Hoe kom je op een rendement van 83% als je niet spoelt? En wat was je begin dichtheid?
Hoi Adrie,
Ik was ook zeer verbaasd over het hoge behaalde rendement. Naar aanleiding van jouw opmerking heb ik nog even gekeken naar het ProMashrecept en gezien dat ik een foutje gemaakt heb. Ik was bij het ontwikkelen van het recept uitgegaan van 35 liter. Dat had ik niet aangepast toen ik het rendement ging aanpassen om op het behaalde begin SG van 1049 te komen. Na aanpassing aan de verkregen hoeveelheid wort (31 liter) blijkt dat het werkelijke rendement niet 83 % is maar 74%. Nog steeds geen slecht rendement als je bedenkt dat ik niet gespoeld heb.
Het begin SG was dus 1049. Het recept heb ik aangevuld met een paar ontbrekende gegevens zoals het feit dat ik nog water heb toegevoegd tegen het einde van de kooktijd. Ook heb ik het behaalde rendement aangepast.
Al langer maisch ik met meer beslagwater en minder spoelwater. Het is bekend dat je door minder te spoelen een fijnere smaak in je bier krijgt, of beter gezegd minder snel smaaknegatieve stoffen te pakken hebt. (JoJo, je moet inderdaad altijd filteren en daarbij loop je altijd de kans dat het filterbed dichtslaat.)
Nog nooit had ik een zo dun beslag gemaakt. De verhouding mout : water was 1 : 6 . Desondanks hebben de enzymen goed hun werk gedaan. Het klopt dat ik bang was dat de versuikering niet zo vlot zou verlopen en daarom de maischtijden verlengd heb.
Overigens had ik mij voor deze was afwijkende werkwijze laten inspireren door hetgeen in het boek Technology Brewing and Malting van prof. Wolfgang Kunze vermeld is ten aanzien van de hoeveelheden benodigd spoelwater. Kunze houdt zijn lezers voor dat de hoeveelheid spoelwater afhankelijk is van de hoeveehied en concentratie van het eerste wort (het wort dat gewonnen kan worden uit het beslag zonder spoelwater) en de concentratie van het wort dat men in de kookketel wilt hebben.
Hij illustreert dit aan de hand van het volgende voorbeeld. Stel men wilt een begin SG van 12 graden Plato = 1048.
Concentratie eerste wort verhouding eerste wort : benodigd spoelwater
14 1 : 0,7
16 1 : 1
18 1 : 1,2
20 1 : 1,5
22 1 : 1,9
Door dikker te beslaan en meer te spoelen wordt het rendement hoger omdat de bostel met meer water gespoeld wordt, aldus Kunze. Wanneer er in verhouding te veel spoelwater wordt gebruikt moet dat water tijdens het koken verdampen. Een ongewenste verlenging van de kooktijd is het gevolg hiervan.
Omdat ik juist het tegenovergestelde wilde - namelijk niet spoelen - heb ik er voor gekozen zo dun mogelijk te beslaan om zo een hoger rendement te behalen. Immers bij een dun beslag blijven er minder restsuikers achter in de bostel.
Naast de nog te bewijzen verbetering van de smaak heeft de niet spoelmethode nog een belangrijk voordeel: tijdswinst. Nog nooit heb ik zo snel een brouwsel gemaakt. Minder dan 6 uur na het begin van het maken van het beslag ging de gist bij het afgekoelde wort en was alles schoon en opgeruimd.
