Rendement van de Grainfather

[RoyB]

Hallo medebrouwers,

Nu ik vandaag mijn vijfde moutbrouwsel met de grainfather achter de rug heb begin ik alles aardig onder de knie te krijgen. Echter, ik zit nog steeds met 1 vraag.

Ik zie veel recepten op internet staan en uit boeken waar met een bepaalde moutstorting een bepaald verwacht begin SG wordt genoemd. Echter, ik zit er met mijn Grainfather altijd onder.

De volgende variabelen heb ik al geprobeerd te tweaken:
-Grofheid van mijn schrootsel (beter rendement VS aankoeken en bijsmaken)
-Rustig storten, inroeren bij eerste 10 mins van het maischen
-pH corrigeren na 10 minuten maischen
-Uitmaischen op 75~78 voor ca. 5 minuten
-Zetmeeltest
-Langzaam spoelen met water van 75 graden

Vandaag dus net op het randje geschroot, al dermate aangekoekt dat ik me vingers kruis voor smaak invloeden (kon het uiteindelijk van het wort niet proeven, gelukkig). Ik kwam uit op een SG van 1.076 waar ik 1.081 moest hebben. En eigenlijk wil ik niet nogmaals zo fijn schroten de volgende keer, liever wat minder bier dan mislukt bier.

Ik meet met een refracto, kan die dusdanig afwijken?... Eiken met een dompelmeter de moeite?

Hebben jullie tips? Leesvoer? Ervaringen? Ik hoor het graag, dank! 

[Loser]

Ik volg je vraag op de voet want heb tot nu toe het zelfde probleem... En naast de zetmeeltest heb ik ook al alles zoals jou geprobeerd.

[Robin1959]

ik ga je ook volgen heb dit ook al besproken met een brouwmaatje met veel brouw ervaring.
als ik wat meer weet laat ik het natuurlijk weten.

[ray71]

Misschien maisch tijden iets oprekken.
En voor recept je rendement 3 aan 4 punten lager instellen.

Bier brouwen nog mooier dan bier drinken. :-))

[tdp]

Als je recepten invoert in BrouwHulp/BrouwVisie kun je het verwacht brouwzaalrendement aangeven en tijdens de brouwdag uit laten rekenen. Vaak wordt er gerekend met een rendement van 75%. Ik zit zelf (geen GF) vaan rond de 80% tot 85%. In verhouding heb ik dus minder mout nodig voor dezelfde liters met een bepaald SG dan iemand die op 70% zit bijvoorbeeld. Je zou dit door moeten rekenen voor je eigen setup om dit te kunnen bepalen. Wanneer je dit eenmaal weet, is het een handigheidje welke je kunt gebruiken met het maken van recepten e.d. Bij mijn eigen brouwsels valt het mij op dat ik bij bieren met een lager SG een hoger rendement haal dan bij zwaardere bieren.

[orangeloo]

Een recept overnemen van een ander en dan er vanuit gaan dat het precies hetzelfde uitkomt is lastig.
Iedereen zijn installatie en werkwijze is anders, daardoor ontstaan er verschillen.
Een paar verschillen zijn rendement en kookverliezen die bepalend zijn voor het eind SG.
De wijze van spoelen kan een ander rendement opleveren, dat hoeft niet eens zo zeer aan je werkwijze te liggen maar kan ook gewoon aan je installatie liggen. Als ik filter met mijn Javalfilter heb ik een kleine 10% minder rendement dan dat ik filter met mijn ketel met filterplaat. Als jou verdamping minder is dan in het recept wat je gebruikt komt je SG ook lager uit.

Het is zaak om jouw installatie beter te leren kennen.
Hoeveel verdamp je tijdens het koken. Wat is jou gemiddelde rendement met jou installatie.
Als je dat weet kan je een bestaand recept, met behulp van brouwsoftware, aanpassen aan jou installatie.
Door simpelweg die waardes (rendement + kookverliezen) in je software in te voeren en een recept in te voeren.
Dus de mouten niet op gewicht maar op procenten in je software in te voeren, de software zal dan zelf vertellen hoeveel gewicht aan mout je moet hebben om aan je gewenste SG te komen.

[RobW]

Ikzelf vind dat ik wat langer moet maischen om tot het gewenste rendement te komen. Schroot grof en doe altijd één stap.

[RienP]

Een recept overnemen van een ander en dan er vanuit gaan dat het precies hetzelfde uitkomt is lastig.
Iedereen zijn installatie en werkwijze is anders, daardoor ontstaan er verschillen.
Een paar verschillen zijn rendement en kookverliezen die bepalend zijn voor het eind SG.

Orangeloo slaat hier de spijker op de kop. Tenzij je de recepten overneemt op basis van percentages en daarmee afstemt op jouw brouwsysteem, zul je altijd verschillen krijgen.

[Hay]

Inderdaad je moet eerst ff uitrekenen wat je rendement nu is.
ASls dat bv75 % is dan voer je dat in bij je brouwprogamma en het percentage wat je wegkookt en dan kloppen je nummers.
Weet je wat je rendement is?

[Barreltje]

Ik zit met mijn brouwsels op 75% rendement met de Grainfather.
Ik schroot heel grof en denk erover om de volgende iets fijner te schroten.
De bovenplaat op mijn storting druk ik niet te sterk aan (niet persen).
Zo blijft de storting losjes en kan het water er goed doorheen circuleren.
Ik ken iemand die de bovenste filterplaat wel (maar niet hard) aan drukte en na een aantal keer proberen bleek dat dit alleen al 5% meer rendement opleverde.

 

[Oxhead]

Als het bier verder bevalt kan je gewoon het recept aanpassen op jouw rendement. Niet te moeilijk doen, die paar gram meer mout zijn de kosten niet.

[tdp]

Als het bier verder bevalt kan je gewoon het recept aanpassen op jouw rendement. Niet te moeilijk doen, die paar gram meer mout zijn de kosten niet.

Als je kijkt naar de aanschaf van een Grainfather, valt die paar % inderdaad wel mee

[j.heesters3]

Ik zou ook eens proberen te spoelen met heter water. Denk dat je er zo meer suikers mee uitspoelt waardoor je vanzelf een groter rendement krijgt.

Jos

[Biertje1985]

Bedenk wel dat een hoog rendement niet per se in een beter bier resulteert, en heter spoelwater zeker niet.
Zoals ik erover denk heb ik liever een iets lager rendement dan berekend dan een fors hoger rendement.

Daar kan je wat mee door bijvoorbeeld iets langer te koken of wat minder te spoelen. Is je rendement erg hoog dan heb je volgens mij kans op ongewenste bijsmaken
doordat er teveel stoffen uit de mout "getrokken" zijn welke je niet allemaal in je bier wilt hebben.

Dan maar een paar liter minder, als het erg lekker bier is dan kan je altijd nog een nieuwe brouwsessie plannen, alleen heb ik eigenlijk nooit 2x exact het zelfde recept gebrouwen. Misschien dat ik dat een keer doe om te kijken wat de reproduceerbaarheid is maar dat is een hele andere discussie.

Uiteindelijk denk ik dan alles boven de 65% en onder de 85% een prima rendement is, tenzij je commercieel bezig bent dan zijn er natuurlijk veel financiële belangen zeker op een groot volume,voor ons hobbybrouwers niet zo belangrijk. Zelf zit ik meestal tussen de 72 en 78% rendement. Met een zelfbouw "grainfather type".
Ik kan me voorstellen dat bijvoorbeeld Heineken hoger zit dan 85%, (Geen idee)

Misschien is het voer voor een experiment, een laag rendement bier brouwen en vervolgens het zelfde bier met een hoger rendement brouwen. Daarbij de vergisting monitoren en vervolgens het bier beoordelen.

[orangeloo]

Is je rendement erg hoog dan heb je volgens mij kans op ongewenste bijsmaken
doordat er teveel stoffen uit de mout "getrokken" zijn welke je niet allemaal in je bier wilt hebben.

Zoals je het hier opschrijft is het net alsof je bij een hoog rendement altijd kans op ongewenste bijsmaken hebt,
En dat hoeft niet zo te zijn.
Kans op ongewenste bijsmaken heeft volgens mij niks te maken met het rendement maar met te lang spoelen.
Bij een laag rendement kan je ook "verkeert" spoelen. In het optimale geval is het SG van de laatste uitloop 1015 - 1020.

[Hay]

En ik zie ook niet waarom heter spoelwater tot slechtere kwaliteit zou leiden.
Weet niet precies wat jij heter spoelwater vind, maar er zijn genoeg mensen hier die met water van over de 90 graden spoelen.

[RobW]

En ik zie ook niet waarom heter spoelwater tot slechtere kwaliteit zou leiden.
Weet niet precies wat jij heter spoelwater vind, maar er zijn genoeg mensen hier die met water van over de 90 graden spoelen.

En er volgens mij ook nog prijzen mee winnen.

[Oscar]

-Uitmaischen op 75~78 voor ca. 5 minuten

Niet uitmaischen!

-Langzaam spoelen met water van 75 graden

Spoelen met zo heet mogelijk water! > 90°C   

[Oscar]

Is je rendement erg hoog dan heb je volgens mij kans op ongewenste bijsmaken
doordat er teveel stoffen uit de mout "getrokken" zijn welke je niet allemaal in je bier wilt hebben.

Nou kom maar op met je verklaring... Eelke stoffen worden er dan uit je mout getrokken?   En wat zou daar dan de oorzaak van zijn  

[RoyB]

Heel erg bedankt voor alle mooie tips! Ik heb mijn rendement vastgesteld op 63% maar dat was een recept met 4,2KG mouten en 350gr haver en 750gr tarwe. Weet niet of daar net zoveel suikers in zitten en de formule dan wel op gaat? Bij het spoelen weet ik wel dat het belangrijk is het pH in de gaten te houden maar ik lees nergens dat heet spoelen slecht is.

[chm]

Te heet spoelen zou de tannienes kunnen meenemen. Nu ik spreek niet uit ervaring.

[Eric v B]

Te heet spoelen zou de tannienes kunnen meenemen. Nu ik spreek niet uit ervaring.

Zelf heb ik geen Grainfather maar werk met een filterplaat en pomp het wort rond tijdens het maischen dus enigszins vergelijkbaar met de Grainfather (en andere BM clones). Het filteren gebeurt dus door het filterbed en filterplaat. Ik laat het wort op zwaartekracht in de kookpan lopen. Daarna spoel ik met water van 93 ºC. Ik roer dan goed en start het rondpompen weer totdat het wort weer helder is, waarna ik het wort weer in de kookpan laat lopen. De temperatuur van de maisch ligt dan rond de 80 ºC. Niet anders dan dat je uit zou maischen bij 78 ºC.  Die 2 graden verschil zullen niet zorgen voor taninesmaakjes.

[Brouwerke94]

Ik heb ook een grainfather.

Tijdens mijn laatste brouwsels heb ik tijdens de eerst helft van het maischproces het beslag een aantal keer goed doorgeroerd, hierdoor werd mijn rendement een stuk hoger.
Ik deed dit alleen tijdens de eerste helft van het maischproces zodat in de 2e helft een (graan)filterbed gevormd kan worden, waardoor heldere wort ontstaat.

[RoyB]

Ik heb ook een grainfather.

Tijdens mijn laatste brouwsels heb ik tijdens de eerst helft van het maischproces het beslag een aantal keer goed doorgeroerd, hierdoor werd mijn rendement een stuk hoger.
Ik deed dit alleen tijdens de eerste helft van het maischproces zodat in de 2e helft een (graan)filterbed gevormd kan worden, waardoor heldere wort ontstaat.

Die ervaring heb ik ook inderdaad, meerderen die dit hebben gemeld en hetzelfde ervaren!

[orangeloo]

Daarna spoel ik met water van 93 ºC. Ik roer dan goed en start het rondpompen weer totdat het wort weer helder is, waarna ik het wort weer in de kookpan laat lopen.

Op zich ook een bijzondere techniek... Deze had ik nog niet gehoord. En denk ook niet dat het een goede is.
Door het roeren en rondpompen tijdens het filteren verdeel je volgens mij de overgebleven suikers opnieuw over de hele inhoud van de pan. Dus ook bovenin, terwijl je de suikers eigenlijk richting je filter wil hebben om zo in je kookketel te krijgen. Daarnaast verstoor je ook het filterbed wat zich heeft gevormd, en moet dat zich weer opnieuw vormen.

De meeste stoppen met rondpompen en spoelen door wam water bovenop te schenken / pompen.
En zo de suikers er uit te laten "zaken" richting filter / kookketel.
En gaan zeker niet meer roeren in de pan tijdens het filteren.

Ben benieuwd of er meer mensen deze techniek gebruiken. 

Wat nog wel een tip is, is om zeker niet te snel te filteren / spoelen. Gun de suikers de tijd om "mee genomen" te worden.