Vastgelopen gisting met La chouffe gist uit AH flesje (via reincultuur bewaard)

hansHalberstadt · 28-06-2016 19:40 u

Afgelopen weekend een zwaar donker bier gebrouwen SG 1080 19.8 Brix
60 liter, giststarter gemaakt van 2 liter in Erlemeyer met roervlo, gistvoeding, stond vol te gisten (schuim ging er overheen) bij toevoegen aan hoofdbrouwsel, wort belucht en herbelucht na 6 uur. Volgende morgen kwam het door het waterslot heen, maar volgende dag veel langzamer (17.4 brix, 17% SVG) en vandaag nog steeds 17.4 Brix, dus vastgelopen. Temperatuur gisting = 21 ºC

Snapt iemand wat hier aan de hand is. Mijn reddingsplan is om morgen of overmorgen over te hevelen, dan verse wort bij de gist op de bodem, nogmaals opkweken en dan alles weer bij elkaar doen en de temperatuur verhogen naar 23 of 24 ºC.

PS
Of heeft de La Chouffe een dubbele gistingspiek?

Juindorper · 28-06-2016 20:29 u

Is een starter van 2 liter niet veel te klein voor een brouwsel van 60 liter met zo'n hoog SG?

Ansius · 28-06-2016 20:31 u

Kan het zijn dat je wel veel gist hebt opgekweekt maar dat de conditie slecht is?

hansHalberstadt · 28-06-2016 20:54 u

Citaat van: Ansius op 28-06-2016  20:31 uKan het zijn dat je wel veel gist hebt opgekweekt maar dat de conditie slecht is?

Er is waarschijnlijk iets mis met de gist, maar vraag is wat dan de oorzaak is als ik de starter min of meer volgens het boekje heb gemaakt. was eerst heel donker, Donderdag avond laat begon gisting, Vrijdagavond laat al wat witter van kleur en ging er Zaterdagmorgen overheen, zaterdag middag aangeent. is nog explosief vermenigvuldigd tijdens beluchten i gistingsvat.

Jacques · 28-06-2016 21:12 u

Citaat van: hansHalberstadt op 28-06-2016  19:40 uAfgelopen weekend een zwaar donker bier gebrouwen SG 1080 19.8 Brix
60 liter, giststarter gemaakt van 2 liter in Erlemeyer met roervlo, gistvoeding, stond vol te gisten (schuim ging er overheen) bij toevoegen aan hoofdbrouwsel, wort belucht en herbelucht na 6 uur. Volgende morgen kwam het door het waterslot heen, maar volgende dag veel langzamer (17.4 brix, 17% SVG) en vandaag nog steeds 17.4 Brix, dus vastgelopen. Temperatuur gisting = 21 ºC

Snapt iemand wat hier aan de hand is. Mijn reddingsplan is om morgen of overmorgen over te hevelen, dan verse wort bij de gist op de bodem, nogmaals opkweken en dan alles weer bij elkaar doen en de temperatuur verhogen naar 23 of 24 ºC.

PS
Of heeft de La Chouffe een dubbele gistingspiek?

Hans,

Graag naast Brix waarde ook SG waarde vermelden. Dat komt de communicatie op het forum ten goede.

Het lijkt er inderdaad op dat je starter te klein van omvang was. Volgens Mr Malty zou je 5 liter geroerde starter moeten hebben.

Jouw reddingsplan is volgens mij een goede aanpak.

Ansius · 28-06-2016 21:34 u

Ik kan me niet voorstellen dat Hans met te weinig gist begint.
Eerst superheftig, dan in ene stop.

La chouffe opkweken uit de fles gaat vrij goed maar wat je opkweekt is voor mij nog steeds de vraag.

Jacques · 28-06-2016 22:17 u

Citaat van: Ansius op 28-06-2016  21:34 uIk kan me niet voorstellen dat Hans met te weinig gist begint.
Eerst superheftig, dan in ene stop.

Tussen 2 of 5 liter zit een factor 2,5...

Stokkende vergistingen is in mijn beleving bijna altijd een kwestie van te weinig gist.

Wat ik mij afvraag is of Hans het jongbier geroerd heeft tijdens de vergisting? Zoals hij een tijd gepropageerd heeft.

seed7 · 28-06-2016 22:40 u

Naast een te kleine starter, hoeveel gist ben je door het waterslot verloren?

Ingo

hansHalberstadt · 28-06-2016 22:47 u

Citaat van: Jacques op 28-06-2016  22:17 uTussen 2 of 5 liter zit een factor 2,5...

Stokkende vergistingen is in mijn beleving bijna altijd een kwestie van te weinig gist.

Wat ik mij afvraag is of Hans het jongbier geroerd heeft tijdens de vergisting? Zoals hij een tijd gepropageerd heeft.

Nee niet geroerd vanwege tijdgebrek in de voorbereiding. Volgende keer wel weer.
ik heb nog 150 ml gekookte wort van dit brouwsel in de vriezer. Kan ik wel wat van dezelfde gist bijdoen met roervlo om te zien of dat wel uitgist.

Ik ging ervan uit dat de 2 liter starter nog wel flink zou doorgroeien in het hoofdbrouwsel. Dat is immers 2 x belucht. Bij elkaar zou ik toch denken dat ik dan voldoende actieve gist zou moeten hebben.

hansHalberstadt · 28-06-2016 22:50 u

Citaat van: seed7 op 28-06-2016  22:40 uNaast een te kleine starter, hoeveel gist ben je door het waterslot verloren?

Ingo

Ik heb de batch in een 70 liter RS vat gedaan ca 55 liter en de rest in een 20 liter mandfles. De mandfles ben ik ca 25 ml slurry wijtgeraakt via het slangetje door de kurk (wat toen nog geen waterslot op

voor het grote vat ca 100 ml slurry door het slangetje naar buiten.

seed7 · 29-06-2016 07:39 u

Citaat van: hansHalberstadt op 28-06-2016  22:50 uIk heb de batch in een 70 liter RS vat gedaan ca 55 liter en de rest in een 20 liter mandfles. De mandfles ben ik ca 25 ml slurry wijtgeraakt via het slangetje door de kurk (wat toen nog geen waterslot op voor het grote vat ca 100 ml slurry door het slangetje naar buiten.

Daar zal het probleem dan niet zitten.
Als je van buis opkweek neem je vast wel lekker grote stappen. 5 ml, 50 ml, 0,5 l, 5 l zodat je heel veel jonge tov oude cellen hebt,

Ingo

hansHalberstadt · 29-06-2016 08:53 u

Klopt. Denk je dat daar het probleem zit?

seed7 · 29-06-2016 09:16 u

Citaat van: hansHalberstadt op 29-06-2016  08:53 uKlopt. Denk je dat daar het probleem zit?

Ik weet het niet Hans, het is altijd lastig om van een afstand bij een ander in de keuken te kijken.

Een gisting wordt langzamer als er een gebrek aan een voedingsstof is en meestal zijn het niet de suikers die als eerste op zijn. Kan stikstof (FAN) zijn of zink oid. Als je relatief weinig gist ent worden de voedingsstoffen sneller opgebruikt omdat je meer deling heb. Gevoelsmatig zou ik bij een donker bier van 1080 een starter maken ter grootte van in ieder geval 10% van het te vergisten volume waarbij de laatste trap 10-15x het vorige startervolume is (hele starter bij het bier op het moment dat de stationaire fase nog niet bereikt is en je receptuur voor het startervolume corrigeren). Van daaruit terug rekenen naar het startvolume 5 a 10 ml.

Ingo

Serge VL · 29-06-2016 09:19 u

La chouffe, is van de Duvel Moortgat groep, gebruiken die geen bottelgist ondertussen? Net als bij hun Duvel

hansHalberstadt · 29-06-2016 13:01 u

Citaat van: seed7 op 29-06-2016  09:16 uEen gisting wordt langzamer als er een gebrek aan een voedingsstof is en meestal zijn het niet de suikers die als eerste op zijn. Kan stikstof (FAN) zijn of zink oid.

Ik heb een starter gemaakt van moutstroop met wat yeastfit poeder voor de extra voedingsstoffen.

hansHalberstadt · 29-06-2016 13:10 u

Citaat van: Serge VL op 29-06-2016  09:19 uLa chouffe, is van de Duvel Moortgat groep, gebruiken die geen bottelgist ondertussen? Net als bij hun Duvel

Heb deze gist 2 of 3 jaar geleden op schuine buis gezet. De gist drijft bovenop het wort en het schuim zit ook vol met gist. Het viel me wel op dat de gistende wort vrij helder blijft, dus dat is wel een teken dat er niet zoveel gist inzit als ik normaal gewend ben. Ik ga morgen het brouwsel overhevelen in 2 schone gistingsvaten van 50 liter en dan de gist op de bodem van de huidige gistingsvaten opnieuw opkweken met verse wort en gistvoeding. Dan zie ik ook hoe het sediment eruit ziet en hoeveel het is en of het 'bottelgist eigenschappen' heeft.

hansHalberstadt · 29-06-2016 13:15 u

Citaat van: hansHalberstadt op 29-06-2016  13:01 uIk heb een starter gemaakt van moutstroop met wat yeastfit poeder voor de extra voedingsstoffen.

Bijvoorbeeld
http://www.biovoordeel.nl/gerstemoutstroop-van-horizon-450-p-1083.html
250 g per 2 liter starter

Ansius · 29-06-2016 17:40 u

Wat mij nog steeds niet lekker zit is dat een gisting een super start heeft en dan abrupt stopt op een veel te hoge waarde.
Begin 1,080
Eind 1,064?
Alcohol minder dan 2%.

Als de vergisting langzaam op gang zou komen en dan stopt bij iets tussen de 1,050 en 1,030 dan begrijp ik het wel.

Ik vraag me wel eens af of je ook te veel kunt beluchten!

SanderH · 29-06-2016 18:16 u

Zou je jouw recept kunnen opgeven en dan vooral ook of je tijdens het brouwen ervan afgeweken bent?

Hoe brouw je? Op wat voor een installatie?

Hoe nauwkeurig is je temperatuur meting? Heb je deze recent geijkt?

hansHalberstadt · 29-06-2016 20:22 u

Gisting is niet helemaal gestopt, maar gaat zo 2 maanden duren of zoiets.

Misschien inderdaad goed te vermelden dat het maischschema afweek van het plan. Eigenlijk was dit een eerste test van mijn nieuwe brouwkastje. Dat kreeg halverwege last van communicatie problemen met de USB poort. Daardoor kwam de eerste maischstap op ca 66 ºC. Daar 1.5 uur laten staan en toen een half uur naar 72 ºC, toen nog 10 minuten naar 78. temperatuur gemeten met een hand thermometer. Zou goed meten zijn.

Verder standaard beslagkuip met roerwerk.

Jacques · 29-06-2016 20:55 u

Citaat van: hansHalberstadt op 29-06-2016  20:22 uGisting is niet helemaal gestopt, maar gaat zo 2 maanden duren of zoiets.

Misschien inderdaad goed te vermelden dat het maischschema afweek van het plan. Eigenlijk was dit een eerste test van mijn nieuwe brouwkastje. Dat kreeg halverwege last van communicatie problemen met de USB poort. Daardoor kwam de eerste maischstap op ca 66 ºC. Daar 1.5 uur laten staan en toen een half uur naar 72 ºC, toen nog 10 minuten naar 78. temperatuur gemeten met een hand thermometer. Zou goed meten zijn.

Verder standaard beslagkuip met roerwerk.

1,5 uur maischen bij 66 ºC betekent dat je meer dan voldoende vergistbare suikers had.

De zeer langzaam lopende vergisting duidt op een vergisting met weinig gist. Misschien was de gist minder vitaal dan je gewend bent? Door stapjes bij het opkweken van gist in te bouwen kun je visueel waarnemen of de starter vitaal genoeg is.

Zie onderstaande grafiek waarin de relatie tussen de snelheid van de vergisting en de hoeveelheid gistcellen waarmee je begint is weergegeven.

hansHalberstadt · 29-06-2016 21:41 u

Dit was de starter
Dinsdag begonnen met 2 ml wort vanaf schuine buis
Woensdag doorenten naar 20 ml
Donderdag doorenten naar 15 0ml gistte donderdag avond

Donderdag 12 uur s avonds naar grote starter

Vrijdag 11 uur 's avonds

Zaterdag morgen ging dit eroverheen
Zaterdagavond aangeënt in hoofdbrouwsel

Herman · 29-06-2016 22:56 u

Voor wat het waard is, heb recent ook een zeer trage vergisting meegemaakt met opgekweekte Chouffe gist. De smaak die het geeft, doet me vermoeden dat de bottelgist niet langer de hoofdgist is.

Adbrouwt · 29-06-2016 23:07 u

Citaat van: hansHalberstadt op 29-06-2016  13:10 uHeb deze gist 2 of 3 jaar geleden op schuine buis gezet.

Begrijp ik goed dat je uit een enkele jaar oude schuine buis begonnen bent. Dat is wel erg oud voor een schuine buis toch.

hansHalberstadt · 29-06-2016 23:22 u

Citaat van: Adbrouwt op 29-06-2016  23:07 uBegrijp ik goed dat je uit een enkele jaar oude schuine buis begonnen bent. Dat is wel erg oud voor een schuine buis toch.

Nee elk jaar overgeënt. Dit jaar nog in januari.

hans_nwk · 30-06-2016 14:14 u

Citaat van: Herman op 29-06-2016  22:56 uVoor wat het waard is, heb recent ook een zeer trage vergisting meegemaakt met opgekweekte Chouffe gist. De smaak die het geeft, doet me vermoeden dat de bottelgist niet langer de hoofdgist is.

Ik kan de bron niet meer vinden maar wat ik ooit gelezen heb is dat de 33 cl flesjes door Moortgat met bottelgist gebotteld worden en de 75 cl flessen nog met de originele gist gebotteld worden.
Voor de waarheid hiervan durf ik niet in te staan.

Groet,
Hans

hansHalberstadt · 30-06-2016 14:37 u

Ik was er eigenlijk vanuitgergaan dat het om de hoofdgist ging omdat ik dacht dat ooit ergens gehoord te hebben. Kan die bron ook niet meer achterhalen. Maar goed stel dat het niet de hoofdgist is, dan is daaruit nog niet direct een conclusie te trekken waarom de gisting dan vast zou moeten lopen.

Ik kan nu 2 dingen doen
-gewoon de gist van de bodem nog een keer oppeppen in een verste starter
-een andere gist opkweken in een grote starter en daar nogmaals de zaak mee aanenten.

ik denk dat ik in eerste instantie voor de eerste ga om te kijken of ike de zaak dan vlot kan trekken.
2e kan daarna ook nog

Bier krijgt dan wel een steeds groter startergehalte, dus optie zou ook nog kunnen zijn om gist in de koelkast te laten bezinken en dan toevoegen.

hans_nwk · 30-06-2016 15:07 u

Citaat van: hansHalberstadt op 30-06-2016  14:37 uIk was er eigenlijk vanuitgergaan dat het om de hoofdgist ging omdat ik dacht dat ooit ergens gehoord te hebben. Kan die bron ook niet meer achterhalen. maar goed stel dat het niet de hoofdgist is, dan is daaruit nog niet direct een conclusie te trekken waarom de gisting dan vast zou moeten lopen.

Het enige wat ik dan kan bedenken is een bottelgist die heeeeeel kieskeurig is in z'n suikers en bijna niks lust. Maar zelfs dan is een SVG van 17% extreem laag.

Groet,
Hans

seed7 · 30-06-2016 15:27 u

De Saccharomycodes ludwigii, een gist voor alcohol arme bieren, houdt het bij een vergistingsgraad van ~15%, maar ik zie die niet zo snel als bottelgist ingezet worden.

Bottelgisten als de F-1 en CBC-1 gaan over de 50% vergistingsgraad

Ingo

hansHalberstadt · 30-06-2016 15:43 u

Feit is wel dat er veel gist in het schuim lijkt te zitten. is dat in lijn met de eigenschappen van een bottelgist? Dacht juist dat die een plak op de bodem zou moeten geven.

Ook valt me op dat de gerstemoutstroop een erg donkere starter opleverde. de stroop in de snelkookpan gedaan, 2 liter water erbij en 10 minuutjes gekookt bij 120 ºC. zou kunnen zijn dat het een beetje is gekaramelliseerd voordat het is opgelost. lijkt me niet dat dit iets met het opkweken te maken kan hebben.

Tussen gisteren en vandaag met 0.2 brix punt gezakt van 17.2 naar 17 Brix. Af en toe komt er een belletje uit het waterslot.

Vanavond maar starten met de reddingsactie. Ik zal wat foto's maken van de bodem met gist.

hansHalberstadt · 30-06-2016 22:41 u

Zie ook hier:
http://www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php/topic,7125.msg80934.html#msg80934
Zou dan toch de originele gist zijn

Herman · 30-06-2016 22:44 u

Dat was wel voor de overname.

hansHalberstadt · 01-07-2016 10:45 u

Citaat van: Herman op 30-06-2016  22:44 uDat was wel voor de overname.

volgens https://nl.wikipedia.org/wiki/Brouwerij_Duvel_Moortgat:
In september 2006 volgde de overname van de Brasserie d'Achouffe.
De link was van aug 2007 dus ging waarschijnlijk over een bezoek in 2007 aan de brouwerij.
Zou natuurlijk kunnen dat daarna nog eea is veranderd, maar enige manier om daarachter te komen is om het te vragen denk ik.
Wat ik wel hier kan doen is nagaan of de neergeslagen gist een plakgist is of een meer zwevende gist. Daar ga ik vanavond of morgen achter komen.

hansHalberstadt · 02-07-2016 22:32 u

Gisteravond alles overgeheveld in 2 schone vaten en de gist op de bodem opnieuw opgekweekt met wort van SG 1040 op de roerder met beluchting. vanmorgen de starter weer bij het wort en temperatuur naar 24 ºC om het de gist wat makkelijker te maken.

tussen vanmorgen 10 uur (15.5 Brix 39% van de vergistbare suiker vergist) en vanavond 10 uur (14.6 Brix, 49% van de vergistbare suiker vergist ) is de zaak weer flink gaan gisten nieuw beginBrix=19.1 (verrekend incl alle giststarter)

Ik hoop dat de zaak nu wel uit kan gisten.

Jacques · 03-07-2016 12:05 u

Citaat van: hansHalberstadt op 02-07-2016  22:32 uGisteravond alles overgeheveld in 2 schone vaten en de gist op de bodem opnieuw opgekweekt met wort van SG 1040 op de roerder met beluchting. vanmorgen de starter weer bij het wort en temperatuur naar 24 ºC om het de gist wat makkelijker te maken.
Tussen vanmorgen 10 uur (15.5 Brix 39% van de vergistbare suiker vergist) en vanavond 10 uur (14.6 Brix, 49% van de vergistbare suiker vergist ) is de zaak weer flink gaan gisten nieuw beginBrix=19.1 (verrekend incl alle giststarter)

Ik hoop dat de zaak nu wel uit kan gisten.

Hans in verband met het feit dat we gewend zijn alles ook in SG waarde te vermelden hierbij nogmaals mijn verzoek naast de Brix-waarden ook de de SG waarden te vermelden. Dat komt de communicatie ten goede. Internationaal wordt door de hobbybrouwwereld nu eenmaal alles in SG-waarden vermeld.

hansHalberstadt · 03-07-2016 15:37 u

Citaat van: Jacques op 03-07-2016  12:05 uHans in verband met het feit dat we gewend zijn alles ook in SG waarde te vermelden hierbij nogmaals mijn verzoek naast de Brix-waarden ook de de SG waarden te vermelden. Dat komt de communicatie ten goede. Internationaal wordt door de hobbybrouwwereld nu eenmaal alles in SG-waarden vermeld.

Dat zou kunnen, maar feit is dat ik geen SG meet. Enige wat ik kan doen is op basis van het refractometertooltje afschatten wat het bijbehorende SG geweest zou zijn.

Dan wordt het"
Tussen vanmorgen 10 uur (15.5 Brix, SG 1053 39% van de vergistbare suiker vergist) en vanavond 10 uur (14.6 Brix SG 1047, 49% van de vergistbare suiker vergist ) is de zaak weer flink gaan gisten nieuw beginBrix=19.1 SG 1077 (verrekend incl alle giststarter)

Jacques · 03-07-2016 15:43 u

Citaat van: hansHalberstadt op 03-07-2016  15:37 uDat zou kunnen, maar feit is dat ik geen SG meet. Enige wat ik kan doen is op basis van het refractometertooltje afschatten wat het bijbehorende SG geweest zou zijn.

SG is nu eenmaal internationaal de eenheid bij hobbybrouwers. Dat verander je niet zo maar door een ander meetinstrument te gebruiken. Afschatten is prima. Het maakt dat iedereen weet waarover je het hebt.

hansHalberstadt · 06-07-2016 01:38 u

Inmiddels vrijwel uitgegist.
Nog 1500 gram suiker opgelost in 1500 gram water gekookt en afgekoeld toegevoegd.
Zit nu op 11 Brix (SG1019) en 75%SVG, zal naar 80 gaan verwacht ik.
Na de gist van de bodem opgekweekt te hebben en weer toegevoegd en temperatuur naar 24 ºC ging de gisting verder als een speer. Smaak is ook prima. Lijkt dus goed af te lopen.
Via een apart potje met wort nog wat gist erbij gedaan, lijkt erop dat het geen plakgist is, stuift snel op van de bodem bij bewegen, dus waarschijnlijk toch de hoofdgist van La chouffe.

hans_nwk · 06-07-2016 10:09 u

Citaat van: hansHalberstadt op 06-07-2016  01:38 uVia een apart potje met wort nog wat gist erbij gedaan, lijkt erop dat het geen plakgist is, stuift snel op van de bodem bij bewegen, dus waarschijnlijk toch de hoofdgist van La chouffe.

De chouffe gist (WY3522 heb ik gebruikt) is in mijn ervaring wel een mooie plakker.
Wyeast geeft dat ook aan:

CiteerYEAST STRAIN: 3522 | Belgian Ardennes™

One of the great and versatile strains for the production of classic Belgian style ales. This strain produces a beautiful balance of delicate fruit esters and subtle spicy notes, with neither one dominating. Unlike many other Belgian style strains, this strain is highly flocculent and results in bright beers.

https://www.wyeastlab.com/rw_yeaststrain_detail.cfm?ID=136
Groet,
Hans

hansHalberstadt · 06-07-2016 11:07 u

Hoog flocculeergehalte klopt wel. Dat was misschien ook de reden waarom het in het begin mis ging. Waarschijnlijk te weinig gist en te lage temperatuur. Daardoor minder activiteit->snel neerslaan-> nog minder activiteit-> gestokte gisting. Wort was vrijwel helder toen de zaak vastgelopen was.
Kan misschien ook eiwit zijn wat opwolkte. Zal nog eens goed kijken.

Ansius · 03-12-2016 09:32 u

Wat is er van dit bier terecht gekomen?

hansHalberstadt · 03-12-2016 10:03 u

Citaat van: Ansius op 03-12-2016  09:32 uWat is er van dit bier terecht gekomen?

Het bier was in het begin nog wat wrang van smaak, maar na een half jaar rijpen is het nu een prima bier geworden. Neutraal zonder veel esters, hop en moutbitter. Daarna heb ik nog een keer vrijwel zelfde bier gemaakt met La trappe gist opgekweekt uit flesje. Die had meer esters, indruk was daardoor wat zoeter, ook een prima bier geworden.
Ook aan anderen laten proeven. Voorkeur ging uit naar de La Chouffe, zelf vond ik de La Trappe nog wat lekkerder.

Ansius · 03-12-2016 10:18 u

Wat is de invloed op het eindresultaat geweest van de reanimatie denk je?

Niks?

hansHalberstadt · 03-12-2016 19:38 u

Citaat van: Ansius op 03-12-2016  10:18 uWat is de invloed op het eindresultaat geweest van de reanimatie denk je?

Niks?

Lastig te zeggen. Ik kon geen afwijkingen proeven dus veel invloed zal het niet hebben gehad.

hansHalberstadt · 30-11-2017 20:30 u

De laatste tijd maak ik steeds een gist opkweek op de roerder (3 liter wort SG1040 een op de roerder tot koffie verkeerd kleur en dan in de koeling net voordat de suiker op is) en laat die dan 3 dagen bezinken in de koelkast en dan afgieten op de brouwdag (50 liter bier). Dat ging vaak goed (diverse keren met La trappe gist), maar afgelopen weekend toch minder.

Op dag 4,5 leek de zaak toch een beetje richting vastloper te gaan.
Als actie heb ik de temperatuur verhoogd van 20 naar 23 ºC en met een ontsmette roerstok de gist flink doorgeroerd zodat alles van de bodem weer in oplossing zit. Gevolg is dat op dag 6 de zaak nu weer 1 Brix punt per dag zakt wat is wat je wilt volgens mij. Even kijken hoe het verder gaat.