Topic: Bierbrouwen op zee

[Frans Veldman]

Hallo allemaal,

Mijn vragen zijn wat ongebruikelijk denk ik, maar wellicht zijn er mensen die er toch goede antwoorden op weten.
Het plan is om komend jaar per zeilboot voor onbepaalde tijd naar de Pacific te vertrekken. Ik ben eerder al eens eerder naar Nieuw Zeeland gevaren en weet dat in de Pacific bier nauwelijks te krijgen is, en wat er is is niet lekker maar wel belachelijk duur. De vorige keer was dat geen probleem want we hadden onderweg het ruim volgeladen met goedkope drank uit Panama. Nu willen we meerdere jaren wegblijven en is het niet meer mogelijk om voldoende drank mee te nemen. En dat is vervelend want je kunt je wellicht voorstellen als je op een onbewoond eiland met wat mede-zeilers naar de ondergaande zon zit te staren dat een drankje er best in gaat. (Als je meer wilt weten, zie onze blog op www.omweg-op-zee.nl/nl/index.html )
Zelf bier brouwen heeft voor ons de voordelen dat het goedkoop is, dat we niet veel mee hoeven te nemen, en dat we bij inklaring in diverse landen geen gedoe krijgen met de douane.

Er spelen echter enkele ongebruikelijke details mee bij dit hobbybrouwen op zee:

1) Temperatuur. De boot ligt in zeewater van rond de 30 graden, dus de temperatuur blijft dag en nacht redelijk constant rond de 30 graden. En dat is hoger dan wordt aangeraden voor het vergisten en opslaan van bier. Nu vraag ik me af hoe "erg" het is als de temperatuur 30 graden is tijdens de vergisting. Koelen kan als het absoluut noodzakelijk is wel, maar dan moet ik daar een speciale koelkast voor bouwen en koelen is een energieslurpend proces. (Elektriciteit is op een boot niet zo gemakkelijk als thuis uit het stopcontact.) Ik hoop er mee weg te komen om alles op 30 graden te kunnen doen, en pas na het vullen van flesjes vanuit een keg de individuele flesjes afgestemd op de geanticipeerde consumptie te koelen naar 5 graden.

2) Water. We maken ons drinkwater zelf uit zeewater. Dat doen we middels omgekeerde osmose. Dat proces laat wel het water door maar niet de zouten, organische materialen, etc. Dat werkt zo goed dat het resulterende water tamelijk mineraalarm is. Ik kan op internet niet goed terugvinden of dit bezwaarlijk is. Ik kan bij het water alsnog een drupje of wat gekookt zeewater bijdoen of wat schelpen onderin het vergistingsvat gooien om het mineralengehalte weer wat op te krikken maar ik ga liever geen problemen oplossen die er niet zijn.

3) Houdbaarheid. Mijn oog viel op de Brewferm grootverpakkingen. Nu zijn die jerrycans van 25 liter meer bedoeld voor "grootverbruik" en niet zozeer voor "langverbruik". De aangegeven houdbaarheidsdatum is te kort voor ons plan. Weet iemand wat er gebeurt na die houdbaarheidsdatum? Als het zuivel, vlees of vis was dan snap ik het helemaal, maar de ingredienten van bier lijken mij spullen die, mits goed opgeslagen, jarenlang geschikt voor consumptie zouden moeten blijven. Als de verpakking eenmaal is aangebroken ben ik van plan om de resterende ruimte iedere keer af te vullen met (drukloos) CO2.

4) Carbonisatie. Plan is om na vergisting het bier in een keg te doen, wat suiker erbij en een lichte afvulling met CO2. (CO2 nemen we mee in een 10 liter tank, is ook handig om zakken rijst mee af te vullen zodat er geen beestjes in komen). Bij 30 graden zou ik volgens gevonden info ongeveer 3 bar nodig hebben, klopt dat? Kan ik dat gelijk doen voor de nagisting, of is het beter om de druk te controlen na nagisting en alleen als deze te laag is op te krikken naar 3 bar? En als het dan tijd wordt voor consumptie en ik flesjes wil vullen voor in de koelkast, moet ik dan de druk weer verlagen? In de keg of pas in het flesje? Of gebeurt er niks raars als het bier in de flesjes afkoelt naar 5 graden terwijl er voorheen 3 bar op heeft gestaan? Of loopt de druk vanzelf voldoende terug vanwege de lagere temperatuur?

5) Biersoort. Onze voorkeur gaat in de tropen toch vooral uit naar een fris lichtgekleurd niet al te zwaar biertje. Het lijkt er echter op dat juist de donkere zwaardere bieren tijdens de vergisting hogere temperaturen verdragen. Heeft iemand enige tips welk soort bier in deze omstandigheden het meest geschikt zal zijn?

Alvast bedankt voor alle informatie! Inmiddels ben ik al begonnen met experimenten met bierbrouwen, maar dat is gewoon hier thuis in "normale omstandigheden". Als het goed is dan is mijn eerste vergisting vandaag klaar en wordt de keg vandaag met de post bezorgd. Spannend!

Groeten,
Frans

[ciesvandekwis]

Mooi plan, een echte droom!
Als je op 30° gaat vergisten, lijkt saison de enige stijl die een lekker smaakprofiel kan ontwikkelen. Bovendien ideaal om een licht en dorstlessend biertje te krijgen.
En er zijn heel wat brouwers die met osmosewater brouwen, maar dan moet je er wel brouwzouten bij gebruiken. BrouwHulp is je vriend om het gewenste waterprofiel te maken, ik zou er niet zomaar een slok zeewater bij gooien (vol microplastics).
Voor de rest van je vragen laat de anderen aan het woord...

[Frans Veldman]

Dank voor je reactie! Bedoel je Saison van Artesan? Dat ziet er inderdaad interessant uit. Ik zet hem op mijn "uitprobeerlijstje".

[TymonK]

Mooie plannen Frans!

Moutextract kun je ook in blikken kopen voor porties van 20 liter! Die blijven volgens mij erg lang goed (en wellicht ook te exporteren)
Vergisting op 30 graden is een lastig probleem... De meeste gisten presteren het beste tussen de 4-12 graden (ondergisters zoals pils) en 16-24 graden (bovengisters)
Boven deze temperaturen krijg je bier met veel esters (zoetige smaakjes)
Een uitzondering is Saison. Bijvoorbeeld M29 gist. Die gaat prima tussen de 25 en 29 graden geloof ik. Dus dat zou je wel kunnen proberen? IS een prettig blond biertje met frisse smaken, te brouwen tussen 5-8% alcohol dus prima geschikt op een tropisch eiland!

[mbroek]

Dank voor je reactie! Bedoel je Saison van Artesan? Dat ziet er inderdaad interessant uit. Ik zet hem op mijn "uitprobeerlijstje".

Je kunt ook de andere Arsegan dingen vergisten met een Saison gist. Deze gisten zijn goed tolerant voor hogere temperaturen. Wel heb je iets aan koeling nodig om je gisten te bewaren. Neem korrelgist zoals Mangrove Jack M29 en Belle Saison.

[seed7]

De zogenaamde Kveik gisten doen het erg goed bij hoge temperaturen.
Tegen de algemene verwachting in doen Porters en Stouts het erg goed in de tropen, zolang je maar doordrinkbare versies maakt en niet die moddervette versies die nu hip zijn.

Ingo

[MarinusHolkema]

Is het zeewater niet koeler? Zou je dat niet kunnen gebruiken om je gistingsvat te koelen?

Let op hoeveel alcohol je mag invoeren op het moment dat je bij een land aanmeert.

[Frans Veldman]

Ha, ik wist niet dat Saison geen "kit" maar een gist is. Even rondgegoogled en dat ziet er inderdaad goed uit, met vergistingstemperaturen tegen de 30 graden. Maar bij de aangeraden "Belle Saison" staat bij de eigenschappen ineens weer een maximale vergistingstemperatuur van 22 graden? Zit er dan ook weer verschil tussen de ene en andere Saison gist?

Maar hoe dan ook, er zijn in ieder geval Saison gisten met een max temperatuur van 30 graden en dat lijkt me wel haalbaar. Dat komt ook binnen het bereik wat ik kan doen met een natte handdoek (koeling door verdamping is "gratis").
Een koelkast hebben we uiteraard, maar 25 liter gistend bier legt wel een erg hoog beslag op de beschikbare ruimte. Gist koel bewaren is daarentegen geen enkel probleem.

Dat "moutextract", is dat iets dat je zelf nog moet koken? Dat zie ik namelijk niet zo zitten. We zitten immers ook niet aangesloten op het aardgasnet en gasflessen vullen is ook zo'n gedoe. Vuurtje stoken op een onbewoond eiland om bier te brouwen is wel grappig, maar we zijn ook wel vaak bij bewoonde eilanden, en daar zou het proces wel de nodige aandacht trekken van de lokale bevolking. Je kan ook teveel vrienden maken natuurlijk, bier is een gewild ruilmiddel. Dus we houden het liever op de boot. Langdurig koken proberen we dus te vermijden, gewoon "heet water" daarentegen is geen enkel probleem want dat kan gewoon met een zwarte container in de zon.

[Frans Veldman]

Nee, het zeewater is 30 graden. Dat is nou net het "probleem". Althans voor bier brouwen natuurlijk.
Met importeren van drank hebben we nooit een probleem gehad. Je geeft gewoon 2 liter bier en 1 liter wijn op. Terwijl iedereen weet dat elke zeiler het ruim vol heeft staan met drank. Maar goed, je zult maar eens een dienstklopper treffen. En dan is het handig als je voornamelijk grondstoffen bij je hebt en niet al te veel consumptieklaar bier.

[ciesvandekwis]

Ik begin nu pas te begrijpen dat je voor het zgn. 'blikbrouwen' wil gaan. Als je met moutextractpoeder wil werken, moet je wel nog koken met hop, reken een uur koken. Met blikbrouwen moet je niet meer koken, gewoon zuiver kamertemperatuur water toevoegen en vergisten.
Wat de gist betreft: de Belle Saison is een goeie (volgens mij French Saison), en doet wel het werk op 30° ook. Voor een echte Dupont-gist, Belgian saison zou ik eerder Fermentis Safale BE-134 nemen ipv Arsegan. Die zijn gemaakt om écht warm te staan.

[Frans Veldman]

Op dit moment heb in een Argesan "vloeibaar gehopt moutextract" in het vergistingsvat zitten. Ik weet niet of dat onder "blikbrouwen" valt maar het benodigde proces lijkt me in ieder geval prima haalbaar op de boot.
De Brewferm-grootverpakking (jerrycans van 25 liter) lijkt mij ook wel wat; die worden bovendien zonder gist geleverd. Ik zou een kant-en-klaar moutextract uit kunnen zoeken dat goed samengaat met Saison gist.
Probleem in dit hele verhaal is natuurlijk dat wanneer ik eenmaal in de betreffende omstandigheden verkeer (tropen, 30 graden) ik niet gemakkelijk meer mijn keuze kan veranderen. Dan zal ik het moeten doen met de ingredienten die ik vooraf heb ingeslagen.
Als het huidige bier klaar is zal ik iets met saison-gist gaan proberen. Een aquariumverwarming heb ik nog wel liggen om de tropische temperatuur na te bootsen. Ik moet alleen nog even verzinnen hoe ik dat aansluit zonder dat er een luchtlek ontstaat. Of eventueel de hele vergistingston in een speciekuip zetten of zo, dan kan de verwarming extern blijven.

[RoyB]

2 problemen waar je ook nog over na moet gaan denken zijn volgens mij:
- Het bottelen, al je dooie gist door je jongbier, je moet al 24 uur helemaal stilliggen voordat je kunt bottelen...
- Het gisten, ga je niet door de deining krijgen dat er water uit je waterslot (in je bier) klotst? En bier uit je gistvat naar buiten klotst door je waterslot?

[Frans Veldman]

Ik denk niet dat we veel last van beweging gaan krijgen. Het beweegt wel wat, maar niet zoveel. Het ijsselmeer is erger dan de oceaan. We hebben een catamaran, die blijven plat op het water drijven, ook onder zeil. Tijdens de laatste oversteek van de Atlantic hadden we zelfs een lege fles wijn op tafel staan en die is er de hele reis blijven staan. Er zijn wel golven, maar die zijn bijna altijd lang. Dus je klimt 10 seconden of langer langzaam een golf op, en doet er even lang over om weer in het dal te komen. All vloeistoffen aan boord blijven daar volkomen rustig onder. We koken onderweg ook op een gewoon fornuis, met losstaande en veelal open pannen, en de soep blijft keurig in de pan.
Ik denk overigens niet dat we tijdens een oversteek bier gaan brouwen. In principe drinken we toch al geen alcohol tijdens een oversteek, we zijn maar met zijn 2-en en dan slaap je of je hebt de wacht. Er gebeurt nooit wat maar als er wat zou gebeuren is het handig als je snel kunt denken en reageren. Als we eenmaal ergens zijn liggen we meestal beschut, in een atol of zo, of minstens aan de lijzijde van het eiland. Dan ligt het helemaal stil, ideaal denk ik om bier te brouwen. Voor het overhevelen in de keg of in flesjes kunnen we natuurlijk een extra rustig moment afwachten.

[Bakmeel]

Hoi Frans, mooie plannen heb je daar!
Onder voorbehoud dat ik ook maar net ben gestart met hobbybrouwen, ook zo'n moutsiroop, ben ik misschien wel wat beter bekend met oceaanzeilen en de beperkingen die dat brengt ;-)

Ik denk dat je het best kan kiezen voor de Breferm bierblikken en niet de jerrycans die ze bieden. Immers, een blik blijft hermetisch gesloten en is 2 jaar houdbaar na productiedatum (volgens de website van Brewerm)  Tenzij je in 1 keer 150 liter wil maken is een jerrycan na opening maar beperkt houdbaar. Arsegan specificeert geen houdbaarheid voor de bierkits die zij maken maar omdat het een zak met siroop is denk ik dat die het qua houdbaarheid toch gaat afleggen tegen blik.

Alle andere vormen qua brouwen hebben, voor zover ik het heb begrepen, behoefte aan verse ingredienten voor een goed resultaat.

Daarnaast is blikbrouwen op een boot goed te doen, en zeker met de tips qua gist die hier al zijn gegeven. Je kan het materiaal simpel houden en je hebt dan eigenlijk alleen nog warm water nodig.

Tenslotte denk ik dat je niet moet vergeten een flinke emmer schoonmaakzout (Puro Oxi) mee moet nemen ;-) In de omstandigheden waar jij in brouwt gaat het al snel heel hard met bacterien.

[Edwarff]

Ik denk, een kit voor Saison zoals deze. Aangezien je nooit weet wat voor gist je er bij krijgt zou ik hem vergisten met die M29 korrelgist die Tymon adviseert.

Vergisten in een standaard gistvaatje en klaar.

Mooi verhaal, succes!

[Oscar]

Wauw! Eat een gaaf avontuur... Ik zou zeggen, maak er eens foto verslag van of een film verslag (Vlog) Ik zou graag met het brouwTV team eens langs komen, maar dat wordt erg lastig als je in de Pacific bent...    

[mbroek]

Ik denk niet dat we veel last van beweging gaan krijgen. Het beweegt wel wat, maar niet zoveel. Het ijsselmeer is erger dan de oceaan. We hebben een catamaran, die blijven plat op het water drijven, ook onder zeil. Tijdens de laatste oversteek van de Atlantic hadden we zelfs een lege fles wijn op tafel staan en die is er de hele reis blijven staan. Er zijn wel golven, maar die zijn bijna altijd lang. Dus je klimt 10 seconden of langer langzaam een golf op, en doet er even lang over om weer in het dal te komen. All vloeistoffen aan boord blijven daar volkomen rustig onder. We koken onderweg ook op een gewoon fornuis, met losstaande en veelal open pannen, en de soep blijft keurig in de pan.
Ik denk overigens niet dat we tijdens een oversteek bier gaan brouwen. In principe drinken we toch al geen alcohol tijdens een oversteek, we zijn maar met zijn 2-en en dan slaap je of je hebt de wacht. Er gebeurt nooit wat maar als er wat zou gebeuren is het handig als je snel kunt denken en reageren. Als we eenmaal ergens zijn liggen we meestal beschut, in een atol of zo, of minstens aan de lijzijde van het eiland. Dan ligt het helemaal stil, ideaal denk ik om bier te brouwen. Voor het overhevelen in de keg of in flesjes kunnen we natuurlijk een extra rustig moment afwachten.

Ik denk dat het juist handig is tijdens de reis te brouwen, dan is het drinkbaar als je in een haven komt. Een voordeel van je extracten vergisten met een Saison gist is dat die redelijk snel uitzakken, wat handig is als je de kegs gaat vullen.

Succes met brouwen en varen.

[Gossi]

Ik heb altijd in een blikfabriek gewerkt.
Alles wat in blik zit bederft nooit.
Vroeger had je blikjes melk als noodrantsoen voor soldaten. We hebben als experiment een blikje van 20 jaar oud en een vers blik door een panel laten proeven. Ze vonden allemaal die van 20 jaar oud lekkerder.
We moeten van de overheid op blik maximaal 2 jaar houdbaarheid vermelden maar er gebeurd echt niets mee.
Doe er je voordeel mee en goede reis!

[Frans Veldman]

Goede tips allemaal! Geweldig! Dat Brewferm in echte blikken zit wist ik niet. Blik heeft onze voorkeur. Als je wat rondhangt bij prachtige eilanden in de Pacific dan krijg je vanzelf een hekel aan plastic. Nog los van het praktische probleem waar je het plastic moet laten na gebruik. Blik verdwijnt tenminste uiteindelijk vanzelf en kun je desnoods overboord gooien. En inderdaad, alles in blik is doorgaans enorm lang houdbaar.

Een blog bijhouden doen we. Er komt zeker een verslag over onze bieravonturen. Ik denk dat zelf bier brouwen voor veel "cruisers" een ideale oplossing is, dus het zal zeker navolging krijgen. Per slot van rekening zijn wij er zelf ook mee in aanraking gekomen doordat we een Nieuw Zeelandse solozeiler tegenkwamen die ons een fles zelfgemaakt bier schonk. Zelf bier maken? We vonden het een geniale vondst. En het was nog lekker ook! Helaas wisten we toen nog nergens van en hadden we niet eens het benul om te vragen wat voor spul hij er voor gebruikte.

Ik heb niemand zien reageren op de vraag of "mineraalarm water" een probleem zou kunnen zijn. Vooralsnog ga ik er maar van uit dat het geen probleem zal worden.

Leuk forum trouwens, het aantal nuttige en hulpzame antwoorden overtreft mijn verwachtingen!

[hansHalberstadt]

Nee, het zeewater is 30 graden. Dat is nou net het "probleem". Althans voor bier brouwen natuurlijk.
Met importeren van drank hebben we nooit een probleem gehad. Je geeft gewoon 2 liter bier en 1 liter wijn op. Terwijl iedereen weet dat elke zeiler het ruim vol heeft staan met drank. Maar goed, je zult maar eens een dienstklopper treffen. En dan is het handig als je voornamelijk grondstoffen bij je hebt en niet al te veel consumptieklaar bier.

Mbt koeling zou je een zonnepaneeltje kunnen gebruiken in combinatie met een warmtepomp (= compressor koeler) Het mooie van een warmtepomp is dat die ca 4-6 x zoveel warmte kan verpompen tov de elektra die hij opneemt. met een 50 Watt zonnepaneeltje kun je dus wel 200 Watt koelen (als er zon is tenminste) Dan heb je weer alle  mogelijkheden voor gisting beschikbaar. Het zal alleen wel even zoeken zijn om de juiste warmtepomp te vinden.

[hansHalberstadt]

Ik heb niemand zien reageren op de vraag of "mineraalarm water" een probleem zou kunnen zijn. Vooralsnog ga ik er maar van uit dat het geen probleem zal worden.

Leuk forum trouwens, het aantal nuttige en hulpzame antwoorden overtreft mijn verwachtingen!

Voor blikbier zal dat niet zo'n probleem zijn want in het blik zelf zitten al mineralen. Als je met mout gaat brouwen zou ik wat brouwzouten toevoegen (calciumchloride of calciumsulfaat in ieder geval 0.5-1 gram per liter, evt mespuntje magnesiumsulfaat en evt wat zink (vitamine supplement). De gist heeft sporen-elementen nodig, maar zitten deels ook al in de mout.   

[Ronnie]

Eenmaal Frans daarmee op zee van start gegaan is, zal dat een nieuw wereldrecord zijn, zowel in zeilen als in hobbybrouwen!

[mbroek]

Ik heb niemand zien reageren op de vraag of "mineraalarm water" een probleem zou kunnen zijn. Vooralsnog ga ik er maar van uit dat het geen probleem zal worden.

Leuk forum trouwens, het aantal nuttige en hulpzame antwoorden overtreft mijn verwachtingen!

Ik dacht dat iemand er al wat over had geschreven, maar goed hier komt ie. Het osmose water mist een aantal stoffen die je nodig hebt in het brouwproces, ook al ga je met die blikken alleen de laatste stap doen. Als je gaat zoeken op waterbehandeling op het forum kom je diverse dingen tegen. Belangrijk is zorgen dat je pH goed komt (aanzuren) en dat er nog wat andere stoffen (oa calciumchloride) toegevoegd worden.
In tegenstelling tot wat hansHalbertstadt schrijft denk k wel dat je water van belang is, de verhouding van het blik en aan te vullen water is afhankelijk van het biertype ongeveer 10 maal zoveel water als blik extract. Het moet dus drinkbaar water worden. Ik neem aan dat je al wat doet met je water aan boord of gebruik je je osmose water zonder behandeling.

In ieder geval als je een standaard hoeveelheid besteld bij de Brouwmarkt of zo dan heb je meer dan genoeg voor een lange reis. Schaf ook een refractometer aan om je vergisting te kunnen volgen, een hydrometer lijkt mij niet praktisch op zee. Leer wel met de refractometer om te gaan, tijdens vergisting heb je omreken tabellen nodig, of een app die het voor je uitrekent.

[Oscar]

Blik verdwijnt tenminste uiteindelijk vanzelf en kun je desnoods overboord gooien.

Dat is ook niet echt lekker voor het milieu...

[Jacques]

Dat is ook niet echt lekker voor het milieu...

Valt wel mee. IJzerverbindingen komen veelvuldig voor in de natuur. Plastic hoort gewoon niet thuis in zee.