Boerinnekes Bier Brouwpoces(sen)

Gestart door Nico, 20-11-2004 19:17 u

Vorige topic - Volgende topic

0 leden en 2 gasten bekijken dit topic.

Nico

Beste forumleden,

Van mijn vader heb ik ooit gehoord, dat boerinnen in de omgeving van Breda bier brouwden in emmers.
Wie kan mij iets vertellen over het brouwproces (alsmede de ingredienten) dat zij bedreven?
Ik ben namelijk ook geinteresseerd in de geschiedenis van niet-industriele brouwprocessen.

Nico

Celocelava

Dat zal ik eens aan mijn tante vragen. Die heeft hier in de buurt in een klooster gezeten. Lijkt me dat ze gerst gebruikten.....

Peerrrr

Hopmans

Hoi Nico,

Wedermaal was ik vandaag weer het boek der bierboeken aan het lezen.

In het hoofdstuk "Geschiedenis van bier" staat dit;

In 1745 verscheen er een boekje over het bierbrouwen, geschreven door wouter van Lis, arts en brouwer te Rotterdam. Het is het eerste boek over dit onderwerp in de Nederlandse taal.

Hierin stond Bredaas bier. Niet expliciet Boerinnekes bier, maar Bredaas bier.
Het zou wel eens hetzelfde bier kunnen zijn.

Bredaas bier

Mout, haver, tarwe en/of boekweit en weinig hop.
Korte kooktijd.

Het was gebruikelijk allerlei specerijen, kruiden of zaden aan het bier toe te voegen.
Ook brouwde men het bier met morellen, frambozen of rode bessen.
De morellen werden fijgestampt met pit en al, en toegevoegd bij de lagering.
Tijdens het koken zou het koper van de ketels aantasten.
De pitten veroorzaakten een lichte amandelsmaak.

Klinkt wel als een lekker bier.

Groetjes,

Hoppie

Jacques

Bredaasch Witbier was een begrip. Dat blijkt uit diverse bronnen. Vreemd dat dit bier nog steeds niet hergebrouwen wordt en dat er zo weinig onderzoek naar is geweest.

Het is echter de vraag of dit het bier is waar Nico het over heeft.
Vroeger werd er veel scharrebier gebrouwen. Een bier dat een eenvoudig graanaftreksel was en dat men liet vergisten. Dergelijk niet gehopt bier zou zo lnks en rechts door huishoudens gebrouwen worden.
Van een oude brouwer uit Tilburg heb ik er ooit een recept voor gehad. Hij haalde zijn neus er voor op. Was niet veel bijzonders volgens hem.

Bas

Citaat van: jacbier op 18-04-2005  22:19 uBredaasch Witbier was een begrip. Dat blijkt uit diverse bronnen.
Is het nog steeds ;), minstens 2 maal per jaar!

Grt, Bas H.

Jacques

Bas,

Goh, ga jij dit bier op de markt zetten? Wordt dringen :D

Bas

Citaat van: jacbier op 18-04-2005  23:32 uGoh, ga jij dit bier op de markt zetten? Wordt dringen :D
Snap er niets van, op de een of andere manier raakt het elke zomer erg snel op voordat ik er iets anders mee kan doen...

Grt, Bas H.

Nico

Hi Hoppie en Jacques,

Citaat van: Hoppie op 18-04-2005  20:18 uIn 1745 verscheen er een boekje over het bierbrouwen, geschreven door wouter van Lis, arts en brouwer te Rotterdam. Het is het eerste boek over dit onderwerp in de Nederlandse taal. Hierin stond Bredaas bier. Niet expliciet Boerinnekes bier, maar Bredaas bier. Het zou wel eens hetzelfde bier kunnen zijn.
Breda telde in die tijd zeer vele kleinere brouwererijtjes, waarvan de Drie Hoefijzers uitgroeide tot een van de bekendsten uit de streek. Het loont m.i. dan ook de moeite om in het stadsarchief na te gaan of er nog documenten zijn overgeleven die inzicht geven in de procesvoering en de receptuur. Dit witte bier moet ik eens een keer gaan proberen te brouwen.

Maar ik denk dat het scharrelbier dar Jacques opnoemt meer in de buurt komt van wat ik bedoel.
Citaat van: jacbier op 18-04-2005  22:19 uVroeger werd er veel scharrebier gebrouwen. Een bier dat een eenvoudig graanaftreksel was en dat men liet vergisten. Dergelijk niet gehopt bier zou zo lnks en rechts door huishoudens gebrouwen worden.
Van een oude brouwer uit Tilburg heb ik er ooit een recept voor gehad. Hij haalde zijn neus er voor op. Was niet veel bijzonders volgens hem.
Als je de ingrediënten en de bereidingswijzen er nog  van hebt, dan houd ik me graag aanbevolen en wil wel eens proberen ook dit bier na te brouwen.

Vanwaar al die belangstelling voor deze oudere bieren? Een van mijn andere hobby's is lokale historie en nu vindt je in de patentregisters van Oudenbosch, Princenhage ed., uit de 19de eeuw vaak per persoon een vermelding van twee beroepen. Bijvoorbeeld bouwman (=boer) en tapper, metselaar + tapper. Kortom als je turflijsten opmaakt van de beroepen overstijgt het beroep tapper die van de anderen vele malen. De eerste hobbybrouwers  ;D ? Vragen die dan opdoemen zijn o.a.: wat tapte men, hoe en door wie werd het getapte gebrouwen ed..
Door deze tapsels na te brouwen en te poeven krijg je in ieder geval een zintuiglijke beleving van het dagelijkse leven van onze voorouders en klein beetje "proefondervindelijke" biergeschiedenis  :lekkerbier:  :weetniet:.

Hoppie, bedankt voor de verwijzing naar het boek dat ik beslist eens moet gaan lezen en Jacques voor het scharrelbier.

Met vriendelijke groet,
Nico

Jacques

Hoi Nico,

Ik ben voor jou in mijn archief gedoken. Het handgeschreven recept, dat hieronder letterlijk geciteerd is, had ik verrassend snel te pakken.



Recept van P. van Roessel (gekregen op 17 augustus 1982)

------------------------------------

Brouwproces, bovengistingsbier, thuis te brouwen

1 kg mout, 2 ltr water, 5 à 8 gram geperst hop, 1 eetlepel gist.
Bij b.v. grotere hoeveelheid, alles verhogen!
B.v. 5 kg mout, alles 5 maal.
De mout pletten, zoals havermout en al roerende 15 min tot ± 50 º brengen, daarna opvoeren tot ± 65 º gedurende 10 min, niet vergeten te roeren.
Daarna filteren met 3 ltr. water of meer van 80 º tot 85 º en deze hoeveelheid 30 min op 72 º houden.
Daarna de hop toevoegen en 1 uur koken. Het brouwsel is nu klaar en nu kan, na afkoeling tot 15 º - 20 º, de gist toegevoegd worden. De gistingsduur is naar gelang de temperatuur, 8 tot 12 dagen



P. Van Roessel was de laatste brouwer van brouwerij De Posthoorn die aan het Korvel te Tilburg zo rond 1933 haar deuren sloot. Van deze brouwerij is in het gemeentearchief van Tilburg het een en ander te vinden onder andere oude plattegronden en foto's.

Het recept is een eenvoudig volmout recept dat in een korte tijd is uit te voeren. Onduidelijk is hoe gefilterd werd.

Job

Dat lijkt op een maischstap ná het filteren ???? Zijn er dan nog voldoende enzymen over ?

vr. gr.

Job

Nico

Hi Jacques,

Sympathiek van je om in je archief te scharrelen naar het recept voor dat scharrelbier. Zo te zien zou alles in een emmer kunnen passen, mogelijk dat in zo'n geval een theedoek als filterdoek is gebruikt. Ik heb dat ook eens gezien in een duits boekje.
Ik ken het archief van Tilburg en zal het zeker nog eens bezoeken. Het personeel is er erg hulpvaardig.
Zoals je schrijft was P. van Roessel een professioneel brouwer die een thermometer gebruikte. Dus ben ik ook nog benieuwd naar de foefjes van boerinnen (van voor de "Wecktijd") om een inschatting van de belangrijke temperaturen te maken.

Met vriendelijke groet,
Nico


Zoeken met Google op deze site.
Brouwspullen zijn ook te koop via Bol.com.
Als je iets bestelt bij Bol.com (ook andere zaken dan brouwspullen) via deze link steun je het forum.


Het boek van de beheerder van deze site.