een flesje betadine te kopen om in de gaten te houden of de omzetting de theorie volgt. Erg handig.

Kleine opmerking is, dat ik het niet eens ben met je afwijzing van de twee-armige kroonkurker. Zo'n ding werkt naar mijn ervaring vlot en prima als je de slag te pakken hebt. Dat neemt weer niet weg dat een éénarmer gemakkelijker is.

Dat je bier niet zo bitter is geworden zal te maken hebben met... De hoeveelheid hop (zoals Hop al zegt). Een rekenfout is snel gemaakt. (pakket!)

Wat betreft de hoeveelheid bottelsuiker is het ook raadzaam om even goed te bepalen hoeveel koolzuur er nog in je te bottelen bier zit uit de bottelemmer[. Proef je nog duidelijk een beetje koolzuur, dan je hoeveelheid suiker aanpassen.

Je kunt ook besluiten om je bier over te hevelen (van de gist af) en nog even te laten staan bij iets koelere temperatuur. Lageren dus. Dat kan de kwaliteit nog verbeteren, hoewel je dat meestal iets eerder zou doen.

Adrie

Mooie introductie! Eigenlijk valt de einddichtheid me nog mee als ik het maischschema zo bekijk. blijkbaar is nog niet alle beta-amylase om zeep geholpen bij die tijd op 70 graden. Met Brewferm korrelgist komen de meesten ongeacht het maischschema trouwens vaak niet onder de 1020 uit. Maar het is een goede les: goed roeren bij het opwarmen.

MO

Ik zie dat je 100 ml kleurstof heb toegevoegd. Dat lijkt mij - ondanks dat ik er geen ervaring mee heb - rijkelijk veel. Volgens mij moet je met 10 ml ook al genoeg kleur hebben. Wat is momenteel de kleur van het gistend bier, is het helemaal zwart?

en de smaak van gistend bier zegt niet zoveel over het uiteindelijk bier, daar is wat meer geduld voor nodig. Ik denk overigens ook dat je vrij weinig hop hebt gebruikt, 30 g is niet veel voor 20 liter.

Adrie

CiteerNu het wort laten koken na toevoeging van 30 gr hop.

Heb je de hop al toegevoegd voordat het wort kookte? Zo ja, dit heet in mooi Nederlands First Wort Hopping. Naar de ervaring van heel wat brouwers geeft dit een mooie hopsmaak aan je bier, maar het zorgt wel voor wat minder bitterheid dan wanneer je de hop toevoegt als het wort al kookt. Of 30 gram veel is of weinig voor de bitterheid hangt verder sterk af van het alfazuurpercentage van de hop die je hebt gebruikt. Er zit een grote variatie in alfazuurpercentage tussen de verschillende hopsoorten (en oogsten). Er is hop met 14%, maar ook hop met 2,5%.

Henielma

Allemaal alvast bedankt voor jullie reacties. Vandaag gebotteld zoals aangegeven. 62 flesjes van 0,3 liter
Citaat van: Celocelava op 12-01-2006  08:24 uHet is mij nog niet overkomen dat ik geen schuim/koolzuur in het bier heb gehad dus dat probleem is verwaarloosbaar.

Bij mijn tweede  blikbrouwsel heb ik er toch al een keer last van gehad dat er geen schuim op kwam.

Citaat van: Edgar op 12-01-2006  09:14 uIk raad je aan een flesje betadine te kopen om in de gaten te houden of de omzetting de theorie volgt. Erg handig.
Je kunt ook besluiten om je bier over te hevelen (van de gist af) en nog even te laten staan bij iets koelere temperatuur. Lageren dus. Dat kan de kwaliteit nog verbeteren, hoewel je dat meestal iets eerder zou doen.
Ik heb na ongeveer twintig minuten maischen een proef gedaan met Betadine. Volgens mij bleef het gewoon rood. Ik had tenminste niet de indruk dat het blauw was. Ik zal deze proef bij een volgend brouwsel nog eens herhalen. Ik heb een keer ergens foto's gezien van een wit schoteltje met wort dat blauw kleurde met Betadine en een schoteltje waarbij het rood kleurde maar dat kon ik nergens meer vinden toen ik het nodig had.

Het lageren wil ik op de fles doen zoals het brouwschema van dit Brewferm brouwpakket aangeeft.

Citaat van: MO op 12-01-2006  10:00 uWat is momenteel de kleur van het gistend bier, is het helemaal zwart?
30 g hop is niet veel voor 20 liter.
De kleur is bruin, zeker niet zwart. Bij het moutpakket zat een flesje van 100 ml dus heb ik het er helemaal in gedaan. Voor de kleur zie bijgevoegde foto.



Net voor het begin van het koken heb ik er 30 gram hop bij gedaan en een half uur voor het einde van het koken de rest van de hop die nog in de verpakking zat. Dit was volgens mij ook ongeveer 30 gram.

De smaak begint trouwens als wat voller te worden. volgens mij komt het wel goed met dit bier.

Groetjes,

Henielma.


MO

dat is inderdaad veel roder cq minder zwart dan ik gedacht had. Heb je het a-zuur (alfazuur) gehalte van de hop nog ergens opgeschreven, zoals A3 al zei kunnen we pas voorspellingen over de bitterheid van het uiteindelijke bier geven als we het a-zuur gehalte weten.

Jacques

Citaat van: Henielma op 13-01-2006  00:25 uIk heb een keer ergens foto's gezien van een wit schoteltje met wort dat blauw kleurde met Betadine en een schoteltje waarbij het rood kleurde maar dat kon ik nergens meer vinden toen ik het nodig had.

Klopt. Zie hier


aanpassing Johannes, link werkte niet

Henielma

@MO,

Helaas heb ik het alfazuurpercentage niet opgeschreven. Het stond wel niet op de verpakking alleen heb ik deze helaas niet meer. Er staat me iets bij van 2,45 of 3,25% of zoiets. Een volgende keer zal ik het wegen en het percentage noteren. Weer wat geleerd. Bij zo'n moutpakket staat het alfazuurpercentage niet op de verpakking van de hop.

@jacbier
Ja precies die foto's bedoelde ik, bedankt.

Henielma

Na 19 dagen nagisten in de keuken dit bier naar de kelder gebracht waar het nu 5 graden C is. De smaak twee weken na het naar de kelder brengen is prima. Het is een lekkere trippel geworden waar ik heel tevreden over ben. Het enige min puntje dat mij opvalt is dat het bier (nog ) niet helder is. Maar volgens mij gaat het om de smaak.

Dus: eind goed, al goed.

Henielma

Tags:

Zoeken met Google op deze site.
Brouwspullen zijn ook te koop via Bol.com.
Als je iets bestelt bij Bol.com (ook andere zaken dan brouwspullen) via deze link steun je het forum.


Het boek van de beheerder van deze site.