Topic: Hjalmar Dunkel

[MaartenM]

Hallo allemaal,
morgen staat het volgende brouwsel op het programma: een bayer / dunkel (gebaseerd op een recept uit Wheeler en Protz)

Hjalmar Dunkel
(Ayinger altbarish dunkel)

Gepland volume: 17 L


Münich malt (ca. 25 ebc)   4000 g
Caramünich         250 g

Saaz      3,0 α      20 g   90 minuten
Spalt Select   4,0α      33 g   90 minuten
Iers mos         10 g   15 minuten



maischschema

30 minuten      50ºC
60 minuten      66ºC
filteren en spoelen   78ºC

inmaischen met 15 L
spoelen met 10 L



Gepland OG   1053
Gepland SG   1012
Alcohol %   5,5%
Bitterheid   21 EBU
Kleur      52 EBC

Wyeast 2308 Münich Lager

[Herman]

Ik vraag me af of je met deze storting donker genoeg komt voor een dunkel. Ik zou er een beetje carafa ontkafd aan toevoegen.

[MaartenM]

Helaas is dat wat te laat, ik heb alle ingredienten al Ik vond hem ook wat licht maar heb nooit een dunkel gedronken (of gezien). Dit was zoals gezegd een recept uit Wheeler en Protz en volgens Michael Jackson een van de klassieke voorbeelden van een dunkel

[MaartenM]

Ok, gelukkig ging het brouwen een stuk beter dan de vorige keer. Ik ben uitgekomen op 16 L met een OG van 1062. Wat denken jullie verdunnen? ik dacht zelf het zo te laten.

[Hopmans]

Hoi Maarten,

Je zit nog wel boven het geplande SG, dus je zou evt kunnen verdunnen.
Of je houdt 'm wat sterker, of evt verdunnen met wat moutpoeder of suiker.

Mooi recept trouwens.
Dat lijkt mij ook wel wat. 

 

[Herman]

Verdunnen met moutpoeder of suiker??? Hoppie? 

Als je verdunt met 2l gekookt of ongekookt (je hebt immers vandaag gebrouwen) water, kom je nog steeds op 1.055. Het is maar wat je wilt, biertje van 6 of een van 7 vol%?

[MaartenM]

vandaag over naar de 2e gisting. SG: 1054
kleur lijkt inderdaad erg licht. We zien wel wat het wordt. Nu maar eerst schoonmaken

[Hopmans]

Hoi Herman,

Nog bedankt voor het lenen van je pen 
Was leuk hè, het bier proeven. 

Verdunnen met moutpoeder of suiker??? Hoppie? 

Als je meer bier wilt hebben met hetzelfde SG zou dat kunnen.
OK, het is niet echt netjes natuurlijk.

 

[MaartenM]

Hallo allemaal,
even een update: gisteren gebotteld met een eind SG van 1025 bij ca 3 graden (heb het correctietabbeletje niet bij de hand). 125 g suiker toegevoegd. Even een impressie:

Kleur: amber tot rood, mooi helder, aardig wat koolzuur al aanwezig
smaak: goed!! een licht zoetje nog, een aangename hopneus, beetje bloemen/kruidig
geur: iets minder, althans, de eerste impressie lijkt nog zwavelig, daarna een fijne zwakke hoplucht

conclusie: dit lijkt wel wat te gaan worden!!!!

[Edwin]

gisteren gebotteld met een eind SG van 1025 bij ca 3 graden (heb het correctietabbeletje niet bij de hand)

Ha Maarten

Ik ken de gist niet, maar is 1025 niet te hoog? Dat is trouwens gecorrigeerd een eind-SG van 1023. Je wilde op 1012 uitkomen. Enig idee waarom dat niet gelukt is?

Edwin

[MaartenM]

Ha Edwin,
wel het eind SG is wel van een professionele brouwerij, ik kan me voorstellen dat die hogere vergistingsgraden halen dan ik. Verder was mijn OG bijna 10 punten hoger dan het origineel... Nu maar hopen dat ik geen exploderende flessen krijg Maar ik dacht dat na ruim 1,5 maand de vergisting niet heel veel verder zal gaan.
mvg
Maarten

[MO]

mmh. ik zou het niet vertrouwen met een gewoonlijk efficiente Duitse ondergist. heb je niet een monster warm weggezet en gekeken of de boel nog doorvergistte?

[MaartenM]

eeehm... nee. Ik heb hem maar gebotteld. Ik moet zeggen dat het "zoetje"niet storend is. Ik weet dus niet of het een kwestie van onvergistbare suikers, gist-die-de-geest-geeft of te lage temperatuur is... was misschien wel een goed idee geweest.

[Adrie]

Ik zie dat de hoofdvergisting 8 puntjes heeft afgesnoept in twee(?) weken, dat is natuurlijk veel en veel te weinig. Hoe ken det? Bij welke temperatuur heb je de hoofdgisting laten verlopen?

Je hebt gelagerd bij 3 graden? Dan doet zelfs een ondergister niet zoveel meer behalve naar de bodem zakken en inactief worden. Eigenlijk moet je pas naar zo'n lage temperatuur gaan als de vergisting is afgelopen dus als er geen vergistbare suikers meer aanwezig zijn. Je zit dan op je einddichtheid en de gist kan rustig naar de bodem zakken en wellicht nog een beetje suiker opsnoepen. Ik denk dat je te vroeg het bier koud hebt weggezet, want met deze gist en jouw maischschema zou je veel lager moeten uitkomen óf dat de gist niet vitaal was, gezien het verloop van de hoofdgisting.

Ik zou een paar flessen warm wegzetten en over een week eens kijken hoe hij is, dan na weer een week enz. totdat je zeker weet dat je geen spuiters hebt. Mocht het bier zich ontwikkelen tot een bom, dan kun je ze altijd nog heel koud wegzetten en snel opdrinken.

[MaartenM]

Ha Adrie,
dank voor de tips. De temperatuur was van mijn kant een beetje geschat: het gistingsvat staat namelijk met een deken eromheen in een (ongeisoleerd) fietsenschuurtje. Hij is dus niet de hele tijd zo koud geweest, we hebben een vrij lange periode van rond de 10 graden gehad. Maar ik kan wel een paar flessen wat warmer weg zetten ja. Voor hoe lang denken jullie?

[MO]

een week bij 20 grC lijkt me een goed begin (zoals A3 al adviseerde)

[MaartenM]

Gisteren heb ik 2 flesjes die warm weggezet waren gedronken. Geen spuiter, wel als je hem opentrekt dat het schuim langzaam omhoog komt in de fles, maar nog geen gushers en zeker geen bommen... 

[Herman]

Meet het sg na inschenken es als je wil?

[MaartenM]

*damn* net de laatste opgedronken... en ik was nog z'o van plan om nou net dat te doen... Ik ga nog ff een fles warm zetten. Volgende week krijg je het antwoord. De carbonisatie en schuimstabiliteit lijken zeer goed na een weekje warm trouwens. ik lijk alleen wat veel esters hierin te hebben, maar dat zal wel door de temperatuur komen.

[MaartenM]

ok, beetje laat, maar goed. het SG is 1037 (wel erg hoog, dat is me nog nooit gebeurd. Hij is ook wat zoetig (wel lekker). Ook een opengetrokken die nog koud stond, maar daar zit nogniet genoeg schuim in. Ik heb de rest iets warmer weggezet (ca 10 graden).
we zien wel wat het wordt.

[Herman]

Bij bottelen 1.025/23 en nu 1.037? Dat vat ik niet. Waar zit de meetfout, ik hoop bij de laatste?

Herman

[Adrie]

Waarschijnlijk een kwestie van het niet goed laten ontgassen van het biermonster en ook nog eens koud gemeten?

[MaartenM]

Oei dat klopt inderdaad voor geen meter! inderdaad niet ontgast (had een gusher). Ik zal over een week of 2 opnieuw proberen te meten

[Edgar]

12 tot 14 punten verschil door opgelost koolzuur en een beetje temperatuurverschil? Alleen als er bij je eerste meting veel belletjes aan de meter hebben gekleefd, die de meter dan als een soort zwembandjes optillen.

Naar mijn ervaring maakt ontgassen op zich nauwelijks iets uit, behalve wat betreft dit bellenkleefeffect. Een keer tollen met je meter laat alle gasbellen verdwijnen en geeft in de daarop volgende 20 seconden een goede meting.

[Adrie]

Het maximale verschil dat ik gemeten heb door het belleneffect is een punt of 5. Temperatuur scheelt nog een punt of 2. Dan blijven er nog een punt of 5 over. Dat is inderdaad wel erg veel.

[MaartenM]

Hallo allemaal,
sorry nog geen Eind SG meting, maar wel een impressie:
Kleur: mooi donker amber, zeker niet zwart en ondoorzichtig.
schuim: geel, romig en mooi stabiel en het belangrijkste: geen gushers meer. Lekker prikkelend in de mond (ik weet niet of dit hoort bij de stijl)
geur: bloemig
smaak: in eerste instantie plakkerig en redelijk hoppig. misschien iets te bitter voor de stijl, maar ik vind dit juist lekker. daarna komt het bloemige ook naar boven met een moutsmaak. iets zoet maar zeker niet storend.

conclusie: Al met al een mooi en lekker bier, maar vast niet helemaal volgens de stijl.

[MO]

Nee, een Dunkel kent inderdaad een lage koolzuur concentratie. Nou en, als het jou maar smaakt!

[Drents Hopbier]

Nee, een Dunkel kent inderdaad een lage koolzuur concentratie. Nou en, als het jou maar smaakt!

Waar komt die wijsheid vandaan?

In de vaak aangehaalde Bier Typen Gids staat bij Münchener Dunkles CO2 0,44-0,47 gew.% en voor Pilsener 0,4-0,45 gew.%

Op http://www.kgbier.de/Biersorten.html  staat bij Dunkel Münchener Art : Kommerzielle Beispiele: Ayinger Altbayrisch Dunkel, Hacker-Pschorr Alt Munich Dark, Paulaner Alt Münchner Dunkel, Weltenburger Kloster Barock-Dunkel, Penn Dark Lager, Capital Munich Dark, Harpoon Munich-type Dark Beer, Gordon Biersch Dunkels, Dinkel Acker Dark

Hans Hans
 

[MO]

Nou ja, relatief dan. Ik bedoel: een Belgische tripel heeft een hoge koolzuurconcentratie, net als weizens (ook de Berliner weisen). Alle andere Duitse bieren hebben een "normale" koolzuur concentratie, dus niet overmatig prikkelend op tong en in keel. Als Maarten stelt lekker prikkelend in de mond, dan blijft dat moeilijk te beoordelen, maar mijn eerste reactie is toch: nee, de dunkels die ik ken waren niet zo prikkelend.