Eerste Tripel

Gestart door de badkamer, 30-07-2017 14:13 u

Vorige topic - Volgende topic

0 leden en 1 gast bekijken dit topic.

de badkamer

Beste mensen,

Na het brouwen van verschillende biertypen met een relatief laag alcoholgehalte is de tijd aangebroken voor een tripel. Na het vergelijken van verschillende recepten en het bekijken van mijn voorraad ben ik tot het onderstaande recept gekomen. Ik hoop op een droog fris bier.
Nu heb ik een paar vragen.

Het maischema:
Ik doe meestal een eenstapsmaisch en 10 minuten uitmaischen behalve als dit specifiek gemeld staat pas ik het aan zoals bijvoorbeeld de kruidnagelrust bij een weizen. Is het voor een tripel aan te raden om een geheel schema te draaien of voldoet de eenstapsmaisch. In de recepten die ik heb geraadpleegd is de verhouding 50/50.

Koken:
De kooktijd in mijn recept staat op 60 minuten, echter veel van de bekeken recepten koken 90 minuten. Geeft dit een groot effect op bijvoorbeeld de smaak? Ik begrijp dat het sg hoger uitkomt naarmate je langer kookt maar mijn sg is hoog genoeg.

Het recept:
Uiteraard mag er geschoten worden op het recept ( de verhoudingen )

Batch Size: 13 L OG: 1.080
Boil Size:    14 L FG: 1.007
Boil Time: 60 mins IBU: 25.3
Efficiency: 75% Colour: 8.9


FERMENTABLES
% kgs Fermentable PPG EBC Usage
59 2.50 Pilsner - BE 36.0 3.8 Mash
6   0.25 Carapils - DE 33.0 3.8 Mash
12 0.50 Wheat - BE 37.0 3.8 Mash
12 0.50 Vienna - DE 37.0 9.2 Mash
12 0.50 Cane Sugar - US 46.0 1.2 Late Addition

MASH STEPS
Name Temp (°C) Time (min)
Mash 1 65 60
Mash Out 75 10

HOP ADDITIONS
g        Variety                 Usage Time AA  IBU
20.00 Fuggles                 Boil     60   4.8 14.2
15.00 Northern Brewer    Boil     10      9   7.2
15.00 Fuggles                 Boil     10   4.8   3.9

Gist Mangrove Jacks M31 Belgium Tripel



Hay

Al mijn tripels brouw ik met een eenstapsmaisch dus ja dat kan prima.
Maar dat zal vast discussie opleveren.
Je schrijft je wilt een droge frisse tripel, dus dan is 65 graden prima(of nog lager :weetniet:).
Verder wil je carapils gebruiken die word nu juist gebruikt om meer body aan je bier te geven omdat het een moutsoort is met een hoog gehalte aan overgistbare dextrines.
De gist is prima die gist heel ver door .

EvdBroek

Ik zou de carapils en vienna er uit houden

de badkamer

Thanx

Heb wat aanpassingen gedaan in het recept en inderdaad de Vienna en de Caramout laten vervallen. De verhoudingen zijn nu:
66% pilsmout
17% tarwe
17% rietsuiker

Verder heb ik de hopgift iets verhoogd naar 3 x 20 gram.

Nog een vraag:

Hoe weet ik na het maischen of ik de juiste SG heb bereikt? De suiker wordt pas later toegevoegd. Is hier een berekening voor of is het zien waar het schip strand?

Knobby

je kan in je brouwsoftware aangeven dat je suiker pas bij koken toevoegt.
In BrouwHulp in ieder geval is je doel SG na maischen en filteren daar op aangepast.

Marcel_k

Volgens mij kan/moet er nog koriander bij, om het een tripel te maken.

Fermon

Citaat van: Marcel_k op 31-07-2017  16:27 uVolgens mij kan/moet er nog koriander bij, om het een tripel te maken.

Dit kan inderdaad, ik persoonlijk vind de tripels zonder koriander fijner, zoals Westmalle.


de badkamer

Toevallig heb ik net een zakje met korianderzaad gevonden. denk iets van 10 gram. Geeft het meer een warm of een fris effect in het bier? In gerechten vind ik het niet lekker. Heb nog nooit korianderzaad gebruikt.

Jacques

Citaat van: Marcel_k op 31-07-2017  16:27 uVolgens mij kan/moet er nog koriander bij, om het een tripel te maken.

Nee! Koriander is allesbehalve een voorwaarde voor een tripel.

Tripel Karmeliet kenmerkt zich inderdaad door koriander maar dat vind ik meer een zwaar witbier dan een tripel.

In de (oudere) tripels van Westmalle en Chimay zit geen koriander. Anders dan de Karmeliet vind ik de tripel van Westmalle erg lekker. Ook omdat het steeds net een heel klein beetje anders smaakt. Het bier verveelt daarom nooit. Knap gebrouwen door Belgische trappisten.

Het is duidelijk: voor mij geen koriander in een tripel.

Edgar

Citaat van: de badkamer op 31-07-2017  17:30 uToevallig heb ik net een zakje met korianderzaad gevonden. denk iets van 10 gram. Geeft het meer een warm of een fris effect in het bier? In gerechten vind ik het niet lekker. Heb nog nooit korianderzaad gebruikt.

Misschien eet je vaker koriander dan je denkt want het zit in veel specerijenmengsels, vooral voor vlees.

Pas op, want het effect in bier, de sterkte dus, kan zeer sterk verschillen per batch. Teveel koriander is voor liefhebbers (lees: niet lekker). En ik kan het in een tripel zeker waarderen, dus ben niet bevooroordeeld.

de badkamer

Bedankt voor alle reacties

Het uiteindelijke recept staat in de bijlage en ga ik morgen brouwen. Naar aanleiding van het raadplegen van verschillende recepten en de reacties in dit topic heb ik


De koriander weggelaten
Klein beetje carapils toegevoegd
Een extra hopgift om wat kruidigheid vanuit de hoppen te realiseren

de badkamer

CiteerIn de (oudere) tripels van Westmalle en Chimay zit geen koriander. Anders dan de Karmeliet vind ik de tripel van Westmalle erg lekker. Ook omdat het steeds net een heel klein beetje anders smaakt. Het bier verveelt daarom nooit. Knap gebrouwen door Belgische trappisten.

Het is duidelijk: voor mij geen koriander in een tripel.

Ik wist wel dat je een fan van de Belgen bent  ;)

Jacques

Citaat van: de badkamer op 31-07-2017  22:48 uIk wist wel dat je een fan van de Belgen bent  ;)

Natuurlijk kan de goede Belgische bieren waarderen, maar ook mooie Nederlandse bieren (en uit heel veel andere landen ook).

Marcel_k

Citaat van: Jacques op 31-07-2017  21:50 uNee! Koriander is allesbehalve een voorwaarde ....
Het is duidelijk: voor mij geen koriander in een tripel.
Dit is wél een persoonlijk statement, geen wet van Meden en Perzen. In dit forum hebben veel, misschien wel de meeste, tripelrecepten koriander.
Zo ook bijvoorbeeld in Verander water in bier, p.144
Overigens staat pal daarnaast op p.145 een Westmalle-recept, inderdaad zónder koriander.

Laten we het er dus maar op houden dat het kán, maar niet hoéft!

Sjoerd

Ik brouw de tripel meestal met koriander, 5 gram op 20 liter, bevalt me prima, zeker bij een T58 gist. M31 nog nooit gebruikt, maar volgens mij ook kruidig, lijkt me dat de koriander daar prima bij past. Maar goed, smaken verschillen

Amateurke

Citaat van: Jacques op 31-07-2017  21:50 uIn de (oudere) tripels van Westmalle en Chimay zit geen koriander.
Waarom formuleer je het zo? (de haakjes). Denk je dat er in de nieuwe Westmalle koriander zit?  ??? Ik ben zeker van niet!

tdp

Citaat van: Amateurke op 01-08-2017  01:22 uWaarom formuleer je het zo? (de haakjes). Denk je dat er in de nieuwe Westmalle koriander zit?  ??? Ik ben zeker van niet!

Ik gok dat Jacques bedoelt dat de traditionele tripels geen koriander bevatten, en nieuwe, (innovatieve) wel ;).
Moet eerlijk zeggen dat ik fan van zowel de Westmalle als de Karmeliet ben, in mijn optiek kan het beide prima.

Jacques

Citaat van: Amateurke op 01-08-2017  01:22 uWaarom formuleer je het zo? (de haakjes). Denk je dat er in de nieuwe Westmalle koriander zit?  ??? Ik ben zeker van niet!

De haakjes staan er om aan te duiden dat het gaat om oude oorspronkelijke recepten. Koriander in een tripel is vrij nieuw. Is een gevolg van het feit de nodige jaren geleden zware varianten van witbier verkocht werden als tripel.
Het is een mooi voorbeeld van het feit dat bierstijlen niet in beton gegoten zijn en steeds in beweging zijn.

Mijn persoonlijke voorkeur heb ik al uitgesproken. Maar niet iedereen hoeft daarmee eens te zijn. Koriander kan, maar het is geen voorwaarde voor een tripel. En er zijn dus bierliefhebbers die niets moeten hebben van koriander in een tripel. Smaken verschillen.

de badkamer

Zojuist is hij in het vergistingsvat gegaan. Zonder koriander!. Ik heb het brouwprogramma van Grainfather gebruikt, hier is volgens mij iets misgegaan. Na het maischen had ik de beoogde 18,5 liter aan de kook gebracht. Na 90 minuten koken ging er maar 12 in het vat ipv 14. Het programma houdt rekening met 60 minuten koken. Ik heb wel 90 ingevoerd. Als ik de losse calculator gebruik meet hij minder spoelwater... Na ja. SG is 1084 ipv 1070 :nut: ... We wachten af...

Mthijs

Om je SG wat te verlagen kun je ook gewoon kraanwater toevoegen, beetje verdunnen dus. Maar of dat nu nog kan weet ik niet.

Jules

Citaat van: de badkamer op 01-08-2017  23:05 uZojuist is hij in het vergistingsvat gegaan. Zonder koriander!. Ik heb het brouwprogramma van Grainfather gebruikt, hier is volgens mij iets misgegaan. Na het maischen had ik de beoogde 18,5 liter aan de kook gebracht. Na 90 minuten koken ging er maar 12 in het vat ipv 14. Het programma houdt rekening met 60 minuten koken. Ik heb wel 90 ingevoerd. Als ik de losse calculator gebruik meet hij minder spoelwater... Na ja. SG is 1084 ipv 1070 :nut: ... We wachten af...
Ik weet niet welke apparatuur je gebruikt, maar je sg kan ook te hoog uit komen door te hard koken. Dan ligt het niet aan je software maar kook je te hard. (Te grote vlam bv)
 Rond 7-8% van je volume verdampen is normaal, daarboven gaat t te hard en dat heeft geen nut: je verbruikt meer energie dan nodig.

Heb je teveel verdampt en is je sg te hoog dan kun je water toevoegen tot het juuste sg. Daar zijn rekentooltjes voor of je rekend t zelf uit. Doe dit wel voor de vergisting: het sg heeft sterke invloed op de performance van je gist: bij hoger sg in zelfde volume heb je meer gist nodig om de vergisting soepel te laten verlopen.

Mvg J

tdp

Citaat van: Jules op 02-08-2017  08:18 uIk weet niet welke apparatuur je gebruikt, maar je sg kan ook te hoog uit komen door te hard koken. Dan ligt het niet aan je software maar kook je te hard. (Te grote vlam bv)
 Rond 7-8% van je volume verdampen is normaal, daarboven gaat t te hard en dat heeft geen nut: je verbruikt meer energie dan nodig.

Hij gebruikt een Grainfather, ken de verdere werking niet maar kan me zo voorstellen dat deze standaard 60 minuten kookt. Wanneer je dan 1,5x langer kookt, verdamp je aardig wat.


de badkamer

Citaat van: Jules op 02-08-2017  08:18 uIk weet niet welke apparatuur je gebruikt, maar je sg kan ook te hoog uit komen door te hard koken. Dan ligt het niet aan je software maar kook je te hard. (Te grote vlam bv)
 Rond 7-8% van je volume verdampen is normaal, daarboven gaat t te hard en dat heeft geen nut: je verbruikt meer energie dan nodig.

Heb je teveel verdampt en is je sg te hoog dan kun je water toevoegen tot het juuste sg. Daar zijn rekentooltjes voor of je rekend t zelf uit. Doe dit wel voor de vergisting: het sg heeft sterke invloed op de performance van je gist: bij hoger sg in zelfde volume heb je meer gist nodig om de vergisting soepel te laten verlopen.

Mvg J

Hey Jules,

Ik gebruik sinds kort een Grainfather. Het brouwprogramma van Grainfather werkte ibij mijn eertse 2 brouwsels erg secuur. De verhouding mais/ spoelwater pas ik wel aan om een iets soepeler beslag te krijgen. Voor de vergisting heb ik 1 zakje Mangrove Jacks M31 Belgian Tripel gebruikt op 12 liter. Het geblub kan ieder ogenblik gaan beginnen!


Ernesto

Hoe doet de M31 het? Ik ga aankomend weekend een tripel brouwen en wil ook de M31 gebruiken. Ik wil wel voorkomen dat het bier enorm droog wordt. Kan ik dan beter iets langer op hogere temperatuur (72 ºC) maischen?

de badkamer

Citaat van: Ernesto op 08-08-2017  09:30 uHoe doet de M31 het? Ik ga aankomend weekend een tripel brouwen en wil ook de M31 gebruiken. Ik wil wel voorkomen dat het bier enorm droog wordt. Kan ik dan beter iets langer op hogere temperatuur (72 ºC) maischen?

Hey Ernesto,

Van de week overgeheveld, van een start SG van 1084 naar 1024 in zes dagen. Hopelijk dat er nog wel wat suikers gaan omzet worden. Mijn doel is een drogere tripel. Door meerdere stappen in je maischschema te doorlopen krijg je inderdaad een zoeter bier. Eventueel wat extra caramout kan ook volheid en zoetige smaak geven. Je kan ook nog een keer je vragen posten, dan reageren de pro's :proost:. Ik ben zelf ook nog heel erg aan het ontdekken en uitvinden. Zaterdag ga ik bottelen, ik houdt je op de hoogte!

Jacques

Citaat van: de badkamer op 08-08-2017  12:14 uDoor meerdere stappen in je maischschema te doorlopen krijg je inderdaad een zoeter bier.

Door een meerstapsmaisch krijg je geen zoeter bier. Ook met een eenstapsmaisch kun je een zoeter bier (lees een bier met meer restsuikers) krijgen. Dit doe je door te maischen bij een temperatuur boven de 67 ºC.
Of een bier zoet overkomt of niet heeft ook veel te maken met de gebruikte gist en de bitterheid van je bier.

Ernesto

Citaat van: de badkamer op 08-08-2017  12:14 uHey Ernesto,

Van de week overgeheveld, van een start SG van 1084 naar 1024 in zes dagen. Hopelijk dat er nog wel wat suikers gaan omzet worden. Mijn doel is een drogere tripel. Door meerdere stappen in je maischschema te doorlopen krijg je inderdaad een zoeter bier. Eventueel wat extra caramout kan ook volheid en zoetige smaak geven. Je kan ook nog een keer je vragen posten, dan reageren de pro's :proost:. Ik ben zelf ook nog heel erg aan het ontdekken en uitvinden. Zaterdag ga ik bottelen, ik houdt je op de hoogte!

Dank! Een SG van 1024 is nou nog niet bepaald laag voor deze gist, toch? Ik heb hier op het forum gelezen dat de M31 ver doorgist, zeker bij het toevoegen van suiker.

Citaat van: Jacques op 08-08-2017  22:05 uDoor een meerstapsmaisch krijg je geen zoeter bier. Ook met een eenstapsmaisch kun je een zoeter bier (lees een bier met meer restsuikers) krijgen. Dit doe je door te maischen bij een temperatuur boven de 67 ºC.
Of een bier zoet overkomt of niet heeft ook veel te maken met de gebruikte gist en de bitterheid van je bier.

Ik ga dus de M31 gebruiken. Op het moment van aanschaffen was ik me niet bewust van het feit dat deze zo ver doorgist, dit las ik later (onder andere in het topic over het experiment dat jij hebt uitgevoerd). Ik wil graag een tripel brouwen die ergens in het midden ligt tussen 'zoet' en 'droog'. Met wat ik over de M31 heb gelezen, denk ik dat ik geen (of heel weinig) suiker toe ga voegen (al hoort dit in een traditionele tripel wel). Ik was verder nog op zoek naar andere mogelijkheden om het te brouwen bier met deze gist niet te droog te maken, vandaar mijn vraag over maischschema en temperaturen.

Juindorper

Citaat van: Ernesto op 09-08-2017  09:25 uDank! Een SG van 1024 is nou nog niet bepaald laag voor deze gist, toch? Ik heb hier op 't forum gelezen dat de M31 ver doorgist, zeker bij het toevoegen van suiker.

Ik ga dus de M31 gebruiken. Op het moment van aanschaffen was ik me niet bewust van het feit dat deze zo ver doorgist, dit las ik later (onder andere in het topic over het experiment dat jij hebt uitgevoerd). Ik wil graag een tripel brouwen die ergens in het midden ligt tussen 'zoet' en 'droog'. Met wat ik over de M31 heb gelezen, denk ik dat ik geen (of heel weinig) suiker toe ga voegen (al hoort dit in een traditionele tripel wel). Ik was verder nog op zoek naar andere mogelijkheden om het te brouwen bier met deze gist niet te droog te maken, vandaar mijn vraag over maischschema en temperaturen.
Het is niet zo dat een ver uitgegist bier geen zoete smaak kan hebben.
Als je een zoet bier wilt moet je gewoon niet te veel hop toevoegen.
Je zou i.p.v. suiker ook een lichte siroop toe kunnen voegen. Dan krijg je ook een vollere smaak.

de badkamer

Citaat van: Ernesto op 09-08-2017  09:25 uDank! Een SG van 1024 is nou nog niet bepaald laag voor deze gist, toch? Ik heb hier op het forum gelezen dat de M31 ver doorgist, zeker bij het toevoegen van suiker.

Na het overhevelen is hij doorvergist naar 1010. Alcoholpercentage van 9,5%. Prima gist die M31.

Hay

Mijn ervaring met deze gist is dat het bier wel enige tijd nodig heeft om op smaak te komen.
In het beging denk je , lekker biertje maar na verloop van tijd word de smaak echt veel beter.

de badkamer

Citaat van: Hay op 14-08-2017  09:04 uMijn ervaring met deze gist is dat het bier wel enige tijd nodig heeft om op smaak te komen.
In het beging denk je , lekker biertje maar na verloop van tijd word de smaak echt veel beter.

Kan niet wachten!  Ik wil hem in ieder geval, op een paar proefjes tussendoor,  tot eind december laten liggen.

Mthijs

Dat is een erg lange rijpingstijd. Roept bij mij de vraag op hoe lang een tripel moet rijpen op de fles.
Zelf heb ik enige tijd geleden een tripel gebrouwen met Westmalle gist. Zit nu 1,5 maand op fles en heb het idee dat de smaak al beter is dan 3 weken geleden maar er nog niet is. Hoe lang zou ik het bier nog moeten laten liggen?

de badkamer

Citaat van: Mthijs op 14-08-2017  10:11 uDat is een erg lange rijpingstijd. Roept bij mij de vraag op hoe lang een tripel moet rijpen op de fles.
Zelf heb ik enige tijd geleden een tripel gebrouwen met Westmalle gist. Zit nu 1,5 maand op fles en heb het idee dat de smaak al beter is dan 3 weken geleden maar er nog niet is. Hoe lang zou ik het bier nog moeten laten liggen?

Heb laatst van iemand te horen gekregen 1 week per %. Maar hier zullen ongetwijfeld de meningen over verschillen. Gewoon om de paar weken proeven :D

Ernesto

Citaat van: de badkamer op 13-08-2017  21:13 uNa het overhevelen is hij doorvergist naar 1010. Alcoholpercentage van 9,5%. Prima gist die M31.

Mooi! Afgelopen weekend de geplande tripel gebrouwen. Start SG 1072. Dat moet dus goed komen met de M31.  :biersmile:
Heb de batch overigens gesplitst en de andere helft met T-58 weggezet. Benieuwd naar het bier en de verschillen in smaak.

Benieuwd naar jou ervaringen met smaakontwikkeling bij de M31.

Thom

Ernesto. Heb je al een update over de verschillen tussen de T58 en M31? Ik ben ook wel nieuwsgierig naar de M31. :biersmile:

Ernesto

Citaat van: Thom op 05-09-2017  08:24 uErnesto. Heb je al een update over de verschillen tussen de T58 en M31? Ik ben ook wel nieuwsgierig naar de M31. :biersmile:

De M31 dit weekend gebotteld met een eind SG van 1004  :o
De T58 zat nog rond de 1020, dus die geef ik nog eventjes.

Uiteraard heb ik wel even geproefd. De T58 smaakt vooralsnog kruidiger en voller. De M31 is vrij droog geworden, waardoor de bitterheid meer naar voren komt. Over een maand of 2 zal ik opnieuw verslag uitbrengen ;)


Mthijs

Citaat van: Ernesto op 05-09-2017  09:12 uDe M31 dit weekend gebotteld met een eind SG van 1004  :o
De T58 zat nog rond de 1020, dus die geef ik nog eventjes.

Uiteraard heb ik wel even geproefd. De T58 smaakt vooralsnog kruidiger en voller. De M31 is vrij droog geworden, waardoor de bitterheid meer naar voren komt. Over een maand of 2 zal ik opnieuw verslag uitbrengen ;)

Had je uiteindelijk wel of geen suiker toegevoegd? ivm de M31.

Ernesto

Citaat van: Mthijs op 05-09-2017  09:20 uHad je uiteindelijk wel of geen suiker toegevoegd? ivm de M31.

Uiteindelijk wel. Ook omdat de T58 anders mogelijk wel heel 'zoet' zou uitvallen. Hoeveelheden weet ik zo even niet meer. Kan het recept eventueel wel opzoeken als je interesse hebt.


Mthijs

Graag, ben benieuwd.

Heb zelf een recept klaarstaan, bestaande uit 100% pilsmout, vanwege de hoge vergistingsgraad van de M31.
Maar 8 kilo pils voor 23 liter tripel (met een beoogd start-SG van 1,077) is wat veel misschien, echter als ik 10% suiker zou toevoegen zou ik uitkomen met 6 kilo mout voor eenzelfde start-SG maar dan door de hoge vergisting van de M31 heb ik een grote kans op een gortdroge tripel...
Snap je?

Ernesto

BrouwHulp Recept uitdraai


Basis
OmschrijvingWaarde
Kenmerk012
Naam receptTripel
Brouwdatum02-08-2017
BiertypeTripel
Volume21,0
Begin SG1,072 SG
Berekende kleur (Morey)15 EBC
Berekende bitterheid (Tinseth)25 IBU
Brouwzaalrendement63,6 %
Kooktijd60 min.

Water en brouwzouten
[row]
HoeveelheidIngrediënt
26,00 lWater uit Zutphen9,23 lSpoelwater

Waterprofiel behandeld water
CaMgNaHCO3ClSO4
66 mg/l12 mg/l66 mg/l215 mg/l94 mg/l41 mg/l

Vergistbare ingrediënten
HoeveelheidNaamMouterijKleur%
5,682 kgPilsmoutDingemans3 EBC76,5 %
0,613 kgLichte tarwemoutDingemans3 EBC8,2 %
0,341 kgSwaen Munich LightDe Swaen14 EBC4,6 %
0,227 kgCara 120Dingemans120 EBC3,1 %
0,568 kgKristalsuikerSupermarkt0 EBC7,6 %

Maischschema
OmschrijvingTemperatuurStap tijdRust tijdBeslagdikte
Beta-amalyserust62,0 °C1 min.20 min.3,8 l/kg
Alfa-amalyserust72,0 °C10 min.30 min.3,8 l/kg
Uitmaischen78,0 °C5 min.5 min.3,8 l/kg

Hop
HoeveelheidNaamType% alfazuurKooktijd/toevoegingIBU
21,1 gNorthern Brewerbellen9,3%60 min.17,3 IBU
44,0 gSaazpellets3,3%15 min.7,0 IBU
12,5 gSaazpellets3,8%5 min.0,9 IBU
25,0 gSaazpellets3,8%0 min.0,0 IBU

GIST: M31


Jacques

Citaat van: Mthijs op 05-09-2017  10:11 u...eenzelfde start-SG maar dan door de hoge vergisting van de M31 heb ik een grote kans op een gortdroge tripel...
Snap je?

Of een bier droog overkomt of niet is maar beperkt afhankelijk van je behaalde vergistingsgraad. Wanneer de gist die je gebruikt veel esters aanmaakt kun je ondanks een zeer hoge vergistingsgraad toch een zoetig smakend bier krijgen.

De M31 maakt in verhouding veel hogere alcoholen en esters aan.

Tags:

Zoeken met Google op deze site.
Brouwspullen zijn ook te koop via Bol.com.
Als je iets bestelt bij Bol.com (ook andere zaken dan brouwspullen) via deze link steun je het forum.


Het boek van de beheerder van deze site.