Topic: Zeer zware RIS met safale HA-18

[Pim]

Ben benieuwd of het bier na al dit geweld naast het hoge percentage alcohol toch ook wat body over heeft gehouden. Dat is wel de bedoeling met een RIS.
Ik wacht dus met smart op je eerste proef-ervaring.

[BrouwMark]

Mijn eerste indruk is dat er nog wel wat body aanwezig is, ik denk dat dat ook komt door de haver en de cranberries (veel pectine). Een dik stroperig bier is het echter niet meer, maar wat wil je met zo'n FG.

Het viel me vanmiddag tijdens het bottelen wel op dat het bier nauwelijks plakte, iets wat een zware RIS normaal natuurlijk wel doet. Wat dat betreft is de opzet zwaar, zwart, droog, bitter en kruidig wel gelukt...

Je kunt je afvragen of dit nog wel een RIS is. Ik denk dat het wel een stukje buiten de regeltjes valt zo. Lekker is het wel, het is net een licht gezoete kruidenbitter 😊.

Benieuwd hoe ie met prik is straks. Ik denk nog gevaarlijker.

Mark.

[BrouwMark]

Twee weken: hergisting heeft nog nauwelijks plaatsgevonden, slechts een heel klein beetje prik. Ga het bier toch nog maar wat warmer zetten en even schudden.

Door het bottelsuikerzoetje is het niet echt mogelijk te beoordelen hoe droog het bier is geworden, wel valt me op dat de scherpe kantjes verdwenen zijn en het bier nu minder weg heeft van een kruidenbitter. Gebrandheid, rozijntjes, eik, een hint van de ardbeg en de droppigheid van de laurier komen nu als eerste tevoorschijn, de alcohol is gevaarlijk goed verstopt in de smaak maar wel goed voelbaar als warme gloed in de keel. Mét het zoetje van de bottelsuiker vind ik m aan de zoete kant maar wel lekker, zónder wordt ie misschien te droog. Als ie nog verder wil. We gaan het zien...

[Robert1968]

Bij mij na 6 weken ook nog niet geheel op druk, maar gaat langzaam de goede kant op. Temp. in de (hobby)kamer was ook wel aan de lage kant (16-19C). Ik ga de kratten wat warmer wegzetten.

[BrouwMark]

Ah! Dat geeft de burger moed.

[PDGRRR]

Interessant topic, Mark. Ik ben ook al langer van plan een goed straffe stout te maken, maar dan wel met een hint van chocolade (en met lactose) en heb op aanraden van mijn grondstoffenleverancier (Sjef van de 3 Horne) gekozen te beginnen met een Nottingham-gist en vervolgens 'n champagne-gist om alle/zo veel mogelijk vergistbare suikers om te zetten. Mocht het eindproduct bevallen dan zal ik hem later ook nog eens gaan brouwen als de HA-18 in de winkel verkrijgbaar is.

[BrouwMark]

Een maand na bottelen, waarvan nu een week of twee lekker warm bij de gaskachel: een miniem randje bubbeltjes langs de rand van het glas en ietsje meer prik dan twee weken geleden, al is het nog steeds vrijwel niks. Er is dus nog steeds enige vorm van hergisting aan de gang!

Ik ben gelukkig enigszins gerustgesteld door Robert 's ervaring (zijn ze al op druk?). De volgende maar over een maand opentrekken denk ik.

Mark.

[hansHalberstadt]

Door het hele hoge alcoholpercentage is de einddensiteit extra laag. Als ik het even snel uitreken moet het 'water'deel van het uiteindelijke bier een sg hebben van 1047 wat betekent dat er nog ongeveer 97 gram suiker per liter in het bier zit.

Interessant bier. Blijkbaar een supergist. Ben wel benieuwd of je druk op de flesjes krijgt. Lijkt bijna een onmogelijke opgave voor de gist.
Ik heb ook nog eea even doorgerekend met de gegevens die je had gegeven, incl de 200g suiker.
Volgens mij heb je ca 80% van je moutsuikers vergist (normaal 65%), en heb je ca 76% van je suikers uitgespoeld als ik even aanneem dat je ca 11 liter wort had einde koken . (niet gek voor zo'n zwaar bier) restsuiker is ca 62g/Liter

ps misschien leuk om een keer te meten wat je alcohol% geworden is en je restsuiker. Daarvoor kun je bv 250g bier uitkoken tot 1/3 van het volume en dan weer aanvullen tot het zelfde gewicht. dan SG meten en brix waarde met refractometer als je die hebt, zie tab 'uitkoken alcohol' hieronder.  Ik denk dat je dan ca 8.3 Brix meet en SG=1028. Daarmee kun je de berekening finetunen. (kan ik je wel mee helpen evt)
 

[BrouwMark]

Dank je wel, Hans. Zeer interessant, die berekeningen!

Ik ben zelf helemaal niet van het doorrekenen, maar ik had wel in de gaten dat mijn rendement zeker niet verkeerd was. Waar dat precies door komt, weet ik niet. Wellicht dat het behoorlijk veel roeren in combinatie met de 120 minuten maischstap hier aan heeft bijgedragen.
Die gist is inderdaad wel erg extreem (icm de glucoamylase), maar ik denk dan: als het op het pakje staat, dan zal dat wel zo zijn. 

Ergens vind ik het zonde om een beetje van dit bier uit te koken, maar het lijkt me wel interessant om te kijken wat de uitkomst is. Ik zal er eens over nadenken of ik van het volgende flesje een 100 ml uit mijn mond weet te sparen voor een proefje 

Overigens heb ik geen refractometer. Maakt het voor de uitkomst uit als ik de dichtheid alleen met een hydrometer meet?

Edit: en maakt het uit als de hergisting nog niet klaar is?

 

Mark.

[hansHalberstadt]

Als je bottelsuiker half vergist is dan is je eind SG nog ca 2 punten hoger en na uitkoken en aanvullen tot zelfde gewicht nog ca 1.6 SG punten hoger.
Uitkoken hoeft niet per se want is wel zonde inderdaad en is meer om een extra check te krijgen over je restsuiker en alcohol. Maar bijgaande berekeningen vertrouw ik wel, dus ik zou het als ik jou was dan niet uitkoken als je maar 10 liter hebt.
Mbt je rendement: je brouwzaalrendement is ca 57% en notmaal is ca 70-75% dus niet heel hoog, maar dat zou ik ook niet verwachten met zo'n zwaar bier (en zwaar beslag).
Hydrometer is ook voldoende, maar met refractometer heb je minder nodig, maar 1 druppeltje. als je een heel nauwkeurig weegschaaltje hebt met bv 10 mg resolutie dan kun je met uitkoken van bv 10 of 20 ml al volstaan. dat is minder zonde  

[BrouwMark]

Voor een 'normaal' bier zet ik mijn rendement op 81-83% en dat klopt meestal wel. Ik dacht, ik zet het nu ietsje lager. Het was de eerste keer dat ik zo'n zwaar bier brouwde.
Voor het experiment is het wel goed te bepalen wat de restsuiker en het alcoholpercentage zijn geworden...

[BrouwMark]

Misschien ben ik te ongeduldig, maar:

Het krat heeft zo'n 5 weken op 21-24 graden gestaan, in totaal zo'n 8 weken. Van de week heb ik een flesje meegenomen naar een vriend die erg benieuwd was naar het bier (ik niet hoor).

Het minieme beetje koolzuur, en dan heb ik het over: ik zie een belletje aan de rand maar ik merk niets met proeven, dat in het vorige flesje te vinden was, was er in dit flesje helemaal niet.

Ik heb daarom vandaag alle flesjes voorzien van een mespuntje champagnegist. Ik weet het: ik ben vast te snel of ongeduldig, maar ik wil dit bier graag lang bewaren. Hergisting, en dus het 'wegeten' van de zuurstof uit de flesjes, is iets wat ik dus zeker wil hebben.

Ik vroeg me af: kan het zo zijn dat het eikenhout, doordrenkt met whisky van 40%, die op de bodem van het vat tussen de gist lag, een mede-oorzaak is geweest van het zo plotseling en massaal doodgaan van de gist? Ik zeg mede-, omdat een bier van 18% natuurlijk ook niet echt een vriendelijke omgeving is voor onze aardige helpertjes. Juist om reden van hopelijk goede hergisting heb ik het bier na gisten niet lang laten staan.

Over een paar weken weer een testje. Ik ben heel benieuwd...

 

Mark.

[hansHalberstadt]

Misschien ben ik te ongeduldig, maar:

Het krat heeft zo'n 5 weken op 21-24 graden gestaan, in totaal zo'n 8 weken. Van de week heb ik een flesje meegenomen naar een vriend die erg benieuwd was naar het bier (ik niet hoor).

Het minieme beetje koolzuur, en dan heb ik het over: ik zie een belletje aan de rand maar ik merk niets met proeven, dat in het vorige flesje te vinden was, was er in dit flesje helemaal niet.

Het is al lastig voor verse gist om bij 18% alcohol nog goed te werken, laat staan bij een uitgeputte gist van de hoofdgisting. Dus verbaast mij niets wat er nu gebeurt.
verse gist lijkt me onontbeerlijk. misschien zelfs nodig om giststartertje te maken en op maximale gistingsactiviteit toe te voegen, bv 5ml actieve starter per flesje doseren.

[BrouwMark]

Het is al lastig voor verse gist om bij 18% alcohol nog goed te werken, laat staan bij een uitgeputte gist van de hoofdgisting. Dus verbaast mij niets wat er nu gebeurt.
verse gist lijkt me onontbeerlijk. misschien zelfs nodig om giststartertje te maken en op maximale gistingsactiviteit toe te voegen, bv 5ml actieve starter per flesje doseren.

Dat verbaast mij ook niet hoor. Maar het idee was: kijken of een dergelijk bier eenvoudig lukt met deze gist. Snel door het wort heen vreten deed ie prima  . Hergisten dus nauwelijks of niet meer...

Hopelijk lukt het zo met deze paar korreltjes, en anders ga ik volgende keer inderdaad een startertje maken. Korreltjes zat in één zakje.

[BrouwMark]

Een maand verder: joa! Prik! Het is nog niet veel, maar de champagnegist doet iets... Er is ook wat bottelsuikerzoet verdwenen zo te proeven. Groffig schuim komt er heel even op, en verdwijnt dan weer helemaal.

Wat een enorme inktzwarte smaakbom is dit bier nu zeg! Alle scherpheid is veranderd in rozijntjes, honing, vanille, drop, hout, karamel, zoethout, met een hele lichte rooksmaak van de ardbeg. Wat smaakjes als van donkere broodkorst komen er doorheen, hopbitterheid vind ik nauwelijks meer terug. De alcohol is uiteraard wel behoorlijk aanwezig, maar dan net zoals in port. Flink, maar niet hard. Ik vraag me af, of iemand die ik het blind zou laten proeven, zou bedenken dat het bier is.

Vreemd blijft het, dat zo'n bier zo 'vloeibaar' is, al heeft het wel body. Echt kauwen kun je er niet op, het plakt niet aan het glas en het is niet echt zoet. Toch is het naar mijn bescheiden, op het verorberen van nogal wat RISsen gebaseerde, mening een mooi ding geworden. Apart, raar als je wilt, maar mooi.

Nog maar 23 flesjes over  , nu is de kunst ze langzaam genoeg op te drinken, zodat de HA-18 in kleine zakjes in de winkels ligt vóórdat ik nieuwe wil brouwen 

[PDGRRR]

Een maand verder: joa! Prik! Het is nog niet veel, maar de champagnegist doet iets... Er is ook wat bottelsuikerzoet verdwenen zo te proeven. Groffig schuim komt er heel even op, en verdwijnt dan weer helemaal.

Wat een enorme inktzwarte smaakbom is dit bier nu zeg! Alle scherpheid is veranderd in rozijntjes, honing, vanille, drop, hout, karamel, zoethout, met een hele lichte rooksmaak van de ardbeg. Wat smaakjes als van donkere broodkorst komen er doorheen, hopbitterheid vind ik nauwelijks meer terug. De alcohol is uiteraard wel behoorlijk aanwezig, maar dan net zoals in port. Flink, maar niet hard. Ik vraag me af, of iemand die ik het blind zou laten proeven, zou bedenken dat het bier is.

Vreemd blijft het, dat zo'n bier zo 'vloeibaar' is, al heeft het wel body. Echt kauwen kun je er niet op, het plakt niet aan het glas en het is niet echt zoet. Toch is het naar mijn bescheiden, op het verorberen van nogal wat RISsen gebaseerde, mening een mooi ding geworden. Apart, raar als je wilt, maar mooi.

Nog maar 23 flesjes over  , nu is de kunst ze langzaam genoeg op te drinken, zodat de HA-18 in kleine zakjes in de winkels ligt vóórdat ik nieuwe wil brouwen 

 

Klinkt goed, mijn volgende RIS wellicht toch maar wél met deze gist vergisten.

[BrouwMark]

Jeuh! Het is gelukt mensen! Een straf, gecarboniseerd, zij het minimaal bubbelend monster. Proost.

[BrouwMark]

Aangezien het nu wéér de kortste dag is en dit bier nu dus een jaar staat heb ik er weer eens eentje opengetrokken.

Amai, heerlijk gevaarlijk! Drop, iets van salmiak, zachte gebrandheid, rond en vol, met een flinke warme dosis alcohol. Hips! Bewaart goed dus.

Gelijk een mooie opsteker mbt de recente lange-afstandsprojecten: ik kan dus iets een jaar laten staan...