Ideale giststarter? Ideaal gist starten

[JOhtheo]

Dag mede-brouwgenoten,

Lees in diverse draadjes over het ideale begin van een brouwdag, afgieten van de giststarter,
graag toelichting,

BrouwHulp geeft het volume van mijn gistsstarter aan. Zeg 1,5 liter voor 25 liter brouw.
Dan lees ik dat het begin van een brouwdag er uit bestaat dat de giststarter wordt afgegoten,
he? Wat wordt hiermee bedoeld?
Giet je af tot 1,5 liter, of begon je met 1,5 liter en tot hoever giet je dan af (tot de witte trub op de bodem?)

Ben idem dito ook benieuwd naar gist wassen.
Wat giet je daar af. 1.-donker gistlaag onderop (behouden?), 2.-de lichtere laag daarboven (behouden?), 3. de lichtgele half doorzichtige laag bovenop.

Bij voorbaat dank, groet, en brouw ze, Johan

[Brouwers]

Met afgieten van de starter bedoelen ze dat je het bier boven de gistlaag zoveel mogelijk weg giet zonder de gist weg te gieten. Om dit te kunnen doen moet je de giststarter eerst in de koelkast zetten zodat de gist goed uitzakt, als de gist niet goed is uitgezakt gooi je gezonde cellen weg. Of je de starter moet afgieten zijn de meningen over verdeeld. Sommige zeggen dat je bijsmaken in je bier krijgt, sommige zeggen dat dit wel meevalt.

Via deze tag vind je meer over gist wassen http://www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php?action=tags;tagid=212
Ook over de nut van gist wassen zijn de meningen ook verdeeld. Door de gist te wassen en van het bier te halen zou de gist minder vitaal worden aangezien je suiker verwijdert. Andere menen dat de alcohol juist slecht is voor de vitaliteit. Er zijn vast andere reden om het al dan niet te doen. Ik was mijn gist in ieder geval niet.

[Jacques]

Of je de starter moet afgieten zijn de meningen over verdeeld. Sommige zeggen dat je bijsmaken in je bier krijgt, sommige zeggen dat dit wel meevalt.

Als je een geroerde starter die voorzien is van gistvoeding eens proeft, ga je vanzelf over op het afgieten van je bier... Wel is het natuurlijk zo dat door verdunning de onaangename smaak van de starter minder wordt.

[JOhtheo]

Dank,
dus als er staat, 1.5 liter giststarter, dan wordt daar bedoeld 'voor afgieten',

[abroeders]

Inderdaad, simpel gezegd brouw je eigenlijk 1,5 liter (onsmakelijk) bier en gebruik je alleen de slurry voor je nieuwe brouwsel.
Daarbij concetreer je je tijdens het brouwen van deze 1,5 liter op gistgroei en natuurlijk niet te vergeten vitaliteit van de gist.
Middelen om extra groei en vitaliteit te behalen zijn gistvoeding, zuurstof en een niet te zwaar wort (max 1.040)

[Wolter]

Het is wel handig om ongeveer 1 cm vloeistof boven het depot over te houden. Daarin zitten veel vitale gistcellen en het is makkelijk om wat vloeistof te hebben om de slurry mee los te kunnen schudden en uit te schenken.

[Brouwers]

Als je een geroerde starter die voorzien is van gistvoeding eens proeft, ga je vanzelf over op het afgieten van je bier... Wel is het natuurlijk zo dat door verdunning de onaangename smaak van de starter minder wordt.

Of gewoon beneden de smaakdrempel verdwijnt. Je hebt gelijk dat een geroerde starter niet zo lekker smaakt, maar er wordt volop over gediscussieerd of je het wel terug proeft. Tot nu toe heb ik nog niemand er ook werkelijk melding van horen maken op het internet dat ze dit werkelijk terug proeven. Ik ga er voor het gemak vanuit dat het nooit goed getest is.

Neemt niet weg dat wanneer je de complete starter toevoegt je even rekening moet houden met verdunning van je wort. Je start sg zal over het algemeen 1-3 punten dalen.

[EvdBroek]

Of gewoon beneden de smaakdrempel verdwijnt. Je hebt gelijk dat een geroerde starter niet zo lekker smaakt, maar er wordt volop over gediscussieerd of je het wel terug proeft. Tot nu toe heb ik nog niemand er ook werkelijk melding van horen maken op het internet dat ze dit werkelijk terug proeven. Ik ga er voor het gemak vanuit dat het nooit goed getest is.

Neemt niet weg dat wanneer je de complete starter toevoegt je even rekening moet houden met verdunning van je wort. Je start sg zal over het algemeen 1-3 punten dalen.

Waarom zou je het niet afgieten? Het is immers een handeling van niets...

[seed7]

Waarom zou je het niet afgieten? Het is immers een handeling van niets...

Je wilt de meest vitale gist aan je bier toevoegen, dat is als de gisting nog (net) niet de stationaire fase heeft bereikt. Om de gist te laten bezinken moet de starter volledig uitgegist zijn en als je haast hebt moet daarna ook nog koelen, dat is allemaal sub optimaal.

Ingo

[Jacques]

Je wilt de meest vitale gist aan je bier toevoegen, dat is als de gisting nog (net) niet de stationaire fase heeft bereikt. Om de gist te laten bezinken moet de starter volledig uitgegist zijn en als je haast hebt moet daarna ook nog koelen, dat is allemaal sub optimaal.

Ingo

Niet koelen is iets wat zeker de kwaliteit van je starter verslechterd wanneer de starter is uitgegist. Immers doordat er geen voedingstoffen meer voorhanden zijn teert de gist in op zijn reservestoffen. Hierdoor vermenigvuldigt de gist zich minder makkelijk als er weer meer voedingstoffen aanwezig zijn.
Door te koelen verminder je de snelheid van de stofwisseling van de gist. De gist bezinkt terwijl de starter niet geheel is uitgegist. Het resultaat is gist die optimaal vitaal is. De vergisting gaat hierdoor als een speer.

[seed7]

De gist bezinkt terwijl de starter niet geheel is uitgegist.

Dit gaat je in ieder geval niet goed lukken bij ondergisters, Koelsch- en Altgisten, Biere de Garde gisten en het gros van de Engelse gisten. Die gisten/groeien tijdens het terug koelen gewoon door en bezinken niet of maar deels.

Ingo

[Jacques]

Dit gaat je in ieder geval niet goed lukken bij ondergisters, Koelsch- en Altgisten, Biere de Garde gisten en het gros van de Engelse gisten. Die gisten/groeien tijdens het terug koelen gewoon door en bezinken niet of maar deels.

Ingo

Mijn ervaring is dat als de temperatuur maar laag genoeg ook deze gisten bezinken. Denk daarbij aan 0 tot 6 ºC. Maar ik realiseer mij dat niet iedereen een koelkast heeft die gereserveerd is voor de hobby.

[seed7]

Mijn ervaring is dat als de temperatuur maar laag genoeg ook deze gisten bezinken. Denk daarbij aan 0 tot 6 ºC. Maar ik realiseer mij dat niet iedereen een koelkast heeft die gereserveerd is voor de hobby.

Bijvoorbeeld W34/70 gist gewoon door bij 0°C, de Samichlaus gist ook. WLP026 heb ik hier bij 4°C nog volop aan het werk gezien, maar bij die moet je bij 20°C nog moeite doen om hem in suspensie te houden. Temperatuur is niet de sterkste trigger om gist te laten bezinken, dat is gebrek aan voedsel.

Ingo

[Jacques]

Bijvoorbeeld W34/70 gist gewoon door bij 0°C, de Samichlaus gist ook. WLP026 heb ik hier bij 4°C nog volop aan het werk gezien, maar bij die moet je bij 20°C nog moeite doen om hem in suspensie te houden. Temperatuur is niet de sterkste trigger om gist te laten bezinken, dat is gebrek aan voedsel.

Ingo

Het helpt als je een hele kleine hoeveelheid calciumzouten toevoegt. In een goede gistvoeding, zoals die van Wyeast, zitten ook calciumzouten.

Overigens is het heel uitzonderlijk dat een gist nog echt actief is bij een zeer lage temperatuur. Een starter helemaal laten uitgisten is geen goed idee. Dat doet meer kwaad dan goed. Dan liever iets minder gistcellen dan het maximale aantal gistcellen die aan kwaliteit hebben ingeboet.

[hansHalberstadt]

Wat houden jullie aan voor temperatuur als je gist op de roerder opkweekt?
Ik doe nu 25 ºC maar zou kunnen dat het dan te hard gaat en er overheen en dat gebeurt dan 'snachts natuurlijk. met iets lagere temp. bv 21 zou het groeien misschien wat langzamer gaan, maar is de zaak mogelijk beheerst. Ik heb 2 druppels olijfolie en moutextract 1040 10 minute gekookt + gistvoeding, maar schuimde vanmorgen toch flink na schudden en schuim bleef staan.
   
   

[Erwin Warners]

Ik wil even inhaken op dit verhaal van het wel of niet afgieten.
Ik heb ook wel gelezen dat je hem voor het brouwen moet afgieten en daarna een beetje moutextract klaar moet maken en toevoegen zodat de gist aan het einde van het brouwen lekker actief is.

[Jacques]

Wat houden jullie aan voor temperatuur als je gist op de roerder opkweekt?

Ik houd kamertemperatuur aan. Dat wil zeggen dat ik niet verwam.

[Jacques]

Ik wil even inhaken op dit verhaal van het wel of niet afgieten.
Ik heb ook wel gelezen dat je hem voor het brouwen moet afgieten en daarna een beetje moutextract klaar moet maken en toevoegen zodat de gist aan het einde van het brouwen lekker actief is.

Kan. Het geven van moutextract nadat de starter uit de koeling komt is niet noodzakelijk. Wel moet gewaakt worden voor het opwarmen van de gist zonder voeding. Daarom houd ik de gist koel tot vlak voor het enten.

[Juindorper]

Om even terug te komen op de vraag in de begin post. Waarom afgieten aan het begin van de brouwdag?
Daar begrijp ik dus helemaal niks van. Ik doe dat altijd direct voor het enten.

[Tjardo]

Om even terug te komen op de vraag in de begin post. Waarom afgieten aan het begin van de brouwdag?
Daar begrijp ik dus helemaal niks van. Ik doe dat altijd direct voor het enten.

Dat snap ik ook niet, ik haal de giststarter een uurtje voor enten uit de koelkast, giet af en laat op kamertemperatuur komen voordat ik de starter bij het wort kiep

[Jacques]

Om even terug te komen op de vraag in de begin post. Waarom afgieten aan het begin van de brouwdag?
Daar begrijp ik dus helemaal niks van. Ik doe dat altijd direct voor het enten.

Doe ik ook. Ik laat de gist niet opwarmen.

[EvdBroek]

Doe ik ook. Ik laat de gist niet opwarmen.

Idem!

[hansHalberstadt]

Ik houd kamertemperatuur aan. Dat wil zeggen dat ik niet verwam.

Na 12 uur op 25 ºC kwam ik vanavond thuis en schuim stond ca 5 cm onder de rand van de 3 liter Erlemeyer.
Luchtslangetje heb ik er boven hangen. Met zo'n laag schuim zal er niet veel zuurstof meer oplossen. Net de temperatuur verlaagd naar 23 ºC kijken hoe het er aan het eind van de avond uitziet. Ik denk dat ik in het vervolg maar gewoon op 20 of 21 ºC de starter op de roerder zet.

Overigens probeer ik met deze starter op ca 50% van de potentieel vergistbare suiker te stoppen. Doel is de gist niet helemaal de suiker te laten opmaken en dan in de koelkast.  Ik had 250 g moutextract met ca 65% = 160 g vergistbare suiker. als daarvan dus de helft vergist= 80 g dan is daaruit 40 gram koolzuur ontsnapt dus is de zaak in totaal 40gram lichter. Na 12 uur was er 20 gram gewichtsvermindering.
Morgenochtend kan hij denk ik wel van de roerder af. Eens kijken of ik dan in de buurt van de 40 gram gewichtsafname zit en koffie verkeerd kleur.

[hansHalberstadt]

Ondanks de 21 ºC bleek vanmorgen er toch wat schuim overheen gegaan en daardoor kon ik het gewicht niet meer bepalen. Was ca 100 gram omlaag gegaan en het doekje wat ik eronder had gelegd was nu nat en woog 30 gram, droog ca 10 g. dus ca 80 gram gewicht verloren ipv 40, waarschijnlijk helemaal uitgegist  maar wel koffie verkeerd  vanmorgen nog wat verse wort erbij gedaan om de glycogeenvoorrraad in de gist toch proberen op pijl te houden, goed gemengd en toen in de koelkast. Eens kijken of zaterdag op de brouwdag eea helemaal bezonken is.   

Blijkt toch lastig dus om op 50% vergisting te sturen als je er niet continue naast zit.
Ik ga wel zaterdagmorgen afgieten en verse wort erbij op kamertemperatuur om de gist in optimale conditie aan het wort toe te kunnen voegen.

[Serge VL]

Bij mijn vorige gist opkweek.
1 Wyeast pak 1332 Northwest Ale (3 maand na productiedatum) in 2 liter opweekwort van 1040 SG op de roerplaat onder continu beluchten op kamertemperatuur had na 12h zijn gewenste eind SG bereikt (1018 SG)
De Northwest Ale heeft een SVG van 69% dus de theoretische eind SG vertrekkende van 1040 SG voor deze gist is 1013 SG
Zoals ik ooit eerder al eens aangegeven heb hanteer ik als eind dichtheid voor een starter de SVG van de gist min ongeveer 20% dus 69-20% dus wil ik ongeveer stoppen op een SVG van 55% als einddichtheid voor deze starter (= 1018 SG)
Daarna is die in de koelkast gegaan, voor 36h, is die afgegoten waarna er terug 2 liter opkweekwort is toegevoegd, deze had na 12h opkweken al een einddichtheid van 1014SG, daarom heeft die terug wat suikers onder de vorm van een beetje appelsap gekregen. (appelsap was puur uit gemakzucht)
Dan is die voor >48h in de koekkast gegaan om uit te zakken, de dag van het brouwen is die afgegoten en is er terug 2l opweekwort aan toegevoegd zonder die terug op de roerplaat te zetten en zonder beluchten, na 2h acclimatiseren is de dan zeer actieve starter aan het gistingsvat toegevoegd.

Bij mij levert deze methode steeds zeer goede resultaten op, maar dat neemt niet weg dat er ook ander methode zijn die goed werken.

Trouwens ik heb nog nooit een gist gehad die na >24h in de koeling (3°C) te hebben gestaan niet volledig is uitgezakt. Dat die verder fermenteert kan gerust, zeker voor lager gisten zal dit wel het geval zijn maar de fermentatie snelheid bij 3°C zal naar mijn gevoel zeer laag liggen.
Misschien als ik de volgende keer een lager gist opkweek zal ik dat dan eens meten en mijn manier van werken voor lagers dan eventueel wel wat finetunen