Bitterheidseenheden : dichtheidseenheden

Johannes · 26-09-2005 10:28 u

In een ander topic plaatste Herman dit bericht:

Citaat van: Herman op 09-09-2005  23:04 uHoi Jordi,

Meteen even een tip, je kunt niet in enkel ibu spreken en dan zeggen bitter of niet bitter. Een bier met SG 1.048 en ibu 20 is niet erg bitter. Is het bier 1.040, dan is ie redelijk bitter.

Leuk rekensommetje in deze is de BU:GU (Bitterness units : Gravity units) of laten we een Nederlandse term bedenken BE : DE (Bitterheidseenheden : dichtheidseenheden).

Het 1e voorbeeld rekent zich uit als 20:48 = ca 0,42 en de 2e is 0,5. Een niet bitter bier scoort ca 0,33 een bitterig bier ca 0,4 een redelijk bitter bier ca 0,5 een bitter bier ca 0,6 etc.

Witbier 1.046 IBU 16 = 0,35
Heineken 1.046? IBU 20 20:46 = 0,43
Westmalle Tripel 1.076 IBU 39 = 0,51
Urtype pils 1.048 IBU 32; 32:48 = 0,66
Pale Ale Amerikaans SG 1.055 IBU 37; 37:55 = 0,67

Andere factoren die (schijnbare) bitterheid beïnvloeden zijn de einddichtheid, samenstelling van het brouwwater en aroma of drooghopping. De BE:DE factor geeft je echter wel houvast in het samenstellen van recepten.

Bitterheid blijft subjectief, maar dit is wel een handige graadmeter die je kan gebruiken om te kijken welke bitterheid jij lekker vind.

Ik vind dit een heel handig indexcijfer om mee te werken en zal de komende brouwsels kijken hoe handig het echt is, mijns inziens is het minder subjectief dan de term IBU. Wat denken jullie ervan , zijn er al brouwers die dit al gebruiken? zo ja wat zijn jullie ervaringen?

Johannes

Adrie · 26-09-2005 11:06 u

Ha Johannes,

Ik gebruik deze manier van een inschatting krijgen van de bitterheidsbeleving al langer, namelijk sinds ik dit tegenkwam in het boek Designing Great Beers van Ray Daniels. Voor de biertypen die hij in het boek analyseert gebruikt hij dit cijfer veelvuldig. Het is een heel handig handvat om een indruk te krijgen van de bitterheidsbeleving, omdat het IBU-getal alleen niet zoveel zegt over hoe bitter het bier smaakt, zoals Herman zeer terecht aangeeft.

Eigenlijk zou je ook de einddichtheid mee moeten nemen, omdat deze, in combinatie met de begindichtheid, weergeeft hoe zoet een bier smaakt en dus hoeveel tegenwicht er is tussen bitter en zoet. Een bier met een begindichtheid van 1060, een einddichtheid van 1005 en een bitterheid van 30 IBU ervaar je bitterder dan hetzelfde bier met een einddichtheid van 1015.

Wellicht een betere index zou kunnen zin:

BE / (SDE + EDE)
BE : bitterheidseenheden (IBU)
SDE: start dichtheid eenheden (= Begin SG - 1000)
EDE: eind dichtheid eenheden (= eind SG - 1000)

In dat geval werken zowel de begindichtheid als de einddichtheid mee. Aangezien we met behulp van de refractometer en de hydrometer gemakkelijk de begin- en de einddichtheid van commerciële bieren kunnen bepalen en we van een aantal bieren de IBU-waarden kennen, kunnen we inzicht krijgen in de waarde van deze index in combinatie met de bitterheid die we beleven.

Voorbeelden:

Bier	Begin SG	Eind SG	Bitterheid	Index
Chimay wit	1069	1007	35	0,46
Westmalle tripel	1081	1010	39	0,43
Gouden Carolus tripel	1080	1012	16	0,17
Leffe Tripel	1071	1010	22	0,27
Chimay blauw	1060	1007	19	0,28
Westmalle dubbel	1063	1008	24	0,34
La Trappe dubbel	1066	1013	12	0,15

Herman · 28-09-2005 20:16 u

Leuk voorstel A3, is inderdaad weer specifieker. Echter ook dit idee is al anders uitgewerkt, kijk eens naar dit artikel over Balanced Value (BV).

BV = (0,8*Bitterheid)/(0,82*begindichtheid-0,18*einddichtheid)
BV Chimay wit = (0,8*35)/(0,82*7+0,18*69) = 1,54

Om jouw voorbeeld aan te houden:

Bier	Begin SG	Eind SG	Bitterheid	Index	BV
Chimay wit	1069	1007	35	0,46	1,54
Westmalle tripel	1081	1010	39	0,43	1,37
Gouden Carolus tripel	1080	1012	16	0,17	0,53
Leffe Tripel	1071	1010	22	0,27	0,84
Chimay blauw	1060	1007	19	0,28	0,92
Westmalle dubbel	1063	1008	24	0,34	1,07
La Trappe dubbel	1066	1013	12	0,15	0,42

Herman · 28-09-2005 22:54 u

Er even over nadenkend, vind ik A3's suggestie toch mooier, al is ie grover. Maar simpelheid is troef, da's ook de kracht van BU:GU. Er over nadenkend is BU:(OGU+FG) een simpele edoch effectieve modificatie.

Oscar · 11-07-2007 20:47 u

Citaat van: Adrie op 26-09-2005  11:06 uBE / (SDE + EDE)
BE : bitterheidseenheden (IBU)
SDE: start dichtheid eenheden (= Begin SG - 1000)
EDE: eind dichtheid eenheden (= eind SG - 1000)

Hee, misschien een leuk idee om deze index in BrouwVisie mee te nemen in de berekeningen als Bitterheid index

Johannes · 11-07-2007 22:49 u

Absoluut! Nog even en ik stap over van promash naar BrouwVisie

Oscar · 11-07-2007 22:56 u

Citaat van: Johannes op 11-07-2007  22:49 uAbsoluut! Nog even en ik stap over van promash naar BrouwVisie

Zit er al in... Vanavond even gedaan, leek mij wel handig.

Caspar · 12-07-2007 09:03 u

Ook ik ben wel fan van de BU:GU ratio, in de praktijk blijkt deze echt veel invloed te hebben op de bitterheids beleving. In Desingning Great Beers, vind je inderdaad veel info hierover.

Adrie · 12-07-2007 09:46 u

Goed idee! Ik vind het ook altijd een goede indicator voor de bitterheidsbeleving.

Oscar · 12-07-2007 09:48 u

Citaat van: Johannes op 11-07-2007  22:49 uNog even en ik stap over van promash naar BrouwVisie

Inderdaad, ergens half september dit jaar

Arjan · 12-07-2007 13:18 u

Ga je eerst nog op vakantie of zo?

Oscar · 12-07-2007 13:26 u

Ja zeker...mag toch wel