Topic: Hel en Verdoemenis van brouwerij De Molen

[braaf]

Beste brouwers, ik heb het recept om de Hel en Verdoemenis van brouwerij De Molen te klonen klaar.
Het is een recept van brouwerij de Watertoren, maar misschien hebben jullie nog op en aanmerkingen op de hop samenstelling en misschien het maischschema, of misschien andere dingen. Laat het maar weten.


BrouwHulp Recept uitdraai


Basis

Omschrijving	Waarde
Kenmerk	100
Naam recept	hel en verdoemenis
Brouwdatum	18-01-2017
Biertype	Stout (Imperial Russian)
Volume	39,8 l
Begin SG	1,101 SG
Berekende kleur (Morey)	152 EBC
Berekende bitterheid (Tinseth)	99 IBU
Brouwzaalrendement	80,0 %
Kooktijd	75 min.

Water en brouwzouten

Hoeveelheid	Ingrediėnt
52,50 l	Water uit Zutphen
11,67 l	Spoelwater

Waterprofiel behandeld water

Ca	Mg	Na	HCO3	Cl	SO4
66 mg/l	12 mg/l	66 mg/l	215 mg/l	94 mg/l	41 mg/l

Vergistbare ingrediėnten

Hoeveelheid	Naam	Mouterij	Kleur	%
12,276 kg	Pale Ale mout	Dingemans	7 EBC	70,0 %
2,104 kg	Brown mout	Thomas Fawcett and Sons	150 EBC	12,0 %
1,403 kg	Caramunich II	Weyermann	120 EBC	8,0 %
0,877 kg	Chocolademout ontbitterd	Dingemans	800 EBC	5,0 %
0,877 kg	Carafa III	Weyermann	1400 EBC	5,0 %

Maischschema

Omschrijving	Temperatuur	Stap tijd	Rust tijd	Beslagdikte
Amylaserust	67,0 °C	1 min.	60 min.	3,0 l/kg
Uitmaischen	78,0 °C	10 min.	10 min.	3,0 l/kg

Hop

Hoeveelheid	Naam	Type	% alfazuur	Kooktijd/toevoeging	IBU
215,7 g	Premiant	bellen	5,7%	90 min.	54,4 IBU
215,7 g	Saaz	pellets	4,3%	75 min.	44,1 IBU

Gist

Hoeveelheid	Naam	Type
55,0 g	Safale American (US-05)	bovengist

[Gerb]

Niks meer aan doen!

[braaf]

Niks meer aan doen!

Hop verdeling en maischschema ook zo laten. Ik twijfel tussen eenstaps 67 en 69 graden

[Gerb]

Ik zou zelf op 62 graden en 72 graden maischen, zodat het wort nog beter vergistbaar is. Zeker bij zo'n zwaar bier. Ik heb nooit uitgezocht in hoeverre een eenstapsmaisch met een tweestaps te vergelijken is m.b.t. de vergistingsgraad.

[braaf]

Ik zou zelf op 62 graden en 72 graden maischen, zodat het wort nog beter vergistbaar is. Zeker bij zo'n zwaar bier. Ik heb nooit uitgezocht in hoeverre een eenstapsmaisch met een tweestaps te vergelijken is m.b.t. de vergistingsgraad.

Welke tijden zou jij aanhouden?

[Gerb]

40 min 62 °C en 30 min 72°C

[braaf]

40 min 62 °C en 30 min 72°C

Dan ga ik het maischschema aanpassen.

[braaf]

Ik ben spullen aan het bestellen om de Hel en Verdoemenis te gaan brouwen.
Maar nu zie ik dat Brouwmarkt geen premiant hop in zijn assortiment heeft, wat kan ik gebruiken als alternatief voor deze hop.
Ik hoor het graag..

[Chris71]

Probeer het eens bij Jubbega: http://www.vanderkooyjubbega.nl/catalogsearch/result/?q=Premiant

[braaf]

Probeer het eens bij Jubbega: http://www.vanderkooyjubbega.nl/catalogsearch/result/?q=Premiant

Ben intussen op de site geweest en zij hebben het wel... Dan maar daar bestellen.

[braaf]

Zo alles is binnen, ook de premiant hop deze is niet overal te krijgen.
Maandag brouwen, ik ben benieuwd wat het gaat worden, vanavond nog even een Hel en Verdoemenis drinken van brouwerij De Molen.

[Oscar]

Ik zou zelf op 62 graden en 72 graden maischen, zodat het wort nog beter vergistbaar is. Zeker bij zo'n zwaar bier.

Gooi er een saisongist tegenaan... dan maakt het maisschemea ook niets uit. Gewoon een 1 staps maisch 

[braaf]

Gooi er een saisongist tegenaan... dan maakt het maisschemea ook niets uit. Gewoon een 1 staps maisch

Ik heb er voor gekozen om de US-05 te gebruiken.

[braaf]

Ik kom net tot de conclusie dat de Saaz hop maar een percentage heeft van 2.2%.
Als ik een beet je aan de gewenste bitterheid wil komen moet ik 500 gram hopbellen in 40 liter wort gaan koken.
Dit wordt dan... 250 gram Saaz 2,2%.
                          250 gram premiant 5,7%.

Mijn vraag is of dit niet een beetje te veel van het goeie is wat betreft de hoeveelheid hop.

[Haagse Wouter]

Ik vraag me sowieso af of je het verschil merkt tussen een bitterhop en Saaz als je 75 min kookt.

[braaf]

Ik vraag me sowieso af of je het verschil merkt tussen een bitterhop en Saaz als je 75 min kookt.

Daar heb je wel een punt.
Misschien een idee om er een bitterhop bij te doen en de andere 2 minder lang meekoken zodat er van de andere 2 nog wat merkbaar blijft.

[Haagse Wouter]

Daar heb je wel een punt.
Misschien een idee om er een bitterhop bij te doen en de andere 2 minder lang meekoken zodat er van de andere 2 nog wat merkbaar blijft.

Ik ben niet echt bekend met het origineel. Maar als deze geen hoparoma heeft dan hoeft wellicht ook geen late hopgiften te worden toegevoegd.

Als het je echt te gortig wordt dan kun je natuurlijk ook een compromis sluiten.
Neem wat je van plan was als hop en vul aan met een sterke bitterhop zoals Magnum.

[braaf]

Ik ben niet echt bekend met het origineel. Maar als deze geen hoparoma heeft dan hoeft wellicht ook geen late hopgiften te worden toegevoegd.

Als het je echt te gortig wordt dan kun je natuurlijk ook een compromis sluiten.
Neem wat je van plan was als hop en vul aan met een sterke bitterhop zoals Magnum.

Ik heb net het recept aangepast.
Precies wat jij zeg heb ik gedaan, de oorspronkelijke hop hoeveelheid aanhouden en 50gram Target hop erbij, zo kom ik ook beter bij de juiste bitterheid.
En minder hop in de ketel

[Haagse Wouter]

Het staat er nog niet in!

Ben benieuwd naar het resultaat.

[braaf]

Het staat er nog niet in!

Ben benieuwd naar het resultaat.

BrouwHulp Recept uitdraai


Basis

Omschrijving	Waarde
Kenmerk	100
Naam recept	hel en verdoemenis
Brouwdatum	18-01-2017
Biertype	Stout (Imperial Russian)
Volume	40,0 l
Begin SG	1,101 SG
Berekende kleur (Morey)	152 EBC
Berekende bitterheid (Tinseth)	98 IBU
Brouwzaalrendement	80,0 %
Kooktijd	90 min.

Water en brouwzouten

Hoeveelheid	Ingrediėnt
53,00 l	Water uit Zutphen
12,69 l	Spoelwater

Waterprofiel behandeld water

Ca	Mg	Na	HCO3	Cl	SO4
66 mg/l	12 mg/l	66 mg/l	215 mg/l	94 mg/l	41 mg/l

Vergistbare ingrediėnten

Hoeveelheid	Naam	Mouterij	Kleur	%
12,337 kg	Pale Ale mout	Dingemans	7 EBC	70,0 %
2,115 kg	Brown mout	Thomas Fawcett and Sons	150 EBC	12,0 %
1,410 kg	Caramunich II	Weyermann	120 EBC	8,0 %
0,881 kg	Chocolademout ontbitterd	Dingemans	800 EBC	5,0 %
0,881 kg	Carafa III	Weyermann	1400 EBC	5,0 %

Maischschema

Omschrijving	Temperatuur	Stap tijd	Rust tijd	Beslagdikte
Beta-amylaserust	62,0 °C	1 min.	40 min.	3,0 l/kg
Alfa-amylaserust	72,0 °C	15 min.	30 min.	3,0 l/kg
Uitmaischen	78,0 °C	10 min.	5 min.	3,0 l/kg

Hop

Hoeveelheid	Naam	Type	% alfazuur	Kooktijd/toevoeging	IBU
50,0 g	Target	pellets	12,0%	90 min.	29,7 IBU
200,1 g	Premiant	bellen	5,7%	75 min.	50,1 IBU
200,0 g	Saaz slap	bellen	2,2%	60 min.	18,5 IBU

Gist

Hoeveelheid	Naam	Type
55,0 g	Safale American (US-05)	bovengist

[braaf]

Ik moet wel zeggen dat het recept een flinke bitterheid heeft.
Maar volgens het etiket zou het moeten kloppen

[braaf]

Ik ga morgen dit recept brouwen maar ik twijfel heel erg aan de berekende bitterheid van 98. Ik vraag me af of dat niet een beetje te veel van het goeie is. Ik bedoel het moet uiteindelijk wel een lekker biertje worden.
Is er nog iemand die hier iets over kan zeggen.

[Eric v B]

Vandaag heb ik een  Hel en Verdoemenis kloon gebrouwen. De IBU heb ik naar beneden bijgesteld naar 69 (Tinseth). Ik vond 98 ook best wel veel. Verder heb ik het recept aangepast naar wat ik op voorraad had (vandaar 2 soorten gist  ):

BrouwHulp Recept uitdraai


Basis

Omschrijving	Waarde
Kenmerk	041
Naam recept	Hel en Verdoemenis clone
Brouwdatum	09-01-2017
Biertype	Stout (Imperial Russian)
Volume	12,5
Begin SG	1,103 SG
Eind SG	1,031 SG
Schijnbare vergistingsgraad	69,9%
Alcoholgehalte	9,4 vol.%
Berekende kleur (Morey)	167 EBC
Berekende bitterheid (Tinseth)	69 IBU
Brouwzaalrendement	59,1 %
Kooktijd	80 min.

Water en brouwzouten

Hoeveelheid	Ingrediėnt
17,50 l	Venlo water.
1,30 g	CaCl2
3,70 g	CaSO4
3,30 g	NaHCO3
10,43 l	Spoelwater

Waterprofiel behandeld water

Ca	Mg	Na	HCO3	Cl	SO4
118 mg/l	5 mg/l	61 mg/l	197 mg/l	33 mg/l	141 mg/l

Vergistbare ingrediėnten

Hoeveelheid	Naam	Mouterij	Kleur	%
4,900 kg	Pale Ale Mout	SBI	8 EBC	70,0 %
0,840 kg	Brown mout	Thomas Fawcett and Sons	150 EBC	12,0 %
0,560 kg	Crystal mout	Thomas Fawcett and Sons	130 EBC	8,0 %
0,350 kg	Carafa Special III	Weyermann	1400 EBC	5,0 %
0,350 kg	Chocolademout	Thomas Fawcett and Sons	1000 EBC	5,0 %

Maischschema

Omschrijving	Temperatuur	Stap tijd	Rust tijd	Beslagdikte
Amylaserust	65,0 °C	1 min.	70 min.	2,5 l/kg
Uitmaischen	78,0 °C	10 min.	10 min.	2,5 l/kg

Hop

Hoeveelheid	Naam	Type	% alfazuur	Kooktijd/toevoeging	IBU
40,0 g	Merkur	bellen	10,0%	65 min.	44,8 IBU
49,0 g	Styrian Goldings	bellen	3,1%	50 min.	15,9 IBU
30,0 g	Saaz	bellen	2,5%	50 min.	7,9 IBU

Gist

Hoeveelheid	Naam	Type
11,0 g	Nottingham (-)	bovengist
11,0 g	BRY-97 Pale Ale (-)	bovengist

[Orangeloo]

Ik ga morgen dit recept brouwen maar ik twijfel heel erg aan de berekende bitterheid van 98. Ik vraag me af of dat niet een beetje te veel van het goeie is. Ik bedoel het moet uiteindelijk wel een lekker biertje worden.
Is er nog iemand die hier iets over kan zeggen.

Ik vond het niet zo gek hoor... volgens type tussen de 50 en 100.
Maar ja dat ligt misschien aan mij, ik ga dan altijd op het maximale zitten 

[erdeve]

Ik ga morgen dit recept brouwen maar ik twijfel heel erg aan de berekende bitterheid van 98. Ik vraag me af of dat niet een beetje te veel van het goeie is. Ik bedoel het moet uiteindelijk wel een lekker biertje worden.
Is er nog iemand die hier iets over kan zeggen.

Het origineel heeft een IBU van 102 en smaakt erg goed. En je wilt het bier toch zo goed mogelijk benaderen? Ik zou het gewoon zo laten.

[tdp]

Ik vond het niet zo gek hoor... volgens type tussen de 50 en 100.
Maar ja dat ligt misschien aan mij, ik ga dan altijd op het maximale zitten 

Zelfde methode hier, ga vaak aan de rand zitten qua grens 

[braaf]

Het origineel heeft een IBU van 102 en smaakt erg goed. En je wilt het bier toch zo goed mogelijk benaderen? Ik zou het gewoon zo laten.

Ik heb hem gisteren gebrouwen, ik heb toch gekozen om de bitterheid iets lager te houden. Ik heb er uit eindelijk een ibu van 94 van gemaakt, dit kwam ook mooi uit met de hop die ik had. Gisteren na het brouwen even geproefd maar die 102 had hij ook wel kunnen hebben Hoor, zeker met deze hop soorten. Wel bitter maar niet hard bitter...gelukkig

[erdeve]

Afgelopen maandag heb ik hem gebotteld. Ik heb een IBU van 96.
Voor zover ik nu kon beoordelen is deze erg goed gelukt.
Over een tijdje wil ik hem beoordelen naast de echte Hel en Verdoemenis.

[braaf]

Ik ben benieuwd hoe dicht je hem benaderd. Ik kwam gisteren wel te laag uit met mijn volume, het moest 41 liter zijn maar ik kwam uit op 36 liter. Ik heb heb iets aan gevuld met water en wat moutextract zo kwam ik aan de 39 liter met een sg van 1096.

[erdeve]

Mijn recept was iets anders en kwam uit op een sg van 1114.
Filteren ging erg moeizaam en ook ik heb niet de beoogde 25 liter gehaald.
Uiteindelijk heb ik 21 liter kunnen bottelen. Dit vond ik prima en heb dus geen extra water en extract toegevoegd.

[braaf]

Mijn recept was iets anders en kwam uit op een sg van 1114.
Filteren ging erg moeizaam en ook ik heb niet de beoogde 25 liter gehaald.
Uiteindelijk heb ik 21 liter kunnen bottelen. Dit vond ik prima en heb dus geen extra water en extract toegevoegd.

Ja filteren ging bij mij ook moeizaam ik denk dat dat kwam door het hoge filterbed, maar weet niet zeker.
Ik had mijn rendement op 80% gezet maar die zet ik de volgende keer maar weer op 75 dat geeft toch meer ruimte voor aanpassen van het brouwsel, in het geval van de hel en verdoemenis kan een beetje hoger sg geen kwaad.

[Eric v B]

Maandag is mijn kloon rond 13.00 uur in het vergistingsvat gegaan met SG 1,103. Binnen 2 uur de eerste bubbels in het waterslot. Gisteravond was er bijna geen activiteit meer in het waterslot. Vanavond heb ik gemeten: SG 1,035. SVG van 66% in 2 dagen. Gist was een mengsel van Nothingham en Bry-97. Hoeveelheid gist was wel wat aan de hoge kant.

[braaf]

Maandag is mijn kloon rond 13.00 uur in het vergistingsvat gegaan met SG 1,103. Binnen 2 uur de eerste bubbels in het waterslot. Gisteravond was er bijna geen activiteit meer in het waterslot. Vanavond heb ik gemeten: SG 1,035. SVG van 66% in 2 dagen. Gist was een mengsel van Nothingham en Bry-97. Hoeveelheid gist was wel wat aan de hoge kant.

Dat is lekker vlot verlopen zeg, misschien dat hij nog wat verder uitgist en er nog wat puntjes afsnoept.
Dan heeft de gist het netjes gedaan.

[MartijnOMG]

Misschien een domme vraag maar waarom is er 90 minuten gekookt ipv. bijvoorbeeld 60?

En heeft iemand van jullie hem al geproefd?

Ik ben bezig met de grondstoffen te bestellen om deze (iets anders) te gaan brouwen. Eens kijken of de bulldog brewsystem zo'n stort aankan.

[joenedu]

En heeft iemand van jullie hem al geproefd?

Ik ben bezig met de grondstoffen te bestellen om deze (iets anders) te gaan brouwen. Eens kijken of de bulldog brewsystem zo'n stort aankan.

Die van Erdeve is in ieder geval ERG goed gelukt. En ik hou dit in de gaten, want dit staat me ook wel aan. Heb ergens gelezen dat de maximale moutstort 9 kilogram is... In de pan bij Erdeve was het ook al een ontzettend dik beslag. Denk dat de bulldog het wel zwaar gaat krijgen!

[Martijn0172]

Ik zag laatst een youtube  filmpje met een Grainfather waar er twee keer gemaischt met een halve stort en steeds het zelfde wort alvorens te koken, idee was om een hoger rendement te halen, dit werd ergens in de 90%. Je zou dit hier natuurlijk ook kunnen toepassen me een Grainfather of Buldog Brewer. Alleen even uitrekenen hoe je moet spoelen, ik denk het gros met de tweede ronde?

[erdeve]

In de pan bij Erdeve was het ook al een ontzettend dik beslag.

Het beslag was bij mij inderdaad erg dik. Ik heb 25 liter gebrouwen in een "normale" pan. De spatel kon er rechtop in staan, net als bij goeie erwtensoep.
Het was echt spierballen kweken. Maar tot nu toe was het zeker de moeite waard! Als hij een half jaartje heeft gelegen wil ik hem eens naast een echte Hel en Verdoemenis leggen om te zien wat het verschil is.

[crazyjopje]

Afgelopen maandag heb ik hem gebotteld. Ik heb een IBU van 96.
Voor zover ik nu kon beoordelen is deze erg goed gelukt.
Over een tijdje wil ik hem beoordelen naast de echte Hel en Verdoemenis.

Receptje?

[crazyjopje]

Probeer het eens bij Jubbega: http://www.vanderkooyjubbega.nl/catalogsearch/result/?q=Premiant

Ik ben net gebeld door onze vrienden uit Jubbega...
Deze hop is niet op voorraad en moeilijk in te schatten wanneer deze weer beschikbaar wordt.
Mijn bestelling staat in backorder dus zou gauw ze kunnen leveren sturen ze na. Laat jullie weten als ik hem binnen heb.

[erdeve]

Receptje?

Receptje staat aan het begin van dit topic.

[crazyjopje]

Receptje staat aan het begin van dit topic.

Is dat hetzelfde recept als wat jij hebt dan?las namelijk ergens dat jouw recept dicht bij originele kwam.

[erdeve]

Sorry, klopt.
Ik heb dit recept van forumlid Gerb gebrouwen.
Ik weet natuurlijk niet welke dichter bij het origineel komt. Die van het recept van Gerb is akelig goed geworden.
Ik heb trouwens de Wyeast 1056 gebruikt.

[crazyjopje]

Sorry, klopt.
Ik heb dit recept van forumlid Gerb gebrouwen.
Ik weet natuurlijk niet welke dichter bij het origineel komt. Die van het recept van Gerb is akelig goed geworden.
Ik heb trouwens de Wyeast 1056 gebruikt.

Mijn dank is groots.

[crazyjopje]

Ik ben net gebeld door onze vrienden uit Jubbega...
Deze hop is niet op voorraad en moeilijk in te schatten wanneer deze weer beschikbaar wordt.
Mijn bestelling staat in backorder dus zou gauw ze kunnen leveren sturen ze na. Laat jullie weten als ik hem binnen heb.

Ik heb vandaag mijn premiant binnen gekregen.

[joenedu]

Ik heb vandaag mijn premiant binnen gekregen.

Succes! Welk maischschema ga je gebruiken?

[crazyjopje]

Succes! Welk maischschema ga je gebruiken?

40 min 63 graden 30 min 72 graden dan uitmaischen denk ik.

[joenedu]

Wij gaan morgen een poging wagen. Zit nog wat te klooien met hoeveelheid maischwater/spoelwater.

BrouwHulp Recept uitdraai


Basis

Omschrijving	Waarde
Kenmerk	#17
Naam recept	RIS
Brouwdatum	13-1-2018
Bierstijl	Stout (Imperial Russian)
Volume	15,0 l
Begin SG	1,111 SG
Berekende kleur (Morey)	174 EBC
Berekende bitterheid (Rager)	73 IBU
Brouwzaalrendement	75,0 %
Kooktijd	90 min.

Water en brouwzouten

Hoeveelheid	Ingrediėnt
18,00 l	Water uit Nieuw-Roden
7,26 l	Spoelwater

Waterprofiel behandeld water

Ca	Mg	Na	HCO3	Cl	SO4
66 mg/l	12 mg/l	66 mg/l	215 mg/l	94 mg/l	41 mg/l

Vergistbare ingrediėnten

Hoeveelheid	Naam	Mouterij	Kleur	%
5,44 kg	Pale Ale mout	Dingemans	7 EBC	70,0 %
0,93 kg	Brown mout	Thomas Fawcett and Sons	150 EBC	12,0 %
0,62 kg	Caramunich II	Weyermann	120 EBC	8,0 %
0,39 kg	Carafa III	Weyermann	1400 EBC	5,0 %
0,39 kg	Chocolademout	Dingemans	900 EBC	5,0 %

Maischschema

Omschrijving	Temperatuur	Stap tijd	Rust tijd	Beslagdikte
	63,0 °C	1 min.	40 min.	2,3 l/kg
	72,0 °C	8 min.	30 min.	2,3 l/kg
Uitmaischen	78,0 °C	1 min.	5 min.	2,3 l/kg

Hop

Hoeveelheid	Naam	Type	% alfazuur	Kooktijd/toevoeging	IBU
35,0 g	Premiant	pellets	7,5%	80 min.	46,4 IBU
45,0 g	Saaz	pellets	3,4%	75 min.	27,1 IBU

Gist

Hoeveelheid	Naam	Type
20,0 g	HA-18	bovengist

Misschien mag 'ie nog wel wat bitterder, zie ik nu. Origineel ligt rond de 100 volgens mij.
De gist heb ik gekregen van een forumgenoot, ben erg benieuwd!

[crazyjopje]

Ik heb hem eind augustus gebrouwen met een ibu van 111 (gewoon omdat leuk staat en ik de hop toch had)   
Met mijn 30liter pannen en de nodige spierballen heb ik zo'n 14liter in het gistvat gekregen (uiteraard door het hoge stortgewicht ..dikke beslag enz)
Vergist met de nottingham en uiteindelijk op de fles een mooie 12.5% geworden
De 1e paar flesjes smaakten goed maar het is nog even afwachten of hij in de buurt komt van de hel.... Ben van plan eind februari of in maart een flesje hel te kopen om ze samen blind te proeven.

[braaf]

Ik heb hem inmiddels al meerdere keren gebrouwen, en het is gewoon een top biertje.
Ik doe de helf van de bach altijd mengen mrt een beetje bourbon dat een paar weken op eikenhouten snippers heeft gestaan.

[joenedu]

Ik heb hem eind augustus gebrouwen met een ibu van 111 (gewoon omdat leuk staat en ik de hop toch had)   
Met mijn 30liter pannen en de nodige spierballen heb ik zo'n 14liter in het gistvat gekregen (uiteraard door het hoge stortgewicht ..dikke beslag enz)
Vergist met de nottingham en uiteindelijk op de fles een mooie 12.5% geworden
De 1e paar flesjes smaakten goed maar het is nog even afwachten of hij in de buurt komt van de hel.... Ben van plan eind februari of in maart een flesje hel te kopen om ze samen blind te proeven.

Gaaf zeg! Ik ben ook benieuwd. Erdeve heeft hem ook gebrouwen en die heb ik mogen proeven, heerlijk. Wat denk jij van de hoeveelheid maischwater en spoelwater? Ik brouw in een Bulldog.

Ik heb hem inmiddels al meerdere keren gebrouwen, en het is gewoon een top biertje.
Ik doe de helf van de bach altijd mengen mrt een beetje bourbon dat een paar weken op eikenhouten snippers heeft gestaan.

Klinkt erg goed! Ik brouw hem eerst op deze manier, dan kunnen we later nog wel eens een keer kijken naar een versie met hout