Berekenen suiker toevoegen na hoofdvergisting in BrouwHulp

Gestart door 12345, 07-11-2013 12:09 u

Vorige topic - Volgende topic

0 leden en 1 gast bekijken dit topic.

12345

In sommige (vaak zwaardere) bieren wordt suiker toegevoegd voor of tijdens de vergisting.

1) Die suiker kun je toevoegen op het einde van het koken en dan alles het gistvat in. Dat heeft als nadeel dat de suiker makkelijker door de gist verwerkt wordt dan de langere suikers uit de mout. De gist heeft dan de neiging om eerst de makkelijke suiker "op te eten" en daarna de moeilijkere moutsuikers. Dat kan leiden tot gestokte vergisting.
2) Daarom is het beter voor de vergisting om de suiker pas na de hoofdvergisting aan het vergistingsvat toe te voegen.

Als je alles bij elkaar in het gistvat doet, kun je na afkoelen de SG meten en controleren of die klopt met wat je wilt en desnoods wat bijsturen met water (als SG te hoog)  of suiker (als SG te laag). Als je de suiker later toevoegt, wordt dat lastig. Wat zou de SG moeten zijn na afkoelen van het suikerloze wort? Toch is het met BrouwHulp eenvoudig uit te rekenen.

Stel, je vult in:
SG = 1080
Pilsmout 70% = bijv. 5891 g
Münich 10% = bijv. 842
Suiker 20% = bijv. 1683

Daarna maak je een copie van dit recept, en:
- je verwijdert de suiker (zet op 0%) Nu is je totaal geen 100% meer maar 80%
- de pilsmout zet je op (100:80) * 70% = 87,5%
- de Münich zet je op  (100:80) * 10% = 12,5%  Dan heb je alles naar rato verhoogd en samen heb je weer 100%

- Nu ga je zoeken met de SG totdat je achter de pilsmout weer die 5891 g van eerst ziet staan. Of althans zo dicht mogelijk benaderen.

In dit geval is dat ~ 1059.
Je weet dus dat de SG 1059 zou moeten zijn na koken en afkoelen en als het afwijkt, kun je nog wat bijsturen (wat meer suiker of water)

Je maischt dan de 5891 g pilsmout + 842 g Münich, afkoelen, SG = 1059, in vergistingsvat, wachten tot bijna uitvergist,  en daarna gooi je (in porties) de 1683 kg suiker erbij.

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

1) In mijn ervaring kun je de suiker er droog bij doen, alleen lepel en bord desinfecteren. Het lost binnen een paar dagen echt wel op, ook zonder fanatiek zwenken van het gistvat. Je hoeft dan niet te rekenen.

Wil je de suiker liever eerst in water oplossen, koken en afkoelen, dan wordt het aldus:

a) Je gebruikt geen water maar jongbier uit het vergistingsvat. Voordeel: je hoeft verder niet te rekenen. Nadeel: je offert een (flink) deel van je gist op.
b) Je gebruikt leidingwater. Dan wordt het meteen een stuk lastiger, want deze hoeveelheid moet je  in mindering brengen op je maisch- en spoelwater en dus ook en vooral op de hoeveelheid wort die je in de kookketel laat vloeien. En dus krijg je weer een andere SG. Dat is allemaal goed in BrouwHulp in te vullen (als je geconcentreerd blijft en geen fouten maakt) in de copie van je recept.

- Je schrapt de suiker (0%),
- verhoogt de mout naar rato precies als hierboven tot samen 100% en
- verlaagt het doelvolume met het aantal liters dat je naderhand toevoegt om de suiker in op te lossen. Stel bijv 2 liter.

Nu ga je rommelen met de SG tot je achter een van de mouten weer de oorspronkelijke hoeveelheid ziet staan (net als hierboven). In mijn geval werd dat 1063.

Tevens moet je er dan rekening mee houden dat je nu die bijv. 2 liter minder in de kookketel toelaat!

Bent u daar nog?

RobinB

Dat kan toch veel makkelijker?
Afhankelijk van je ingestelde rendement kan je simpelweg berekenen wat het te verwachten extract is van je mouten. Door dat te delen door je volume heb je je SG.

Voorbeeld:
Voor het theoretisch extract uit mout kan je ca 78% nemen.
Het rendement is op 75% ingesteld.
Het extract zal dus: 0,78 x 0,75 x 6,733 = 3,939 kg extract.

In ca. 27,2 liter geeft dit een SG van 1059. :)

PietO

Citaat van: 12345 op 07-11-2013  12:09 uBent u daar nog?

Jazeker; je kaart een echt probleem aan bij de nacalculatie van de brouwzaalrendement en alcohol percentage.

Als je rendement te laag is (begin SG te laag) en ongeplant suiker gaat toevoegen (of water als begin SG te hoog), zijn de correcties voor het brouwprogramma niet triviaal. Zelfde issue als het boven geschetste geval. 

12345

Citaat van: RobinB op 07-11-2013  12:49 uDat kan toch veel makkelijker?
Afhankelijk van je ingestelde rendement kan je simpelweg berekenen wat het te verwachten extract is van je mouten. Door dat te delen door je volume heb je je SG.

Voorbeeld:
Vooe het theoretisch extract uit mout kan je ca 78% nemen.
Het rendement is op 75% ingesteld.
Het extract zal dus: 0,78 x 0,75 x 6,733 = 3,939 kg extract.

In ca. 27,2 L geeft dit een SG van 1059. :)

Niks mis mee, Robin. En vervolgens, als je de suiker in bijv 2 liter leidingwater wilt oplossen en aldus na de hoofdvergisting toevoegt... stel je oorspronkelijke doelvolume = 30 liter en je oorspronkelijke (zonder suiker) SG = 1059, dan moet je het doelvolume met 2 liter verminderen tot 28 liter en je SG zal stijgen met (30 : 28) * 59 = 63 (lees: 1063) Niet vergeten ook 2 liter minder in de kookketel te stoppen!

Wat mij al vaker op is gevallen, is dat de een dit soort berekeningen vlot uit zijn mouw schudt en dat een ander daar vol ongeloof en wantrouwen naar staat te kijken. Daarom heb ik een poging gedaan om eea. met brouwsoftware op te lossen. De beoordeling of dat nu makkelijker is of nóg moeilijker, moet ik aan anderen overlaten.  :weetniet:

RobinB

Citaat van: 12345 op 07-11-2013  13:25 uEn vervolgens, als je de suiker in bijv 2 liter leidingwater wilt oplossen ...
Dan zorg je ofwel voor 2 liter minder volume (verder inkoken) of wat ik meestal doe:
Je lost de suiker op in 2 liter jongbier.
Krijg je ook geen significante verdunning. :)

Ik hou het graag simpel.

Oscar

Citaat van: 12345 op 07-11-2013  12:09 uAls je de suiker later toevoegt, wordt dat lastig. Wat zou de SG moeten zijn na afkoelen van het suikerloze wort?

In de brouwsoftware kun je  of moet je kunnen aangeven wanneer je de suiker toevoegt, indien je aangeeft "tijdens vergisting" zal deze einde koken het SG berekenen zonder de toegevoegde suiker. Het SG voor vergisting wordt berekend mét de suiker zodat de vergistingsgraad wel juist berekend wordt. De suikerstort wordt dan (ook) weergegeven als correctie suiker...

Zo heb ik dit opgelost... ;)

12345

Ehh, in BrouwHulp?  :weetniet:
Ik heb overigens nog de oude, Excel-versie. Ik zie wel rechts van de suiker de keuze staan "tijdens koken" "tijdens maischen" of "tijdens vergisting" maar het veranderen daarvan maakt bij mij althans geen verschil.

Overigens op zich natuurlijk een uitstekende oplossing.

Oscar

Citaat van: 12345 op 07-11-2013  20:46 uEhh, in BrouwHulp?  :weetniet:

Nee in BrouwVisie...

Citaat van: 12345 op 07-11-2013  20:46 uIk heb overigens nog de oude, Excel-versie. Ik zie wel rechts van de suiker de keuze staan "tijdens koken" "tijdens maischen" of "tijdens vergisting" maar het veranderen daarvan maakt bij mij althans geen verschil.

Oke, nou die kun je zelf modificeren... :D  Maar er is al een update zodat je geen Excel meer nodig hebt... :)

Adrie

In de nieuwe BrouwHulp kun je gewoon aangeven voor elk vergistbaar ingrediënt of je die tijdens het maischen, koken of tijdens de vergisting toevoegt. Bij de  berekeningen wordt daar dan rekening mee gehouden (SG eind maischen, SG eind koken en SG in gistvat).

Tip voor 12345: download en installeer de laatste versie.

12345

Ik ben er al eens een tijd mee bezig geweest maar eh, ben toen weer met de oude versie verder gegaan, temeer omdat al mijn recepten daar in staan. Maar goed, als in de nieuwe versie de mogelijkheid bestaat om suiker in te vullen als bijv. tijdens de vergisting toe te voegen, dan is dat een uitstekende oplossing.

Kan dat met water ook? Ik heb gevonden dat je de suiker er op het einde van de hoofdvergisting net zo goed droog bij kunt doen (net als in de flesjes voor de hergisting), maar anderen willen het persé met water verhitten. Tot 10% suiker-bijvoeging lijkt me het gebruik van jongbier uit het gistvat een prima oplossing, maar bij 20% raak je dan toch wel veel gist kwijt. Langer inkoken van het wort lijkt me geen goeie oplossing want wat doe je dan met de bitterheid? En de aromahop? In bovenstaande oplossing heb ik het binnen 5 minuten klaar en dan klopt het gewoon precies. Maar elk zijn werkwijze.

Adrie

Als je extra water toevoegt in het gistvat, kun je dat aangeven op het blad "Metingen op de brouwdag". Wijzigingen in kleur en bitterheid worden dan ook berekend en weergegeven.

12345


Oscar

Citaat van: 12345 op 08-11-2013  15:42 uBedankt, ga ik er toch maar eens "aan"...  :)

En je oude recepten kun je exporteren naar xml en dan in de nieuwe versie weer importeren...

12345

Ik ben er een paar uur mee bezig geweest, heb handmatig een recept overgenomen (ik heb er maar 12 in totaal), die met 20% suiker en ja, daar zie ik rechtsboven de tussen-SG voor als je de suiker in het gistvat doet. Dat met dat aanlengwater moet ik nog eens bekijken maar ik was van plan de suiker er zo bij te doen. Ziet er verder prima uit, ben ook heel blij nu het knopje "percentuele toevoeging mout" gevonden te hebben. Ziet er allemaal prima uit en heb net mijn vrijwillige bijdrage overgemaakt. Per slot van rekening gebruik je zo'n programma jarenlang.

Adrie


bolks


Jacques

Citaat van: bolks op 09-12-2013  21:29 u100 g suiker zorgt voor hoeveel % alcohol?

Dat kun je zo niet zeggen. Ligt ook aan het volume waarin de suiker is opgelost.

bolks

Je kan toch zeggen dat gist van x gram suiker zoveel ... alcohol maakt?

Cisdevésser

Hoi,

Ik dacht dat 17 g suiker per liter een stijging geeft van 1% alcohol, mits volledig vergist.

groetjes....Cis

Jacques

Citaat van: bolks op 09-12-2013  21:57 uJe kan toch zeggen dat gist van x gram suiker zoveel ... alcohol maakt?

Dan weet je het alcoholpercentage nog niet.  ;D

Je kunt voor de beantwoording van je vraag de zoekfunctie gebruiken. Deze vraag namelijk vaker gesteld. Of je kijkt bij de tag. Deze bijvoorbeeld.

Dan vind je snel dit topic.

bolks

Ik heb het gevonden: bedankt voor de tip over de zoekfunctie!

Tags:

Zoeken met Google op deze site.
Brouwspullen zijn ook te koop via Bol.com.
Als je iets bestelt bij Bol.com (ook andere zaken dan brouwspullen) via deze link steun je het forum.


Het boek van de beheerder van deze site.